Hong Kong: Revizyonlar arasındaki fark

Bağlantıları değiştir
Koordinatlar: 22°16′42″K 114°09′32″D / 22.27833°K 114.15889°D / 22.27833; 114.15889
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
199. satır: 199. satır:
* {{Kitap kaynağı |soyadı=Lee |ad=John |başlık=A Corpus-Based Analysis of Mixed Code in Hong Kong Speech |dil=İngilizce |dergi=Proceedings of the 2012 International Conference on Asian Language Processing |tarih=2012 |sayfalar=165–168 |doi=10.1109/IALP.2012.10 |kaynak=harv|isbn=978-1-4673-6113-2}}
* {{Kitap kaynağı |soyadı=Lee |ad=John |başlık=A Corpus-Based Analysis of Mixed Code in Hong Kong Speech |dil=İngilizce |dergi=Proceedings of the 2012 International Conference on Asian Language Processing |tarih=2012 |sayfalar=165–168 |doi=10.1109/IALP.2012.10 |kaynak=harv|isbn=978-1-4673-6113-2}}
* {{Kitap kaynağı |soyadı=Leung |ad=Julian Y.M. |bölüm=Education in Hong Kong and China: Towards Convergence? |editör1-soyadı=Chan |editör1-ad=Ming K. |editör2-soyadı=Postiglione |dil=İngilizce |editör2-ad=Gerard A. |başlık=The Hong Kong Reader: Passage to Chinese Sovereignty: Passage to Chinese Sovereignty |yayıncı=[[Routledge]] |isbn=978-1-315-48835-6 |bölüm-url=https://books.google.com/books?id=SckYDQAAQBAJ |tarih=2016 |kaynak=harv}}
* {{Kitap kaynağı |soyadı=Leung |ad=Julian Y.M. |bölüm=Education in Hong Kong and China: Towards Convergence? |editör1-soyadı=Chan |editör1-ad=Ming K. |editör2-soyadı=Postiglione |dil=İngilizce |editör2-ad=Gerard A. |başlık=The Hong Kong Reader: Passage to Chinese Sovereignty: Passage to Chinese Sovereignty |yayıncı=[[Routledge]] |isbn=978-1-315-48835-6 |bölüm-url=https://books.google.com/books?id=SckYDQAAQBAJ |tarih=2016 |kaynak=harv}}
* {{cite book |last=Li |first=Guo |chapter=A Site Catchment Analysis of Hong Kong's Neolithic Subsistence |editor1-last=Cheng |editor1-first=Pei-kai |editor2-last=Fan |editor2-first=Ka Wai |title=New Perspectives on the Research of Chinese Culture |pages=17–43 |publisher=Springer |dil=İngilizce |year=2012 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=hQ6lGvyMZMMC |isbn=978-981-4021-77-7 |doi=10.1007/978-981-4021-78-4_2 |ref=harv}}
* {{cite report |title=Main Results |work=2016 Population By-Census |publisher=[[Sayım ve İstatistik Bölümü (Hong Kong)|Sayım ve İstatistik Bölümü]] |dil=İngilizce |year=2016 |url=https://www.bycensus2016.gov.hk/data/16bc-main-results.pdf |ref={{harvid|Nüfus Sayımı|2016}}}}
* {{cite report |title=Main Results |work=2016 Population By-Census |publisher=[[Sayım ve İstatistik Bölümü (Hong Kong)|Sayım ve İstatistik Bölümü]] |dil=İngilizce |year=2016 |url=https://www.bycensus2016.gov.hk/data/16bc-main-results.pdf |ref={{harvid|Nüfus Sayımı|2016}}}}
* {{cite journal |last=Meacham |first=William |title=Neolithic to Historic in the Hong Kong Region |dil=İngilizce |journal=Indo-Pacific Prehistory Association Bulletin |volume=18 |issue=2 |year=1999 |pages=121–128 |eissn=0156-1316 |url=http://journals.lib.washington.edu/index.php/BIPPA/article/viewFile/11707/10336 |ref=harv}}
* {{cite journal |last=Meacham |first=William |title=Neolithic to Historic in the Hong Kong Region |dil=İngilizce |journal=Indo-Pacific Prehistory Association Bulletin |volume=18 |issue=2 |year=1999 |pages=121–128 |eissn=0156-1316 |url=http://journals.lib.washington.edu/index.php/BIPPA/article/viewFile/11707/10336 |ref=harv}}

Sayfanın 12.58, 10 Mayıs 2020 tarihindeki hâli

Hong Kong
中華人民共和國香港特別行政區
Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China
Çin Halk Cumhuriyeti Hong Kong Özel İdari Bölgesi
Hong Kong haritadaki konumu
Hong Kong konumu
BaşkentHong Kong
Resmî dil(ler)
Tanınan bölgesel dil(ler)Kantonca[a]
Resmî yazı sistemleriGeleneksel Çince[b]
İngiliz alfabesi
Etnik gruplar
%92,0 Han Çinlisi
%2,5 Filipinli
%2,1 Endonezyalı
%0,8 Beyaz
%0,5 Hintli
%0,3 Nepalli
%1,6% diğer[6]
HükûmetKısmı Demokrasi
• Baş Yönetici
Carrie Lam
• Başyargıç
Geoffrey Ma
• Yasama Konseyi Başkanı
Jasper Tsang
Tarihçe 
29 Ağustos 1842
• Japon işgali
25 Aralık 1941 -
15 Ağustos 1945
1 Temmuz 1997
Yüzölçümü
• Toplam
1104 km2 (179..)
• Su (%)
4,58 (50 km²)
Nüfus
• 2017 sayımı
7.392.000
GSYİH (SAGP)2015 tahminî
• Toplam
412.300 milyar $ (44..)
• Kişi başına
56.428 $ (9..)
GSYİH (nominal)2015 tahminî
• Toplam
310.074 milyar $ (36..)
• Kişi başına
42.437 $ (18..)
Gini (2011)53.7
yüksek
İGE (2014)artış 0.910
çok yüksek
Para birimiHong Kong doları (HKD)
Zaman dilimiUTC+8 (HKT)
Tarih formatıyyyy年a月g日 (Çince)
gg/aa/yyyy (İngilizce)
Trafik akışısol
Telefon kodu+852
İnternet alan adı.hk

Hong Kong (Çince: 香港), Çin'in güney kıyısında bulunan, 1 Temmuz 1997 tarihine kadar Britanya Krallığına bağlı sömürge ve adalar grubuyken, bu tarihten itibaren Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı özel yönetim bölgesi olmuştur. Hong Kong; Hong Kong Adası, Kowloon Yarımadası ve 235 kadar küçük adadan meydana gelmiştir. Hong Kong, Asya'nın en büyük serbest pazarı ve limanı, en işlek ticaret, endüstri ve turizm merkezidir.

Tarihçe

Ana maddeler: Hong Kong tarihi ve Çin tarihi

İnsanların ilk kez yaklaşık 6.000 yıl önceki Cilalı Taş Devri'nde bu bölgeye yerleştikleri bilinmektedir.[8] Hong Kong'a yerleşen ilk insanlar, kısmen deniz kıyısında yaşayan bir halktı,[8] ve günümüz Çin'in iç bölgesinden buraya göç edip, yanlarına da pirinç tarımı bilgisini getirmişlerdir.[9] Qin Hanedanı, yerli Baiyue kabilelerini fethettikten sonra MÖ 214'te Hong Kong bölgesini Çin'e ilk kez dahil etti.[10] Bölge, Qin Hanedanı çöküşünden sonra Nanyue krallığı (Vietnam'ın bir önceki devleti) altında konsolide edildi,[11] Han fethinden sonra da Çin tarafından yeniden ele geçirildi.[12] Çin'in 13. yüzyıldaki Moğol fethi boyunca Güney Song hanedan ailesinin ikameti, Song'un 1279 yılı Yamen Muharebesi'nde en sonunda yenilgiye uğramasından önce, kısa bir süre için günümüz Kowloon City (Sung Wong Toi sitesi)'de yer aldı.[13] Yuan Hanedanı'nın sonunda yedi büyük aile bölgeye yerleşmiş ve toprağın çoğunu kendi eline almıştı. Ming Hanedanı boyunca buraya yakın bölgelerden insanlar Kowloon'e göç etti.[14]

Hong Kong, 1842 yılında Nanking Antlaşması'yla Çinlilerden İngilizlere geçti. 1949'da Birleşik Krallık'ın Çin'i tanımasıyla ekonomik hayatı gelişti. II. Dünya Savaşı esnasında (24 Aralık 1941'de) Japonların eline geçen Hong Kong, 1945'te yeniden Britanyalılara verildi. Yapılan anlaşma neticesinde 1 Temmuz 1997'de Çin'e geri verildi. Böylelikle, ülke yönetimindeki 155 yıllık İngiliz hakimiyeti sona erdi ve Hong Kong, Çin'e bağlı özerk bir bölge haline geldi.

Coğrafi özellikleri

A 46 bölüm x 3 pozlama HDR Hong Kong'un gece panoraması. Victoria Zirvesi, Lugard Yolundan çekildi.
Hong Kong, Eylül 2001
Hong Kong'un, gurubun ardından çekilmiş panoramik bir fotoğrafı

Hong-Kong'un yayıldığı adalar grubu dağlıktır. Buralarda düzlüklere pek az rastlanır. Düzlükler denizin doldurulmasıyla elde edilmiştir. En yüksek yeri 551 m ile Victoria Zirvesidir.

Hong-Kong'da tropikal muson iklimi hakimdir. Sıcaklık ortalaması yazın 28 °C, kışın ise 15 °C'dir. (Okyanus iklimi nedeniyle nem oranının yüksek oluşu hissedilen sıcaklığın bu sıcaklık değerlerinin çok üzerinde olmasına neden olmaktadır.) Ortalama yağış miktarı 2.159 milimetredir. Yağışlar genellikle haziran ve eylül ayları arasında görülür. Yaz aylarında çok büyük zararlar meydana getiren tayfunlar olur.

Demografi

Sayım ve İstatistik Bölümü tahminlerince 2019 yılı ortası itibarıyla Hong Kong'ın nüfusu 7.482.500'dür.[7] Nüfusun çoğunu (%92) Han Çinlileri teşkil eder;[6] bunların çoğu da Taishanlılar, Teochewlar, Hakkalar ve diğer Kanton halklarıdır.[15][16][17] Nüfusun %8'ini ise başta Filipinliler, Endonezyalılar ve Güney Asyalılar olmak üzere etnik Çinli olmayan azınlıklar oluşturur.[6][18] Britanya sömürge döneminin bir mirası olarak nüfusun yaklaşık yarısı Britanya uyrukluğuna sahiptir; 3,4 milyon sakin "British National (Overseas)" statüsüne sahiptir, 260.000 Britanya vatandaşı da Hong Kong'da oturmaktadır.[19] Bu insanların çoğu Çin uyrukluğuna da sahiptir, zira Hong Kong üzerindeki egemenlik Çin'e devredildikten sonra, tüm etnik Çinli Hong Kong sakinlerine otomatik olarak Çin uyrukluğu verildi.[20] Nüfus yoğunluğu bakımından Hong Kong'da km2 başına 7.096 kişi vardır; böylece Dünya'da nüfusun en yoğun olduğu topraklardan biridir.[21]

Hong Kong'daki en yaygın dil, Guangdong bölgesinden kaynaklanan bir Çin dili olan Kantoncadır. Nüfusun %94,6'sı tarafından konuşulur; bunların %88,9'u Kantoncayı anadil, %5,7'si ise ikinci dil olarak konuşur.[3] Nüfusun yarısından fazlası, Hong Kong'un öteki resmî dili olan İngilizceyi konuşur;[2] %4,3'ü İngilizceyi anadil, %48,9'u ise ikinci dil olarak konuşur.[3] Code-switching, yani günlük muhabbet sırasında İngilizce ile Kantoncayı bir araya karıştırmak, her iki dili bilen nüfusun arasında sık rastlanan bir fenomendir.[22] Hong Kong'un devri sonrasındaki hükümetler, Putonghua (Çin anakarasının resmî dili)nın kullanımını teşvik etmiştir. Putonghuanın kullanımı, neredeyse İngilizceninki kadar yaygındır: nüfusun %48,6'sı Putonghuayı konuşabilir; bunların %1,9'u Putonghuayı anadil, %46,7'si ise ikinci dil olarak konuşur.[3] Çin anakarasında basitleştirilmiş Çince karakterlerin kullanımından farklı olarak, Hong Kong'da yazı yazarken geleneksel Çince karakterler kullanılır.[23]

Herhangi bir dine mensup olan nüfusun arasındaki en yaygın dini inanç, nüfusun %20'sinin inandığı Çin'in geleneksel üç öğretisi, yani Budizm, Konfüçyüsçülük ve Taoizm. Bundan sonraki en yaygın dinler ise Hıristiyanlık (%12) ve İslam (%4)'dır.[24] Sihizm, Hinduizm, Yahudilik veya Bahâîlik gibi diğer dinlere mensup olan Hong Kong sakinleri, genel olarak o dinin yaygın olduğu bölgelerden gelmiştir.[24]

Hong Kong'daki beklenen yaşam süresi erkekler için 82,2 yıl, kadınlar için ise 87,6 yıl;[7] bu, Dünya'daki en yüksek altıncı beklenen yaşam süresidir.[25] Hong Kong'daki önde gelen beş ölüm nedeni kanser, zatürre, kalp hastalığı, serebrovasküler hastalık, ve kazalardır.[26] Hong Kong'daki evrensel sağlık hizmeti genel vergi geliriyle finanse edilir ve sağlık bakımı büyük oranda devlet sübvansiyonlarıyla ödenir; ortalama olarak, sağlık masraflarının %95'i hükümet tarafından karşılanır.[27]

Genel bölge nüfusunun yaşlanmasının çalışmayan insanların sayısını arttırmasıyla, Hong Kong'daki gelir eşitsizliği, egemenliğin devredilmesinden beri artmıştır.[28] 2016 yılından önceki on yıl içerisinde medyan hanehalkı gelirinin sürekli artmasına rağmen maaş uçurumu yine yüksektir;[29] gelir sahiplerinin 90. yüzdelik dilimi, tüm gelirlerin %41'ini almaktadır.[29] Hong Kong'da 109.657 kişi başına bir milyarderin düşmesiyle Dünya'da kişi başına en çok sayıda milyarder barındıran şehirlerden biridir.[30] Artan eşitsizliği azaltmaya yönelik hükümet girişimlerine[31] rağmen, gelir sahiplerinin en üst %10'u arasındaki medyan gelir, en alt %10'unun 44 katıdır.[32][33]

Hong Kong'un konumu

Ekonomi

Ülke topraklarının % 13'ü ekime müsait alandır. Buralarda Hong-Kong'un fazla nüfusunun ihtiyacını karşılamak için meyve ve sebze ekimi yapılmaktadır. Bir adalar sömürgesi olduğu için balıkçılık çok gelişmiştir.

Hong-Kong'da ticaret ve sanayi II. Dünya Savaşından sonra çok gelişmiştir. 1960'lardan 1990'lara dek yüksek büyüme oranları ve hızlı sanayileşmeleriyle bilinen Dört Asya Kaplanı'ndan biridir. Hong-Kong; tekstil endüstrisi, hafif sanayi (oyuncak, radyo, elektronik), sinema endüstrisi, az da olsa ağır sanayi (gemi inşası, çimento ve demir sanayi) ve özellikle bankacılıkla büyük bir ticaret merkezidir. (Son zamanların gelişen ve değişen dünyasında hem Hong Kong para birimi olan Hong Kong doları'nın Çin para biriminden düşük olmasıyla hem de Hong Kong içinde vergi olmamasıyla da desteklenmesiyle birlikte daha çok elektronik alanında ihracatın kalbini oluşturmaktadır.) Çin Halk Cumhuriyeti ile bu ülkeyi tanımayan ülkeler arasındaki ticari trafik Hong-Kong'dan geçer. Hong-Kong büyük bir ticaret merkezi olması dolayısıyla sanayi hızla gelişmektedir. İhracatının en önemli kısmı (giyecek ve çeşitli sanayi ürünleri) özellikle ABD ve Birleşik Krallık ile yapılır.

Ayrıca bakınız

Şablon:Portal Wikimedia Commons'ta Hong Kong ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Dipnot

  1. ^ a b Hong Kong'da Çincenin herhangi bir lehçesinin resmiyeti yoktur. Sakinler çoğunlukla de facto bölgesel standartı olan Kantoncayı konuşurlar.[1][2][3]
  2. ^ a b Tüm hükümet bağlamlarında, Geleneksel Çince karakterlerle yazılmış belgeler, Basitleştirilmiş Çince karakterlerle yazılmış olanlara göre daha geçerli sayılır.[4] Tüm resmî işlemlerde İngilizcenin Çinceyle eşit statüsü vardır.[5]

Kaynakça

Referans

  1. ^ Leung 2016.
  2. ^ a b Official Languages Ordinance.
  3. ^ a b c d Nüfus Sayımı 2016, ss. 31, 51–52.
  4. ^ Legislative Council Disclaimer and Copyright Notice.
  5. ^ Use of Chinese in Court Proceedings 2011.
  6. ^ a b c Nüfus Sayımı 2016, s. 46.
  7. ^ a b c Haziran Aylık İstatistikleri 2019, s. 4.
  8. ^ a b Meacham 1999, s. 2.
  9. ^ Li 2012, s. 38.
  10. ^ Ban, Ban & Ban 111.
  11. ^ Keat 2004, s. 932.
  12. ^ Carroll 2007, s. 9.
  13. ^ Barber 2004, s. 48.
  14. ^ Carroll 2007, s. 10.
  15. ^ Fan 1974.
  16. ^ Carroll 2007, ss. 144–147.
  17. ^ Yu 2013.
  18. ^ Erni & Leung 2014, ss. 18, 22.
  19. ^ BK Dışişleri 2014.
  20. ^ Instrument A204 1996.
  21. ^ "Population density (people per sq. km of land area)" (İngilizce). Dünya Bankası (The World Bank). 2018. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020. 
  22. ^ Lee 2012.
  23. ^ Developing a Supplementary Guide to the Chinese Language Curriculum for Non-Chinese Speaking Students 2008, s. 9.
  24. ^ a b Religion and Custom Facts 2016.
  25. ^ "Life Expectancy at Birth". The World Factbook (İngilizce). Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA). 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2019. 
  26. ^ Health Facts 2017.
  27. ^ Wong et al. 2015, s. 262.
  28. ^ Household Income Distribution 2016, s. 1.
  29. ^ a b Household Income Distribution 2016, s. 86.
  30. ^ Desjardins 2018.
  31. ^ Household Income Distribution 2016, s. 5.
  32. ^ Yau & Zhou 2017.
  33. ^ Household Income Distribution 2016, s. 80.

Kaynaklar

Hong Kong şehir merkezinin alacakaranlık görünümü. Aralık ayına özgü Noel ışıklandırmaları dikkat çekmektedir. (10 Aralık 2008)
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hong_Kong&oldid=22403672" sayfasından alınmıştır