Yoda
Yoda | |
---|---|
![]() | |
Canlandıran | Frank Oz (ses ve kukla) |
Bilgileri | |
Tür | Bilinmiyor |
Cinsiyet | Erkek |
Yoda, George Lucas tarafından yaratılan bir Yıldız Savaşları evreni karakteridir. İlk kez 1980 yapımı The Empire Strikes Back (İmparator) adlı filmde izleyici karşısına çıkmıştır.
Yoda, serinin yayınlanan ilk üçlemesinde Luke Skywalker'ı Galaktik İmparatorluk'a karşı mücadele etmesi için eğitmiştir. Öncesini konu alan ikinci üçlemede ise Jedi Konseyi başkanlığı yapmış ve Klon Savaşları sırasında Galaktik Cumhuriyet saflarında yüksek rütbeli bir Jedi generali olarak görev almıştır.
Yoda'nın ustasının adı N'Kata Del Gormo olarak geçmektedir.[1]
Yoda, saygıdeğer bir Jedi Üstadı olup, yaşamının son yıllarını Dagobah gezegeninde inzivaya çekilerek geçirmiştir. Yaklaşık dokuz yüz yıl yaşayan Yoda, sekiz yüzyıl boyunca çok sayıda Jedi Şövalyesi yetiştirmiştir. Güç ile olan bağlantısı oldukça güçlüdür. Son öğrencileri arasında Obi-Wan Kenobi ve Luke Skywalker gibi Yıldız Savaşları evreninin en önemli Jedi'ları yer almaktadır. Ayrıca daha sonra Karanlık Taraf'a geçen Kont Dooku da Yoda'nın öğrencisidir.
Galaktik Cumhuriyet'in son dönemlerinde, Yoda Jedi Konseyi'nin en deneyimli ve saygı duyulan üyelerinden biriydi. Mace Windu ve Ki-Adi-Mundi gibi diğer üst düzey Jedi Ustaları ile birlikte Konsey'de görev yapmış; Cumhuriyet ve Jedi Düzeni'nin çöküşüne tanıklık etmiştir.
Yoda'nın Konsey'deki temel görevlerinden biri, genç Padawan'ların Jedi eğitimlerinin ilk aşamalarını yürütmekti. Jedi adayları, ilk eğitimlerini Yoda'nın rehberliğinde alır, 12 yaşına geldiklerinde ise bir Jedi Şövalyesi ya da Jedi Ustası tarafından bireysel eğitime alınarak yetiştirilmeye devam edilirdi.
Cumhuriyet'in son yıllarında, Karanlık Taraf'ın etkisinin Güç üzerindeki baskısı artmış ve Jedi'ların geleceği görme yetisi ciddi şekilde kısıtlanmıştır. Bu gelişmeler üzerine Yoda, Galaktik Cumhuriyet'in ve Jedi Düzeni'nin karşı karşıya olduğu tehditleri araştırmaya başlamıştır.
Jedi Konseyi, Obi-Wan Kenobi'yi bir suikast girişimini soruşturmakla görevlendirmiştir. Kenobi'nin elde ettiği bilgiler, suikastın ötesinde derin ve sistematik bir tehdidi ortaya koymuştur.
Yoda, bilgeliği, Güç ile kurduğu derin bağ ve sezgisel öngörüleriyle Klasik Üçleme ve Yeni Üçleme boyunca önemli bir figür olmuştur. Kimi zaman geleceği sezebilmesi, kimi zaman ise dövüş becerileri ve içsel dengesiyle izleyiciler ve karakterler üzerinde derin etkiler bırakmıştır. Yoda, Yıldız Savaşları evreninde eşsiz bir figür olarak kabul edilmektedir.
Bölüm 2: Klonların Saldırısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sifo-Dyas adlı bir Jedi tarafından, Galaktik Cumhuriyet adına gizlice bir klon ordusu sipariş edilmiştir. Ancak Jedi Konseyi üyelerinin bu gelişmeden haberi yoktur ve söz konusu orduya dair herhangi bir öngörüde bulunamamışlardır. Yapılan araştırmalar, Ayrılıkçı hareketin büyük bir savaş hazırlığı içinde olduğunu ortaya koymuştur. Yoda'nın eski öğrencilerinden biri olan Kont Dooku, Ticaret Federasyonu ve diğer ayrılıkçı grupların oluşturduğu droid ordusunun liderliğini üstlenmiştir.
Galaktik Senato tarafından olağanüstü yetkilerle donatılan Yüce Şansölye Palpatine, klon ordusunun denetimini ele almış ve Jedi Şövalyeleri'ne savaş emri vermiştir. Bu gelişmeler üzerine Yoda, Kamino gezegenine giderek yeni oluşturulan klon ordusunu teslim almış ve Geonosis'e zamanında ulaşarak, Mace Windu liderliğindeki Jedi birliğini yok edilmekten kurtarmıştır.
Bu müdahale, Klon Savaşları'nın başlangıcını oluşturmuştur. Jedi Generali sıfatıyla Yoda, çatışmaları ön cephedeki komuta merkezinden yönetmiştir. Cumhuriyet klon askerleri, Geonosis'te Ayrılıkçı droid birliklerine karşı önemli bir zafer kazanmış olsa da birçok düşman komutan kaçmayı başarmıştır.
Yoda, Güç aracılığıyla hissettiklerinin peşinden giderek Obi-Wan Kenobi ve Anakin Skywalker'ın ağır yaralandığı hangara ulaşmış ve her iki Jedi'ı da Kont Dooku'nun elinden kurtarmayı başarmıştır.
Yoda ile Kont Dooku, Geonosis'te karşı karşıya gelmiştir. Dooku, Yoda'yı Güç'ü kullanarak tavandan kopardığı taşlarla etkisiz hale getirmeye çalışmış, ancak Yoda bu saldırıları kolaylıkla savuşturmuştur. Ardından Dooku, karanlık tarafın kullandığı Sith yıldırımlarını Yoda'ya yöneltmiş, fakat Yoda bu saldırıyı da etkisiz kılmış ve ışın kılıcını kullanarak Dooku'ya karşılık vermiştir.
İki usta arasındaki düello, Güç'ün ve ışın kılıcı tekniklerinin üst düzeyde sergilendiği çetin bir mücadeleye dönüşmüştür. Yoda, çevik hareketleriyle saldırıları savuşturmuş, hatta saldırı sırasında havada manevralar yaparak Dooku'yu zor durumda bırakmıştır. Durumun lehine olmadığını anlayan Dooku, Güç'ü kullanarak yaralı haldeki Obi-Wan ve Anakin'i tehlikeye atmış ve bu durum Yoda'yı seçim yapmak zorunda bırakmıştır. Genç Jedi'ları kurtarmayı tercih eden Yoda, Dooku'nun kaçmasına engel olmamıştır.
Klon Savaşları'nın ilk çatışması Cumhuriyet'in askeri üstünlüğüyle sonuçlansa da Yoda derin bir endişe içindeydi. Karanlık taraf, Güç'ün içindeki dengeyi bozmakta ve Jedi Konseyi'nin öngörülerini kısıtlamaktaydı. Yoda, savaşın neden olduğu kayıpların ağırlığını hissederken, Konsey'in kararlarının gereğinden fazla özgüven ve kibirle şekillendiğini fark etmiştir.
Geonosis'teki çatışmalarda çok sayıda Jedi hayatını kaybetmiştir. Bu durum, Yoda'ya Jedi Düzeni'nin savunmasızlıklarını göstermiştir. Meditasyon sırasında Yoda, Anakin Skywalker'ın yaşadığı duygusal çalkantıları hissetmiş ve bu esnada uzun zaman önce Darth Maul tarafından öldürülmüş olan Qui-Gon Jinn'in sesini duymuştur. Normal şartlarda bir Jedi'ın ölümünden sonra bireysel benliğini sürdürmesi mümkün olmasa da Yoda, bu sesin varlığıyla Güç'ün doğası hakkında yeni sorularla yüzleşmiştir.
Bölüm 3: Sith'in İntikamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Cumhuriyet'in çöküşü sırasında Yoda, çözülmesi gereken yeni ve zorlu bir sorunla karşı karşıya kalmıştır. Yoda, meditasyon yoluyla Qui-Gon Jinn'in ruhuyla iletişim kurabilmektedir. Ölmüş Jedi Üstadı Qui-Gon Jinn, yalnızca özel bilgiye sahip olanların anlayabileceği güçlü bir teknik kullanarak ölümden sonra kimliğini koruyabilmenin bir yolunu keşfetmiştir. Bu yöntem, Jedi Düzeni dışındaki Whills Şamanları tarafından geliştirilmiştir. Gelecek yıllarda Yoda, yüzyıllardır üstlenmediği bir görev olan öğretmenliği üstlenerek bu tekniği Qui-Gon Jinn'den öğrenmiştir.
Ancak bundan önce, Jedi Ustası'nın Sithlerin yeniden ortaya çıkışına karşı direnmesi gerekmekteydi. Yıllarca süren komploların ardından Darth Sidious ortaya çıkmış ve Jedi Düzeni'ni tamamen yok etmeyi amaçlayan planını uygulamaya koymuştur. Sith Lordu, uzun süre Jedi Konseyi'nin dikkatinden kaçmayı başarmış ve aslında Yüce Şansölye Palpatine'in ta kendisi olmuştur. Darth Sidious, Emir 66'yı yürürlüğe koyduğunda, galaksideki klon orduları Jedi'ların komutası altındaydı. Bu kodlanmış emir, Jedi'ları Cumhuriyet'e karşı hain ilan etmiş ve sadık klon askerleri Jedi'ları teker teker avlamaya başlamıştır. Bu katliam sırasında çok sayıda Jedi hayatını kaybetmiştir.
Güç'ün aracılığıyla Yoda, galaksidedeki ani yaşam kayıplarını hissetmiş ve bu durumun yıkıcı etkisini derinden yaşamıştır. Ancak Yoda, zamanında uyanarak hayatını kurtarmayı başarmıştır. Klon askerleri, Klon Savaşları'nın önemli cephelerinden biri olan Wookieelerin gezegeni Kashyyyk'e saldırmıştır. Daha önce Yoda'ya bağlı olan klon subayı Kumandan Gree, Yoda'ya ateş açmaya çalışmıştır. Yoda, hızla müdahale ederek ışın kılıcıyla Gree'nin kafasını kesmiştir. Tarfful ve Chewbacca adlı Wookieelerin desteğiyle Yoda, Kashyyyk'ten kaçarak Alderaan Senatörü Bail Organa ile iletişim kurmuştur.
Yoda, Obi-Wan Kenobi ve Bail Organa, Palpatine'in Jedi'lar ve müttefiklerine yönelik korkunç katliamına tanıklık etmiş ve yeniden bir araya gelme fırsatı bulmuşlardır. İşgal edilen Jedi Tapınağı'ndan yayılan kodlanmış bir sinyal, katliamdan kurtulan Jedi'ları doğrudan Coruscant'taki tapınağa, bir tuzağa çağırmaktaydı. Kenobi ve Yoda, bu sinyali keserek kalan Jedi'ların hayatlarını kurtarmak için harekete geçmiştir.
Coruscant'a dönerek Jedi Tapınağı'na sızan ikili, başkentte yaşananları keşfetmiştir. Şansölye, artık İmparator Palpatine olarak anılmakta ve umut vadeden Anakin Skywalker da onun çırağı Darth Vader olmuştur. Emir 66'dan sağ kurtulan az sayıda Jedi arasında, Sith tehdidini durdurmak Yoda ve Kenobi'ye kalmıştır. Bu doğrultuda Kenobi, Darth Vader olarak bilinen Skywalker'ı bulmak üzere yola çıkarken, Yoda ise İmparator Palpatine ile yüzleşmek için onun ofisini ziyaret etmiştir.
Geniş Galaktik Senato salonunda, Yoda ile İmparator arasında Güç'ün aydınlık ve karanlık taraflarının en kuvvetli temsilcileri olarak ölümüne bir düello gerçekleşmiştir. Yoda, Palpatine'e karşı daha güçlü olmasına rağmen, Palpatine savaş sırasında çıkışa yönelmiş, Yoda onu engellemeye çalışmıştır. Gücün her iki tarafı arasındaki bu mücadelede, Yoda Palpatine'in fırlattığı yıldırımı kontrol altına almış ancak kendisinin durduğu yer bu gücü taşıyamadığından aşağı düşmüştür. Bu nedenle Yoda, klon askerler gelmeden oradan kaçarak hayatta kalmıştır.
İmparatorluğun temeli artık bu yaşlı Jedi Üstadı'na bağlıdır; çünkü yalnızca o, Luke Skywalker'ı eğitebilecek yetenektedir. Yoda, yaşının ilerlemesiyle, yaklaşık bin yaşına varınca bin yıllık Jedi gücünü koruma anlaşmasının etkileri azalmaya başlamış ve zamanla yaşlanarak gücünü kaybetmiştir.
Obi-Wan Kenobi, Mustafar gezegeninde Darth Vader'ın bir kolu ve iki bacağını keserek onu ölümcül şekilde yaralamış olsa da, Jedi'lar Sith'leri tamamen durduramamışlardır. Anakin Skywalker'ın eşi Padmé Amidala'nın hamile olduğu ve Güç'e duyarlı ikiz çocukları, galaksinin geleceği için önemli birer umut kaynağı olmuştur. Padmé, Polis Massa'daki sığınakta hayatını kaybetmeden önce Luke Skywalker ve Leia Organa'yı dünyaya getirmiştir. Yoda, Bail Organa ve Obi-Wan Kenobi bu doğumlara tanıklık etmiş ve hemen geleceği planlamaya başlamışlardır.
İmparator'un dikkatini çekebileceğinden endişe duyan Jedi'lar, çocukları gizli tutmaya karar vermiştir. Böylece ikizler ayrılarak, bebek Luke Skywalker Lars'ın Tatooine'deki çiftliğine; bebek Leia Organa ise Alderaan'a, Bail Organa ve karısı Alderaan kraliçesinin korumasına verilmiştir. Jedi'lar, sabırla zamanın geçmesini ve İmparator ile yüzleşmek için doğru anın gelmesini beklemiştir. Bu süreçte Obi-Wan Kenobi ve Yoda, Qui-Gon Jinn'in ruhsal formundan, Whills Şamanları'nın gizli bilgisini öğrenmişlerdir.
Bölüm 5: İmparator
[değiştir | kaynağı değiştir]Yoda, Dagobah gezegenindeki bataklıklarda saklanmaya gitmiştir. Burada sabırla, karanlık tarafın egemenliğinin sona ermesini ve galaksideki tehdidin ortadan kalkmasını beklemiştir. Yavin Savaşı'ndan üç yıl sonra umut doğmuştur. Eski ustası Obi-Wan Kenobi'nin görüntüsüyle Dagobah'a yönlendirilen Luke Skywalker, farkında olmadan Üstat Yoda'yı bulmuştur. Bu bataklık gezegende, küçük ve garip bir yaratıkla karşılaşan Luke Skywalker'un sabrı, yaratığın tuhaf tavırları nedeniyle sınanmaya başlamıştır. Ancak Luke Skywalker, bu davranışların Yoda tarafından kendisine yapılan testler olduğunu bilmiyordu; ne yazık ki bu testlerden başarısız olmuştur.
Sonunda Yoda olduğu anlaşılan küçük yaratık, Luke Skywalker'un eğitimine başlamıştır. Telekinetik mücadeleler, irade ve insan yapısına karşı verilen sınavlar, Luke'u daha önce karşılaşmadığı zorluklarla yüzleştirerek Jedi olma yolunda ilerlemesini sağlamıştır. Ancak Luke, hâlâ eski, kalıplaşmış düşüncelerinden kurtulamamıştır. Yoda, Luke Skywalker'dan bataklığa gömülü X-Kanat savaş gemisini zihinsel güçle kaldırmasını istediğinde Luke "denerim" yanıtını vermiştir. Yoda ise, "Hayır, yap ya da yapma. Denemek yoktur." demiştir. Luke, Güç'ün suyun altındaki bu kadar büyük bir nesneyi kaldırabileceğine inanmamıştır. Ancak Yoda, Luke'un X-Kanat savaşçısını sudan çıkarıp kuru zemine koymasıyla, Luke'un yanıldığını kanıtlamıştır.
Yoda, Luke'a geleceği öngörmeyi öğrettiğinde genç Skywalker, arkadaşlarının büyük bir tehlike içinde olduğunu görmüş ve eğitimini yarıda bırakarak onları kurtarmaya gitmeye karar vermiştir. Fakat en sonunda Luke'un kendisi kurtarılmak zorunda kalmıştır. Yoda, Darth Vader ve İmparator'un durdurulamayacağına, her şeyin kaybedileceğine inanmaya başlamıştır.
Bölüm 6: Jedi'ın Dönüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]
Yaklaşık bir yıl sonra, Luke, eğitimini tamamlamak üzere Dagobah'a geri dönmüştür. Vader ile karşılaşmanın zorluğuna tanıklık eden ve onun aslında kendi babası olduğunu öğrenen Luke Skywalker'a Yoda, eğitimini tamamladığını bildirmiştir. Luke'un yokluğunda Yoda hastalanmış ve ölmek üzereyken, Luke'a bir başka Skywalker daha olduğunu söyleyerek onun geçmişi hakkında bilgi vermiştir. Kısa bir süre sonra ise Yoda, Güç ile birleşerek bedeniyle birlikte kaybolmuştur.
Luke Skywalker, Leia Organa'nın ikiz kardeşi olduğunu ve babası Darth Vader'ı karanlık taraftan kurtarması gerektiğini öğrenmiştir. Endor Savaşı sonrası düzenlenen kutlama sırasında Luke, Yoda, Obi-Wan ve aydınlık tarafa geri dönmüş olan babası Anakin Skywalker'ın ruhlarının huzurlu görüntülerini görmüştür.
Bölüm 8: Son Jedi
[değiştir | kaynağı değiştir]Son Jedi filminde Yoda, Luke'a bir güç ruhu olarak görünür.
Bölüm 9: Skywalker'ın Yükselişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yoda, İmparator'a karşı verilen savaşta Rey ile iletişim kuran Jedi seslerinden biridir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "N'Kata Del Gormo – Wookieepedia". wookieepedia. Erişim tarihi: 8 Haziran 2016.