Pistoia
| Pistoia | |
|---|---|
Comune di Pistoia | |
 | |
 Pistoia'nin İtalya ve Toskana Bölgesi'nde konumu | |
| Ülke |  İtalya |
| Bölge | Toskana |
| İl | Pistoia ili |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Renzo Berti (Parti Democratica) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 236.77 km² |
| Rakım | 65 m |
| Nüfus (30.6.2010)ISTAT | |
| • Toplam | 90.239 |
| • Yoğunluk | 381.12/km² |
| Zaman dilimi | UTC+1 (OAZD) |
| Alan kodu | 0573 |
Resmî site http://www.comune.pistoia.it/ | |
Pistoia, Orta İtalya'da Toskana bölgesinde, aynı ismi taşıyan Pistoia ilinin merkezi; idari bakımdan bir komün ve şehirdir. Pistoia şehrininin belediye sınırları içindeki alanı 236,77 km²; nüfusu (30.9.2010 tahmini itibariyle) 90.239 kişi olup; nüfus yoğunluğu 381,12 kişi/km² olur.
Coğrafi konumu
Pistoia merkezi İtalya'da Apenin Dağları eteklerinde konumlanmıştır. Toskana Bölgesine dahil bir şehirdir. Merkezi olduğu Pistoia ili 1927de Mussolini ve Faşistler idarede iken şimdi çevresinde bulunan komşu illerden alınan parçalarla kurulmuştur ve bu il günümüzde İtalya'da yüzölçümü bakımdan en küçük ildir.
Pistoia şehrinde çok hızla akan küçük çaylar şeklinde birkaç akarsu bulunur. Bunların başında şehrin batı varoşlarından geçen "Ombrone Pistoiese" gelir ve bu akarsunun temiz ve berrak suları (kahverengi alabalık gibi) kıymetli tatlısu balığı avcılığına elverişlidir.
Şehir deprem merkezlerine yakındır ve tarihi olarak 1196, 1293, 1527 ve 1815 yıllarında büyük deprem afetlerine maruz kalmıştır.
Pistoia iklimi ülkenin kuzeybatısında ve dağlara yakın olmasından özel olarak etkilenmektedir. Yazlar özellikle gündüzleri çok sıcak ve kuru geçmekte ise de yaz fırtınaları dolayısıyla biraz yağış alıp nemlidir. Bu nedenle diğer Toskana sehirlerine nazaran rakımı ve etrafındaki dağlık arazi yüzünden sehirde yazın boğucu sıcak akşamlar olmamaktadır. Kışları ise nispeten pek fazla soğuk geçmemektedir. Derece gündüzleri nadir olarak sıfır altına inmekte ve nadir olarak kar yağsa da hemen eriyip karlı manzaralar yaratmaktadır.
Şehrin İtalya'nın önemli şehirlerinden karayolları ile uzaklığı şu tablodan görülebilir:
| Bari | 740 km |
| Prato | 15 km |
| Bologna | 120 km |
| Floransa | 30 km |
| Genova | 200 km |
| Milano | 315 km |
| Napoli | 510 km |
| Palermo | 1220 km |
| Roma | 315 km |
| Torino | 365 km |
| Venedik | 275 km |
Tarihçe
Pistoa'nın Latince ismi "Pistoria", "Pistorium" veya "Pistoriae" idi. MÖ6. yüzyılda Romalılar idaresine girmeden Kelt'lerin, "Ligurlar"'ın ve Etrüskler'in yerleşkesi olmuştu. Antik Roma döneminde çok önemli bir Roma yolu olan "Via Cassia" şehirden geçtiği için stratejik bir yerleşke olmuştur. Ünlü Romalı tarihçisi Gaius Sallustius'un incelediği MO62 ortaya çıkan Lucius Sergius Catilina'nın "Catilina Tertibi"'nin merkezi bu şehir olmuştu.
Batı Roma çökmesi ile önemini kaybetmiştir. Sonra Lombardların eline geçmiştir. Lombard krallığı içinde bazı özel imtiyazları olan bir kraliyet şehri idi. 5. yüzyıldan sonra şehir bir başpiskoposluk merkezi olmuştu.
1177de Pistoia bir bağımsız belde olarak kendini ilan etti. Bundan sonra İtalya'da önemli bir siyasi merkez oldu. Şehir etrafına surlar yapıldı ve şehir içinde çok süslü dinsel ve kamusal binalar yapıldı. Aynı zamanda şehrin önemli aileleri de kendilerine büyük konaklar ve villalar yaptırdılar.
Sonra Pistoia "Toskana Büyük Dükalığı" arazilerine katıldı. Bu dönemde şehrin siyasi ve kültürel hayatı kurulan Akademilerde çok canlı dönemler yaşadı. Özellikle 17. yüzyılda şehrin önemli konaklarında yapılan sosyal toplantılarda edebi şiirler ve nazım eserleri ciddi olarak incelendi ve zamanın ciddi müzik konserleri verildi. 17. yüzyılın sonlarında yapılan bir tiyatro binası bu akademiler için de bir merkez oldu.
Fakat 19. yüzyılda şehrin bu kültürel ve sosyal hareketliği, özellikle İtalya'nın birleştirilmesi ve önemli sosyal ve kültürel hareketlerin merkezi şehirlere kayması dolayısıyla diğer taşra şehirleri gibi Pistoia'da da zayıfladı.
Pistoia 1927de bir il merkezi yapıldı.
Demografi
Pistoia sehri Italya'nin onemli sehirlerinde biri olup nufusu (30.9.2010 tahmini itibariyle) 90.239 kisidir. Nufusun 19. ve 20. yuzyilrada ta 2006ya kadar gelismesi su gosterrimde izlenebilir:
Komşu beldeler
Pistoia komününün şu beldelerle sınırları vardır: Agliana, Cantagallo (PO), Granaglione (BO), Porretta Terme (BO), Lizzano in Belvedere (BO), Marliana, Montale, Piteglio, Quarrata, Sambuca Pistoiese, San Marcello Pistoiese, Serravalle Pistoiese
Kardeş şehirler
Pistoia şu kentlerle kardeş şehir bağlantısı kurmuştur:
Resimler
-
Pistoia - Vescovi Sarayi -
Pistoia - San Zeno Katedrali -
Pistoia - katedral ve can kulesi -
Pistoia - Katedralin Vaftizhanesi -
Pistoia - Ospedale del Ceppo -
Pistoia Kutuphanesi -
Pistoia Tren Gari -
Pistoia - Manzoni Tiyatrosu -
Pistoia - Tarihsel merkezde tipik bir sokak -
Pistoia - San Paolo kilisesi
.jpg)
Kaynakça
- İtalyanca Vikipedi "Pistoia" maddesi (İtalyanca)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'ta Pistoia ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Pistoia Belediyesi resmi webitesi (İtalyanca) (İngilizce)
