Hiroşima ve Nagasaki'ye atom bombası saldırısı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
11.25, 9 Kasım 2016 tarihinde JamesP (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17800661 numaralı sürüm (fixed typo)
Başlığın diğer anlamları için Hiroşima ve Nagasaki'ye atom bombası saldırısı sayfasına bakınız.
Hiroşima'ya atom bombası saldırısı
Pasifik Savaşı

Atom bombasının patlamasından meydana gelen mantar şeklindeki bulut
Tarih6 Ağustos 1945
Bölge
Hiroşima
Sonuç Hiroşima'da yaklaşık 140.000 kişi öldü.
Taraflar
Amerika Birleşik Devletleri ABD Japonya Japon İmparatorluğu
Kayıplar
1945 yılının sonuna kadar en az 140,000 kişi (Nagasaki'de ise 80,000 kişi)[1]
Savaş sonrası yapılmış bir "Little Boy" bombası modeli.

Hiroşima'ya atom bombası saldırısı, II. Dünya Savaşı'nın son aşamasında 6 Ağustos 1945[2] Pazartesi[3] saat 08:15'te Amerika Birleşik Devletleri'nin Uranyum-235 tipi atom bombası "Little Boy" (Küçük Oğlan) ile gerçekleştirdiği saldırı. Nagasaki'ye düzenlenen atom bombası saldırısı ile birlikte askerî tarihinde gerçekleştirilen yegane nükleer saldırısıdır.[4] 1945 yılının sonuna kadar Hiroşima'da atom bombası saldırısından dolayı yaklaşık 140.000 kişi hayatını kaybetti.[1] Amerika Birleşik Devletleri önceden Japonların hayat ve hareket tarzlarını araştırarak onların en çok dışarıda oldukları saatini saptamış[kaynak belirtilmeli] ve saldırı saatini sabah 08:15 olarak kararlaştırmıştı.

Japonya 10 Temmuz 1945'te Yüksek Savaş Yönetimi Kongresinde Sovyetler Birliği aracılığıyla müzareke yolunu aramak üzere Fumimaro Konoe'yi özel elçi olarak yollamayı kararlaştırarak Sovyetlere teklif ettiyse, 17 Temmuz 1945'te Almanya'nın Potsdam kentinde Müttefikler liderleri Harry S. Truman, Winston Churchill ve Josef Stalin'in katılımıyla Potsdam Konferansı açıldı ve ertesi gün Sovyetler Birliği Japon özel elçinin yollanmasını reddetti.

26 Temmuz 1945'de Müttefikler "Potsdam Demeci" ile Japonya'yı teslim olmaya çağırdı. Ancak ilanın taslağında varolan İmparatorluk sisteminin korunmasına dair madde kaldırıldığı için Japon Başbakanı Kantarō Suzuki Potsdam Demecini kabul edemedi. Böylece Japonya'nın teslim isteği geri çevrilmiş oldu. Amerika Birleşik Devletleri Hiroşima'daki saldırısından sadece 3 gün sonra 9 Ağustos 1945 saat 11:02'de Nagasaki'de Plütonyum-239 tipi atom bombası "Fat Man" (Şişko Adam) ile ikinci saldırı gerçekleştirdi.

Hedefleri

F.D.Roosevelt
H.S.Truman

12 Nisan 1945'te Franklin Delano Roosevelt öldü ve yerine Devlet Başkanlığı'na getirilen Truman, atom bombası saldırılarının zaman ve mekânını seçme işlemlerini başlattı. 27 Nisan 1945'te düzenlenen Hedef Tetkik Komitesi'nin ilk toplantısında 17 bölge incelemeye alınmak üzere seçildi.

Hedef Adayların Kriterleri

  • Kent merkezi'nin çapının 4,8 kilometreden fazla olup merkezin etrafında da yerleşim bölgelerinin varolması.
  • Tokyo (東京 Tōkyō) ile Nagasaki (長崎) arasında (Tokyo'nun batısı ve Nagasaki'nin doğusu) bulunan şehirlerden olması.

Aynı gün aday seçilen 17 kent: (Daha önceki saldırılarıyla imha edilen kentler hariç etme şartı konulmuştu.)

'Patlama rüzgârının etkisi ölçlenebilecek coğrafiye sahip olması şartı ilave edildikten sonra 11 Mayıs 1945'te düzenlenen Hedef Tetkik Komitesi'nin ikinci toplantısında hedefin Kyoto, Hiroşima, Yokohama ve Kokura kentleri oldu. Daha sonra Kyoto'nun yerine Niigata seçildi.

28 Mayıs 1945'te atılacak olan Atom bombası'nın etkisini ölçebilmesi maksadıyla seçilen dört kente herhangi hava saldırı yasaklandı. Bunun yan etkisi olarak 'Oraya hava saldırı yok.' söylentileri yaratıldı ve milletin oralara yapılan yoğun göcün sebebi oldu.[kaynak belirtilmeli]

1 Haziran 1945 tarihli toplantısında Hedefin imajı olarak 'Etrafında işçi evlerinin bulunduğu Askeri Sanayi Bölgesi'nden bahsedildi ve atom bombasını atmadan önce herhangi ikazın edilmeyeceği kararlaştırıldı.

14 Haziran 1945'te Kyoto ve Yokohama hedef adaylarından düşürülerek yerine Nagasaki seçildi.

25 Temmuz 1945'te Truman son emrini verdi. Ona göre 'Özel Bomba' 3 Ağustos 1945 tarihten sonra gözle görerek atması mümkün olduğu günü seçerek Hiroşima, Kokura, Nagasaki ve Niigata'dan birine karşı atılacaktı. 2 Ağustos 1945 tarihli '13. Stratejik Emri' ile Niigata hedeften çıkarıldı ve birinci Hedefi: 'Hiroşima ve onun sanayi bölgesi', ikinci hedefi: 'Kokura Silâhanesi ve onun şehir merkezi', Yedekte üçüncü Hedefi 'Nagasaki'nin şehir merkezi' olarak kararlaştırıldı.[5]

Hazırlıklar

'Enola Gay'den elini sallayan Tibetts

509. Mürettebat Grubu

Aralık 1944'te Franklin Delano Roosevelt'in emriyle Kara, Deniz ve Hava kuvvetlerinden toplanan 1767 personeli ve Albay Paul W. Tibetts'in komutanlığında 509. Mürettep Grubu kuruldu. Önce Utah eyaletinde çöl içindeki üste tatbikata başlayarak Mayıs 1945'te Tinian Adası'na taşındı. 'Gümüş Tabak'(Silverplate) kod adlı ve Atom bombası saldırıları için özel donanımlı B-29 tipi Bombardıman Uçakları 393. Bombardıman Filosu'ndan Tinian Adası'na nakledildi. 15 Silverplate şunlardır:[6]

Hava Kuvvetleri seri no. Victor no. Ad Ekip Komutan Hizmete giriş Tinian'a varış Kuyruk Kodu
B-29-36-MO 44-27296 84 Some Punkins B-7 Yzb. James N. Price 19 Mart, 1945 14 Haziran, 1945 Büyük A
B-29-36-MO 44-27297 77 Bockscar C-13 Yzb. Frederick C. Bock 19 Mart, 1945 17 Haziran, 1945 Üçgen N
B-29-36-MO 44-27298 83 Full House A-1 Bnb. Ralph R. Taylor 20 Mart, 1945 17 Haziran, 1945 Kare P
B-29-36-MO 44-27299 86 Next Objective A-3 Yzb. Ralph N. Devore 20 Mart, 1945 17 Haziran, 1945 Üçgen N
B-29-36-MO 44-27300 73 Strange Cargo A-4 Yzb. Joseph E. Westover 2 Nisan, 1945 11 Haziran, 1945 Büyük A
B-29-36-MO 44-27301 85 Straight Flush C-11 Bnb. Claude R. Eatherly 2 Nisan, 1945 14 Haziran, 1945 Üçgen N
B-29-36-MO 44-27302 72 Top Secret B-8 Yzb. Charles F. McKnight 2 Nisan, 1945 11 Haziran, 1945 Büyük A
B-29-36-MO 44-27303 71 Jabit III B-6 Bnb. John A. Wilson 3 Nisan, 1945 11 Haziran, 1945 Büyük A
B-29-36-MO 44-27304 88 Up An' Atom B-10 Yzb. George W. Marquardt 3 Nisan, 1945 17 Haziran, 1945 Üçgen N
B-29-40-MO 44-27353 89 The Great Artiste C-15 Yzb. Charles D. Albury 10 Nisan, 1945 28 Haziran, 1945 Çember R
B-29-40-MO 44-27354 90 Big Stink A-5 Yrb. Thomas J. Classen 20 Nisan, 1945 25 Haziran, 1945 Çember R
B-29-45-MO 44-86291 91 Necessary Evil C-14 Yzb. Norman W. Ray Mayıs 18, 1945 2 Temmuz, 1945 Çember R
B-29-45-MO 44-86292 82 Enola Gay B-9 Yzb. Robert A. Lewis Mayıs 18, 1945 6 Temmuz, 1945 Çember R
B-29-50-MO 44-86346 94 Luke the Spook C-12 Yzb. Herman S. Zahn 15 Haziran, 1945 2 Ağustos, 1945 Çember P
B-29-50-MO 44-86347 95 Laggin' Dragon A-2 Yzb. Edward M. Costello 15 Haziran, 1945 2 Ağustos, 1945 Çember P

Balkabağı bombası (Pumpkin bombs) Tatbikatı

20 Temmuz 1945'ten sonra 509. Mürettep Grubu, şeklen 'Fat Man'ın tıpkısına 2.858 kiloluk TNT'yi doldurulan Balkabağı bombası (ağırlık: 4.774 kilo) ile bombardıman tatbikatı gerçekleştirdi. Tinian Adasından 24, 26, 29 Temmuz ve 8, 14 Ağustos tarihlerinde toplam 49 kez olmak üzere 30 şehire attılar.

Atom bombasının Nakliyesi

USS Indianapolis
Japon Denizaltı I-58

Atom bombasının parçalarının nakliye görevi Portland sınıf Ağır Kruvazör "USS Indianapolis (CA-35)" üstlendi. 16 Temmuz 1945'te San Francisco limanından hareket ederek 26 Temmuz 1945'te Tinian Adasına ulaştı. Kara Kuvvetleri Hava Birliğine bağlı C-54 Nakliye Uçağı Uranyum-235'nın nişangâh parçasını nakletti ve Atom bombası Tinian Adasında gizlice monte edildi.

Görevini tamamlayan "Indianapolis" 28 Temmuz 1945’te Guam Adası'na uğrayıp Leyte Adasına doğru yola çıktı. Ve 30 Temmuz 1945’te Filipinler Denizinde Deniz Yrb. Mochitsura Hashimoto komutasındaki Japon Denizaltı I-58 tarafından batırıldı. Geminin ekibi 1.199 kişi arasında yaklaşık 300 kişi denizaltının hücumuyla öldü ve geri kalan yaklaşık 900 kişi ise 5 gün denizde kaldı. Açlık ve köpekbalıklarının hücumlarıyla sadece 316 kişi hayatta kalabildi. Jaws filminde Robert Shaw, "Indianapolis" ekibi olup hayata kalan Quint rolünü oynuyor.[7]

Harekât

Tinian Adasında park edilen 'Enola Gay'
Hiroşima Sanai Teşvik Sarayı (sonraki Atom bombası kubbesi)
Motoyasu köprüsü
Hiroşima Şehri
Nakajima Mahallesinin önceki hali.
Üstte ortada gözüken T harf şeklinde Aioi Köprüsü. Sağda Motoyasu Nehri, solda Honkawa Nehri
Nakajima Mahallesinin sonraki hali

Harekât Emri

2 Ağustos'ta Guam Adasında bulunan 20.Hava Birlikleri karargâhı Tinian Adasında konuşlandırılan 509. Mürettep Grubuna 'çok gizli' emir verdi.

Harekât Emri (Field Order No.13) Tarih: 2 Ağustos 1945

Saldırı Günü: 6 Ağustos
Saldırının Hedefi: Hiroşima şehir merkezi ve sanaî bölgesi
Yedekte ikinci hedefi: Kokura Silahanesi ve şehir merkezi
Yedekte üçüncü hedefi: Nagasaki şehir merkezi
Özel direktif: Bomba gözle görerek atılacaktır

Hazırlıkları

4 Ağustos'ta B-29 tipi bombardıman uçaklarından "Enola Gay" son tatbikatını bitirip Maliana Adalarına Tinian Adası Kuzey Havaalanına döndü.
5 Ağustos'ta 509.Mürettep Grubuna bağlı B-29 uçağı Hiroşima üzerinde keşif uçuşu yaparak 'Yarın Hiroşima'nın havası güzel olacak' diye Tinian Adasına bildirdi. "Enola Gay" komutanı Albay Paul Tibetts (23 Şubat 1915 - 2 Kasım 2007) 'Bu geceki harekâtımız tarihîdir' diyerek takmına hareket emrini bildirdi.

Kalkışları

6 Ağustos gece yarısı 0:37 hava ölçme cihazlarla donatılmış 3 B-29 tipi bombardıman uçağı havaya kalktı. "Straight Flush" (komutanı: Binbaşı Claude Robert Eatherly) Hiroşima'ya, "Jabit III" (komutanı: Binbaşı John A. Wilson) Kokura'ya ve "Full House" (komutanı: Ralph R. Taylor) Nagasaki'ye uçtu.
0:51 yedek olan "Top Secret" (komutanı: Yüzbaşı Charles F. McKnight) Iwo Jima adasına uçtu.
1:27 Atom bombasını taşıyan "Enola Gay"ın piste girişine izin verildi.
1:45 pist A'dan havalandı.
1:47 Atom bombasının gücünü ölçmekle görevlendirilen "Great Artist" (komutanı: Yüzbaşı Charles D. Albury) kalktı.
1:49 Fotoğraf çekmekle görevlendirilen "Nesesarry Evil" (komutanı: Yüzbaşı Norman W. Ray) kalktı.
Tinian adasından Hiroşima'ya kadar 7 saatle varılır.

Şikoku üzerinde

Sabah 6:30 Little Boy'un detonatorundan yeşil bujiyi kaldırarak yerine kırmızı bujiyi koydu. Tibbets 'Arkadaşlar bizim taşıdığımız silah dünyanın ilk atom bombasıdır' diyerek ekibine ilk defa açıkladı. Ardından "Enola Gay"in radarı'nda parlak nokta göründü. "Enola Gay" kaçış ve irtifa dalış hareketine geçerek 2000 metreden 8700 metreye yükseldi.
Şikoku üzerini geçerken Japon Ordusu'nun radar tarafından yakalandı ve 1.geçişinde Japon avcı uçağı ateş ettiyse zarar veremedi. Japon uçağı yarım tur hareketiyle 2.geçişinde ateş etmeyi denediyse de ateş pozisyonu işgal edemedi.

Hiroşima üzerinde

Saat 7'de "Enola Gay"den önce kalkmış olan "Straight Flush" Hiroşima üzerine ulaştı. Komutanı Binbaşı Claude Robert Eatherly, "Enola Gay"e 'Hava açık tarihî bombardman harekâtımıza engel yok. Görüş uzaklığı 10 mil, irtifa 15.000 feette bulut kalınlığı 12'de 1' diye bildirdi. Hedefi Hiroşima olarak kararlaştırıldı.
07:09 Japon Ordusu "Straight Flush"u buldu ve hava akın ikaz duyuruldu.
07:31 "Straight Flush"un Hiroşima'yı terketmesiyle hava akın ikaz iptal edildi.
08:09 "Enola Gay" Hiroşima şehir merkezini gözle gördü.
08:10 Japon Ordusu Hiroşima İline girdiği 3 B-29 uçağını yakalanıyordu ve birkaç dakika sonra Hiroşima'da Chūgoku mıntıkası komutanlığı hava akın ikaz duyurmaya hazırladı.
"Enola Gay" artık Hiroşima'nın üzerinde irtifa 31600 feet (9632 metre)'teydi. Önce hava basıncını ölçmek amacıyla birer radiosonde'yi taşıyan 3 paraşütü attı.
08:12 "Enola Gay"in navigatörü İşaret Noktası'(Initial Point)na girdiğini Tibetts'e bildirdi ve uçak otopilot uçuşuna geçti. Bombacı Norden Bombardıman Nişahgâhı (Norden bombsight)'na irtifa, yer hızı, sıcaklık, nemlilik ve sair data verildi. Hedef Noktası (Aiming Point)'nı Aioi köprüsüne kilitledi.
08:13 Hiroşima'da tekrar hava akını ikaz duyuruldu: "Chūugoku mıntıkası komutanlığı bildirisi: Düşmanın 3 büyük uçağı Saijō üzerinden batıya ilerlemektedir. Ciddî tedbirleri lazımdır."
08:15 "Enola Gay" Little Boy'i attı.
Atom bombası 43 saniye düşmeye devam etti ve saat 08.16'da yaklaşık 600 metre yüksekliğinde patladı.

Dönüşü

"Enola Gay" Atom bombasını attıktan hemen 155 derece keskin dönüşle uzaklaştı. Ancak bombasının yarattığı rüzgarı "Enola Gay"i de şiddetle salladı. Albay Paul Tibbets Japon uçaksavarının atışı zannederek ‘Uçaksavar!' diye bağırdı. Saat 14:58'de "Enola Gay" Tinian Adasının kuzey meydanına döndü. Stratejik Hava Kuvvetleri Genelkomutanı Geçici Orgeneral Carl Spaatz, Paul Tibbets'e Uçuş Temayüz Madalyası ve diğerlere Uçuş Madalyasını taktı.

Etkileri

1) Ani Etkiler (Patlamadan sonra ilk 1 dakika içerisinde meydana gelir) -Işık, -Isı, -Ani Nükleer Radyasyon -Basınç (Blast) -Elektromanyetik Pals

2) Kalıntı Etkiler (Radyoaktif Serpinti) Radyoaktif serpinti bomba patladıktan 30-60 dakika sonra başlar. Nükleer infilakın bütün etkilerini 100 kabul edersek, bu etkilerden: -%35'i Isı (Işık ile birlikte gelmektedir). -%5i Ani Nükleer Radyasyon -%45'i Basınç (Blast) -%15'i Kalıntı Etki (Radyoaktif Serpinti) olarak karşımıza çıkmaktadır.

ANİ ETKİLER

1. Işık Nükleer şimşek adı da verilen bu ışık güneşten birkaç defa parlak olduğu için pırıl pırıl güneşli bir günde bile bir nükleer infilakı rahatça haber verebilecek niteliktedir. Ancak, muayyen-mesafeler için çıplak göze, direk ulaştığı takdirde 15-45 dakika süren geçici bir körlüğe sebep olmaktadır. Nükleer şimşekten korunmak için saydam olmayan her çeşit ekrandan istifade edebiliriz. Bu ekran, ince bir kağıt bile olabilir. (Işığın öldürme gücü olmadığından % hesabında ayrıca yer verilmemiştir).

2. Isı Nükleer ısı radyasyonları, nükleer şimşeğin beraberinde gelmektedir. Bu sebeple belirli bir uzaklıkta ve açıkta bulunan şahıslar için çok tehlikeli olurlar. Isı radyasyonlarının özellikleri: -Devamlıdır, -Çok süratlidir, -Çevre, ısısını ani olarak yükselttiğinden geniş çapta yangınlara sebep olur, -Mesafe ile azalır, -Nüfus hassası yoktur şeklinde özetlenebilir. Bu özelliklere göre ısı radyasyonları incelenirse görülür ki ışık hızındadırlar ve silahın kudreti ile değişen bir devamlılıkları vardır. Ancak infilak yerinden uzaklaştıkça şiddetini kaybetmekte ve saydam olmayan bir hail (ekran) tarafından hailin tutuşma ve yanma kabiliyeti ile ters orantılı olarak durdurulabilmekte ya da şiddeti azaltılabilmektedir. Yine bu yüzden belirli çevrelerde çok şiddetli (yanma kabiliyetinde olan her şeyin tutuştuğu) ve yine belirli çevrelerde çabuk tutuşan maddelerin çıkardığı yangınlar görülmektedir.

3. Ani Nükleer Radyasyon Öldürme kudretinde olan bir etki de ani nükleer radyasyondur. Bu etkilerden söz edilince hemen akla gelen en önemli tehlikeler; alfa ve beta partikülleri ile nötronlar ve gama ışınlarıdır. Bunlardan:

a) Alfa Zerreleri 2 nötron, 2 protonu olan pozitif elektrik yüklü partiküllerdir. Menzilleri birkaç santimetre içinde olup nüfuz hassasları yoktur.

b) Beta Zerreleri Negatif elektrik yüklü ve çok küçük kitlesi olan bir iyondur. Menzili 4-5 metre kadar olup nüfuz kabiliyeti bulunmamaktadır.

c) Nötronlar Elektrik yükü olmayan fakat atom çekirdeklerinden fırladıklarında radyoaktif olmaya müsait cisimlerin atomlarını parçalayıp onları suni olarak radyoaktif hale getiren zerrelerdir. Büyük tehlike yaratacak kabiliyettedirler fakat menzilleri 100 metreden biraz fazladır.

d) Gama Işınları ve Gama Işınlarının Özellikleri Yüksek frekanslı elektromanyetik dalgalar halinde intişar eden bu etkinin hem uzun menzilli ve kitlesiz oluşu, hem de engel tanımayan bir nüfuz kabiliyeti bulunuşu tehlikeyi çoğaltmaktadır. Bu sebeple Ani Nükleer Radyasyon denince hemen "Gama Işınları" akla gelir.

Gama Işınlarının Özellikleri -Devamlıdır, -Çok süratlidir, -Hissedilmez, -Büyük bir nüfuz hassası vardır, -Kısa bir süre için tesirlidir, -Öldürücüdür, -Cansızlara etkisi yoktur.

Şu halde gama ışınları bir dakika ya da biraz fazla devamlılığı olan, ışık hızında intişar eden, duyu organları ile varlığını anlamak mümkün olmayan ve hücreleri iyonize ederek insanı hasta edip öldürebilen bir tehlikedir. Bunlardan daha önemlisi bu ışınları hiçbir engelin tamamen durdurma imkanı sağlayamamasıdır. Önemli özelliği kısa bir süre için etkili oluşudur ve cansızlara etkisi olmadığından herhangi bir yan etkisi söz konusu değildir. Örneğin: Gama ışını etkisinde kalmış gerek su, gerek çiğ ve pişmiş gıda maddelerinin içilip yenilmesinden bir zarar doğmayacağı gibi maden, taş ve toprak gibi diğer maddeler de ayrıca bir tehlike teşkil etmezler.

Burada korunma yönünden en çok üzerinde durulması gereken, özellikle gama ışınlarının nüfuz kabiliyetidir Hailler (engeller), yoğunluklarına göre gama ışınlarını durdurma yeteneğine sahiptir. Yoğunluğu en çok olan madde, en fazla yarı kalınlık veren maddedir. Bildiğimiz maddelerin yoğunluklarına göre hangi kalınlıkların yarı kalınlık sayılabileceğini şöyle sıralayabiliriz.

4. Basınç (Blast) Ateş topundan yayılan yoğun ısının genişleyerek havayı itmesi sureti ile meydana gelen basınç etkisi, infilak yerindeki boşluğu dışarıdan soğuk havanın hücum etmesi yüzünden iki yönlü olarak görülür. İlk tesir sırasında tamamen yıkılmayan binaların, emme safhası da denilen ikinci safhada yıkılmaları bu sebeptendir. Genel etki tablosunda %45 olarak gösterilen basınç etkisinin özellikleri: -Devamlıdır, -Yavaş seyreder (Ses hızından), -Endirekt yangınlar çıkarır, -Bina ve köprüleri yıkar.

Bu özellikleri biraz açarsak korunma bakımından bazı faydalı sonuçlar elde etmek mümkün olur. Silahların kudretine göre devamlılık süresi değişen etki, diğer etkiler gibi ışık hızında değil, ses hızında etrafa yayılmaktadır (340 m/s). Bu yavaş gidiş, bilhassa açıkta bulunanların diğer tesirlerinden zarar görmemeleri halinde basınçtan korunma için zaman kazanmalarını mümkün kılar. Nükleer şimşek kendileri için bir ikaz vazifesi görecek ve bu şahıslar korunacak bir yer tedarik edebileceklerdir. Bina ve köprüleri yıkar diye kısaca ifade edilmesinin sebebi büyük bir yıkma ve parçalama gücünün varlığını anlatmaktır. O kadar ki 20 KT.luk bombanın killi toprak sathında infilakı halinde 90 metre yarıçapında ve 12 metre derinliğinde bir kuyu (krater) açabildiği söylenirse basınç gücünün azameti kolayca anlaşılacaktır. Hele bu silah 10 MT.luk ise bu kraterin derinliği 51, yarıçapı 660 metre olacaktır. Böyle bir basıncın harap edeceği binalarda birçok elektrik kontağı, havagazı patlaması ve daha çok mevcut ateşin dağılması sonucunda sayısız yangın başlangıçları da görülecektir. Bu yangınlar endirekt yangınlar diye adlandırılmışlardır.

5. Elektromanyetik Pals Elektromanyetik pals, elektronik devreler kullanan modern cihazları bozmak, istenmeyen sinyal çıkarmasına neden olmak suretiyle malzeme hasarına neden olur.

KALINTI ETKİLERİ (Radyoaktif Serpinti)

Gelecekteki savaşların tehlikelerinden belki en büyüğü olan nükleer silahların, yurt ölçüsünde karış karış, taş taş korunulması gereken tek etkisi müteakip tehlikedir. Bu tehlike "Kalıntı Etkileri" veya "Radyoaktif Serpinti" diye de adlandırılabilir. Bu tehlikenin meydana gelebilmesi için nükleer bombanın yere veya yere yakın infilak ettirilmesi şarttır. Örneğin; İkinci Dünya Savaşı sırasında Japonya'nın Hiroşima ve Nagazaki şehirleri üzerine atılan 20'şer kilotonluk atom bombaları 305 metre (1000 feet) yükseklikte patladıkları için havada infilak sayılır. Zira 20 kilotonluk bomba için serpinti hasıl edebilecek en fazla yükseklik 180 metredir. Verilen örnekten çıkarılan sonuç şudur; Nükleer silahlar kudretlerine (ateş topu yarıçaplarına) göre değişen belirli bir yüksekliğin üzerinde infilak ederse radyoaktif serpinti tehlikesi meydana getirmezler. İşte her silah için başka olan bu yüksekliğe Kritik Yükseklik denir. Bu yükseklikten başlamak üzere daha aşağıya inildikçe serpinti tehlikesi artacak ve satıhtaki infilakta en çok olacaktır. Bunun sebebi satıh infilaklarında arz sathında bulunan taş, toprak, sıva, tuğla gibi maddelerle kalay, nikel, demir, bakır, alüminyum ve daha akla gelebilecek her çeşit maddelerin veya toprak içindeki filizlerin en fazla parçalanabilmesi ve en fazla nötron etkisine maruz kalarak en fazla radyoaktif hale gelebilmesidir. Radyoaktif hale gelen bu parça ve zerreler kısmen ateş topu içinde eriyerek hatta buharlaşarak atomik bulutu teşkil edecekler ve atmosfer dahilinde (mümkün olursa troposferin bittiği yere yani 30000 metreye kadar) yükseleceklerdir. İşte ateş topu ile birlikte yükselen bu parça ve zerrelerin yerçekimine uyarak yeniden arz sathına dökülmesi olayına Radyoaktif Serpinti=Fall-Out diyoruz. Kalıntı tehlike, yersıfır noktası ve dolayları için elbette yalnız radyoaktif serpintiden ibaret değildir. İnfilak yerinde meydana gelen çukur (krater) ve çukurun etrafında radyoaktif hale gelmiş, fakat ağırlıkları ya da yerden kopmamaları yüzünden yükselememiş o kadar çok şey vardır ki sadece bunların varlığı bile o bölgeyi yaşanmaz durumda saymak için kafidir, yükselenlerin de en ağır olanları yine yersıfır dolaylarına serpilecek, üstelik burada alfa ve beta tehlikesi ile fisyona iştirak etmeyen ya da fisyon artığı sayılacak kritik maddelerin tehlikesi de en yüksek düzeyde bulunacaktır (Niga bölgesi). Daha hafif olan radyoaktif toz ve zerreler, atomik bulutun çıkabildiği yükseklikte rüzgarların şiddeti ve yönüne göre bir taraftan sürüklenecek, bir taraftan da dökülmeye devam edeceklerdir. Bu sürükleniş ve dökülüş sebebiyle arz sathında teşekkül edecek serpinti sathının şekli yaklaşık olarak kenarları çok girintili çıkıntılı basık bir elipse veya puro sigarasına benzeyecektir. Bu sahanın 10 megatonluk bir hidrojen bombasına göre teorik eni, boyu hakkında fikir edinmek gerekirse; Yüksekte esen rüzgarların müsait olması halinde eni 80, boyu 1600 kilometreye, müsait olmaması halinde eni 160 ve boyu 800 kilometreye ulaşacaktır denebilir. Böyle bir saha içinde birçok şehir ve kasaba bulunacağı gibi sayısız köy, çiftlik, mandıra, sınai ya da iktisadi tesis, bağ, bahçe, tarla bulunacak ve işte bizim asıl problemimiz buralarda oturan ve çalışanların korunması olacaktır.

"Ground Zero" 'ya 250 metrelik mesafede bulunan ve tamamen imha edilen RC binası (Hiroşima Gaz)
Isı ışını etkisiyle gölge olarak kaldı
Röntgen filminin X-ışını ışığasından da bahseden Hiroşima Kızılhaç Hastanesi'nde bulunan atom bombası felaketi açıklama panosu

Rüzgar

büyük bir kentin ortasına düşen 1 megatonluk bir atom bombası hemen hemen bütün şehri yok edecektir.saatte 750 km/s hızla esen bir rüzgar, bombanın düştüğü yerden 3 km kadar uzaklıkta olan bütün binaları ve köprüleri yerle bir edecek, bu alandaki bütün canlı varlıkları öldürecektir. patlama merkezinden 3–5 km rüzgarın hızı 470 km/s olacaktır. bu alandaki bütün evler ve köprüler hasar görecektir, bu alandaki insanlar derileri kavrulup yanarak ölecektir. merkezden 5–7 km ötede rüzgarın hızı saatte 260 km olacak, elbiseler tutuşacak radyasyon seviyesi öldürücü düzeye çıkacaktır. merkezden 7–12 km uzakta rüzgarın hızı 50–55 km/s olacak; telefon telleri kopacak, insan vücutlarında ikinci derece yanıklar oluşacak, insanlar patlamanın ve radyo aktif serpintinin etkisiyle kör olacaktır.

Isı

. Ardından gelen 300.000 °C’lik ısı etkisi ise yaklaşık 3 km çapındaki her şeyin yanmasına yol açtı. Daha sonra ise patlamanın etkisiyle başlayan ve saatte 1800 km ile esen alev rüzgarı çevredeki her yükseltiyi dümdüz etti. Ama asıl kalıcı etkiyi patlamadan birkaç dakika sonra başlayan bir yagmur gerçekleştirdi. Yağmur ile tüm radyoaktif serpinti bölgeye inmiş oldu. Saniyelerle ölçülebilecek bir zaman dilimi içerisinde Hiroşimayi yok eden bu korkunç bombanın bilançosu yaklaşık 80.000 ölü ve 100.000 yaralı olarak belirlendi.

Radyasyonun Etkileri

Hiroşima'ya atılan atom bombasından sonra, yayılan radyasyondan dolayı birçok çocuk hasta olmuş ve ölmüştür. Radyasyon, üreme hücrelerini etkilediği için çoğu bebek genetik bozukluklarla beraber doğmuştur.

Patlamadan hemen sonraki durum

Patlama merkezi

Tamamen yanan bölgeler

Patlamadan hemen sonra yapılan incelemeler ve haberler

Hibakusha

Nagazaki'deki patlamanın hiposantrına (merkez üssüne) kurulan anıtın panoramik görüntüsü

Patlamalardan kurtulanlara hibakusha(被爆者) ismi verilir. Türkçe karşılığı "patlamadan etkilenmiş insanlar"dır. Bombalamanın Japonya'da sebep olduğu acı, ülkeyi nükleer silahsız bir dünya amacıyla hareket etmeye sürüklemiştir. Bu amaç ülkenin en iyi nükleer silahsızlanma politikasına sahip olmasını sağlamıştır. Japon hükûmeti 31 Mart 2008 itibariyle çoğu Japonya'da yaşayan 243,692 tane hibakusha'yı resmen tanımıştır. Bunların %1'inin radyasyondan kaynaklanan hastalıkları olduğu kabul edilmiştir. Hiroşima ve Nagazaki'deki anıtlarda daha sonra ölen hibakusha'ların isimleri yazılıdır. Her yıl dönümünde bu isimler güncellenir ve Ağustos 2008 itibariyle sayıları 400,000'e -258,310'u Hiroşima'da 145,984'ü Nagazaki'de- yükselmiştir.

Koreli Kazazedeler

Savaş sırasında Japonya, Kore'den pek çok acemi askeri zorunlu işçi olarak Hiroşima ve Nagazaki'ye çalışmaya getirmiştir. Yeni çalışmalarda ulaşılan rakamlara göre Hiroşima'da 20,000, Nagazaki'de 2000 Koreli ölmüştür. Hiroşima'da ölenlerin 7'de birinin Kore asıllı olduğu öngörülmektedir. Uzun yıllar boyu Koreliler atom bombası kazazedeleri olarak tanınma uğraşı vermişler ve fakat sağlıktan faydalanma istekleri hep reddedilmiştir. Ancak son yıllarda bu çabalar mahkemelere dava olarak taşınmıştır.

Çift Kazazede

24 Mart 2009'da Japon hükûmeti Tsutomu Yamaguchi'yi çift hibakusha olarak tanımıştır. Yamaguchi'nin bir iş gezisi sırasında gerçekleşen Hiroşima'daki patlamanın merkezüssünden 3 kilometre uzakta olduğu teyit edilmiştir. Sol tarafında ciddi yanıklar oluşan adam, geceyi Hiroşima'da geçirmiştir. İkinci bomba patlamadan 1 gün önce, yani 8 Ağustos'ta Nagazaki'deki evine dönmüştür. Burada akrabalarını ararken gerçekleşen ikinci patlamada çok ciddi radyasyona maruz kalmıştır. Böyle bir durumun ilk temsilcisidir.

Hiroşima'da ölen Amerikalı esirler

Kızılhaç Hastanesinden kuzeybatı tarafı
  • 28 Temmuz 1945'te Amerika Birleşik Devletleri 7. Hava Ordusu 866. Filo 494. Bombardıman timine bağlı Teğmen Thomas C. Cartwright komutasındaki B-24 tipi Bombardıman Uçağı 'Lonesome Lady (Yalnız Hanımefendi)' Kure askerî üssünü saldırırken Japon savaş gemisi 'Haruna'nın uçaksavarı tarafından vurularak düşürüldü. 'Lonesome Lady'in 9 mürettebatından navigatör(yön bulucu) paraşütünün açılmamasıyla öldü ve bir diğeri de yakalanarak Tokyo'ya götürüldü. Geri kalan 7 mürettebat (Teğmen Thomas C. Cartwright, Teğmen Durden W. Looper, Teğmen James M. Ryan, Çavuş Buford J. Ellison, Çavuş Hugh H. Atkinson, İkinci Sınıf Çavuş Ralph J. Neal, Çavuş John A. Jr. Long) Hiroşima'nın merkezinde bulunan Chūgoku Askerî Nizamiye Komutanlığında konuldu. 30 Temmuz 1945'te komutanı Cartwright sorgulanmak üzere Tokyo'ya nakledildi.
  • Aynı tarihte aynı time bağlı B-24 'Taloa' da düşürüldü. Mürettebatından İkinci Sınıf Çavuş Julius Molnar ve İkinci Sınıf Çavuş Charles O. Baumgartner tutuklandı.
  • Aynı tarihte USS Randolph (CV-15) Uçak Gemisine ait F6F Hellcat Avcı Uçağı düşürüldü. Pilotu Yedek Teğmen John Joseph Hantshel tutuklandı.
  • Aynı tarihte USS Ticonderoga (CV-14) Uçak Gemisine ait SB2C Helldiver tipi Uçak Gemi Üslü Bombardıman Uçağı], Japon Kruvazörü 'Tone'ye saldırırken düşürüldü. Mürettebatından Yedek Teğmen Raymond Porter ve Üçüncü Sınıf Tel Uzman Çavuşu Normand Roland Brissette tutuklandı.
  • 16 Ağustos 1945'te Hiroşima'nın merkezinde tutuklu kalan 12 kişiden Niel ve Brissette olmak üzere 2 kişi ağır yaralandı ve 10 kişi öldü. Ağır yaralanan 2 kişi sokakta bulundu ve Ujina semtine nakledilerek tedavi gördükten sonra 19 Ağustos 1945'te öldü.
  • Uluslararası Kızılhaç Komitesi 9 Ekim 1945 tarihli raporunda Hiroşima'da nakliye edilmekte olan 23 Amerikalı esirin de öldüğünü açıkladı. Ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin kendi vatandaşlarını öldürdüğünü ailelerinden de gizlemeye çalıştığı için tam rakam bilinmemekteydi.

Kaynakça

Liste

# İsim Rütbe Yaş Uçak Memleket Ölüm tarihi Yer
1 Durden W. Looper Teğmen 22 B-24 "Lonesome Lady" Arkansas 6 Ağustos Chūgoku Kenpei-tai
2 James M. Ryan Teğmen 20 B-24 "Lonesome Lady" New York 6 Ağustos Chūgoku Kenpei-tai
3 Hugh H. Atkinson Çavuş 26 B-24 "Lonesome Lady" Washington 7 Ağustos Motoyasu köprüsü
4 John A. Long Jr. Onbaşı 27 B-24 "Lonesome Lady" Pennsylvania 6 Ağustos Hiroshima Gunkan-ku
5 Buford J. Ellison Çavuş Bilinmiyor B-24 "Lonesome Lady" Texas 6 Ağustos Chūgoku Kenpei-tai
6 Ralph J. Neal Çavuş 23 B-24 "Lonesome Lady" Kentucky 19 Ağustos 02.00 Ujina
7 Joseph E. Dubinsky Teğmen 27 B-24 "Taloa" Pennsylvania 6 Ağustos
8 Julius Molnar Çavuş 20 B-24 "Taloa" Michigan 6 Ağustos
9 Charles O. Baumgartner Çavuş 30 B-24 "Taloa" Ohio 6 Ağustos
10 Raymond L. Porter Üsteğmen 24 SB2C Helldiver Pennsylvania 6 Ağustos Chūgoku Kenpei-tai
11 Norman R. Brissette Üçüncü sınıf Başçavuşu 19 SB2C Helldiver (Tikondeloga) Massachusetts 19 Ağustos 14.00 Ujina
12 John J. Hantschel Teğmen Bilinmiyor F6F Hellcat Wisconsin 6 Ağustos 1945

Kaynaklar

Enola Gay komutanı Paul Tibbets imzalı fotoğraf

Filmler

Kitap(lar)

Animeler

  • 'Pica-don' (1978)
  • 'Hadashi no Gen 1' (1983)
  • 'Hadashi no Gen 2' (1987)
  • 'Hiroshima ni İchiban Densha ga Hashitta' (NHK, 1993)
  • 'Natsu Fuku no Shōjo-tachi' (NHK, 1988)

Belgeseller

TV Programları

  • 'Ashiato (Ayak İzi)' (NHK, 1961)
  • 'Ishibumi (Anıt)' (Hiroshima TV, 1969)
  • 'Natsuno Hikari ni... (Yaz Işığına...)' (NHK, 1980)
  • 'Kuroi Ame -Mei no Kekkon- (Siyah Yağmur -Kız Yeğenimin Nikahı-)' (NTV, 1983)
  • 'Futatabi no Machi (Tekrar Şehri)' (NHK, 1986)
  • 'Kaybolan zamanı arayarak -Hiroshima'nın rüyası-' (NHK, 1989)
  • 'Saredo Waga Ai (Ona Rağmen Benim Aşkım)' (NHK, 1995)
  • 'Hiroshima Showa Nijuu nen Hachi gatsu Muika (Hiroşima Şowa 20 Yılın 6 Ağustos'u)' (TBS, 2005) Resmî site Fragman
  • 'Hadashi no Gen (Yalınayaklı Gen)' (Fuji, 2007): Keiji Nakazawa'nın çizgi romanından Resmî site Fragman

Türkiye'de ilgili şiirler ve şarkılar

Nâzım Hikmet Ran

Almôra

1945 albümü ve aynı adlı şarkı (2006)

Notlar

  1. ^ a b "Frequently Asked Questions #1". Radiation Effects Research Foundation. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2007-09-18. 
  2. ^ Adams, S. & Crawford, A.. 2000. World War II. First edition. Printed in association with the Imperial War Museum. Eyewitness Books series. New York, Doring Kindersley Limited.
  3. ^ Rezelman, David (2000). "The atomic bombing of hiroshima". The Manhattan Project: An Interactive History. U.S. Department of Energy. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2007-09-18.  Bilinmeyen parametre |coauthors= görmezden gelindi (yardım); |work= dış bağlantı (yardım) page on Hiroshima casualties.
  4. ^ Hakim, Joy (1995). A History of Us: War, Peace and all that Jazz. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-509514-6. 
  5. ^ F.J.Bradley, No Strategic Targets Left, Turner Publishing Co., 1999, p.98.
  6. ^ "Timeline #2- the 509th; The Hiroshima Mission". Atomic Heritage Foundation. 20 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 May.  Tarih değerini gözden geçirin: |accessdate= (yardım)
  7. ^ Diyaloglar için

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hiroşima_ve_Nagasaki%27ye_atom_bombası_saldırısı&oldid=17800661" sayfasından alınmıştır