Vikipedi tartışma:Biçem el kitabı/Sakınılacak kelimeler: Revizyonlar arasındaki fark

Sayfa içeriği diğer dillerde desteklenmemektedir.
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İçerik silindi İçerik eklendi
190. satır: 190. satır:
:Bilinçaltındaki önyargılar doğrultusunda özellikle sorunlu göstermeye yönelik bir ifade kullanılmış. Aynı bilinçaltındaki önyargılara rağmen "Beş Türk askeri öldü, ertesi günkü çatışmalarda ise dört Ermeni askeri hayatını kaybetti." ifadesinin yadırganacağını düşünmüyorum. İkisi eş anlamlı ve anlatımı çeşitlendirmek için kullanılabilecek ifadeler. --[[Kullanıcı:Seksen iki yüz kırk beş|Seksen iki yüz kırk beş / GGT]] ([[Kullanıcı mesaj:Seksen iki yüz kırk beş|mesaj]]) 13.11, 28 Ocak 2021 (UTC)
:Bilinçaltındaki önyargılar doğrultusunda özellikle sorunlu göstermeye yönelik bir ifade kullanılmış. Aynı bilinçaltındaki önyargılara rağmen "Beş Türk askeri öldü, ertesi günkü çatışmalarda ise dört Ermeni askeri hayatını kaybetti." ifadesinin yadırganacağını düşünmüyorum. İkisi eş anlamlı ve anlatımı çeşitlendirmek için kullanılabilecek ifadeler. --[[Kullanıcı:Seksen iki yüz kırk beş|Seksen iki yüz kırk beş / GGT]] ([[Kullanıcı mesaj:Seksen iki yüz kırk beş|mesaj]]) 13.11, 28 Ocak 2021 (UTC)
:"Hayatını kaybetti ibaresi tartışılmaz bir biçimde örtmece/hüsnütabir niteliğinde." demişsiniz Vito. Bu ibare tartışılmaz olsaydı eğer buradaki başlık altında epeyce uzun bir tartışma olmazdı sanırım :) yani tartışma, tartışmaya açık olduğunun bir göstergesi. Bir biyografide "öldü" yerine o kişiye "hayatını kaybetti" diyerek pozitif ayrımcılık yaptığımız mı düşünülüyor cidden. Hayatını kaybetti yazarak tarafsızlık mı ihlal edilmiş oluyor. Kuralları bilmeyen yeni kullanıcılar ilgi duyduğu bir kişi sayfasıni oluşturduklarında bu ifadeye çok sık başvurduklarına şahid oldum. Böyle durumlarda onlara uyarı notası mı çekeceğiz? Sırf böyle bir nedenden arkasına bile bakmadan çekip gidebilirler yani. Faydasızlar yerine faydalı kullanıcıları tercih ediyordur sanırım bu topluluk* Bu yazılı ifaderi ihlal edilemez derece katılaştırma ve bir yasa gibi sunma gerekçelerine katılmıyorum. Bir dönem uzun bir aradan sonra geri dönmüştünüz ve daha sık aktif olduğunuz zamanlardan birinde şu an hatırlamadığım bir konu hakkında "kuralları yok sayın ve körü körüne bu kadar biat etmeyiniz" yazmıştınız bana Vito. Bende şimdi o hakkımı kullanmak istiyorum. Gerçi bu yönergede "hayatını kaybetti kesinlikle kullanılmaz" diye bir şey de yazmıyor ya. Konuşulması gereken boyut bir "yasaklar ansiklopedisi" üzerinden katkı saglanacağı mı yoksa adının hakkını verdiği gibi "özgür ansiklopedi" üzerinden çeşitlilik ve gelişme mi sağlanacağı. Bu çelişkiden sıyrılmak gerekiyor bence. --[[Kullanıcı:Maurice Flesier|<font face="Segoe script" size="3" color="#0047AB">Maurice Flesier</font>]]<sup> [[Kullanıcı mesaj:Maurice Flesier|message]] </sup> 15.11, 28 Ocak 2021 (UTC)
:"Hayatını kaybetti ibaresi tartışılmaz bir biçimde örtmece/hüsnütabir niteliğinde." demişsiniz Vito. Bu ibare tartışılmaz olsaydı eğer buradaki başlık altında epeyce uzun bir tartışma olmazdı sanırım :) yani tartışma, tartışmaya açık olduğunun bir göstergesi. Bir biyografide "öldü" yerine o kişiye "hayatını kaybetti" diyerek pozitif ayrımcılık yaptığımız mı düşünülüyor cidden. Hayatını kaybetti yazarak tarafsızlık mı ihlal edilmiş oluyor. Kuralları bilmeyen yeni kullanıcılar ilgi duyduğu bir kişi sayfasıni oluşturduklarında bu ifadeye çok sık başvurduklarına şahid oldum. Böyle durumlarda onlara uyarı notası mı çekeceğiz? Sırf böyle bir nedenden arkasına bile bakmadan çekip gidebilirler yani. Faydasızlar yerine faydalı kullanıcıları tercih ediyordur sanırım bu topluluk* Bu yazılı ifaderi ihlal edilemez derece katılaştırma ve bir yasa gibi sunma gerekçelerine katılmıyorum. Bir dönem uzun bir aradan sonra geri dönmüştünüz ve daha sık aktif olduğunuz zamanlardan birinde şu an hatırlamadığım bir konu hakkında "kuralları yok sayın ve körü körüne bu kadar biat etmeyiniz" yazmıştınız bana Vito. Bende şimdi o hakkımı kullanmak istiyorum. Gerçi bu yönergede "hayatını kaybetti kesinlikle kullanılmaz" diye bir şey de yazmıyor ya. Konuşulması gereken boyut bir "yasaklar ansiklopedisi" üzerinden katkı saglanacağı mı yoksa adının hakkını verdiği gibi "özgür ansiklopedi" üzerinden çeşitlilik ve gelişme mi sağlanacağı. Bu çelişkiden sıyrılmak gerekiyor bence. --[[Kullanıcı:Maurice Flesier|<font face="Segoe script" size="3" color="#0047AB">Maurice Flesier</font>]]<sup> [[Kullanıcı mesaj:Maurice Flesier|message]] </sup> 15.11, 28 Ocak 2021 (UTC)
::Buradaki tartışma ifadenin örtmece/hüsnütabir olup olmadığı üzerine değil, daha ziyade burada tanımlanan kurala rağmen nesnel bir anlatım teşkil edip etmediği üzerine. Kural örtmece kullanmayın diyor, ama bu örtmece bu kuralın aslında iyi bir kural olmadığını mı gösterir, bu noktaya geldi tartışma. Hayatını kaybetti ifadesinin pozitif olmasının konuyla ilgisi yok. Bu daha ziyade öldü ifadesinin negatif olup olmamasıyla ilgili, kavramın tanımı dolayısıyla.
::Kural olayına gelirsek, buradaki kural isabetli bir kural olmayabilir. Bu durumda da yapılması gereken kuralı kaldırmak veya isabetli olacağı bir hâle dönüştürmektir. Bunu yapmadan olduğu gibi bırakıp yoksaymaya kalkamayız, zira bütün kuralları yoksayın demek bu demek değil. Hele özgür ansiklopedideki özgür terimi hiç ilgili değil, çünkü orada özgür ile kastedilen yalnızca telif haklarından özgürlük. Bizzat Vakıf böyle tanımlıyor.
::Tekrar vurgulayayım: Ben "Hayatını kaybetti şöyle nefis bir ifade, bunu kullanalım olsun bitsin" yerine "Yönerge değiştirilip şu biçimi almalı" gibi somut bir öneri görmeyi arzu ediyorum. İşin önünü arkasını hesap eden bir öneri. Yoksa benim de hayatını kaybetti ile özünde bir sorunum yok, yukarıda da değindiğim gibi.
::[[Kullanıcı:Vito Genovese|<span style="color: green;">'''Vito Genovese'''</span>]] 19.54, 28 Ocak 2021 (UTC)

Sayfanın 19.54, 28 Ocak 2021 tarihindeki hâli

+

gördüğüm kadarıyla en az iki kere erdoğan ile ilgili örnekleme yapılması sorunlu ki zaten üç örnekleme var kişi adı geçen. politik propaganda gibi algılanma olasılığı yüksek. nötr örneklerle değiştirilmeli. zaten birinin oy artımını bir nedene bağlayan bir cümle ansiklopedik değildir. önyargı konusunda lafı olan bir yönerge için talihsiz örnekleme.. kibele 15:57, 8 Eylül 2017 (UTC)

değişiklik için teşekkürler vikiçizer.. bir de şu konuda fikir alışverişi gerekiyor sanırım. faşist ve devrimcinin olduğu yerde milliyetçi ve ülkücü de bulunmalı öyle değil mi? kibele 18:33, 8 Eylül 2017 (UTC)
Sayın @Kibele ve Vikipedi ailesine, konunun açıklığa kavuşması için bir açıklama yapma gereksinimi duydum. Neden Erdoğan? Malumunuz üzere, yönerge teklifini İngilizce'den çevirerek oluşturmuştum İngilizce Vikipedi'de de, hatırladığım kadarıyla President ifadesi geçmekte idi. Yani "Başkan". Ben de ona istinaden Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın adını kullandım. Aman, politika, propaganda vs. karıştırılmasın, anlaşılmasın.thecatcherintheryemesaj 20:02, 8 Eylül 2017 (UTC)

ve bir teknik öneri daha.. 'sakınılacak' yerine 'sakınılan' kulağa daha iyi geliyor bence.. kibele 18:50, 8 Eylül 2017 (UTC)

"Tartışmalı sıfatlar" kısmının adı üzerinde bunlar tartışmalı adlandırmalar. Faşist ve devrimci olarak kendilerini tanımlayan birey ve gruplar, partiler vs. mevcut, milliyetçi ve ülkücülük de öyle. Ya da "aşırı milliyetçi" gibi sıfatlar girmeli, "aşırı" olmayanlar çıkmalı, mesela "aşırı ülkücü" diye bir şey duymadım. Kararsızım. Zaten o sarı bölgede yazanlar örnek olarak duruyor, yoksa o liste gibi alır başını gider. Örnekler arasında yanlış olan varsa değiştirilebilir. Topluluk meyline göre şekil verilebilir. Aman burada bir meyil bir şekil şemal vermeden yönergeye gelişigüzel ekleyip çıkartmayalım:) Bir değişiklik savaşı da burada görmeyelim. Burada iyice tartışılsın, bir sonuca eninde sonunda varılır. Vikiçizer (mesaj) 19:04, 8 Eylül 2017 (UTC)
bence de uzamamalı liste, ama birinin olduğu yerde diğeri de olmalı ya da hepsi çıkmalı. bu arada aşırı devrimci de yok. konuşmak gerekiyor. yönerge olduktan hemen sonra gelişigüzel bir ekleme yapılmış zaten, sana zahmet onu bi düzeltelim öncelikle.. @Vikiçizer kibele 19:41, 8 Eylül 2017 (UTC)
Vikipedi alan adına taşır taşımaz @Maurice Flesier araya "devrimci"yi ekleyivermiş:) Önceden tartışmakta fayda var tabi, aşağıda @Ahmet Turhan da "devrimci" ile ilgili yazmış. Bu kısım örnekleme kısmı olduğu ve esasen yönergenin bir "yasaklama" yönergesi değil "dikkatli olalım" yönergesi olduğundan hareketle "devrimci"nin orada olmasını çok yanlış görmüyorum, bu sıfatlama da özenle kullanılması gereken bir sıfatlamadır. Ama yine de Maurice Flesier'den ricam acele etmeden, diğer kullanıcıların da görüşünü alarak ekleme/çıkartma yapması. @Kibele --Vikiçizer (mesaj) 10:05, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • Cevap Cevap @Vikiçizer Devrimci sıfatının eklenmesi gerektiğini daha politika teklifi sunulduğunda ifade etmiştim. Yani yeni bir şey degil. İfadenin ihtilaflara yol açtığını söyledim ve nasıl yer alması gerektiğini de. Yani bir terörist kadar tartışmalı. Şehit ifadesinin de tartışmalı olduğunu belirtmemin üzerinden 24 saat geçmeden ve başka kullanıcıların görüşlerine başvurulmadan bir kullanıcı tarafından yönergeye eklenmiş. Bu durum da benzer onu söyleyeyim çizer. --Maurice Flesier message 10:40, 9 Eylül 2017 (UTC)

ifadeye değil, gelişigüzel eklenmesine itirazım var. hedef gösteren nezaketsiz ifadeleri (...) sana bırakıyorum @Vikiçizer kibele 11:22, 9 Eylül 2017 (UTC)

@Maurice Flesier, kullanıcılara yönelik imalara gerek yok, bunları bırakacağız, esas konumuzdan uzaklaştırmaktan başka bir işe yaramıyor. Lütfen. Şehit diye ekleyen @MHIRM sanırım, ona da aynı uyarılarımız geçerli, oraya eklemeden önce buradan Topluluğa sunalım, acele etmeyelim. Vikiçizer (mesaj) 11:27, 9 Eylül 2017 (UTC)
kaldırdım -MHIRM. 11:36, 9 Eylül 2017 (UTC)
iki kez tekrarlanan "gelişigüzel" ifadesi de kullanıcılara dönük. Bu ifadeyi kullanmadan da itiraz edilebilirdi. Dediğim gibi, bu tür yorumların başlangıç noktası ben olmuyorum hiçbir zaman. --Maurice Flesier message 11:32, 9 Eylül 2017 (UTC)
@Maurice Flesier Onu ilk ben kullandım, kullanıcılara değil harekete dair eleştirel bir sıfatlandırma. Özensiz, dikkatsiz, aceleci vs. de diyebilirdim. Belli bir kullanıcıyı ima etmek değil, eyleme yönelik bir sıfat. Vikiçizer (mesaj) 11:36, 9 Eylül 2017 (UTC)
şu zamana kadar biyografi maddelerinde ülkücü veya milliyetçi... sıfatların isimlerin önünde olduğuna denk gelmedim. Olmaması da gerekiyor zaten. Uygun görülürse de eklenenilir yönergeye, bir sakıncası olduğunu düşünmüyorum. Fakat devrimci kavramı bildiğiniz üzere geçmişte birçok madde de ihtilaflara, değişiklik savaşlarına neden oldu. Bunun tartışmalı ve kime göre sorusunun muhatabı olduğu bir gerçek. --Maurice Flesier message 20:04, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • Yorum Yorum Burada güzelleme veya yerme durumundan ziyade bu sıfatlarla anılan kişilere veya gruplara bakmak gerek aslında. Örneğin Adolf Hitler maddesinde ırkçı ifadesini rahatlıkla kullanabiliriz, çünkü zaten kendini ve partisini açık açık bu şekilde tanımlamaktaydı. "Hitler'in ırkçı ideolojisi" ifadesi bence yanlış değil. Burada bir standartlaştırma gereği var. Devrimci, ülkücü, hümanist, faşist, komünist vb. sıfatlar kişilere karşı güzelleme veya yerme değil, kişilerin veya grupların siyaset biliminde kendilerini konumladıkları yeri bize anlatır. Biz kendimi komünist olarak tarif eden birine komünist diyemeyeceksek, ülkücü olarak sıfatlandıran birine bunu yazamayacaksak bu ansiklopedik bir girişim olmaz.
Buna karşın devrimci gibi daha öznel ifadeler ise biraz daha farklı bir yere tekabül ediyor. Yani "bir durumdan başka bir duruma geçiş" anlamına gelen devrime etkin bir şekilde katılan anlamına gelen bu ifadeyi demokratik devrime katılan bir demokrata, faşist devrime katılan bir kişiye (faşiste) veya komünist devrime katılan birine (komüniste) önad olarak rahatlıkla ekleyebiliriz. Siyasi tanımlamalara engel konusunu iyice tartışmalıyız. Bir standartlaştırma getirmemiz şart, bu haliyle yoruma çok açık ve kötü bir yönerge olarak kalır. --Ahmet Turhan (mesaj) 20:07, 8 Eylül 2017 (UTC)
ek olarak devrimci ifadesinin yanı sıra tartışmalı olarak "şehit" ve şişirme kategorisine de "kahramanca" eklenmeli. Çok sık karşılaştığım birkaç tane daha var ama şu an aklıma gelenler bunlar. --Maurice Flesier message 20:32, 8 Eylül 2017 (UTC)
Devrimci sıfatı sadece güvenilir ve bağımsız kaynaklara dayandırılarak, "şu kişi kendini devrimci olarak tanımlamaktadır" veya "şuna göre devrimci olarak görülmektedir" tarzında yazılabilir. Malum, birine göre devrimci olan başkasına göre terörist olabiliyor. Bu arada tartışmanın ideolojik ve karşılıklı restleşmeye gitmesinden endişe duyuyorum. Çünkü o yönde bir eğilim görüyorum. İyi geceler. --Maurice Flesier message 20:38, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • "devrimci, ırkçı, faşist, komünist" şeklindeki kullanımlardan kaçınılması gerek ancak bağlama göre kullanılabilir. bu yönerge de "mecbur kalmadıkça bunları kullanmayın" demek için var bence. zaten "Konuyu tanımlamak için güvenilir kaynaklarca yaygın olarak kullanılmadığı sürece bu gibi sıfatların kullanımından kaçınılmalıdır; kullanıldığı durumlarda ise, metin içi atıflar kullanılmalıdır." diye gayet güzel bir açıklama var ki bunun yeterli olduğunu düşünüyorum. örneğin 1968 kuşağından bahsedilirken 1968 devrimci kuşağı gibi kullanımlar olabilir, çünkü kaynaklarda öyle geçiyor biz bir şeyi nitelemedik ona isim vermedik. ama bir kişiyi "devrimci lider X" şeklinde tanımlamak her zaman tartışmalara mahal verebilir. yönergedeki uyarıların yerinde olduğu düşüncesindeyim, çeviren-oluşturan kişiye çok çok teşekkürler. -MHIRM. 21:47, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • Yorum Yorum Bu tip sıfatlarda şahsın kendini nasıl tanımladığı mı önemli yoksa başkaları tarafından nasıl tanındığı mı? Kanaatimce her ikisi de TBA ihlali yaratacaktır. Görüşlere göre Devrimci x Terörist; Ülkücü x Faşişt kavramları değişebilir. Her ne kadar bu listeye çok çok kelime ve sıfatlar eklemenin ansiklopedik olmadığını düşünsem de mutlak bir tarafsızlık için ya her iki kelimenin/kavramın birlikte kullanılması -ki bu büyük tartışmalara ve fikir ayrılıklarına yol açabilir- ya da hiç kullanılmaması gerekir. Bu yüzden bahsi geçen kelimeletin hiç kullanılmamasının en doğrusu olduğunu düşünüyorum. Tabi kaynaklarda da bu şekilde bahsedilen bir Mussolini, bir Hitler için veya partileri için bunlar geçerli olmamalı. Zaten uyarılar kısmında da bu belirtiliyor, tartışmalı kullanımlardan kaçınılmalı diyerek... chanseyMesajYaz 22:26, 8 Eylül 2017 (UTC)
Neden yalnızca Hitler, Mussolini ve partileri? En bilinen örnekler oldukları için mi --Ahmet Turhan (mesaj) 05:41, 9 Eylül 2017 (UTC)
Duruma sinsi ve ideolojik yaklaştığım için, subliminal mesaj vermek istediğim için @Ahmet Turhan :) Yorumu yaparken aklıma onlar geldi, onları yazdım :) Elbette aynı eksende örnekler çoğaltılabilir... chanseyMesajYaz 10:33, 9 Eylül 2017 (UTC)
O anlamda söylemedim yahu :) Hitler için oluyorsa her ırkçı veya faşist politikacı için bu kullanılabilir. Anlık siyasette politikacıların birbirine ırkçılık, faşistlik suçlaması yapmasından bahsetmiyorum. Kurumsal olarak bunu açıkça benimseyen ve akademik literatüre böyle girenlerden bahsediyorum. Yoksa "faşist Erdoğan" diyen kaynakları bulup Recep Tayyip Erdoğan maddesine elbette iliştirmek akla mantığa uygun bir durum değil :) ama örneğin Altın Şafak partisi faşist veyahut nazist politikaları nedeniyle sıkça akademik literatüre girmiş, bu maddede olacaktır. --Ahmet Turhan (mesaj) 13:10, 9 Eylül 2017 (UTC)
@Ahmet Turhan evet evet demek istediğim bu, elbette tartışmaya mahal vermeyecek biçimde belliyse bu sıfatlar kullanılabilmeli bence... chanseyMesajYaz 20:57, 9 Eylül 2017 (UTC)

usule ilişkin isteğimi tekrarlıyorum. (yani aslında şu sözlerin gereğinin yerine getirilmesini bekliyorum: burada bir meyil bir şekil şemal vermeden yönergeye gelişigüzel ekleyip çıkartmayalım:) Bir değişiklik savaşı da burada görmeyelim. Burada iyice tartışılsın, bir sonuca eninde sonunda varılır) yönerge olduktan sonra yapılan teknik olmayan bütün eklemeler kimin eklediğine ve ne eklendiğine bakılmaksızın geri alınsın ve buradaki konuşmalardan sonra düzenlensin. @Vikiçizer kibele 13:26, 9 Eylül 2017 (UTC)

Tamam. Farklı bir şey demiyoruz neticede. @MHIRM "şehit"i kendisi çıkarmış, MHIRM'in diğerlerini, @Rapsar'ın @Ahmet Turhan'ın, @Kibele'ninkileri teknik veya tartışmaya gereksinim olmayan değişiklikler olarak görsek, geriye en baştaki @Maurice Flesier'ın "usta"sı ile "devrimci"si kalıyor. Tartışılsın diye izninizle çıkarıyorum. Topluluğun meylini anlayacak bir veri olmaksızın, ekleme/çıkartma yapılmamasını rica ediyorum. Ben fikrimi "devrimci" için daha önce söyledim, nazarımda "usta" da farklı değil; her ikisi de özenle kullanılması gereken sıfatlandırmalardır, orada örnek olarak kalabilirler. Vikipedi'nin bir maddesinde "devrimci" veya "usta" sıfatlandırması yapacak kullanıcı, bu sıfatların maddeye uygunluğunu ve kullanış tarzını özenle değerlendirmek zorundadır. Vikiçizer (mesaj) 20:05, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • Yorum Yorum yine yarım kalan bir tartışma daha. En son @Pragdon ile Mihraç Ural maddesi için devrimci sıfatının kullanılıp kullanılmayacağına dair şöyle güzel bir fikir alışverişinde bulunduk. Hatırladığım kadarıyla bu devrimci ifadesi daha önce de birçok biyografi maddesinde kullanıcılar arasında tartışma konusu olmuştu. Yani bunun ihtilaflı bir sıfat olduğu aşikar. Ayrıca yönergenin başında kesinlikle kullanılamaz demiyor dikkatli kullanılmalı yazıyor. Güvenilir ve bağımsız kaynaklara dayandırıldığı sürece elbette kullanılabilir. Eğer kaynaklar tartışmalı olursa o zamanda "şuna göre devrimcidir" şeklinde kendisine yer bulabilir diye düşünüyorum. Gelecekte benzer tartışmaların vuku bulmaması için ve tartışmalar ile vakit kaybedilmemesi için devrimci sıfatının da yönergedeki tartışmalı başlığına dahil edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca birçok yeni/IP kullanıcının kullandığı ve özellikle şarkıcı ve oyuncu maddelerine eklenen "usta" sıfatının da şişirme başlığına konulmasını rica ediyorum. (Pragdon sana da bağlantı verdim çünkü senin de fikrini görmeyi arzu ediyorum.) --Maurice Flesier message 14:29, 6 Şubat 2018 (UTC)
Bu güne kadar benim de dahil olduğum çok fazla tartışma döndü bu unvan sebebiyle. Sakınılacak kelimeler arasına eklenmesinde fayda var. Böylece bu kelimeyi kullanırken daha dikkatli olunabilir. Özellikle yeni kullanıcılar için geçerli bu. Tüm mesele kaynak bulabilmekte ama bu kaynaklar ne "devlet eliyle" yazılmış ne de kişiyi öven kaynaklar olmamalı yani gerçekten tarafsız olabilmeli (ne kadar olursa artık). Sağlıklı kaynak bulunamaması halinde de Flesier'ın dediği gibi "şuna veya şunlara göre devrimcidir" ifadesi yer almalı. Kişi kendini böyle tanımlıyorsa da ilk giriş cümlesinde olmamak kaydı ile sonraki cümlelerde ".... kendini devrimci olarak da tanımlamakdır." ifadesi gibi bir ifade ile yazılabilir. Tabi bunu destekleyecek "herhangi" bir kaynak olması da gerekir. "Usta" kelimesi de yine aynı şekilde listenin içerisine eklenmeli. --Pragdonmesaj 15:43, 6 Şubat 2018 (UTC)
  • Yorum Yorum Aslında burada ilk akla gelen tarihe "xx devrimi" şekline geçen olaylara katılan kayda değer kişilerin maddelerinde bunun kullanılması. Mesela Meksika Devrimi için Emiliano Zapata'ya veya önde gelen kişiler için bunu kullanabilir, çünkü bu şekilde tarihi bir bilgi. Ya da Ekim Devrimi'ne veya uzantısı Rus İç Savaşı'na katılanlara aktif katılan kayda değer birinin maddesine, tarihe böyle geçtiği için kolaylıkla ekleyebiliyoruz. Ama farkılık şurada oluşuyor: Geçmişteki bir olayı üzerinden çok uzun süre geçtiği için "devrimsel dönüşüm" olarak tanımlayabilirken güncel olaylarda bunu yapmamız zor. Yani zor dediğim fikir birliği yok, fazlasıyla tartışmalı. Mesela 100 sene önceki Bolşevik devrimini bugün anti-bolşevikler bile "devrim" olarak kabul ederken, günümüz güncel olayları için bunu yapmamız çok zor. Mesela güncel bir örnek Suriye Kürdistanı çatışmaları. Rojava Devrimi olarak da isimlendirilmesine karşın bu konuda fikir birliği yok. Bu sebeple bu çatışmaya katılan komutanlara devrimci sıfatı koymamız da tartışmalı. Ha örneğin başarıya ulaşır 50 sene politik/tarihi gelişmeler olursa ve tarihi/politik kitaplarda ağırlık olarak böyle geçerse biz de tıpkı Meksika/Sovyet örneklerinde olduğu gibi bunu devrim olarak niteleyebiliriz ve katılanlara devrimci diyebiliriz. Çünkü teyitli oluyor. Ama örneğin Mihraç Ural'a böyle bir tanımlama henüz fazlasıyla tartışmalı. Deniz Gezmiş, Mahir Çayan gibi isimler biraz daha klişe ve sayısız kitaba/esere/kaynağa devrimci tabiriyle geçmiş. Ama mesela benzer yapıda olan Erdal Eren böyle geçmemiş. Ya da Kemal Pir bazı kaynaklara göre devrimci iken bazılarına göre terörist. Ya da ikisine uymayan tanıma göre bir politik aktivist. Fikir birliği yok. Ama örneğin Pir başarılı olsa ve yıl 2150'yi gösterdiğinde tarihsel olarak böyle anılsa, o zaman tam anlamıyla "devrimci" olabilirdi. Mikola Skripnik Bolşevik bir devrimci mesela, çünkü Bolşevik Devrimi'nin bir bileşeni.
Diyeceğim o ki tarihsel kişiliklere devrimci tanımını koymamız daha kolay, ama yakın tarih için zor. Bu sadece politik olarak değil başka alanlarda da böyle. Mesela bilgisayarın keşfi, aya ilk yolculuk gibi olaylar o dönem devrimsel görülmeyebilir ama sonraları devrimsel olarak nitelendirildiği için şu an bu olayları devrimsel olarak tanımlıyoruz. Zaman belirliyor aslında. Bırakalım birinin devrimci olup olmadığını tarih belirlesin :) --Ahmet Turhan (mesaj) 17:34, 6 Şubat 2018 (UTC)
Devrimci sıfatını tartışmalı kısıma, usta ifadesini ise şişirme bölümüne eklermisiniz @Vikiçizer. Bir kullanıcı hariç tartışmalı olduğu yönünde bir fikir birliği mevcut. Tartışmanın boyutu bile aslında tartışmalı olduğunu gösteriyor ya, hadi yine neyse. Şimdi ben koyarsam infial olur biliyorum :) Sizin veya bir hizmetlinin eklemesinde fayda var. --Maurice Flesier message 15.45, 22 Şubat 2018 (UTC)[yanıtla]
@Maurice Flesier, artık yavaş yavaş nötr yazabilmelisiniz. İlk cümleniz ile son cümleniz kafi imiş. Buna alışalım. Eklenmesinde şu an itibariyle bir problem görmüyorum. Bunlar veya başka kelimeler ileride yine usulünce tartışılabilir, gündeme gelebilir. --Vikiçizer (mesaj) 18.16, 23 Şubat 2018 (UTC)[yanıtla]
Nötr mü? Ben yorumumda herhangi bir taraflı bir cümle göremiyorum. Olanı ifade ettim. İki ifadeyi de eklediğim de infial olup bu tartışmalı tartışma oldu mu? Evet. Nokta. Dahil ettiğiniz için teşekkür ederim. --Maurice Flesier message 18.33, 23 Şubat 2018 (UTC)[yanıtla]
Kullanıcılara yönelik ifadeleri kullanmadan nötr olarak anlatacağınızı anlatmak, isteyeceğinizi istemek durumundasınız. --Vikiçizer (mesaj) 17.51, 25 Şubat 2018 (UTC)[yanıtla]

Hüsnütabir

Bu bölümdeki "vefat etti" ifadesi neden sakınılacak bir ifade olsun ki. Halen birçok biyografi maddesinde bu ifade kullanılmaya devam ediyor. Bence bunun yerine "son yolculuğuna uğurlandı" ve "toprağa verildi" gibi cümleler ansiklopedik değil. --Maurice Flesier message 16:52, 8 Eylül 2017 (UTC)

  • Kesinlikle, "vefat etti" yahut "hayatını kaybetti", "yaşamını yitirdi" gibi kullanımlarda bir sorub olmaması lazım.--RapsarEfendim? 20:37, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • Tartışma:Muhammed#Fethetmek burada bir tartışma var. -MHIRM. 21:27, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • Katılmıyorum bu durum tartışmalara neden olabilir maddenin tarafsızlığı açısından "öldü" olarak kullanılması en iyisi. Örn; Herhangi bir hükumet tarafından terörist olarak görülen bir kişinin biyografisine vefat etti yazarsak tartışma sayfasında bol bol maddenin tarafsızlığı ile ilgili başlıklar görürüz. Böyle durumların yaşanmaması için "öldü" demek en mantıklısı.≈ SunSoldiers  ✉  06:03, 9 Eylül 2017 (UTC)
"Terörist"ler vefat etmiyor da ölüyor mu? Bu bakış açısı sıkıntılı, buradaki kelime (ya da sözcük) tercihleri değil.--RapsarEfendim? 06:13, 9 Eylül 2017 (UTC)
Bu benim bakış açım değil. Çıkabilecek gereksiz tartışmaları şimdiden önlemek için olabilecekleri söylemek istedim.≈ SunSoldiers  ✉  06:20, 9 Eylül 2017 (UTC)
Yok senin için demedim :) Zaten bunun için bu sayfayı oluşturup, bunları tartışıyoruz. Bu gibi her sayfa bizi gereksiz tartışmalardan kurtarıyor, elimizde bir dayanak olmasını sağlıyor.--RapsarEfendim? 06:29, 9 Eylül 2017 (UTC)
"vefat etti"nin 'güzel kişiler' için tercih edildiğine ve ölüm kelimelerinin vefat ettiyle toptan değiştirildiğine zaman zaman denk geldiğim için gerekli olduğunu düşünüyorum. muhammed sayfasında bu yüzden tartışma çıkmıştı. bir ölüm anlatırken kelime çeşitliliği açısından 'vefat' kullanılabilir diye düşünüyorum ancak böyle birden gelen toplu değiştirmelere karşı bir önlem olabilir. -MHIRM. 06:51, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • Herhangi bir hükumet tarafından terörist olarak görülen bir kişinin biyografisine vefat etti yazdığımızda sorun çıkacaksa bunun sorun olmadığını anlatmak için epey bir işimiz var demektir, başka korkulacak bir şey yok. Terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler listesinde yüzlerce grup ve bunlara ait binlerce kayda değer kişi var. Üstelik ülkelere göre de her zaman değişir. Tartışma çıkması doğal, bizim de bunları anlatmamız doğal. Türkiye'deki İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan liste doğrultusunda aynı görüşleri buraya da aktarmak isteyenler olabilir, olacaktır. Bize düşen bunu önlemek hepsi bu. Çok da zor değil zaten. Bir kişinin sevmediği kişiye mesela "geberdi" yazdığında bunu tartışmaya açacak halimiz yok, aynı oranda "yaşamını yitirdi" dediğimiz de :) İnsan ölüyor, onu geçtik canlı ölüyor. Vasfı, sıfatı, uğraşı, aktivistliği, politik yönü, fikirleri vb. ne olursa olsun, ölüyorsa ölüyor sonuçta. Bunun güzellemesi/yermesi mi olur. Düşmanlaştırıcı ifadeler ansiklopedimizde olmamalı. Vefat etmek yerine "yaşamını yitirdi" veya "hayatını kaybetti" ifadelerini kullanabiliriz, daha nötr görünüyor. Ya da en azından bana :) --Ahmet Turhan (mesaj) 07:00, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • Vefat etti kelime gurubu, MHRIM'in de paylaştığı sayfada, aslında bu yönergeyi hazırlamama sebep olan sayfada geçen bir tartışma idi. Vefat etti kelimesinin insanların kendisine yakın olduğu, yakın gördüğü, sevdiği kişiler için kullanma eğilimi gösterdiğini, tersi durumlar için ise öldü kelimesini kullandığını görüyoruz. Bu da bir yerde tartışmaya, geri alma savaşlarına yol açıyor. Bence, kalmalı, ve bu durum için öldü ifadesi kullanılmalı. Sade, basit, net, açık, tarafsız.thecatcherintheryemesaj 09:06, 9 Eylül 2017 (UTC)
geçmişte iki kullanıcı arasında gerçekleşmiş bir tartışma, bir yönerge/politika için tek başına yeterli değil. Geçen gün ölen Türkân Akyol için içeriğe hayatını kaybetti olarak yazdım ve bunun gibi belkide binlerce madde var. Politikaya göre çıkarmaya mı başlayacağız bundan sonra? Öldü, vefat etti, yaşamını yitirdi, hayatını kaybetti gibi ifadeler çok olağan ve herbiri kullanıcıların içerik güncellemelerine göre değişiklik gösterebilir. Ben burada yanlış birşey veya TBA'yı ilgilendiren bir husus göremiyorum. Önemli olan, "Son yolculuğuna uğurlandı", "toprağa verildi", "ruhunu teslim etti", "şehit oldu".. gibi ifadeleri maddelerden uzak tutmaktır. --Maurice Flesier message 11:42, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • Merhaba, konu hakkında Köy Çeşmesinde de belirttiğim gibi çeşitli farklı tasvirlerin Hüsnütabir içinde dahil edip, şabloncu bir şekilde, metindeki dil gözardı edilerek yapılan değişikliklerin de yanlış olabileceğini düşünüyorum. Bu anlamda örnek olsun "hayatını kaybetmiştir" hüsnütabir değildir ve sakınılması gereken kelimeler arasında yer almamaktadır. Bu görüşümü burada belirtip "biçem kitabına uygun değişiklik yapılıyor" adı altında değişiklik yapılmasının önüne geçilmesini istiyorum. Bilgilerinize sunulur, iyi vikiler...эртлй ილეტი იაზ 14.43, 11 Aralık 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Vefat kelimesinin hüsnütabir olduğuna dair bilimsel/akademik bir çalışma/yazı görmedim. Dolayısıyla bu ifadeyi kim neye göre ekledi, merak ediyorum. — Hedda Gabler (mesaj) 16.04, 11 Aralık 2020 (UTC)[yanıtla]
    Öncelikle merakınızı gidereyim: Ben ekledim, referans noktam da burası idi. Şimdi, müsaadenizle, ben de merak ettiğim bir şeyi sorabilir miyim? Hüsnütabir başlığındaki tüm kelimelerle ilgili akademik kaynak buldunuz da geriye bu kaldığı için mi bu yorumu yaptınız yoksa sadece denk geldiği için mi bunu kontrol ettiniz? Başlığı geliştirmek anlamında sormak istiyorum, elinizde hüsnütabir başlığını geliştirmemize yardımcı olabilecek kaynaklarınız var mı? Vefat kelimesinin ilgili yönergede kalması ya da kalmaması arasında benim açımdan fark yok. thecatcherintheryeileti💬 16.17, 11 Aralık 2020 (UTC)[yanıtla]
Öncelikle benim izleme listemdeki sayfalarda bu kelimeyle ilgili değişiklik yapıldığı ve köy çeşmesinde de buraya yönlendirildiğim için vefat üzerinden gidiyorum. Diğer kelimelere bakmış değilim, belki hatalı kelimeler de vardır, bilemiyorum. Buraya eklenince önyargılı olmayıp araştırma yapmıştım fakat vefat kelimesinin hüsnütabir olduğuna dair güvenilir bir kaynak bulamadım. Yorum yapmadan önce “eklenmişse doğrudur” düsturundan yola çıkmıştım. Eğer hüsnütabir ile ilgili içeriği geliştirmek açısından soruyorsanız araştırır elimden geldiğince yardımcı olurum. — Hedda Gabler (mesaj) 16.49, 11 Aralık 2020 (UTC)[yanıtla]
Ben nereden araştırılabileceği konusunda bir fikre sahip değilim. Yine de siz başlığı geliştirmek isterseniz kolay gelsin diyorum. Ben genel olarak yönerge eksikliğinden dolayı İngilizceden basitçe bir çeviri yapmak istemiştim. thecatcherintheryeileti💬 17.01, 11 Aralık 2020 (UTC)[yanıtla]

Buna karşın, bununla birlikte, ancak vb.

"Buna karşın, ancak, buna rağmen" gibi olgularda karşıtlık bildiren ifadelerde sorun olabilir. Örneğin maddelerdeki karşıtlık bildiren olgu sunumlarında bu bağlaçları sıklıkla kullanmaktayız. Akademik kullanım olarak da yaygın ifadeler. Anlık aklıma gelen bir konudan örnek vermek gerekirse, bir dönemdeki idam kararlarını ele alan bir maddeyi veya alt-başlığı konu alalım: "Kral V. Henry döneminde idam sıklıkla kullanılmasına karşın VI. James döneminde kullanılmamıştır." Burada "buna karşın" sıfatını kullanmaktan sakınırsak epey bi hata yapmış oluruz. Burada bir sorun var gibi. --Ahmet Turhan (mesaj) 18:23, 8 Eylül 2017 (UTC)

konudan bağımsız teknik birşey söylemek isterim. 'karşın' 'rağmen' demektir ve sık yapılan bir yanlış olarak 'karşılık' yerine kullanılır. düzeltilse iyi olur.. kibele 18:29, 8 Eylül 2017 (UTC)
tam anlayamadım kibele. yönerge üzerinde düzeltsen teknik bir hataysa? -MHIRM. 21:34, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • bu kelimelerin "daha sinsi bir şekilde" kişisel yargı belirtmek için kullanıldığına dikkat çekilmiş, ki bu doğru. yönergenin girişinde "Vikipedi'de yasaklanmış sözler veya ifadeler yoktur, ancak bazı ifadeler ön yargıya neden olabileceğinden dikkatli kullanılmalıdır" diyor. yani "bu kelimeleri kullanırken dikkatli olun, kişisel yargıya düşmeyin, düşüldüğünü görürseniz de bu yönergeyi gerekçe gösterin." şeklinde bir uyarı olmuş bu kısım. bence yerinde, kalmalı. -MHIRM. 21:34, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • MHIRM son ifadenize yürekten katılıyorum... chanseyMesajYaz 22:26, 8 Eylül 2017 (UTC)

Tartışmalı sıfatlar

Bu kısımdaki "faşist" ile "özgürlük savaşçısı" gibi kullanımlar denk değil. İkinci kullanım, kaynak olsa dahi kullanılmamalı, halbuki ilki için kategorilerimiz dahi var.--RapsarEfendim? 20:41, 8 Eylül 2017 (UTC)

  • Ulusal Faşist Parti maddesinde veya kuramcısı Benito Mussolini maddesinde "faşist" kullanamamamız epey bir acı örneğin :) --Ahmet Turhan (mesaj) 20:53, 8 Eylül 2017 (UTC)
  • aslında altta açıklama yapılmış, "konuyu tanımlamak için güvenilir kaynaklarca yaygın olarak kullanılmadığı sürece bu gibi sıfatların kullanımından kaçınılmalıdır" demiş. bu tanım gereğince mussolini maddesinde faşist denebilir. "kullanırken dikkat edin, beğenmediği kişiye faşist yazan görürseniz bu yönergeyi dayanak gösterin" şeklinde bir uyarı olduğu için faşist kelimesi kalsın bu kısımda bence. ha bu ikisi denk değiller denmiş, evet denk değiller... -MHIRM. 21:39, 8 Eylül 2017 (UTC)
Burada, örneklerin aynı kefede olmadığından bahsetmeye çalıştım.--RapsarEfendim? 21:56, 8 Eylül 2017 (UTC)
yapılabilecek bir şey/önerin var mı? -MHIRM. 23:02, 8 Eylül 2017 (UTC)
Faşist tartışmalı bir sıfat, kaynaksız kullanılmaması gerekir ki bunda kimsenin itirazı da yok gördüğüm kadarıyla. Ancak kaynak varsa dahi biz kişileri "özgürlük savaşçısı" ya da bu kısımdaki diğer ifadelerden "münakaşacı", "kâfir" vb ifadeleri kullanabilir miyiz? Asla ve asla. Kullanılabilir konumdaki faşistin bunlardan ayrılması lazım ki zaten bir biyografide din, siyasi görüş gibi sıfatları kullanırken kaynakla birlikte kullanmamız lazım. Bu başlığın içeriği ile verilen örnekler uyuşmuyor. @Kibele, @Vikiçizer ve diğerleri, "Konuyu tanımlamak için güvenilir kaynaklarca yaygın olarak kullanılmadığı sürece bu gibi sıfatların kullanımından kaçınılmalıdır; kullanıldığı durumlarda ise, metin içi atıflar kullanılmalıdır." alıntısı ve örneklere bakarsak, kaynaklı bir şekilde "terörist" ya da "özgürlük savaşçısı" sıfatlarını kişi önüne ekleyebiliriz ki birçok durumda aynı kişi için her iki sıfatı da kaynaklı bir şekilde eklemek mümkün olacaktır. Bu başlığa bir çekiduzen vermek lazım.--RapsarEfendim? 18:53, 12 Eylül 2017 (UTC)
Bu bir "anlatım açmazı", aynı kişi bir taraftan "terörist" bir taraftan "özgürlük savaşçısı". "Güvenilir kaynaklar" ve "yaygınlık" varsa metin içinde kullanınabilirsiniz diyor ama "yaygınlık" da tartışmalıdır, "güvenilir kaynaklar"ı nispeten kurala bağlanmış sayabiliriz. Benim şahsi düşüncem orada yazdığı gibi kaynak yoksa kullanılmaması, kaynak varsa metin içinde atıf yapılması, doğrudan metnin başında mesela "Ahmet Tankut; Türk terörist ve özgürlük savaşçısı." gibi girişlerden sakınılması yönündedir. Bana pek kaynakçalarla bu sorun aşılacakmış gibi görünmüyor, çünkü metinden önce kaynakça tartışmalarından başımız alamayız. Objektif olayım derken bir "ansiklopedik anlatım" faciası da yaşanabilir. Metin içi daha iyi geldi bana. Tabi tartışılsın, okuyalım. Vikiçizer (mesaj) 19:07, 12 Eylül 2017 (UTC)

hazreti

engel yokken başımız 'hazreti' kelimesiyle dertteydi hatırlarsınız. sürekli hazreti eklenip siliniyordu, engel gelince azaldı tabi. bunu da ekleyelim buraya bence ancak "şişirme" kısmına mı "tartışmalı sıfatlar" kısmına mı eklenmeli bilemedim. -MHIRM. 23:21, 8 Eylül 2017 (UTC)

Arapça kökenli bir isim olan Hazret kelimesinin övme, yüceltme anlamı olduğunu değerlendirirsek , kanaatimce şişirme bölümüne eklenmelidir. chanseyMesajYaz 10:35, 9 Eylül 2017 (UTC)
Hz.'nin yanı sıra şu "Aziz" sıfatını ne yapacağız. Hatta onlarca madde adı ile bile var. Sevgide üstün tutulan, muazzez anlamına geldiği için şişirme kategorisine hayli hayli giriyor. Ben Hz., Aziz önsıfatlarının başka bir yerde detaylı şekilde ele alınana kadar eklenmemesi gerektiğini düşünüyorum. --Maurice Flesier message 10:46, 9 Eylül 2017 (UTC)
Konuya ilgili ve bilgili kullanıcılar yorumda bulunursa uygun olacaktır. chanseyMesajYaz 11:20, 9 Eylül 2017 (UTC)
Özel isimler dışında Aziz ismi de aynı kapsamda incelenmeli. Mesela "Aziz George Kilisesi" ansiklopedik iken unvan veya saygı belirten Aziz George yerine önadsız George ismi doğru olan.--Ahmet Turhan (mesaj) 12:52, 9 Eylül 2017 (UTC)
Peki diğer George'lerden nasıl ayıracağız? Bu kapsamda George (aziz) olmaz. George (ne yazacağız?). chanseyMesajYaz 12:55, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • George (aziz) neden olmasın? Birden çok aynı adlı aziz olması durumunda doğum yılını kullanırız George (aziz, 845 doğumlu), George (aziz, 845) gibi. İlk aklıma gelen bu oldu. Theofanis (aziz) var mesela. Gördükçe bu biçimde taşıyorum. --Cobija (mesaj) 13:43, 9 Eylül 2017 (UTC)
Kişiye dair sıfat incelenebilir. İlk aklıma gelen George (XVI. Bizans kralı) ve George (başpiskopoz) türünde. --Ahmet Turhan (mesaj) 15:02, 9 Eylül 2017 (UTC)
  • Yorum Yorum Aziz ile ilgili yorumlarda bunun da tartışmalı sıfat olarak eklenmesi gerektiği yönünde görüş bildirenlerin görüşlerine katılıyorum. Özel bir yapıyı belirten başlıklar (Örneğin, Aziz Paul Kilisesi) tutulmalı, diğerleri düzenlenmelidir. Nasıl ki, Muhammed kullanıyoruz, Paul da George da kullanabiliriz. Aynı isme sahip başka George'lar arasında anlam ayrımı sayfalarını kullanabilir, ilgili şahsı belirten sıfatları kullanabiliriz.thecatcherintheryemesaj 16:40, 9 Eylül 2017 (UTC)

Elebaşı

"Elebaşı" ifadesini ansiklopedik bilgi yazarken sakınmamız gerek. Örneğin "PKK elebaşı Abdullah Öcalan" ya da "IŞİD elebaşı El-Bağdadi" gibi ifadeler son derece taraflı. Kullanımı halen yer yer olabiliyor. Bunun yerine mevcut lideri, kurucusu, önde gelen isimlerden gibi ifadeler kullanılabilir. Sakınılacak kelimelere eklenmesini öneriyorum. --Ahmet Turhan (mesaj) 09.56, 7 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]

Ek: Bu kelimenin İngilizce karşılığı "Ringleader" ifadesi. Google aramalarında yoğunlukla Türkiye hükümeti yanlısı kaynakların (yenisafak, dailysabah, anadolu ajansı gibi) bunu kullandığını görüyoruz, bağımsız kuruluşlar çoğunluk olarak "leader" veya "founder" ifadesini kullanıyor. Bunun dışında "Ring leader of the PKK" gibi ifadelere birtakım Avrupa ülkeleri bazında silahlı saldırıları organize eden yerel örgütlenmelerden sorumlu kişilerde görüyoruz, ama bunlar büyük oranda azınlık ve örgüt kurucularını veya en üstteki liderleri temsil etmiyor. --Ahmet Turhan (mesaj) 19.36, 7 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]

  • Destek Destek TDK karşılığı açık bir TBA ihlali yaratıyor: "Kötü, olumsuz iş veya hareketlerde önder olan kimse." — Bu imzasız görüş Pragdon (mesajkatkılar) tarafından eklenmiştir.
  • Karşı Karşı Her ikisi terör örgütü lideri ve elebaşı, tanımı gereği kötü ve olumsuz işlere önderlik ediyorlar, bunun aksini iddia edebilecek var mı? TBA bahane olmasın, asıl istenilen ortaya koyulsun. --Tuğkan (mesaj) 16.50, 7 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
Cevap Cevap Evet tam da aksini iddia ediyoruz. Bir başkasına göre de Abdullah Çatlı veya Nelson Mandela da bu tanıma girebilir. Vikipedi herhangi bir grubu, kuruluşu, partiyi veya örgütü "terör örgütü" olarak tarif etmez. Özgün fikirlerle kabul edilmiş olan kimin hangi kuruluşu nasıl gördüğü ile de ilgilenmez. --Ahmet Turhan (mesaj) 16.56, 7 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
  • @Vikiçizer Uyarın bir işe yaramamışa benziyor. Hem kullanıcılar hem de vikipedi geneli için (engelin devamlılığını sağlayacak) hukuki sorunlar yaratabilecek ithamlar çirkin bir üslupla almış başını gitmiş. @Superyetkin, @Sakhalinio. Mesele tüm vikipediyi ilgilendirdiği için sizler de bir göz atabilirseniz iyi olur. Basit uyarılar ile geçiştirilecek boyutu çoktan aştı bu durum. Bu kaçıncı oldu sayısını bile unuttuk...--Pragdonmesaj 12.19, 8 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
[...] --Tuğkan (mesaj) 22.12, 9 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
  • Vikipedi:Vikipedi ne değildir? sayfası iyice bir sindirilsin lütfen. Burasının savaş alanı veya kişisel siyasi görüşlerin tartışıldığı bir forum olarak kullanılmasına hoşgörü gösterilemez. (Çıkardığım içerik) --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 23.38, 9 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
  • İlk olarak başlık altında oylama yapılmıyor. O iş politika/yönerge teklifi aşamasında bitti. Eklenmek istenen yeni kelimeler talep edilebilir. Elebaşı'nın ilgili kısımlardan birinde yer almasında hiçbir sakınca bulunmuyor.Fakat bunun listedeki diğerlerinin arasına eklenmesinin kesinlikle kullanılmayacağı anlamına gelmediğinin altını özelikle çizmek isterim. Girişte de belirtildiği üzere, Vikipedi'de yasaklanmış sözler veya ifadeler yoktur, ancak bazı ifadeler ön yargıya neden olabileceğinden dikkatli kullanılmalıdır.... Yukarıda devrimci sıfatı içinde aynı şeyler yazılmıştı. Keza "rejim" ifadesinin kullanımı konusunda da bir yasak yok. Yasaklardan engellerden yeri geldiğinde şikayet edip bir yandan da içten yasak ve sansür özgür andiklopedilerin politikası değil. Kaynaklarda yer aldığı sürece "elabaşı" kelimesini yeri geldiğinde kullanmaya devam edeceğim. --Maurice Flesier message 23.49, 9 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
  • Yorum Yorum Buradaki tartışmada da farklı kullanıcıların bu kelimeyi sakıncalı ve taraflı bulduğu açık olarak belirtilmiş. "Kaynakta varsa kullanırım"larla inatlaşarak çözülmez bu mesele. Politikalar çok açık TARAFLIYSA KUL-LA-NI-LA-MAZ! Bu kadar basit. 2+2'den farklı sonuçlar çıkmaz. Zorlamayalım. Buradaki ve verdiğim bağlantıdaki tartışmadan bile ne kadar sorunlu bir kelime olduğu çok açık değil mi sizce de @Vikiçizer? --Pragdonmesaj 14.21, 10 Temmuz 2018 (UTC)[yanıtla]
1,5 sene geçmiş TDK karşılığında "Kötü, olumsuz iş veya hareketlerde önder olan kimse" tanımında olan bir kelime TBA açısından Vikipedi'de sorun teşkil etmiyor mu arkadaşlar? --Ahmet Turhan (mesaj) 10.02, 25 Şubat 2020 (UTC)[yanıtla]

Sınırlı fikir birliği ve ihtilaf yaratan kelimeler

Mevcut sürümden görüleceği üzere vefat kelimesi üzerine bir tartışma mevcut. Tartışmadaki görüşlerimi tekrar etmeye hacet yok bence. Ben bu yönergenin engel döneminde az bir katılım ve yetersiz bir tartışma sonucu sınırlı bir fikir birliği ile geçtiği kanaatindeyim. Öte yandan çevirinin kaynağı ile Türkçe karşılıkların doğru olup olmadığının yetkili biri tarafından teyit edilmesini gerekli görüyorum. Daha önce devrimci ve elebaşı gibi kelimelerin kullanımlarında birçok kişinin tartışma yaşadığını hatırda tuttuğumda İngilizce yönergedeki kelimelerin buraya doğru Türkçe karşılıklarıyla aktarılmadığı şüphesini taşıyorum. Bu nedenle kullanıcılardan itiraz ettikleri kelimeler varsa buraya eklemelerini rica ediyorum.--Kingbjelica (mesaj) 13.01, 8 Ekim 2019 (UTC)[yanıtla]

  • Buradaki tartışmada pek çok kişi tarafından desteklenmiş, Nisan-Eylül ayları arası tartışma açık kalmış. "Yetersiz bir tartışma olduğunu ve sınırlı bir fikir birliği ile geçtiğini" kesinlikle düşünmüyorum. Ben ve @SunSoldiers ufak teknik kısımlarla ilgili soru sormuşuz o kadar. Hatta siz de mevcut teklif için "Güzel olmuş, hoşuma gitti. Emeğiniz için teşekkürler, hemen uygulamaya koymak lazım." yorumunda bulunmuşsunuz. Yetersiz değil, açık bir fikir birliği var. Yanlış veya hatalı bir fikir birliği değil. Hele hele sahte hiç değil.
Eski tartışmayı yeniden alevlendirmek yerine eski fikir birliğinin yeni bir fikir birliğine dönüşmesi için öneriler verilmesini daha yararlı buluyorum, yeni fikirleri tartışmakta hep yarar vardır zira. --Ahmet Turhan (mesaj) 13.30, 8 Ekim 2019 (UTC)[yanıtla]
Yorumum genel ve derinlemesine değil, "zaman" bir şeylerin yanlışlığını ortaya koymak için yeterli seçenek. Bu yönerge zaten teamüllerde olan işleyişi yazıya döken genel bir içerik. Farkındaysanız orada herhangi bir başlık için değerlendirmem yok bunu belirteyim. 5 aylık bir sürenin yeterli bir tartışmaya imkan verdiğini düşünmüyorum. Siz de Vikiçizer tartışmayı kapatınca hemen müdahalede bulunup itiraz etmişsiniz "@Vikiçizer "buna karşın, ancak, buna rağmen" gibi olgularda karşıtlık bildiren ifadelerde sorun olabilir." diye devam eden mesajınızla. 3 ay size bile yetmemiş ama gelip burada yeteri kadar tartışıldı diyorsunuz.. Her başlık için ayrı ayrı tartışma yapıldı mı? Kaç kişi katıldı? İlk revizyonla son revizyon arasında tartışmanın ne etkisi olmuş? Hiç.--Kingbjelica (mesaj) 13.59, 8 Ekim 2019 (UTC)[yanıtla]

Gerilla

Tartışma:Sakine Cansız’daki uzun tartışmadan da görüleceği üzere “gerilla” tanımı bu yönergede açık açık yazılmadığı için şimdi PKK’lıların maddelerine iliştirilmeye başlandı. Bazı maddeler için tartışmalı bir tanım olduğu inkar edilemez bir gerçek. Zira bazı kaynaklarda gerilla olarak sunulan bir kişi bazılarında “terörist” olarak bahsediliyor. TBA politikası gereği bunlardan birisine yer verirken ötekine sansür uygulanması beklenemez çünkü bu politikanın ruhuna ters. Kullanıcıların burada yazılanları üstünkörü yorumlaması ile ve “orada açıkça yazmıyor” tarzı kabul edilemez yorumları ile bu konu geçiştirilemez. Yeni değişiklik savaşlarının tekrar vuku bulmaması için bu ifadenin de tartışmalı sıfatlar arasına konulmasını talep ediyorum. --Maurice Flesier message 14.03, 23 Şubat 2020 (UTC)[yanıtla]

@Maurice Flesier selamlar, bir süredir aktif değildim umarım afiyettesinizdir. Tartışmanın ilerlemesi açısından soruyorum gerilla kelimesi hususundaki endişelerin nelerdir? Neden konulmasın, ne gibi aksaklıklar olabilir, nelere yol açar? Chansey 15.02, 23 Şubat 2020 (UTC)[yanıtla]
Selamlar @Chansey.Teşekkürler. Siz nasılsınız? Aslında yukarıdaki tartışmanın seyrini okumak çekincelerimin nedenlerini açıklıyor. Kesinlikle konulmasın veya yasaklansın demiyorum elbette. Bu yönerge de öyle birşey demiyor zaten. Sadece dikkatli kullanılmalıdır ve tartışmalı durumlarda ise sakınılması tavsiye ediliyor. Gerilla’nın tek başına kullanımı veya bazı kişilerin tanımlanmasında herhangibir mahzur görmüyorum. Kaynağı varsa zaten öyle de ifade edilebilir. Ama bu yukarıdaki örnekteki maddelerde kullanılması kesinlikle doğru değil. Bu kişi aynı zamanda terörist olarak ta tanımlanıyor. Birisine yer verelim ötekine yer vermeyelim zihniyetini TBA ile açıklayamıyorum zaten. Nasıl bir ortak yol bulunur. Ya bu iki tanımda kullanılmaz ya da ikiside yer alır sorun çözülür. sakine cansız maddesindeki uzun tartışma bile bu sıfatın tartışmalı olduğunun kanıtı. Yönergedeki örneklerin arasına konulmasında ısrar ediyorum. Bu örnekler zaten onların kullanılmasının yasaklandığı anlamına gelmiyor ama yönergeyi kafasına göre yorumlayan bir takım çevreler bunların tümden yasaklandığını ileri sürmekte ve bu yönde bir hava oluşturmakta maalesef. --Maurice Flesier message 08.37, 25 Şubat 2020 (UTC)[yanıtla]

'bekâretini kaybetmek'

burası doğru yer mi emin olamadım ama.. 'bekâret kaybetmek' yorum ve ideoloji yüklü bir tanım. yerine 'ilk cinsel ilişkiyi yaşamak' tercih edilmeli. bir de şapka eklenmeli ve bekâret yapılmalı hepsi. @Superyetkin --kibele 10.09, 19 Mart 2020 (UTC)[yanıtla]

Yoruma açık olduğu bir gerçek, amacını aşan fikirler oluşturması muhtemel. TBA gereğince daha doğal ve tarafsız olan bir ifade kullanılmalı. Yönerge içinde kendimce olsa olsa "Hüsnütabir" kısmına eklenebileceğini düşünüyorum. Fakat şöyle de bir şey var; ilgili maddede de belirtildiği üzere bütün cinsel ilişkilerde bekaretle ilgili bir durum oluşmayabilir. 'İlk cinsel ilişkiyi yaşamak' ibaresinin genel olarak doğru olduğunu düşünsem de madde ve durum bazında, aktarılmak istenen olaya göre farklılaşabileceği kanaatindeyim. Chansey 10.19, 19 Mart 2020 (UTC)[yanıtla]
  • Bekâret olayı subjektif geleneksel tanımlamalara tekabül eden bir olgu. Tarihsel bir alt yapısı var ve herhangi bir bir fikri birliği yok. Örneğin feminist yapılanmalar veya kadın haklarına dair çok sayıda kuruluş bu olguya karşı çıkan yapılar. Ansiklopedide "Ayşe 25 yaşında bekâretini kaybetti" ifadesini okuyan bir feministin duyacağı öfkeyi tahmin bile edemiyorum. Vikipedi inanılmaz itibarsız olacaktır. Bunun yerine bu olay kaynaklarda başlı başına kayda değer bir şekilde ele alınmışsa, yukarıda önerilen "Ayşe ilk cinsel ilişkisini 25 yaşında yaşadı." ifadesi çok daha sorunsuz. Bu arada bunun kullanımının tarihsel bir karşılığının olması, bilimsel olması veya kayda değer olması gerek, abuk subuk bir şekilde insanların kişisel bilgilerini hoyratça vermek tabi ki kabul edilemez. Bir şeylerin "kaybedilmesi" demek, sanki var olması gereken bir şeyin yitirilmesi anlamına gelir ve bu açık bir VP:TBA ihlali olur. "Kazada kolunu kaybetti" gibi birşey değil ki, olgu sadece cinsel birliktelik. Geçmişte toplumlar bu konuya farklı farklı anlamlar yüklemiş, kadın sünneti bile ortaya çıkmış, günümüzde bu olayın farklı yorumlamaları olduğu için, öneriye katılıyorum. Sakınılmalı, çünkü incitici. Özellikle de bir kadın için. Bu ifadenin kullanılmamasına yönelik girişimin Vikipedi:Yaşayan insanların biyografilerine de eklenmesi taraftarıyım. -- Ahmet Turhan (mesaj) 11.09, 19 Mart 2020 (UTC)[yanıtla]
    biraz geç gördüm bu tartışmayı, ama katılıyorum. not düşmek istedim.--evrifaessa ❯❯❯ mesaj 13.25, 15 Ekim 2020 (UTC)[yanıtla]

Sayfa adı

Biçem El Kitabı için yenileme çalışmalarına başlamışken ve bu yönergenin yeni Kaliteli Madde ölçütleri konusu açısından önemi (uyulması istenen beş BEK yönergesinden biri, hepsi BEK altsayfası, yalnızca bu değil) de düşünüldüğünde, bu sayfanın Vikipedi:Biçem el kitabı/Sakınılacak kelimeler adına taşınmasının yarar ve tutarlılık sağlayacağını düşünüyorum. Enwiki sürümü olan en:Wikipedia:Manual of Style/Words to watch da bu doğrultuda adlandırılmış. Hatta o sayfadan da görüleceği üzere BEK yönergelerinin {{yönerge}}'den ayrı ve özel bir yönerge şablonu dahi var, yani bu yönerge BEK ailesinin ayrılmaz bir parçası. Thecatcherintherye: Bir sakıncası var mı senin için?

Vito Genovese 21.23, 19 Ekim 2020 (UTC)[yanıtla]

Yerinde. [evolutionoftheuniverse] @trwiki 21.52, 19 Ekim 2020 (UTC)[yanıtla]
Uygundur. thecatcherintheryeileti💬 05.24, 20 Ekim 2020 (UTC)[yanıtla]
Teşekkürler. İtirazsız bir hafta geçmiş, taşıyorum.
Vito Genovese 19.35, 26 Ekim 2020 (UTC)[yanıtla]
Münasiptir. [evolutionoftheuniverse] @trwiki 19.49, 26 Ekim 2020 (UTC)[yanıtla]

Sözdebilim

Metinde "Sözde kelimesinin kullanımı, bir şeylerin gerçek olmadığını ya da sahte olduğunu gösterir; bu da tartışılabilir. Bu anlama gelebilecek kelimeler, sadece yaygın olarak kullanılıyorsa, metin içi atıf yaparak kullanılabilir." ifadesi yer almakta. Bu ifade sözdebilim tanımlamasını da dolaylı olarak kapsayacak şekilde, çok genel olarak yazılmış. Sözdebilimlerin gerçek dışı olduğu bilim dünyasında tartışma konusu değildir ve VP:TBA gereği bu şekilde etiketlenmeleri gerekebilir. Metnin çevrildiği İngilizce yönergede "With regard to the term "pseudoscience": per the policy Wikipedia:Neutral point of view, pseudoscientific views "should be clearly described as such". Per the content guideline Wikipedia:Fringe theories, the term "pseudoscience" may be used to distinguish fringe theories from mainstream science, supported by reliable sources." şeklinde ifade edilmektedir. Bizde de VP:TBA sayfasında geçen bir husus ancak bu şekilde/detayda değil. Dolayısıyla bu sayfaya kısaca şu şekilde bir ekleme yapılmasını öneriyorum:

"Sözdebilim" tanımlamaları bu yönergenin kapsamının dışındadır ve bazı maddelerde "sözdebilim" kelimesinin kullanımı Vikipedi:Tarafsız bakış açısı gereği gerekebilir.

--Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 16.42, 3 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]

Uygun görünüyor.
Vito Genovese 19.42, 3 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]

Hayatını kaybetmek

"Hayatını kaybetmek" ifadesi VP:VEFAT gerekçe gösterilerek @Victor Trevor tarafından AWB kullanılarak maddelerde "ölmek" ifadesiyle değiştirilmekte. Bununla birlikte bu ifade burada açıkça yer almadığından konuyu gündeme getirmek istedim. Ben "hayatını kaybetmek" ifadesinin sakınılacak bir hüsnütabir olduğunu düşünmüyorum. "Vefat" kelimesinde bir yumuşatma ve saygı anlamı varken (İngilizcedeki "passed away" karşılığı, orada da listelenmiş), "hayatını kaybetmek"te bu yok (İngilizcede "lost his/her life" karşılığı, orada da listede yok), objektif bir anlam veriyor. Anlatımı çeşitlendirmek açısından kendim de "hayatını kaybetmek" ifadesini yeri geldiğinde kullanıyorum, dolayısıyla kategorik olarak sakınılacak bir kelime olarak nitelendirilip kaldırılmasının uygun olmadığını düşünüyorum. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 00.25, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]

Hayatını kaybetmek için söylediklerin passed away için de geçerli bence.
Vito Genovese 00.32, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
Buna katılmıyorum. "Passed away"de ciddi bir yumuşatma (örneğin doktorların çok yumuşak olduğundan bu ifadeyi kullanmaması istenir) ve ölen kişiye saygı alt metni var. "Hayatını kaybetmek" çok daha düz ve böylesi bir alt metin taşımıyor diye algılıyorum. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 00.39, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
İşte senin passed away için düşündüklerini ben de hayatını kaybetmek için düşünüyorum. Hayatını kaybetti neticede en:wikt:lose one's life'ın eşleniği denebilir ve bu girdi de belirtildiği üzere burada da örtmece (euphemism) var. Bu altbaşlığın mantığı da zaten "laf kalabalığından kaçınmak" olarak geçiyor. Hayatını kaybetmek uygun kabul edilirse öyle dini tona filan sahip olmayan ve bu mantıkla sorunsuz olarak görülmesi gereken "ömrünü tamamladı" gibi kullanımlara da vize çıkmış olur.
Vito Genovese 00.48, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
Türkçenin ölüm ile hüsnütabir profilinin İngilizceye kıyasla çok daha zengin olduğunu düşünmüşümdür hep. İngilizcede "lose one's life" tanımı, evet, yeri geldiğinde hüsnütabir olarak tercih edilebiliyor, mesela savaşta ölenler için. Bununla birlikte İngilizce Vikipedi'de bu ifadenin kullanılmaması yönünde kesin bir kanaat yok. Bizde bu gibi durumlarda kullanılan çok daha sert hüsnütabirler olduğundan "hayatını kaybetmek" tabirindeki yumuşatmanın gözardı edilebileceğini düşünüyorum. "Ömrünü tamamladı" ifadesinden farklı olarak "kazada hayatını kaybetmek" ("130 kişi uçak kazasında hayatını kaybetti" dersin ama "130 kişi uçak kazasında vefat etti" çok daha farklıdır, bu doğrultuda 2003 İstanbul saldırıları gibi SM'lerimizde de kullanımı var) gibi yaygın kullanımlar var ve dilin çok daha doğal bir parçası. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 00.58, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
Vefat'ın resmî bağlamlara dahi bu kadar oturmuş olmasından mı bilmiyorum ama bazen "öldü"yü kullanır kullanmaz yadırgadığım bağlamlar oluyor. Yani vefat seçiminde bir ölüyü olumlama var şüphesiz (örneğin "3 terörist vefat etti" demez hiç kimse, çünkü bir olumsuzlayıcı ifadeyle bir olumlayıcı ifade çakışır), ama "öldü" demek de hafif de olsa olumsuz gibi hissediyorum bazen. Bu elbette yetiştiğimiz toplum(lar)ın etkisi olabilir. Sağlıklı bir değerlendirme için çok sayıda kişiyle bir anket filan yapmak gerek. Genel olarak hayatını kaybetti ibarelerine katı şekilde karşıyım diyemem aslında, ama sınırları da iyi çizmek gerekiyor diye düşünüyorum. Teoride "ebediyete intikal etti" de diyebiliriz, değer verdiğimiz bir sanatçı için kullansak kimse bizi tarafsızlıkla, İslamî yanlılıkla filan suçlayamamalı kağıt üzerinde, ama işte doğrudan örtmece bunlar.
Vito Genovese 01.07, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
"Hayatını kaybetti" ile "ebediyete intikal etti" arasında bir spektrum var kesinlikle. Ama spektrumun bir tarafı uygunsuz diye diğer tarafını da kesip atmak yalnızca dilde doğal olarak kullanılan sakıncasız ifadeleri boş yere temizlediğimiz bir Viki-dil oluşturmaya yarayabilir. "Hayatını kaybetmek" ifadesinin ne gibi bir sakıncası bulunduğunu göremiyorum hâlen. "Ansiklopedide yeri olmayan laf kalabalığı" ile "dildeki doğal varyasyon" arasında bir çizgi var ve "vefat etmek" bunun bir tarafına, "hayatını kaybetmek" diğer tarafına düşüyor diye düşünmekteyim. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 01.25, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
Bu tarz ifadeleri değiştirirken, cümlede eğreti durmaması adına nokta atışı yapıyorum (nasıl yaptığımı soranlar: dm) ve buna uygun bir şekilde düzenlemeleri gerçekleştiriyorum. VP:VEFAT'ta sakınılacak kelimeler "..." şeklinde başlıyor zaten, tam olarak bir liste yok; tekliflerle vs. düzenlenmesi gerekiyor bunların da. "Hayatını kaybetmek", "vefat"a göre daha hüsnütabirsiz görünüyor olabilir. Burada bahsi geçmiş. Kısacası, bu gibi ifadeler kullanmak yerine "öldü" kullanılması öneriliyor. Bu doğrultuda düzenlemeleri gerçekleştirdim / gerçekleştiriyorum... aylardır. --Victor Trevor (mesaj) 00.42, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
Açıkça yönergede yer almayan her tabirin değişikliğinin tartışmalı olabileceği varsayılmalı ve onay aranmalıdır esasen. Değişikliklerin aylardır yapılması pek önemli değil, aylardır izleme listemde gördükçe aklıma geliyor. Büyük bir sorun değil, "hepsi geri alınsın" veya "hiç değiştirilmesin" diyecek değilim. Yalnızca dokunulmaması daha iyi olabilir diye düşünüyorum. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 00.45, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
  • "Can kaybı" ile eşdeğerde. Hayatını kaybetmek, yaşamını yitirmek kullanımlarının sakınılacak kelimeler olduğunu düşünmüyorum ben de, özellikle ikincisini birçok maddede kullandım. "Hayata veda etmek" benzeri edebi, duygusal bir yönü de yok. Esc2003 (mesaj) 02.14, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
  • Seksen ve ESC ile hemfikirim. “Hayatını kaybetti” ve “yaşamını yitirdi” tabirlerinin sakınılacak kelimeler olarak sunulması kesinlikle kabul edilemez. “Vefat etti”, “Hayata gözlerini yumdu”, “ Hayata veda etti” “Ebedi istirata çekildi” vb. ifadeler sakınılacaklar arasında kabul edilebilirler ama bir önceki cümlemde yazdığım iki ifade şekli bunlar arasında yer almamalı. Ben sık sık ölen kişilerin biyografilerini kullanırken “hayatını kaybetti” ifadesini tercih ederim. Bunda herhangibir aykırılık ve beis görmüyorum ve bu ifadeyi de kullanmaya devam etmeyi düşünüyorum. Ayrıca yönergenin en başında yer alan “Vikipedi’de yasaklanmış sözler veya ifadeler yoktur...” ile “..katı bir şekilde uygulanmamalıdır” kısmını hatırlatmakta fayda var. Devam eden bir tartışma ve farklı görüşler olduğu için o AWB değişiklikleri eski haline almanız gerekiyor @Victor Trevor --Maurice Flesier message 11.05, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
    Bir sorun varsa sorun yönergede. Yönerge örtmece kullanmayın diyor, iki paragrafta birçok örnek üzerinden bunu anlatın, doğrudan ifade edin diyor. Hayatını kaybetti ve yaşamını yitirdi de örtmece mi? Tartışmasız olarak örtmece. Ha bu yönergeyi değiştirir ve kullanmaya başlarız, ona lafım yok. Ancak yönergeye uygun hareket ettiği için Victor'un da çok sayıda olduğunu tahmin ettiğim değişiklikleri geri almak gibi bir yükümlülüğü olmaması gerekir.
    Hayata gözlerini yumdu ve hayata veda etti ile hayatını kaybetti arasındaki farkı yaratan nedir ki zaten? Örtmecenin derecesinin artması mı? Benim de hayatını kaybetti ibaresinin ansiklopediye zarar verdiği gibi bir düşüncem yok zaten. Benim vurgum daha ziyade bu açılacak yoldan gelebilecek olanlarla ilgili.
    Vito Genovese 11.20, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
  • @Maurice Flesier: Ek olarak sayfanın sağduyuyla ele alınması gerektiğini yazılmış. Yönergede "hayatını kaybetti" yazmadığı için tartışılması bir noktada gerektiği gibi bir noktada da gerekmiyor bence. "öldü" demek bu kadar mı zor? --Victor Trevor (mesaj) 11.33, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
    "'Öldü' demek bu kadar mı zor?" doğru bir soru değil. Defalarca konuşulduğu üzere AWB kullanımı ciddi sorumluluk getiren bir ayrıcalıktır ve değişikliklerde yoruma açık en ufak bir husus olsa dahi topluluğa sorulması gerekir. Şu ana dek belli ki yönergenin yorumlanması konusunda farklılıklar vardı. Dolayısıyla geriye dönük olarak geri alma talebinin yapıcı olacağını düşünmüyorum. Ancak ilgili değişikliğin tartışmalı olduğu ortaya çıktığından ötürü değişikliklerin devamı uygun olmayacaktır. Öte yandan "Yönerge örtmece kullanmayın diyor" yorumuna katılamıyorum. Bu yönerge esasen hiçbir kelime için "kullanmayın" demiyor, esasen "sakının", yani kullanacaksanız dikkatle kullanın diyor. Burada kullanılan ifade ise "sonsuz âleme yolculuk etti gibi hüsnütabirlerden kaçının". "Hayatını kaybetmek", "sonsuz âleme yolculuk etti gibi" bir hüsnütabir değil. Yönergeden tüm "hayatını kaybetmek" ifadelerini seri şekilde "ölmek" yapmayı haklı çıkarabilecek bir anlam çıkmıyor. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 12.50, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
  • Bende şöyle sormalıyım o zaman; “hayatını kaybetti” demek bu kadar mı zor. Bağlantı verilen AWB başlığında “hayatını kaybetti” ifadesine yönelik topluluk tarafından karar verilmiş bir tartışma göremedim. @Gogolplex vefat etti yerine hayatını kaybetti olarak revize edilsin demiş, bunun üzerine @Khutuck’da onun yerine öldü kafi demiş. Yine de burada kesin bir karar görülmediği gibi yönergede yazılı olan “vefat etti” ibaresinden çıkarım yapılarak “hayatını kaybetti” nin hüsnütabir olduğu sonucu çıkarılmış ve ilgili AWB işlemleri gerçekleştirilmiş. Ben şahsen basit bir kategori adı taşıma işleminde bile -hiç sormam bile gerekmeyecek kadar önemsiz olur genelde- en az iki kullanıcıya sorma gereği duyarım ki yaptığım değişiklikler sonradan itiraz konusu olmasın da geri alınmasın diye. Bu değişiklikler yapılmadan önce buraya bir bilgi notu bırakılabilir di. Yani yönergeye göre hareket edilmesi söz konusu değil. “Hayatını kaybetti” ifadesi ölümün dolambaçlı yoldan anlatımı mı? Bana göre değil. En fazla eş anlamlısı olduğunu düşünürüm. Bu tartışmada şu sorulmalı: Hayatını kaybetti yazarsak bu ansiklopedi ne kaybeder veya ne kazanır, ya da “öldü” dersek? Bırakın isteyen öldü diye yazsın, isteyen hayatını kaybetti, isteyen de yaşamını yitirdi desin. Ayrıca onlarca taraflı madde ortada dururken ve her gün okuyu trafiğine maruz kalırken bunu tartışmanın da bize yakışmadığını düşünüyorum. VP:BKYN'nin 2. ve 3. maddelerini okursanız ne demek isteğimi daha iyi anlayacaksınız. --Maurice Flesier message 12.38, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
    Hayatını kaybetti ibaresi tartışılmaz bir biçimde örtmece/hüsnütabir niteliğinde. O konu net. Örtmecelere ne ölçüde izin vereceğimiz ise konuşması gereken boyutu işin. Yani kural iyi bir kural değilse kaldıralım, sorun değil. Ancak kuralı değiştirmeyi denemeyip yoksaymak da ilgili kuralın özünü kaçırmak olur.
    Vito Genovese 13.39, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
"Hayatını kaybetti" ifadesinin taraflı olmadığı düşünülse bile net bir ifade olmadığı için sakınılması gerekiyor. Ölen kişide veya öldüren kişide empati uyandıracak her türlü ifadeden kaçınmak gerekir ve "hayatını kaybetmek" de bunlardan birisi. Ölen kişinin eceli ile mi yoksa bir dış etken sonucu mu öldüğünün maddelerde net belirtilmesi gerekir. Cinayet ve katliam sonucu ölümler bağımsız kaynaklar ile sabitse kişi ölmüş olmuyor, öldürülmüş oluyor. Bağımsız kaynaklarda şüpheli ölüm olduğunu doğruluyorsak şüpheli ölüm olarak belirtilmesi gerekiyor. I. Dünya Savaşı'nda cephede ölen birisi çatışmada mı yoksa İspanyol gribi nedeniyle mi öldü? Usame bin Ladin hayatını nasıl kaybetti? Uğur Mumcu hayatını nasıl kaybetti? Nadira Kadirova hayatını nasıl kaybetti? Albert Einstein hayatını nasıl kaybetti?
Yönergede açık açık ifadelerin net olması gerektiği ve hüsnütabirlerden kaçınılması gerektiği vurgulanıyor. Burada herhangi bir noksanlık yok. "Hayatını kaybetti" de bu kapsamda. Örnek olarak verilen sözcüklerde yer almaması kullanılabileceği anlamına gelmiyor. Kaldı ki yönergede yer alan herhangi bir sözcüğün kullanılması gereken durumlar da ortaya çıkabiliyor. Yönergenin ilk paragrafında "dikkatli kullanılmalıdır" denilmiş zaten. Bürokratik yaklaşmamak gerekli.
Bu konu kafa karışıklığına yol açıyorsa örnek ifadelere "hayatını kaybetmek" de eklenebilir. AWB ile toplu değişikliklere girişirken ölümün niteliğine dikkat ederek el ile değişiklik yapmakta yarar var.
--[evolutionoftheuniverse] @trwiki 13.58, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]

Sakınılacak bir ifade, bariz. "Beş Türk askeri hayatını kaybetti, dört Ermeni askeri öldü" gibi bir örnekte bu "öldü" ve "hayatını kaybetti"nin anlamda ne değişiklik yaşattığı daha belli oluyor. Birilerinin ölmesi konusunda pek çok ifadede yumuşatma mevcut, "hayatını kaybetti" de bunlardan biri. Bu sebepten, birinin yaşamının son bulmasını belirmek için kullanmamız gereken tek ifadenin "öldü" olması gerekli. "İsteyen onu, isteyen bunu yazsın" denilirse, verdiğim örneğe benzer şeyleri maddelerde görürüz. Mogulgomez (mesaj) 13.03, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]

Bilinçaltındaki önyargılar doğrultusunda özellikle sorunlu göstermeye yönelik bir ifade kullanılmış. Aynı bilinçaltındaki önyargılara rağmen "Beş Türk askeri öldü, ertesi günkü çatışmalarda ise dört Ermeni askeri hayatını kaybetti." ifadesinin yadırganacağını düşünmüyorum. İkisi eş anlamlı ve anlatımı çeşitlendirmek için kullanılabilecek ifadeler. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 13.11, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
"Hayatını kaybetti ibaresi tartışılmaz bir biçimde örtmece/hüsnütabir niteliğinde." demişsiniz Vito. Bu ibare tartışılmaz olsaydı eğer buradaki başlık altında epeyce uzun bir tartışma olmazdı sanırım :) yani tartışma, tartışmaya açık olduğunun bir göstergesi. Bir biyografide "öldü" yerine o kişiye "hayatını kaybetti" diyerek pozitif ayrımcılık yaptığımız mı düşünülüyor cidden. Hayatını kaybetti yazarak tarafsızlık mı ihlal edilmiş oluyor. Kuralları bilmeyen yeni kullanıcılar ilgi duyduğu bir kişi sayfasıni oluşturduklarında bu ifadeye çok sık başvurduklarına şahid oldum. Böyle durumlarda onlara uyarı notası mı çekeceğiz? Sırf böyle bir nedenden arkasına bile bakmadan çekip gidebilirler yani. Faydasızlar yerine faydalı kullanıcıları tercih ediyordur sanırım bu topluluk* Bu yazılı ifaderi ihlal edilemez derece katılaştırma ve bir yasa gibi sunma gerekçelerine katılmıyorum. Bir dönem uzun bir aradan sonra geri dönmüştünüz ve daha sık aktif olduğunuz zamanlardan birinde şu an hatırlamadığım bir konu hakkında "kuralları yok sayın ve körü körüne bu kadar biat etmeyiniz" yazmıştınız bana Vito. Bende şimdi o hakkımı kullanmak istiyorum. Gerçi bu yönergede "hayatını kaybetti kesinlikle kullanılmaz" diye bir şey de yazmıyor ya. Konuşulması gereken boyut bir "yasaklar ansiklopedisi" üzerinden katkı saglanacağı mı yoksa adının hakkını verdiği gibi "özgür ansiklopedi" üzerinden çeşitlilik ve gelişme mi sağlanacağı. Bu çelişkiden sıyrılmak gerekiyor bence. --Maurice Flesier message 15.11, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]
Buradaki tartışma ifadenin örtmece/hüsnütabir olup olmadığı üzerine değil, daha ziyade burada tanımlanan kurala rağmen nesnel bir anlatım teşkil edip etmediği üzerine. Kural örtmece kullanmayın diyor, ama bu örtmece bu kuralın aslında iyi bir kural olmadığını mı gösterir, bu noktaya geldi tartışma. Hayatını kaybetti ifadesinin pozitif olmasının konuyla ilgisi yok. Bu daha ziyade öldü ifadesinin negatif olup olmamasıyla ilgili, kavramın tanımı dolayısıyla.
Kural olayına gelirsek, buradaki kural isabetli bir kural olmayabilir. Bu durumda da yapılması gereken kuralı kaldırmak veya isabetli olacağı bir hâle dönüştürmektir. Bunu yapmadan olduğu gibi bırakıp yoksaymaya kalkamayız, zira bütün kuralları yoksayın demek bu demek değil. Hele özgür ansiklopedideki özgür terimi hiç ilgili değil, çünkü orada özgür ile kastedilen yalnızca telif haklarından özgürlük. Bizzat Vakıf böyle tanımlıyor.
Tekrar vurgulayayım: Ben "Hayatını kaybetti şöyle nefis bir ifade, bunu kullanalım olsun bitsin" yerine "Yönerge değiştirilip şu biçimi almalı" gibi somut bir öneri görmeyi arzu ediyorum. İşin önünü arkasını hesap eden bir öneri. Yoksa benim de hayatını kaybetti ile özünde bir sorunum yok, yukarıda da değindiğim gibi.
Vito Genovese 19.54, 28 Ocak 2021 (UTC)[yanıtla]