Jalisco Yeni Nesil Karteli
Jalisco Yeni Nesil Karteli (İspanyolca: Cártel de Jalisco Nueva Generación) ya da İspanyolca kısaltımı ile CJNG veya eski adıyla Los Mata Zetas[3][4][5][6] (Los Zetas Katilleri) dünyanın en çok aranan Uyuşturucu baronu Nemesio Oseguera Cervantes ("El-Mencho") tarafından yönetilen Jalisco merkezli Meksikalı bir organize suç örgütü ve uyuşturucu kartelidir.[7] Kartel, aşırı şiddete başvurması ve halkla ilişkiler kampanyalarıyla karakterize ediliyor.[3] Her ne kadar CJNG pek çok farklı haraç faaliyetleriyle bilinse de, uyuşturucu kaçakçılığı (öncelikle kokain ve metamfetamin) en kârlı faaliyeti olmaya devam etmektedir.[3][8] Örgüt, ayrıca, bazen yeni sicario'larının (kiralık katil) veya kartel üyelerinin eğitimi sırasında kurbanlarından bazılarını yamyamlaştırmasıyla ve düşmanlarına saldırmak için dronlar[9][10][11] ve roket güdümlü el bombaları kullanmasıyla da tanınıyor.
2020 itibarıyla CJNG, Meksika hükûmeti tarafından genel olarak Meksika'daki en tehlikeli suç örgütü[12] ve Sinaloa Kartelinden sonra ülkedeki en güçlü ikinci uyuşturucu karteli olarak kabul ediliyor.[13] CJNG ağır bir şekilde militarize edilmiş olup, diğer suç örgütlerine göre daha serttir. Özel bir harekat grubu ve belirli savaş türleri için farklı bölümleri vardır.[14] Tetikçi eğitim programı katı ve profesyoneldir.[10] CJNG, Jalisco eyaletindeki en baskın suç grubudur ancak kartel aynı zamanda Nayarit ve Colima eyaletlerindeki suç ve uyuşturucu operasyonlarına da hakimdir; Colima, Asya'dan Güney Amerika kokain ve kimyasal öncüllerinin sevkiyatı için önemli bir bölgedir.[15] Kartel en çok Los Zetas ve Tapınak Şövalyeleri Karteline karşı verdiği mücadelelerle tanınırken, aynı zamanda Aguililla, Michoacán ve çevresindeki bölgelerin kontrolü için Cárteles Unidos (La Resistencia) ile de savaşmıştır.[11][16][17] Son zamanlarda CJNG'nin ezeli rakibi olan Chiapas ve Zacatecas eyaletlerindeki Sinaloa Karteli ile de gerginlikler artmaya başlamıştır.
Jalisco Yeni Nesil Karteli, Milenio Kartelinin bölünmelerinden biri olarak başlamıştır, diğeri ise Cárteles Unidos (La Resistencia) idi. Cárteles Unidos, CJNG'yi Oscar Valencia'yı ("El Lobo") yetkililere teslim etmekle suçlamış ve onlara Los Torcidos ("Çarpıklar") adını vermiştir. CJNG, daha sonra Cárteles Unidos'u yenmiştir ve Millenio Kartelinin kaçakçılık ağlarının kontrolünü ele geçirmiştir.
CJNG, operasyon ağını yalnızca altı ayda kıyıdan kıyıya genişleterek, 2012 yılı itibarıyla Meksika'nın en büyük faaliyet kapasitesine sahip suç gruplarından biri hâline gelmiştir. Bu sırada Sinaloa Karteli, Los Zetas'a karşı savaşmak için CJNG ile ittifak kurmuştu. CJNG kartelinin ortaya çıkmasını takip eden dönemde Jalisco'da cinayetler, adam kaçırma olayları ve toplu mezar keşifleri artmıştır.
2017 yılında CJNG, Sinaloa Kartelinden Ismael Zambada García ile ittifakını bozduğu bildirildi. 2018 yılına gelindiğinde CJNG, Meksika'nın en güçlü ikinci karteli hâline gelmiştir ve ülke genelinde 100'den fazla metamfetamin laboratuvarına sahip olduğuna inanılıyordu. Ortalama piyasa değerine göre, ticareti her yıl kokain için 8,1 milyar dolara ve kristal meth için 4,6 milyar dolara kadar netleşebilir. 2018 yılında, CJNG kurucu ortağı Érick Valencia Salazar ve eski yüksek rütbeli CJNG lideri Carlos Enrique Sánchez de kartelden ayrılmıştır ve Nueva Plaza Karteli adında rakip bir kartelin kurucu ortağı olmuştur. CJNG şu anda Jalisco'daki Guadalajara şehrinin kontrolü için Nueva Plaza Karteli ile savaşıyor; Meksiko adına La Unión Tepito; Michoacán ve Guerrero eyaletleri için Los Viagras ve La Familia Michoacana; Veracruz ve Puebla eyaletlerinde Los Zetas; Zacatecas'taki Kuzeydoğu Karteli; Baja California, Sonora, Ciudad Juarez, Zacatecas ve Chiapas'taki Sinaloa Karteli; Guanajuato'daki Santa Rosa de Lima Karteli gibi. Şu anda Zacatecas'taki Körfez Karteli, Juárez'deki La Línea ve Meksiko'daki La Unión Tepito'ya karşı savaşmasına yardımcı olan birkaç küçük kartel ile ittifakları da vardır.
Polis yolsuzluğu nedeniyle CJNG ile mücadele etmek zorlaşıyor. Yeni polis memurlarının tutulması ve işe alınması zayıftır ve Meksika'nın birçok küçük topluluğu kendi topluluklarının polisliğini kendileri yapmayı tercih etmektedir. İhtiyatlılık, bu toplulukların kartellerin ve hükûmetin kontrolüne direnmelerinin bir yoludur. Her ne kadar hükûmet bu gruplardan silahlarını bırakmalarını istese de kanunsuzlar bir miktar başarı elde etmeye devam ediyor.
Mart 2019'da Teksaslı Cumhuriyetçi kongre üyesi Chip Roy, Jalisco Yeni Nesil Karteli, Körfez Karteli ve Los Zetas'ın Kuzeydoğu Karteli fraksiyonunu yabancı terör örgütleri olarak listeleyen bir yasa tasarısı sunmuştur. Eski Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump da kartellerin terör örgütü olarak tanımlanmasıyla ilgilendiğini ifade etmişti. Ancak Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador'un isteği üzerine bunu yapma planlarını durdurmuştur. 2018'den 2020'ye kadar CJNG, bildirilen 298 çete bağlantılı şiddet eylemine katılmıştır; bu dönemdeki diğer kartellerden daha fazladır. 2020 yılına gelindiğinde, ABD uyuşturucuyla mücadele yetkilileri CJNG'yi "en büyük suç teşkil eden uyuşturucu tehdidi" olarak değerlendirmiştir ve Meksika'nın eski güvenlik komiseri grubu ise "Meksika'nın ulusal güvenliğine yönelik en acil tehdit", "teknolojik açıdan en gelişmiş, en gelişmiş, en ağır silahlı, en tehlikeli, en tehlikeli grup", "dünyadaki korkulan suç örgütü" ve "Meksika'nın en tehlikeli suç örgütü" olarak nitelendirmiştir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Óscar Orlando Nava Valencia'nın yakalanması ve Sinaloa Kartelinden Ignacio Coronel Villarreal'in ölümüyle birlikte bir güç boşluğu ortaya çıktı ve Milenio Karteli (o zamanlar Sinaloa Karteline sadıktı) daha küçük gruplara bölündü. Nemesio Oseguera Cervantes başkanlığındaki Jalisco Yeni Nesil Karteli (CJNG) ve Ramiro Pozos liderliğindeki Cárteles Unidos (La Resistencia) en dikkate değer olanıdır. Los Zetas ile kısa bir ittifak oluşturmak için ittifakları değiştiren (Cárteles Unidos, Sinaloa Karteli tarafından Los Zetas'a karşı koymak için kuruldu) ve bölgenin kontrolü için bir bölge savaşı başlattı.
Daha sonra bir Sinaloa Karteli şubesi olan Milenio Kartelinin parçalanıp CJNG'yi oluşturan bazı üyeleri Nemesio Oseguera Cervantes (takma adı ile El Mencho), Érick Valencia Salazar (takma adı ile El 85) ve Martín Arzola Ortega (takma adı ile El 53) idi. Bu bölünmeyle birlikte bölgenin kontrolü için Ramiro Pozos (takma adı ile El Molca) ve Los Zetas başkanlığında Cárteles Unidos'a karşı bir saha savaşı başladı. Daha çok "El Tiburón" lakabı ile bilinen Emilio Alejandro Pulido Saldaña da kurucu ortaklardan biri olarak kabul ediliyordu.
İlk Görünüm[değiştir | kaynağı değiştir]
Haziran 2009'da Meksikalı yetkililer, Cancún, Quintana Roo'daki bir yerleşim bölgesinde terk edilmiş bir kamyonun içinde üç adamın cesedini keşfetti ve cesetlerin yanında da şu mesaj da bulundu:
Biz yeni grup Mata Zetas'ız (Zetas Katilleri) ve adam kaçırma ve gasplara karşıyız ve daha temiz bir Meksika için tüm eyaletlerde onlarla savaşacağız.
-Los Mata Zetas
Öldürülen bu adamlar daha sonra YouTube'da bir videoda saldırı tüfeği taşıyan maskeli adamlarla röportaj yaparken gösterilen kişilerle ilişkilendirildi. İnternetteki bir dizi video, o dönemde Körfez Karteli ve Los Zetas üyelerini öldürmeye adanmış Jalisco Yeni Nesil Kartelinin varlığını doğruladı. Mata Zetasların hazırladığı sorgulama videolarında, yakalanan kartel üyeleri suç faaliyetlerini itiraf etti ve kendilerine koruma sağlayan polis komutanlarının ve politikacıların isimlerini verdi. Terra Networks'e göre, SIEDO devlet kurumu 1 Temmuz 2009'da kimliği belirsiz bir adamdan bir kaç Los Zetas üyesinin Cancún ve Veracruz'dan kaçırılıp ortadan kaldırılacağını söyleyen bir telefon aldı.
2011-2012 Veracruz Katliamları[değiştir | kaynağı değiştir]
2011 Veracruz Katliamları
2011 baharında CJNG, diğer tüm Meksika kartellerine savaş ilan etti ve Guadalajara şehrinin kontrolünü ele geçirme niyetini açıkladı. Ancak yaz ortasında grup Sinaloa Kartelindeki eski ortaklarıyla yeniden bir araya gelmiş gibi görünüyordu. Sinaloa Karteli, Körfez Karteli ile Los Zetas karşıtı ittifakını sürdürmenin yanı sıra, 2011 yılında kendisini Michoacán'daki Tapınak Şövalyeleri Karteline bağladı. Sinaloa Karteli, Jalisco eyaletindeki Los Zetas'a karşı koymak için kendisini CJNG'ye bağladı.
20 Eylül 2011'de Veracruz Boca del Río'daki bir alışveriş merkezinin yakınındaki alt geçitte 35 ceset içeren iki kamyon bulundu. Cesetlerin tamamının Los Zetas üyesi olduğu iddia edildi, ancak daha sonra yalnızca altı tanesinin küçük suç olaylarına karıştığı ve hiçbirinin organize suça karışmadığı kanıtlandı. Kurbanlardan bazılarının elleri bağlıydı ve işkence gördüklerine dair izler vardı. El Universal'e göre saat 17:00 civarında belirsiz sayıda araç Boca del Río'daki büyük bir caddeyi kapattı. Trafik durunca silahlı adamlar iki kamyonu otoyolun ortasına bıraktı. Kamyonların kapılarını açarak otuz beş cesedi çıkardılar ve arkalarında yazılı bir mesaj bıraktılar. Diğer silahlı kişiler silahlarını korkmuş sürücülere doğrulttu. Silahlı kişiler daha sonra olay yerinden kaçtı ve bunun sonucunda şaşkına dönen sürücüler cep telefonlarını alıp Twitter üzerinden diğer sürücüleri bölgeden uzak durmaları konusunda uyaran mesajlar yayınlamaya başladı. Geriye bırakılan mesajda şunlar belirtildi:
Artık gasp yok, masum insanların öldürülmesi yok! Veracruz eyaletindeki Los Zetas üyeleri ve onlara yardım eden politikacılar: Bu sizin de başınıza gelecek, yoksa daha önce size yaptığımız gibi sizi de vururuz. Veracruz halkı, kendinizin gasp edilmesine izin vermeyin; koruma için ödeme yapmayın; eğer yaparsanız bunu istediğiniz için yaparsınız. Bu insanların (Los Zetas) yapabileceği tek şey bu. Bu, Veracruz'da faaliyet göstermeye devam eden tüm Zetas pisliklerinin başına gelecek. Bu bölgenin yeni bir sahibi var.
— Jalisco Yeni Nesil Karteli
Blog del Narco, 21 Eylül 2011'de mesajın Sinaloa Kartelinin baş patronu Joaquín Guzmán için çalışan bir uygulayıcı grup olan Gente Nueva tarafından imzalandığı iddia edildiğini bildirdi. Ancak 27 Eylül 2011'de CJNG, bu saldırıları kendilerinin gerçekleştirdiğini iddia eden bir video yayınladı. Veracruz'daki katliamlar için özür dilediler ancak "yenilmez" olmadıklarını iddia ettikleri Los Zetas'la mücadele çabalarını yinelediler. 91 CJNG videosunda kar maskeli ve tamamen siyah giysiler giyen beş adam bir masanın arkasında otururken görülüyor. Daha sonra mikrofonlu adam, Mata Zetasların "yüzü olmayan savaşçılar ama gururla Meksikalılar" olduğunu ve amaçlarının Los Zetas'ı yok etmek olduğunu belirtir. Videoda Meksika Silahlı Kuvvetlerine saygı duyduklarını ve hükümetin uyuşturucu kartellerine karşı tutumunu anladıklarını iddia ediyorlar. Videodaki adamlar, hükümetin kartellerle pazarlık yapmayı reddetme kararını anladıklarını ve saygı duyduklarını belirtiyorlar. Ayrıca Los Zetas'ı koruyan politikacıları da eleştiriyorlar ve Mata Zetasların gasp etmesinin, kaçırmasının, çalmasının, suiistimal etmesinin veya ulusal mirası etkileyecek herhangi bir şey yapmasının yasak olduğunu ve kendilerinin "Meksika halkının silahlı kanadı" olduklarını iddia ediyorlar.
6 Ekim 2011'de Boca del Río, Veracruz'da Meksikalı yetkililer tarafından üç farklı evde 36 ceset bulundu. Meksika Donanması ilk olarak bir yerleşim bölgesinde bir evin içinde 20 ceset buldu. Başka bir evde arama yaparken 11 ceset daha buldular. Üçüncü ve son evde bir ceset vardı. Diğer dört organ Veracruz Eyalet Hükûmeti tarafından ayrı ayrı onaylandı. Bir gün sonra Eyalet Adalet Başsavcısı Reynaldo Escobar Pérez, uyuşturucu şiddeti nedeniyle istifa etti ve istifasından bir gün sonra Veracruz şehrinin her yerinde 10 ceset daha bulundu. CJNG ayrıca 7 Ekim 2011'de Veracruz'da meydana gelen 67 cinayetten de sorumluydu.
9 Ekim 2011 itibarıyla, yalnızca on sekiz gün içinde Veracruz eyaletinde 100 cinayet bildirdi.
Güvenli Veracruz Operasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]
Uyuşturucu kartelleri arasındaki çok sayıda infaza yanıt olarak federal hükûmet, Veracruz eyaletinde, İspanyolca'da Operativo Veracruz Seguro olarak bilinen, askerî önderlikte bir operasyon başlattı. Ekim 2011'de Veracruz eyaleti, Los Zetas ile Körfez Karteli ve Sinaloa Karteli arasında tartışmalı bir bölgeydi. Dönemin İçişleri Bakanı Francisco Blake Mora, operasyonun şu amaçlara hizmet etmek amacıyla hayata geçirildiğini söyledi:
- Kartellerin kontrol ettiği bölgeleri geri almak için Silahlı Kuvvetleri ve Federal Polisi Veracruz'un her yerine konuşlandırma.
- Sadece kartel üyelerini yakalamak için değil, aynı zamanda onların mali ve operasyonel ağlarını da ortadan kaldırmak için istihbarat teşkilatları kurma.
- "Sadık" polis memurlarını saymak için Veracruz'daki polis güçlerini kartellerle olası bir bağlantı açısından değerlendirin ve denetleme.
- Güvenlik önlemlerini iyileştirmek için federal ve eyalet finansmanını artırma.
- Kanun ve düzeni sağlayan tek kurumun hükümet olduğundan emin olma.
Devam eden saldırılar ve 2012 Veracruz Katliamları[değiştir | kaynağı değiştir]
Güçlü askeri varlığa rağmen yetkililer, 8 Ekim 2011'de Veracruz'da bir Ford Lobo'nun içinde yedi ceset buldu. 22 Aralık 2011'de Veracruz'daki 105 numaralı Federal Karayolu üzerinde uyuşturucu karteli üyeleri tarafından üç halk otobüsüne saldırı düzenlendi ve 16 kişi öldü. Ölenler arasında üç ABD vatandaşı da vardı. Sabahın erken saatlerinde meydana gelen çatışmadan kısa bir süre sonra yetkililer, sorumluları bulmak için bir operasyon düzenledi ve silahlı beş kişi öldürüldü. Matamoros'taki ABD Konsolosluğu, Amerikalılardan gecenin geç saatlerinde şehirler arasındaki otoyollarda seyahat etmekten kaçınmalarını istedi.
23 Aralık 2011'de Veracruz'daki Tampico Alto'da Meksikalı yetkililer bir vatandaşın anonim araması sonrasında 10 ceset buldu. Cesetler toprak bir yola atılmıştı ve hepsi kelepçelenmişti ve işkence izleri görülüyordu, on cesetten dokuzunun başı kesilmişti. Şubat 2011'in başlarında, Tampico Alto belediyesinin belediye başkanı Saturnino Valdés Llanos, Şubat 2011'de kaçırıldı; cesedi bir hafta sonra 10 cesetle birlikte çöplüğe bırakıldı. 25 Aralık 2011'de Veracruz sınırındaki bir şehir olan Tampico, Tamaulipas yakınlarında, 18 tekerlekli bir kamyonun içinde 13 ceset bulundu. Yetkililere göre kamyonun Veracruz plakaları vardı. Yetkililer bu katliamın Veracruz'da meydana gelen diğer toplu katliamlarla bağlantılı olduğunu belirtti. 9 Şubat 2012'de Meksikalı yetkililer Acayucan, Veracruz'daki gizli toplu mezarlardan 15 ceset çıkardı. Hükümet kaynaklarına göre Mart 2012 itibarıyla Veracruz ve çevresindeki bölgelerdeki cinayet oranları azalmıştı. Başkan Felipe Calderón, düşük cinayet oranlarını Ekim 2011'de askerî liderliğinde uygulanan Veracruz Operasyonu'na bağladı.
3 Mayıs 2012'de Boca del Río, Veracruz'da, Veracruz'daki suç olaylarını haber yapan üç foto muhabiri öldürüldü ve birkaç plastik torbaya konularak bir kanala atıldı. Basın özgürlüğü grupları, üç gazetecinin (2011'de) tehditler aldıktan sonra Veracruz'dan geçici olarak kaçtıklarını belirtti. Geçtiğimiz on sekiz ay içinde yalnızca Veracruz'da yedi gazeteci öldürüldü, eyalette suçla ilgili hikâyeler aktaran yalnızca birkaç gazeteci vardı. Kartelin birkaç üyesinin tutuklanması üzerine yetkililer Ağustos 2012'de CJNG'nin Veracruz'da beş gazetecinin öldürülmesinden sorumlu olduğunu doğruladı.
2011 Sinaloa Katliamı[değiştir | kaynağı değiştir]
23 Kasım 2011'de Sinaloa'da çok sayıda terk edilmiş araçta 16'sı yanmış şekilde toplam 26 ceset bulundu. Olay, Sinaloa, Culiacán'da sabahın erken saatlerinde yanan bir aracın bulunmasıyla başladı. Polis güçleri alevleri söndürmeyi başardığında, aracın içinde bir düzine yanmış ceset ve üzerlerinde odun kalıntıları buldu, kurbanların hepsi kelepçelenmişti. Daha sonra saat 07.00'de sivillerden gelen anonim aramalar polise, Culiacán'ın kuzey şehir sınırlarında başka bir aracın yandığını bildirdi. Yanan araç bir Ford Ranger'dı ve içinde kurşun geçirmez yelekli ve kelepçeli dört ceset vardı. Gece boyunca birçok farklı belediyede 10 ceset daha bulundu.
Cinayetlerin Los Zetas tarafından Veracruz'da Mata Zetaslar (CJNG) tarafından yapılan katliamlara yanıt olarak işlendiği iddia edildi. Stratfor, Los Zetas'ın Sinaloa Karteli topraklarına yaptığı bu büyük hamlenin, Zetas'nın kartellerin topraklarının kalbine saldırma yeteneğini gösterdiğine inanıyor.
2011-2012 Jalisco Katliamları[değiştir | kaynağı değiştir]
2011 Guadalajara Katliamı 24 Kasım 2011'de Jalisco, Guadalajara'daki bir caddede 26 ceset içeren üç kamyon bulundu ve cesetlerin hepsi erkekti. Akşam saat 19:00 civarında, Guadalajara polisi sivillerden çok sayıda anonim çağrı aldı ve bu çağrılarda 10'dan fazla cesedin bulunduğu birçok aracın büyük bir caddede terk edildiği bildirildi. Polis güçlerinin gelmesi üzerine, otoyolun orta şeridinde yeşil bir Dodge Caravan ile sadece 20 metre uzakta bir Nissan Caravan buldular; en sağ şeritte de beyaz bir minibüs vardı. Raporlar, Sinaloa Karteli üyesi olduğu iddia edilen yirmi altı kişinin katledilmesinden Los Zetas ve Milenio Kartelinin sorumlu olduğunu belirtmektedir. Ayrıca Kasım 2011'de Milenio Kartelinden üç adam tutuklandı ve yirmi altı kişinin katledilmesiyle ilişkilendirildi. Yetkililer, öldürülen yirmi altı kişiden yalnızca altısının sabıka kaydının olduğu ve ölen diğer on kişinin de aile üyeleri tarafından kaybolduğunun bildirildiği sonucuna vardı. Öldürülenler arasında küçük işletme girişimcileri de vardı; Bir aşçı, bir tamirci, bir diş hekimi, bir kamyon şoförü ve diğerlerinin yanı sıra bir ev boyacısı da vardı.
Birkaç aile üyesinin ifadesine göre, ağır silahlı bir grup adam çok sayıda kişiyi zorla kaçırdı. Tanıklardan biri, bazı gençlerin silahlı adamlar tarafından bir mağazanın önünde soda içerken iki kamyonla kaçırıldığını söyledi. Kaçırılan kurbanlardan birinin ailesi, sevdikleri kişinin kötü alışkanlıkları ve sorunları olmayan bir genç olduğunu ve onun bir kartelin parçası olduğu yönündeki versiyonların adaletsiz ve yanlış olduğunu iddia etti. Diğer aileler ise sevdiklerinin kimseyle sorunu olmadığını ve dürüst çalışanlar olduğunu iddia etti. Ancak tutuklanan kartel üyeleri yetkililer tarafından sorgulandığında, katliamda öldürülenlerin masum olmadığını, Los Torcidos'un (CJNG'nin diğer adı) bir parçası olduklarını iddia ettiler. Kendilerine işkence yapıp yapmadıkları sorulduğunda kartel üyeleri yapmadıklarını söylediler. Katillerden biri, suç örgütünden ayrılmayı planladığını ancak ayrılmaya karar vermesi halinde kendi örgütü tarafından ölümle tehdit edildiğini itiraf etti.
Yetkililer bu katliamın iki ay önce Veracruz'da yaşananların neredeyse bir kopyası olduğu sonucuna vardılar ve araştırmacılar bu katliamın Mata Zetaslar tarafından Veracruz eyaletinde Los Zetas'a karşı işlenen cinayetlere bir tepki olduğunu belirttiler.
2012 Jalisco Katliamları
Guadalajara şehrinin hemen güneyinde, Jalisco, Chapala'daki ABD'li emekli topluluklarının yakınında Toyota Sienna ve Ford EcoSport'un içinde 18 ceset bulundu. Parçalanmış cesetlerin üzerinde de on sekiz kafa bulundu; bazıları donmuş, diğerleri kireçle kaplanmış ve geri kalanı ileri düzeyde çürüme halinde bulunmuştu. 9 Mayıs 2012 günü sabah erken saatlerde otoyol kenarında bulunan terk edilmiş araçlar konusunda polise anonim bir çağrı yapıldı. Sonuç olarak cesetleri boşaltmak için devlet dairelerine çekildiler. Yetkililer, katillerin geride muhtemelen Los Zetas ve Milenio Kartelinden bir mesaj bıraktığını doğruladılar. Jalisco Eyaleti Başsavcısı Tomás Coronado Olmos, bu katliamın 2012 Nuevo Laredo katliamında öldürülen 23 kişiye yönelik bir intikam saldırısı olduğunu belirtti. Ayrıca 8 Mayıs 2012'de Jalisco'nun Tala kentinde kaçırılan 25 kişi kurtarıldı; katillerin onları öldürüp halka açık sergilenmek üzere atma planları vardı. Diğer 10 kişi de aynı gün Los Zetas üyeleri tarafından yakalanmaktan kaçmayı başardı ve yerel medyayı durum konusunda uyardı. Katil olduğu iddia edilen dört kişinin tutuklanması üzerine kartel üyelerinden biri, 26 cesedin halka açık sergilenmek üzere büyük bir caddeye atıldığı 2011 Guadalajara katliamında yaşananları tekrarlamayı planladıklarını itiraf etti.
Tapınak Şövalyeleri Karteli İle Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]
| Jalisco Yeni Nesil Karteli-Tapınak Şövalyeleri Karteli İç Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Jalisco Yeni Nesil Karteli |
 Tapınak Şövalyeleri Karteli | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Nemesio Oseguera Cervantes |
Nazario Moreno González (ölü) | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Toplam 402 ölü ve binlerce yaralı | |||||||
21 Mart 2012'de Mata Zetaslar Blog del Narco'ya bir video yükledi. Dört dakikanın biraz üzerinde süren kayıtta siyah giyimli, kar maskeli ve ağır silahlı birkaç adam görülüyor; CJNG'nin diğer videolarında da görüldüğü gibi bazıları (görünüşe göre liderler) bir masada oturuyordu. Bildiride adamlar Guerrero ve Michoacán eyaletlerini temizleyeceklerini söyleyerek federal hükümete, Silahlı Kuvvetlere ve Federal Polise CJNG'nin kendileriyle hiçbir sorunu olmadığını bildirdiler. Daha sonra CJNG'nin masum insanları istismar ettiği ve adam kaçırma, gasp, koruma haraççılığı, mülk hırsızlığı ve tecavüz yoluyla faaliyet gösterdiği bildirilen Tapınak Şövalyeleri Karteline karşı bir bölge savaşı başlatacağını söylediler. Yerel kasaba halkından oluşan ve autofedensaslar olarak bilinen kanunsuz gruplar, son birkaç yıldır Tapınak Şövalyelerine karşı silahlanıyor. Şimdi, CJNG ve yerel autodefensaslar, ortak bir düşmanı bozmak için kartel ve siviller arasında benzeri görülmemiş ittifaklar kuruyor. CJNG'nin kayda değer finansmanı, onların autodefensaslara askerî sınıf silahlar sağlamalarına olanak tanıyarak, Tapınak Şövalyeleri ile siviller arasındaki çatışmanın gidişatını değiştiriyor. Sonuç olarak, CJNG, saldırı mağdurlarına daha fazla koruma sunduğundan, hem autodefensaslar hem de CJNG karşılıklı olarak fayda sağlıyor. Tapınak Şövalyeleri, bölgesel bir rakiple mücadelede topluluktan destek alıyor.
2012 Michoacán Katliamları[değiştir | kaynağı değiştir]
Mata Zetasların Michoacán eyaletindeki Tapınak Şövalyeleri Kartelini yok etme mesajının ardından, 12 Nisan 2012 itibarıyla eyaletin birçok farklı belediyesinde 21 ceset bulundu. Yetkililer infazların yapıldığı yerde CJNG imzalı kartonlar buldu.
2012 Nuevo Laredo Katliamları[değiştir | kaynağı değiştir]
17 Nisan 2012 Katliamı[değiştir | kaynağı değiştir]
17 Nisan 2012'de sınır şehri Nuevo Laredo, Tamaulipas'ta bir Chrysler Voyager'ın içinde birkaç plastik torbanın içinde 14 adamın parçalanmış kalıntıları bulundu. Öldürülenlerin tamamı 30 ile 35 yaşları arasındaydı. Yetkililer bir suç örgütü tarafından imzalanmış bir mesaj bulduklarını belirttiler ancak notun içeriğini ya da öldürülenlerin Los Zetas ya da Körfez Karteli üyeleri olup olmadığını açıklamadılar. CNN En Español, suç örgütünün geride bıraktığı mesajda Los Zetas üyelerini öldürerek Nuevo Laredo'yu temizleyeceklerini yazdığını belirtti. Ancak Monitor gazetesi, kolluk kuvvetleri dışından ancak saldırılar hakkında doğrudan bilgi sahibi olan bir kaynağın, 14 cesedin şu anda Sinaloa Kartelinin bir kolu olan ve CJNG tarafından öldürülen Los Zetas üyelerine ait olduğunu belirttiğini söyledi. Saldırıların ardından Sinaloa Kartelinin elebaşı Joaquín Guzmán, Los Zetas'a Nuevo Laredo plazasının kontrolü için savaşacaklarına dair bir mesaj gönderdi. Mesajda şu ifadeler yer aldı:
Nuevo Laredo'yu Zetas'tan temizlemeye başladık çünkü özgür bir şehir istiyoruz ve böylece huzur içinde yaşayabilirsiniz. Bizler narkotik kaçakçılarız ve dürüst çalışanlara veya iş adamlarına bulaşmayız. Bu pisliklere Sinaloa tarzı çalışmayı öğreteceğim; adam kaçırmadan, karşılık almadan, gasp olmadan. 40 yaşındaki, sana gelince, beni korkutmadığını söylüyorum. H'yi benim bölgeme kafa atsın diye gönderdiğini biliyorum, çünkü bunu kendin yapacak ne taşların var, ne de insanların. Senin gerçek babanın benim olduğumu unutma.
— Joaquín Guzmán Loera (El Chapo)
Mart 2012'de Sinaloa Kartelinin saldırıları olmasına rağmen Nuevo Laredo, Los Zetas'ın kalesi olarak kabul ediliyor. Sonuç olarak Los Zetas, iki gün sonra Sinaloa Kartelinin ana eyaleti olan Sinaloa'ya saldırılarla karşılık verdi. Sinaloa Kartelinin Nuevo Laredo'yu ele geçirmeye yönelik ilk girişimi, Los Zetas'ın Körfez Kartelinin silahlı kanadı olarak çalıştığı 2005 yılında gerçekleşti.
Jesús Alfredo Guzmán Salazar ve Iván Archivaldo Guzmán'ın Kaçırılması[değiştir | kaynağı değiştir]
CJNG, Ağustos 2016'da Puerto Vallarta tatil kentindeki La Leche adlı lüks bir restoranda Joaquin Guzmán, Jesús Alfredo Guzmán Salazar ve Iván Archivaldo Guzmán Salazar'ın iki oğlunu arkadaşlarıyla birlikte kaçırdı ve daha sonra serbest bıraktı. Olay, Joaquín Guzmán'ın hapsedilmesinden kısa bir süre sonra gerçekleşti ve güçlü Sinaloa Karteli için bir aşağılama olarak görüldü.
InSight Suç Analizi[değiştir | kaynağı değiştir]
Mesajda ki "40", Los Zetas'ın Nuevo Laredo merkezli üst düzey liderlerinden ve Joaquín Guzmán'ın uzun süredir düşmanı olan Miguel Treviño Morales'e gönderme yapıyor. "H" muhtemelen Beltrán Leyva Kartelinin kalan son kardeşi Héctor Beltrán Leyva'dır. Beltrán Leyva Örgütü, Los Zetas'tan farklı olarak Sinaloa eyaletinde var ve Sinaloa Karteline kendi sahasında saldırmak muhtemelen daha kolay olacaktır. Mesajda Körfez Kartelinin muhtemelen Sinaloa Kartelini infazların gerçekleştirilmesinde desteklediği gerçeğinden bahsedilmiyor. Ayrıca pankart, Los Zetas ile Beltrán Leyva Karteli arasındaki ittifakın 2008'de yaşadığı kayıplara rağmen 2012 yılı itibarıyla bozulmadan kaldığını öne sürüyor. Mesaj aynı zamanda Los Zetas ile Sinaloa Kartelinin işleyiş tarzlarındaki farklılıkları da öne sürüyor. InSight Crime'ın yazarları, Los Zetas'ın gasp, adam kaçırma, soygun ve diğer yasa dışı faaliyetler yoluyla faaliyet gösterme konusunda bir üne sahip olduğunu iddia ediyor; Sinaloa Karteli ise tam tersine uyuşturucu kaçakçılığıyla tanınıyor. (Her iki iddia da tamamıyla doğru değil ama çoğunlukla popüler bir düşünceyi yansıtıyor) Guzmán, 2003 yılında Körfez Karteli lideri Osiel Cárdenas Guillén'in yakalanmasının ardından Nuevo Laredo'yu ele geçirmeye çalıştı.
Yine de Guzmán, birkaç yıl süren kanlı bölge savaşlarından sonra geri çekildi. Ancak Sinaloa Kartelinin Nuevo Laredo'ya dönüşü, Guzmán'ın birkaç ceset ve geri dönüşünü müjdeleyen bir mesaj bıraktığının bildirilmesinin ardından Mart 2012'de tekrar görüldü. Ulaştırma İstatistikleri Bürosu'na göre Nuevo Laredo, yılda 1,7 milyondan fazla kamyonla kamyon geçişleri açısından en yoğun sınır kapısıdır; bu, Meksika-Amerika Birleşik Devletleri sınırındaki diğer geçişlerin iki katından fazladır. Nuevo Laredo, binek araçlar açısından dördüncü en yoğun sınır kapısıdır. InSight Crime'dan Patrick Corcoran, Nuevo Laredo'daki bölge savaşının büyük bir şiddet dalgası getireceğine inanıyor ancak aynı zamanda Körfez Karteli ile Los Zetas'ın 2010 başlarında bölünmesinden bu yana koşulların değiştiğini de belirtti. Guzmán'ın Sinaloa Karteli ile Körfez Karteli arasındaki mevcut ittifak Los Zetas'ı başarıyla çıkarabilir ve Guzmán'a üstünlük sağlayabilir.
Sinaloa Karteli Nuevo Laredo'da kurulduğunda muhtemelen Reynosa ve Matamoros,Tamaulipas'ı kontrol etmek için hamleler yapabilir.
2018'de InSight ayrıca Mart 2017 itibarıyla CJNG ile iç çatışmanın geliştiğini ve bunun bir kartel finansörünün ve CJNG'nin suikast ekibi liderinin öldürülmesiyle sonuçlandığını belirtti.
2015'teki Güvenlik Güçlerine Saldırı[değiştir | kaynağı değiştir]
7 Nisan 2015'te CJNG, 15 Meksikalı polis memurunu pusuya düşürüp öldürdü ve beşini de ağır yaraladı. Kartel, saldırıyı polis memurları Jalisco'da CJNG tarafından yanan araçlarla kapatılan bir dağ yolunda ilerlerken gerçekleştirdi. Polis memurlarından oluşan konvoy savunmasız bir konumda durdurulduktan sonra, CJNG'den silahlı kişiler, makineli tüfekler ve el bombası fırlatıcıları da dahil olmak üzere gelişmiş silahlarla polislere ateş açtı.
2018'teki Amerikan Konsolosluğunun Bombalanması[değiştir | kaynağı değiştir]
2 Aralık 2018'de yaklaşık 7:30 CST'de Guadalajara'daki konsolosluk binasına iki el bombası atıldı, bunlardan biri patladı ve binanın duvarında 16 inçlik (yaklaşık 40 cm) bir delik açılmasına neden oldu. Bombalama sırasında başkonsolosluk binası kapalıydı ve herhangi bir yaralanma yaşanmadı. Saldırının CJNG tarafından mı yoksa CJNG'nin itibarını zedelemeye çalışan rakip bir çete tarafından mı gerçekleştirildiği henüz doğrulanmadı.
Kavga ve Ayrılık[değiştir | kaynağı değiştir]
.png)
Mart 2017'de, Nemesio Oseguera Cervantes'in "El Cholo" takma adıyla yüksek rütbeli bir CJNG üyesi Carlos Enrique Sánchez'in öldürülmesi emrini vermesiyle CJNG içinde iç çatışmalar ortaya çıktı. "El Colombiano" lakaplı bir CJNG finans operatörünü öldürdükten sonra Cervantes tarafından hedef alınan Sánchez'i öldürme planı başarısızlıkla sonuçlandı. Sánchez ve CJNG'nin kurucu ortağı Érick Valencia Salazar (takma adı ile "El 85"), CJNG'den ayrıldı ve Nueva Plaza Karteli adında yeni bir kartel kurdu. Kuruluşunun ardından Sánchez, yeni kurulan kartelin lideri oldu. InSight Crime'a göre Nueva Plaza Karteli, Ağustos 2017'de CJNG'nin suikast ekibinden sorumlu olan "El Kartón" veya "El Marro" lakaplı kişiyi başarıyla öldürerek Sánchez'in başarısız cinayetine misilleme yaptı. CJNG'nin kurucu ortağı olan Emilio Alejandro Pulido Salazar'da Nueva Plaza Karteline sığınacaktı.
Valencia ve Sánchez de eski kartelleriyle savaşa başladı. 2019'da Valencia ve Sánchez hâlâ ayrılıkçı Nueva Plaza Kartelinin liderlerine rapor ediliyordu. Ayrıca hâlâ CJNG'ye karşı savaş sürdürüyorlardı ve hatta Sinaloa Karteli ile ittifak kurmuşlardı.
2019 yılına gelindiğinde, Jorge Luis Mendoza Cárdenas (takma adı ile "La Garra"), ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) tarafından CJNG'nin Amerika Birleşik Devletleri'ne yönelik kaçakçılık operasyonlarından sorumlu olarak listelendi ve aynı zamanda CJNG'nin irtibat görevlisi olarak da görev yapıyor. Ocak 2020'de, CJNG'nin kıdemli tetikçisi María Guadalupe López Esquive (diğer adıyla "La Catrina") polisle yaşanan çatışmanın ardından öldü. "Ölümün Kadını" olarak da bilinen López'in, Meksika'nın Tierra Caliente bölgesindeki CJNG lideri olduğundan şüpheleniliyordu. Mart 2020'de, "Python Operasyonu" olarak bilinen altı aylık gizli bir DEA operasyonunun 600 CJNG ajanının tutuklanmasıyla ve 20 milyon dolarlık nakit paranın ele geçirilmesiyle sonuçlandığı açıklandı. Tutuklama sayısı 750 olarak revize edildi, ancak CJNG'nin Meksika'daki operasyon üssünü sürdürdüğü sürece ABD'de kaçakçılığa devam edebileceği düşünülüyordu.
2 Haziran 2020'de Meksika Mali İstihbarat Birimi, DEA, söz konusu suç grubunun çok sayıda üyesinin yanı sıra en büyük finansal operatörleri ve kara para aklamada kullanılan şirketleri bulmayı başardı. Kara para aklamayla mücadele etmek ve önlemekle görevli, maliye bakanlığının bir parçası olan Meksika Mali İstihbarat Birimi, daha sonra CJNG bağlantılı kişilerin 1.770 banka hesabını dondurmayı başardı. CJNG'ye bağlı 16 şirketin ve CJNG'ye bağlı iki tröstün banka hesapları da donduruldu. Hareket, silahlı saldırganların 29 Mayıs 2020'de Veracruz şehri Tierra Blanca'da CJNG tarafından sağlanan canlı bir konsere baskın düzenleyerek iki kişinin yaralanması ve altı kişinin ölmesi sonrasında geldi. Ölenler arasında bölgesel CJNG lideri ve aynı zamanda yerel El Sol de Tierra Blanca gazetesinin sahibi Francisco Navarette Serna ve Serna'nın birlikte performans sergilediği La Calle grubunun tüm kadrosu vardı. 3 Haziran'da dondurulan CJNG bağlantılı varlıkların miktarının toplam 1,1 milyar dolar olduğu bildirildi.
11 Haziran 2020'de Insight Crime gazetecisi Victoria Dittmar, medyada CJNG'nin Meksika'nın "hakim karteli" olduğu yönündeki abartılı iddiayı reddetti ve CJNG'nin artık nüfuzunu ve popülerliğini daha küçük kartellere kaptırdığını belirtti. Çok sayıda CJNG saldırısı gerçekleştirmesine rağmen Los Viagras ve Cartel del Abuelo'nun Tierra Caliente'de CJNG'ye göre derin bir avantaja sahip olduğu bildirildi. Zayıflamış Tijuana Karteli ile ittifaklara rağmen CJNG, Sinaloa Kartelinin Tijuana'daki suç faaliyetleri üzerindeki kontrolünü zayıflatmayı başaramadı. Çok sayıda çabaya rağmen CJNG, Meksika'nın Morelos eyaletleri, Meksika Eyaleti ve Meksiko'da da büyük bir varlık kurmayı başaramadı. Ancak CJNG'nin hâlâ Meksika'nın Jalisco, Guanajuato, Querétaro, Hidalgo ve Veracruz eyaletlerinde kaleleri vardır.
CJNG ayrıca Yeni Juárez Karteli ile Ciudad Juárez'de de varlık gösterdi, ancak La Línea ve Sinaloa Kartelinin Los Salazar şubesinin Ciudad Juárez uyuşturucu kaçakçılığı pazarında da sahip olduğu nüfuzu caydırmayı başaramadı. 23 Haziran 2020'de, CJNG'nin, El Marro olarak da bilinen Santa Rosa de Lima lideri José Antonio Yépez Ortiz'i, yılın başlarında kız kardeşinin düğünü de dahil olmak üzere birçok kez öldürmek için suikastçılar gönderdiği ortaya çıktı. Ayrıca CJNG'nin Santa Rosa de Lima Karteli tarafından kontrol edilen bölgede nüfuz kazanmak için çabaladığı da ortaya çıktı. 26 Haziran 2020'de Meksiko polis şefi Omar Garcia Harfuch, üç kurşun yarasıyla yaralandığı bir suikast girişiminden sağ kurtuldu. Suikast girişiminde de iki koruması ve bir kadın yaya öldürüldü. Garcia, hastane yatağından tweet atarken, hayatına yönelik başarısız girişimden CJNG'yi sorumlu tuttu ve gün sonuna kadar 12 şüpheli CJNG üyesini tutuklattı. Aynı gün, CJNG'nin Jalisco, Guanajuato, Querétaro ve Hidalgo'da organize suçu hâlâ kontrol ettiği, ancak artık Veracruz'daki herhangi bir belediyede böyle bir kontrole sahip olduğu listelenmiyordu ve Sinaloa Karteli, Los Zetas ve sözde Los Pelones grubu tarafından kontrol edilen güneydoğu Meksika'nın diğer bölgelerindeki toprakları hâlâ elinden alamıyordu.
Carlos Enrique Sánchez daha sonra öldürüldü ve cesedi 18 Mart 2021'de Tlaquepaque şehir merkezinde bir park bankında bıçaklanmış ve plastiğe sarılmış halde bulundu. Emilio Alejandro Pulido Saldaña'da aynı ay Meksikalı yetkililere teslim oldu. Érick Valencia Salazar'ın, El Cholo'nun ölümü sırasında Nueva Plaza Kartelinin başı olduğu tahmin ediliyordu. Şubat 2022'de Michoacán'ın önde gelen CJNG operatörü ve Nemesio Oseguera Cervantes'in güvenilir ortağı Miguel Ángel Fernández (takma adı ile "El M2"), Tepalcatepec belediyesine bağlı Cansangüe kasabasında öldürülmüş olarak bulundu. Tepalcatepec belediyesinde bulunan Valencia Salazar ise daha sonra Eylül 2022'de Meksikalı yetkililer tarafından ele geçirildi.
Mayıs 2022'de Insight Crime muhabiri Peter Appleby, Cervantes'in sağlık durumunun kötü olmasının ve ayrıca ölüm söylentilerinin CJNG'deki ayrılıkları ve iç kavgaları hızlandırdığını bildirdi. CJNG'den ayrılan diğer bir dikkate değer kişi, kendini Cervantes'e sadık ilan eden José Bernabé Brizuela Meraz'dı, takma adı "La Vaca" olan Meraz'ın artık Cartel Independiente de Colima olarak da bilinen daha küçük Mezcales'in başı olduğu varsayılmıştı. Daha önce CJNG'nin yerel uygulayıcıları olarak görev yapan Mezcales'in artık CJNG ile bağlantısı yoktu.
Tutuklamalar[değiştir | kaynağı değiştir]
13 Temmuz 2011'de örgütün operasyon şefi ve kurucularından Martín Arzola Ortega tutuklandı. 7 Ağustos 2012'de ise Ortega'nın halefi Eliot Alberto Radillo Peza'nın Jalisco'nun Zapopan kentinde yakalandığı açıklandı. Peza tutuklandığı sırada CJNG lideri Martin Arzola ve Abundio Mendoza Gaytan'ın da aralarında bulunduğu on iki şüpheli üyesinin Temmuz 2011'den bu yana gasp, adam kaçırma ve uyuşturucu suçlamalarından tutuklandığı açıklanmıştı.
9 Mart 2012'de, örgütün bir başka kurucusu, Érick Valencia Salazar, Jalisco'nun Zapopan kentinde başka bir yüksek rütbeli teğmenle birlikte Meksika Ordusu tarafından yakalandı. Yakalanmaları şehir genelinde bir düzineden fazla ablukaya yol açtı. 26 toplu taşıma otobüsü önce benzinle yakıldı, ardından şehrin sokakları trafiğe kapatıldı. 30'dan fazla saldırı tüfeği, el bombası, fişek ve cephane şarjörlerine el konuldu. Meksika Devlet Başkanı Felipe Calderón, Meksika Ordusunu Érick Valencia Salazar'ın yakalanmasından dolayı tebrik etti.
Mata Zetaslar (CJNG) daha sonra Guadalajara metropol bölgesi boyunca çeşitli pankartlar asarak ablukalar için özür diledi. Ablukaların, çalışmalarını "Jalisco eyaletinde huzuru korumaya" adadığı söylenen CJNG arkadaşlarına bulaşmalarına bir tepki olduğunu yazdılar. 18 Mart 2012'de, kartelin bir diğer rütbeli teğmeni José Guadalupe Serna Padilla'da başka bir kartel üyesiyle birlikte yakalandı. 15 Nisan 2012'de, kartelin silahlı adamlarının başı olduğu bildirilen Marco Antonio Reyes, beş iş arkadaşıyla birlikte Veracruz'da yakalandı. Tutuklamalar aynı zamanda kartelin Veracruz şehirlerindeki Veracruz ve Boca del Río operasyonlarının başkanı da dahil olmak üzere üç kartel üyesinin daha yakalanmasına yol açtı.
30 Ocak 2014'te Meksikalı yetkililer, kartelin ikinci komutanı ve örgütün lideri Nemesio Oseguera Cervantes'in oğlu Rubén Oseguera González'i (takma adı ile "El Menchito") tutukladı. 1 Mayıs 2015'te, Jalisco Valisi Aristoteles Sandoval'ın "bu kartelin liderlerini gözaltına alma operasyonuna bir tepki" olarak tanımladığı şekilde, bir Meksika Ordusu helikopterine ateş açıldı ve oraya inmeye zorlandı. 28 Mayıs 2018'de Cervantes'in eşi Rosalinda González Valencia'yı da tutukladılar.
Temmuz 2018'de Meksikalı yetkililer, kartelin yerel lideri José Guadalupe Rodríguez Castillo'yu (takma adı ile "El 15") tutukladı. Tutuklanması, Ocak 2018'de Güney Jalisco kasabası Tecalitlán'da üç İtalyan iş adamının ortadan kaybolmasıyla ilgiliydi.
Mart 2019'da, isminin gizli kalmasını tercih eden ve yalnızca "El 20" olarak tanımlanan kıdemli bir CJNG lideri, Meksikalı yetkililer tarafından tutuklandı. İsmi açıklanmayan "El 20", CJNG'nin ikinci komutanıydı. 41 Askeri Bölge'nin 80'den fazla unsurunun yanı sıra Meksika Donanması ve Meksika Federal Polisi adları açıklanmayan dört CJNG üyesini de "El 20" ile birlikte tutukladı.
Nisan 2019'da "El 8" veya "El M" lakabı ile bilinen Adrián Alonso Guerrero Covarrubias, uyuşturucu kaçakçılığı ve adam kaçırma nedeniyle tutuklandı. Guerrero, Jalisco'daki Ciénega ve kuzey Los Altos bölgelerinde ve güneydoğu Guanajuato'nun tamamında kartelin operasyonlarının başkanı olarak görev yaptı ve aynı zamanda kartelin lideri olan Nemesio Oseguera Cervantes'inde vaftiz oğludur.
11 Mart 2020'de ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) 600 kişiyi tutukladı ve bir buçuk tondan fazla narkotik ele geçirdi. Bu, DEA'in CJNG'ye karşı şimdiye kadarki en büyük saldırısıdır. Tutuklama sayısı 750'ye revize edildi; ABD'de 250 tutuklama gerçekleşti.
10 Nisan 2020'de Cervantes'in Chicago bölgesi teğmeni Luis Alderate tutuklandı. Cervantes'in Chicago'da yargılanan diğer üst düzey ortakları arasında kendisi ve diğer uyuşturucu baronları adına para aklamaktan 15 yıl hapis cezasına çarptırılan Diego Pineda-Sanchez yer alıyor. Alderate'in erkek kardeşi Roberto Alderete, 2018 yılında Kentucky'de iki kilo metamfetaminle tutuklandı. 11 Nisan 2020'de CJNG örgüt lideri María del Carmen Albarrán, Meksiko'nun Venustiano Carranza ilçesinde tutuklandı.
Mayıs 2020'de, Eylül 2015'te tutuklanan eski CJNG güvenlik şefi Enrique Alejandro Pizano'nun, 13 Mayıs 2020'de Jalisco hapishanesinde COVID-19 nedeniyle öldüğü bildirildi.
28 Haziran 2020'de Meksika Şehri Polis Şefine 26 Haziran 2020'de düzenlenen suikast girişimi nedeniyle tutuklanan CJNG üyelerinin sayısının 19'a çıktığı bildirildi.
1 Temmuz 2020'de, CJNG tetikçisi Jaime Tafolla Ortega'nın (diğer adıyla "El Alacran"), 28 Haziran 2020'de tutuklandığı açıklandı. Meksika Başsavcılığı tarafından yapılan açıklamaya göre, kendisinin 16 Haziran 2020'de Yargıç Uriel Villegas Ortiz ve eşi Veronica Barajas'ı vurarak öldürdüğünden ve 29 Nisan 2020'de cesedi bulunan Colima eyaleti Temsilcisi Anel Bueno Sanchez'in kaçırılmasına öncülük ettiğinden şüpheleniliyor. Yargıç Villegas, 2018 yılında Rubén Oseguera González'in Oaxaca'daki bir hapishaneden Jalisco'daki maksimum güvenlikli bir hapishaneye nakledilmesini emretmesiyle ün kazanmıştı. Tafolla ile birlikte ikinci bir şüpheli de tutuklandı ancak henüz suçlanmadı.
15 Kasım 2021'de Rosalinda González Valencia, Jalisco'nun Zapopan kentinde yeniden yakalandı. Meksika Savunma Bakanlığı, onun tutuklanmasını eyaletteki organize suçun mali yapısına önemli bir darbe olarak tanımlayan bir bildiri yayınladı ve deliller onun bir organize suç grubunun yasadışı mali operasyonundaki rolüne işaret etti. Beş erkek kardeşi ve iki çocuğu da hâlâ cezaevindeydi, Cervantes'in kardeşi de hâlâ hapisteydi.
20 Aralık 2022'de Oseguera Cervantes'in "El Tony Montana" lakaplı kardeşi Antonio Oseguera Cervantes, Guadalajara'nın bir banliyösünde silah bulundururken yakalandı. Antonio'nun şiddet içeren eylemleri ve lojistiği denetlediği, kartel için silah satın aldığı ve para akladığı söyleniyordu.
Mevcut Operasyonlar ve Bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]
2020 itibarıyla, grubun hızlı büyümesine rağmen CJNG'nin bulunduğu her alanı kontrol etmesi gerekmemektedir. Ancak Jalisco, Nayarit, Colima, Michoacán'daki Lázaro Cárdenas limanı, Veracruz'un doğu eyaleti ve Jalisco'da baskın suç aktörüdür. Guanajuato, Puebla, Querétaro ve Hidalgo'nun petrol zengini orta bölgesinde. Ayrıca, Sonora gibi stratejik bölgelerde ve Michoacán, Guerrero ve Meksika eyaletlerinin bazı kısımlarını kapsayan Tijuana ve Juárez sınır şehirleri, Tierra Caliente gibi stratejik bölgelerde de sert rekabetlerle karşı karşıya olmasına rağmen güçlüdür. Riviera Maya'nın yanı sıra grup, Haziran 2020'de Meksiko'nun kamu güvenliği sekreterine düzenlenen küstah saldırının ardından başkente girmeye odaklanabileceğini gösterdi. Kartelin uluslararası alanda Kolombiya, Peru, Bolivya, Amerika Birleşik Devletleri, Orta Amerika, Kanada ve Avustralya'da bağlantıları var. Çin ve Güneydoğu Asya, Meksika'daki esrar, kokain ve sentetik uyuşturucu kaçakçılığının büyük bölümünü kontrol etmesine yardımcı oluyor. 31 Mart 2021'de, Tierra Caliente'de bir avokado yetiştirme alanı ve aynı zamanda uyuşturucu pişirme merkezi olan ve Nemesio Oseguera Cervantes'in doğum yeri olan Aguililla belediyesinde bir güç gösterisi ve rakip katliamı bildirildi.
Meksiko'daki Maliye ve Kamu Kredi Sekreterliği'ne göre kartelin Jalisco, Nayarit, Aguascalientes, Colima, Guanajuato, Veracruz, Baja California, Baja California Sur, Sonora, Chihuahua, Coahuila, Zacatecas, Marías Adaları, Sinaloa, Michoacán, Guerrero, Oaxaca, Quintana Roo, Chiapas, Tabasco, Querétaro, Tamaulipas, Hidalgo, San Luis Potosí, Meksika Eyaleti, Morelos ve Puebla'da toprakları vardır.
CJNG'nin, Başkan Andrés Manuel López Obrador ve Meksika hükûmetinin Güvenlik ve Vatandaşları Koruma Bakanı Alfonso Durazo, Dış İlişkiler Sekreteri; Marcelo Ebrard, Mali İstihbarat Birimi başkanı Santiago Nieto; Mali İstihbarat Birimi başkanı; Omar García Harfuch, Jalisco Kamu Güvenliği Sekreteri; ve Jalisco Valisi Enrique Alfaro Ramírez'in hayatlarını tehdit ettiği iddia edildi
CJNG, yerel toplulukları, diğer kuruluşları ve siyaseti kontrol etmek için şiddete başvurur. CJNG'nin kontrol sahibi olduğu bölgelerde siyaset çarpık durumda ve vatandaşların kartelle mücadele etmek için çok az seçeneği vardır. Meksika'nın siyasi istikrarına yönelik tehdit, 2018 seçim döneminde CJNG'nin sorumlu olduğu ölümlerde açıkça görülüyor. Sadece bir yıl içinde 130'dan fazla siyasi adayın ölümü, CJNG'nin Meksika'daki bölgelerin ne kadarını kontrol ettiğinin çarpıcı bir hatırlatıcısıdır. CJNG'nin şiddetinin tek kurbanları siyasi adaylar değil, 2020 itibarıyla CJNG'nin binlerce sivili öldürdüğüne inanılıyor.
Kartelin propaganda kullandığı da biliniyor. Grup, COVID-19 salgını sırasında stratejik alanlarda dışa dönük fedakar eylemler sergilemeye çalıştı. Örneğin Haziran 2020'de grup, Los Zetas'tan ayrılan gruplarla mücadele ettiği Veracruz'daki topluluklardaki çocuklara oyuncak dağıttı. CJNG üyeleri ayrıca Meksika'nın ikinci büyük şehri Guadalajara da dahil olmak üzere ülkenin çeşitli yerlerine kutularca mal teslim etti. CJNG, çevrimiçi videolar aracılığıyla, dürüst ve milliyetçi bir grup gibi davranarak Los Zetas'a karşı koymak için toplumun onayını ve Meksika hükûmetinin zımni rızasını almaya çalıştı. Bu tür iddialar, tıpkı bir nesil önceki Kolombiya gibi Meksika'nın da paramiliter uyuşturucu çetelerinin yükselişine tanık olabileceği yönündeki korkuları artırdı.
Eylül 2021 itibarıyla CJNG, son zamanlarda ezeli rakibi Sinaloa Karteli ile artan bir toprak anlaşmazlığıyla karşı karşıya olduğu Guatemala sınırı yakınındaki Chiapas gibi Meksika'nın güney bölgelerinde artan ilerlemeler kaydetti. CJNG aynı zamanda Guatemala içinde de ilerleme kaydediyor ve güç gösterilerini artırıyor; ayrıca yakın zamanda örgütten bir sürü uyuşturucu 'çaldığı' bildirilen kolluk kuvvetleri üyelerine yönelik tehditler de yapıyor. Ancak kartel, 15 Kasım 2021'de, CJNG'nin mali durumunu kontrol ettiği tespit edilen Nemesio Oseguera Cervantes'in "La Jefa" lakaplı eşi Rosalinda González Valencia'nın tutuklanmasıyla kayda değer bir darbe alacaktı. González, Cervantes'in eşi olmasının ve CJNG'nin kara para aklama operasyonlarını yürütmesinin yanı sıra, uyuşturucu kaçakçılığıyla bağlantılı bir aileden geliyordu ve aynı zamanda CJNG'nin gelişmesine yardımcı olmada da etkili oldu. Şubat 2022'de Cervantes'in Guadalajara'daki özel bir hastanede öldüğüne dair söylentiler de ortaya çıktı. Bu daha sonra Colima şehri çevresinde ortaya çıkan ve Cervantes'in rapor edilen ölümüne kadar CJNG'nin yerel uygulayıcıları olarak hareket eden Mezcales tarafından yazılan narkomatalar tarafından desteklendi. Ancak Cervantes'i arama çalışmalarına başkanlık eden ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi ajanı Kyle Mori, Mart 2023'te KFI AM'e verdiği röportajda onun öldüğüne dair söylentileri yalanladı.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Who is El Mencho? He's the most powerful drug kingpin you've never heard of". Couier Journal. 24 Kasım 2019. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2021.
- ^ "New group identified in Guadalajara". U.S. Open Borders. 10 Aralık 2011. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2012.
- ^ a b c Crime, InSight (8 Temmuz 2020). "Jalisco Cartel New Generation (CJNG)". InSight Crime (İngilizce). 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Dittmar, Victoria (19 Şubat 2018). "Is Mexico's CJNG Following in the Footsteps of the Zetas?". InSight Crime (İngilizce). 24 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Gagne, David (9 Nisan 2015). "Bloody Attack on Police in Mexico Raises Jalisco Cartel's Profile". InSight Crime (İngilizce). 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ McPhate, Christian. "Two South Texans Convicted in North Texas Court for Cartel-Related Kidnapping Plot". Dallas Observer (İngilizce). 9 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ "'El Chapo' y Cártel de Jalisco, aliados contra Zetas: Stratfor". vanguardia.com.mx (İspanyolca). 19 Nisan 2012. 24 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Bernstein, Leandra (17 Ekim 2018). "'Nobody has seen a cartel like this': DOJ targets Mexico's most powerful drug organization". WJLA (İngilizce). 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ "Training CJNG recruits to be nasty: they're made to eat their victims". web.archive.org. 9 Aralık 2021. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ a b Meza, Aldo (13 Haziran 2019). "The School of Terror: Inside a Jalisco Cartel Training Camp in Mexico". InSight Crime (İngilizce). 27 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ a b Hamilton, Keegan; Fernández-Flores, Miguel (25 Şubat 2021). "On the Front Line of Mexico's Forever War Against the Cartels". Vice (İngilizce). 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Montes, Juan; Córdoba, José de (8 Temmuz 2020). "Brutal Gang Rises as Mexico's Top Security Threat". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Reuters, Christopher Woody. "Crystal meth 'superpower': An upstart cartel is climbing to the top of Mexico's narco underworld". Business Insider (İngilizce). 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Dittmar, Victoria (8 Temmuz 2021). "No More Masks - Jalisco Cartel Members Reveal Their Faces". InSight Crime (İngilizce). 30 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ "Cártel de Jalisco, herencia de Ignacio Nacho Coronel :: El Informador". web.archive.org. 25 Eylül 2017. 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ "El CJNG entregó juguetes de Día de Reyes en el Aguaje, zona donde ha sembrado el terror por años". infobae (İspanyolca). 7 Ocak 2021. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Staff, M. N. D. (16 Eylül 2021). "Tepalcatepec under seige: CJNG launches offensive in Michoacán". Mexico News Daily (İngilizce). 30 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.