Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Mayıs 2010
- 18. Hafta
Greatest Hits (Lost), Lost dizisinin üçüncü sezonunun yirmi birinci; dizinin toplamda yetmişinci bölümüdür. Bölümdeki olaylar Oceanic uçağının yaptığı kazadan sonraki doksan ikinci gün olan 22 Aralık 2004 tarihinde geçmektedir. Bir grup kazazede, kamplarına gizlice baskın yapacak olan Diğerleri grubuna karşı hazırlık yaparken; diğer kazazedeler ise yakınlardaki şilep ile iletişime geçmek için çalışmaktadırlar. Charlie Pace (canlandıran Dominic Monaghan), flashbackler ile gösterilen hayatının en iyi beş anını sayar ve Desmond Hume (Henry Ian Cusick) tarafından görülen önsezilerin gerçekleşmesini bekler. Bölüm, yardımcı-yönetici yapımcı Edward Kitsis ile Adam Horowitz tarafından yazılırken, Stephen Williams tarafından yönetildi. 16 Mayıs 2007 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nde ABC kanalında; Kanada'da CTV'de yayınlandı. Amerika Birleşik Devletleri'nde 12 milyon kişi tarafından izlenilen bölüm hakkında eleştirmenler tarafından olumlu eleştiriler yapıldı. Lost'un editörleri bu bölümle Golden Reel Ödülleri'ne aday gösterildi. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 19. Hafta
Gazne Devleti, (Farsça: غزنویان Ghazneviyān), 961 - 1187 yılları arasında Maveraünnehir, Hindistan'ın kuzeyi ve Horasan'da hüküm süren, memlûk kökenli Türk-İslam devletiydi. Gazneliler adlarını başkent edindikleri, şu an Afganistan sınırları içinde bulunan, Gazne şehrinden almıştı. Gazne Devleti'nden önce bu topraklarda hüküm sürmüş olan Fars asıllı Samanîlerin siyasi ve kültürel etkisinden dolayı Gazneli Türkler, zaman içerisinde Farslaşmışlardır. Gaznelilerin kurucusu sayılan Alp Tegin, Samanîlerin ordu komutanlarındandı. Ancak, hanedanlığın tam anlamıyla kuruluşu, onun damadı Sebük Tigin döneminde gerçekleşmiştir. Sebük Tigin, Gazne şehrini başkent yaparak, Samanî sultanlarının egemenliğinden kurtulmuştur. Sebük Tegin'in oğlu Sultan Mahmut döneminde imparatorluğun sınırları Ceyhun'dan İndus Nehri'ne, oradan da Hint Okyanusu'na kadar uzandı ve Rey ve Hamedan'ı da kapsadı. I. Mesut döneminde Gaznelilere ait, köklü ve büyük toprakların bir kısmı kaybedilmiştir. Batı bölgelerinin neredeyse tamamı, Dandanakan Savaşı sonrasında Selçuklu Devleti'ne kaptırılmıştır ve elde Afganistan, Belucistan ve Pencap bölgeleri kalmıştı. Selçukluların 1157'de dağılması, Gaznelilere pek yarar sağlamadı. Bu karışık ortamdan güçlenerek çıkan Gurlular, 1151'de Behramşah'ı yenilgiye uğratarak Gazne'yi ele geçirdiler. Bundan sonra hükümdarlıklarını Lahor'a çekilerek devam ettiren ve İslam dinini Hindistan'ın içlerine kadar yaymış olan Gaznelilerin son hükümdarı Hüsrev Melik'in Gurlular tarafından 1186'da esir alınmasından sonra, Gazneliler'e kesin olarak son verildi. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 20. Hafta
Avrupa Birliği, ya da kısaca AB, yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. 1993 yılında, Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonucu, var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur. Yaklaşık 500 milyonluk nüfusuyla Avrupa Birliği, dünyanın nominal gayrisafi yurtiçi hasılasının %30'luk bölümünü oluşturur (16.8 trilyon ABD$). Avrupa Birliği, tüm üye ülkeleri bağlayan standart yasalar aracılığıyla, insan, eşya, hizmet ve sermaye dolaşımı özgürlüklerini kapsayan bir ortak pazar (tek pazar) geliştirmiştir. Birlik içinde tarım, balıkçılık ve bölgesel kalkınma politikalarından oluşan ortak bir ticaret politikası izlenir. Birliğe üye ülkelerin on beşi, Euro adıyla anılan ortak para birimini kullanmaya başlamıştır. Avrupa Birliği, üye ülkelerini Dünya Ticaret Örgütü'nde, G8 zirvelerinde ve Birleşmiş Milletler'de temsil ederek dış politikalarında da rol oynamaktadır. Schengen Antlaşması uyarınca birlik üyesi ülkeler arasında pasaport kontrolünün kaldırılmasının da arasında bulunduğu pek çok adlî konu ve içişileri düzenlemelerinde Avrupa Birliği'nin payı bulunur. Birlik içinde kimi konularda devletlerarası anlaşma ve fikir birliği gerekir. Ancak belirli durumlarda uluslarüstü yönetim organları, üyelerin anlaşması olmaksızın da karara varabilir. Avrupa Birliği'nin bu tip haklara sahip önemli yönetim birimleri Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği Konseyi, Liderler Zirvesi, Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa Merkez Bankası'dır. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 21. Hafta
1995 Japonya Grand Prix, (resmi adıyla XXI Fuji Television Japonya Grand Prix) 29 Ekim 1995 tarihinde Suzuka Pisti'nde gerçekleştirilmiş olan Formula 1 yarışıdır. Yarış, 1995 Formula 1 sezonunun 16. ve sondan bir önceki etkinliğidir. 53 tur üzerinden düzenlenen yarışı pol pozisyonundan başlayan Michael Schumacher kazanmıştır. McLaren'le yarışan Mika Häkkinen ikinci sırayı alırken üçüncülük Benetton'un ikinci pilotu Johnny Herbert'in olmuştur. Ferrari pilotu Jean Alesi yarışa ikinci sırada başlamış ancak aracının yarış başlamadan hareket ettiği gerekçesiyle 10 saniye dur-kalk cezası almıştır. Bunun ardından ikinci sıraya değin yükselen Alesi 25. turda yarışı terketmiştir. Schumacher'in Sürücüler Şampiyonası'ndaki rakibi Damon Hill ise Britanya medyasının sert eleştirileriyle yüz yüze kaldığı bir dönemde yarışa dördüncü sırada başlamış ve Alesi'nin yarış dışı kalmasının ardından ikinci sıraya yerleşmiş; ancak, bu konumunu 40. turda pist dışına çıkarak yitirmiştir. Sezonun dokuzuncu birinciliğine imza atan Schumacher 1992'den bu yana Nigel Mansell'a ait olan bir sezonda en fazla sayıda yarış kazanma rekorunu yinelemiştir. Williams'la arasındaki puan farkını artıran Benetton da Markalar Şampiyonluğunu sezonun bitimine bir yarış kala garantilemiştir.
Sezonun sondan bir önceki yarışına gelirken Benetton sürücüsü Michael Schumacher Sürücüler Şampiyonluğunu elde etmiş bulunmaktaydı. Bir önceki yarış olan Pasifik Grand Prix'sini kazanan Schumacher puanını 92'ye yükseltmiş ve en yakın rakibi Damon Hill'le arasındaki puan farkını 33'e çıkarmıştı. Ne var ki, Markalar Şampiyonası için yarış hala sürmekteydi. 123 puanla ilk sırada olan Benetton'u 102 puanlı Williams izliyordu ve son iki yarışta alınabilecek olan 32 puan şampiyonu değiştirmeye yeterliydi. Daha evvelki yarışlardaki zayıf performansından dolayı yarıştan önceki hafta boyunca İngiliz medyası tarafından ağır biçimde eleştirilen Hill, Williams'ın 1996 sezonunda Heinz-Harald Frentzen ya da Gerhard Berger'le yarışmak istediği yönünde çıkan söylentilere de konu olmuştu. Tüm bunlara karşın, Williams takım patronu Frank Williams sezonun son iki yarışı öncesi Hill'i açıkça desteklemekteydi. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 22. Hafta
Yıldız Savaşları: Bölüm V - İmparator, (Özgün isim: Star Wars: Episode V - The Empire Strikes Back) Irvin Kershner'ın yönettiği 1980 yapımı uzay operası filmidir. Senaryoyu, George Lucas'ın hikayesini temel alan Lawrence Kasdan ve Leigh Brackett yazdı. Yıldız Savaşları (Star Wars) serisinin gösterime giren ikinci filmidir. Devam filmi Yıldız Savaşları: Bölüm VI - Jedi'ın Dönüşü'dür ve kronolojik sıraya göre serinin beşinci filmidir.
Film Ölüm Yıldızı'nın imha edilmesinin üç yıl sonrasında geçer. Luke Skywalker, Han Solo, Prenses Leia Organa ve Asi İttifak ekibinin geri kalanı Darth Vader ve İmparatorluk'un elit güçleri tarafından takip altına alınır. Luke, Dagobah'a Jedi Ustası Yoda'dan eğitim almaya gider. Han Solo da Leia Organa'yı yanına alıp eski dostu Lando Calrissian'nın yöneticisi olduğu Bulut şehrine gider. Luke kendisine gizli bir tuzak hazırlayan Darth Vader'dan şok edici bir gerçeği öğrenecektir.
Zor bir yapım aşamasından sonra İmparator, 21 Mayıs 1980 tarihinde gösterime girdiğinde karışık eleştiriler aldı ama zamanla serinin en iyi bölümü ve sinema tarihinin gelmiş geçmiş iyi filmlerinden biri olarak kabul gördü. Orijinal gösterimlerde ve tekrar gösterimlerde 538 milyon Amerikan doları kazanan film, 1980 yılının en çok kazanan filmi oldu. Enflasyon ölçümüne göre Birleşik Devletler'de en çok hasılat yapan 12. film oldu. (Devamı...)