Beltrán Leyva Karteli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Beltrán Leyva Karteli
İspanyolca: Cártel de los Beltrán Leyva
Kuruluş1996
Tarih(ler)1996-2017
Kurucu(lar)Arturo Beltrán Leyva
Carlos Beltrán Leyva
Alfredo Beltrán Leyva
Héctor Beltrán Leyva
Mario Alberto Beltrán Leyva
Edgar Valdez Villarreal
Etkin bölgelerMeksika: Kuzey Sinaloa, Morelos, Guerrero, Quintana Roo, Oaxaca, Chiapas, Nayarit, Michoacán
Amerika Birleşik Devletleri: Kaliforniya, Nevada, Teksas, New Mexico
Gelir kaynağıUyuşturucu kaçakçılığı, İnsan kaçakçılığı, Cinayet, Silah kaçakçılığı, Gözdağı verme, Kundaklama, Hırsızlık
MüttefiklerLos Mazatlecos
Los Zetas
Juárez Karteli
Bağımsız Guerrero Karteli
Tapınak Şövalyeleri Karteli
Barrio Azteca
Tijuana Karteli
La Línea (çete)
Rakip(ler)La Familia Michoacana
Körfez Karteli
MS-13
Sinaloa Karteli

Beltrán Leyva Örgütü olarak da bilinen Beltrán Leyva Karteli; (İspanyolca: Cártel de los Beltrán Leyva), Meksikalı bir uyuşturucu karteli ve organize suç örgütüydü, eskiden beş Beltrán Leyva kardeşi tarafından yönetiliyordu: Marcos Arturo, Carlos, Alfredo, Mario Alberto ve Héctor. Sinaloa Karteli olarak kurulan Beltrán Leyva Karteli, kokain, eroin ve esrarın (ve son ikisinin üretiminden) nakliyesinden ve toptan satışından sorumluydu. Çok sayıda uyuşturucu kaçakçılığı koridorunu kontrol ediyorlardı ve insan kaçakçılığı, kara para aklama, gasp, adam kaçırma, cinayet ve silah kaçakçılığıyla uğraşıyorlardı.

Beltrán Leyva Karteli, Meksika'nın en güçlü uyuşturucu kartellerinden biriydi ve çeşitli Meksika hükûmet kurumlarının ve Meksika Interpol'ünün saflarına etkili bir şekilde sızmıştı. Bilinen son lideri Héctor Beltrán Leyva, hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Meksika hükûmetleri tarafından kendisine multimilyon dolarlık bir ödül konulduğu için Ekim 2014'te tutuklanmıştır. 11 Ağustos 2011'de, kartelin "önemli son Beltran Leyva bağlantısı" olarak adlandırılan eski üst düzey teğmenlerinden birinin yakalanması, Meksikalı yetkililerin kartelin dağıldığını ve neslinin tükendiğini ilan etmesine yol açmıştır.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

1960'larda Sinaloa'nın kırsalında doğan Beltrán Leyva kardeşler (Arturo, Carlos, Alfredo, Mario Alberto ve Héctor) onlarca yıldır süren kaçakçılık sırasında kartelin lideri olan kuzenleri Joaquín Guzmán ile yakın işbirliği içinde çalışmışlardı. Osiel Cárdenas Guillén'in 14 Mart 2003'te tutuklanmasının ardından rakip Körfez Kartelinde bir boşluk hisseden örgüt, Körfez Karteli bölgesine taşınmaya başlamıştır. Çeteler kuzey Meksika şehirlerinde birbirleriyle savaşmıştır ve aralarında sivillerin, polislerin ve gazetecilerin de bulunduğu yüzlerce kişinin ölümüyle sonuçlanmıştır.

2004 ve 2005'te Arturo Beltrán Leyva, kartel adına kuzeydoğu Meksika'daki ticaret yolları için savaşan güçlü suikastçı gruplarına liderlik etmiştir. Beltrán Leyva Karteli, yolsuzluk veya gözdağı kullanarak Meksika'nın siyasi, adli ve polis kurumlarına sızmayı başarmıştır ve uyuşturucu ile mücadele operasyonları hakkında gizli bilgiler sağlamıştır ve hatta Meksika'daki Interpol ofisine bile sızmıştı.

2010 yılında, eski Beltrán Leyva karteli teğmeni Óscar Osvaldo García Montoya (diğer adıyla "El Compayito"), kartelin bazı kalıntılarını La Mano Con Ojos adını verdiği bir çete altında yeniden toplamaya çalışmıştır. Ancak García Montoya, 11 Ağustos 2011'de tutuklanmıştır; Meksika Başsavcısı, onun yakalanması için 5 milyon peso (400.000 Amerikan Doları) ödül koymuştu. Meksikalı yetkililer, García Montoya'nın "önemli son Beltrán Leyva bağlantısı" olduğunu ve kartelin dağıtıldığını belirtmiştir.

Los Zetas ve Beltrán Leyva kalıntılarından oluşan müttefik kuvvetler, 28 Nisan 2012'de örgütün silahlı adamlarıyla Choix dağlarında çatışmıştır. Çatışmada en az 32 silahlı kişinin öldüğü doğrulanmıştır. Beltrán Leyva ile Kartel arasında Sinaloa eyaletinde yeniden başlayan çatışmanın, Kartel ve müttefiklerinin geleneksel olarak Los Zetas'ın en büyük kalesi olan Nuevo Laredo'ya saldırısıyla ateşlendiği iddia ediliyor.

Son kartel lideri Héctor Beltrán Leyva, 1 Ekim 2014'te Guanajuato, San Miguel de Allende'deki popüler bir restoranda yemek yerken yakalandı. ABD, tutuklanmasını sağlayacak bilgi verene 5 milyon Amerikan doları, Meksika hükûmeti ise 2,1 milyon Amerikan doları ödül teklif ediyordu.

İttifaklar arasında geçiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Beltrán Leyva Karteli lideri Alfredo Beltrán Leyva'nın (takma adları ile "El Mochomo" veya "Çöl Karıncası") 20 Ocak 2008'de tutuklanması, büyük ölçekli uyuşturucuyu denetlediği iddia edildiği için kartele büyük bir darbe olmuştur. Alferdo Kaçakçılık operasyonları ve kartel için önemli bir kara para aklayıcıydı ve kardeşi Alfredo'nun tutuklanmasının intikamını almak amacıyla Arturo, Federal Polis Komiseri Édgar Eusebio Millán Gómez'e ve Meksika'nın baş kentindeki diğer üst düzey federal yetkililere suikast düzenlenmesi emrini vermişti. Bu tetikçilerden bir grup, Meksiko'daki bir evde düzinelerce piyade tüfeği, tabanca, el bombası fırlatıcı, 30 el bombası ve Arturo Özel Kuvvetleri'nin İspanyolca kısaltması olan FEDA efsanesini taşıyan kurşun geçirmez ceketlerle yakalanmıştır. Görünüşe göre Beltrán Leyva kardeşler, kardeşlerinin tutuklanmasından ortakları ve kuzenleri Joaquin Guzmán'ı suçlamışlardı ve misilleme olarak Guzmán'ın 22 yaşındaki oğlu Édgar Guzmán López'in öldürülmesi emrini vermişti ve Guzmán López, piyade tüfeği ve el bombası fırlatıcı kullanan en az 15 silahlı kişi tarafından bir alışveriş merkezinin otoparkında öldürülmüştür.

Alfredo'nun tutuklanmasının kalan etkisi yalnızca uzun vadeli ittifakları baltalamakla kalmadı, aynı zamanda rakip kartel liderleri Joaquin Guzmán ile Arturo'nun yeni müttefikleri Juárez Karteli arasındaki düşmanlıkları yeniden canlandırmış ve Meksika'nın en şiddetli şehri Ciudad Juárez'deki kan dökülmesinin katalizörünü sağlamıştı. Beltrán Leyva kardeşler ve Kartelden onlarla birlikte ayrılan sadık kişiler Los Zetas'la ittifak kurarak "eski" liderlerin huzursuzca paylaştığı kalelerde çatışmanın tırmanmasına neden olmuştur.

Şubat 2010'da Beltrán Leyva Karteli ve Los Zetas, sınır şehri Reynosa, Tamaulipas'ta Körfez Karteli, Sinaloa Karteli ve La Familia Michoacana Karteli tarafından sınır şehri Reynosa, Tamaulipas'ta birleştirilen yeni ittifaka karşı şiddetli bir bölge savaşında, bazı sınır kasabalarını "hayalet kasabalar" hâline getiriyordu.

2010'un başlarındaki resmî raporlar, kartelin ve topraklarının kontrolü için iç çekişmeleri ortaya çıkarmıştı, gruplardan biri teğmenler Édgar Valdez Villarreal ve Gerardo Alvarez-Vazquez tarafından yönetilirken, diğeri ise Héctor Beltrán Leyva ve teğmen Sergio Villarreal Barragán tarafından yönetiliyordu. Nisan 2010'da Héctor Beltrán Leyva, Morelos eyaletinde, 12 yaşında bir tetikçi ve celladı çalıştırmasıyla tanınan Güney Pasifik Karteli (Cártel del Pacífico Sur) adında kısa ömürlü bir hücre veya şube kurmuştur.

Varlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kartelin varlıkları şunları içeriyordu:

Eski Tedarikçiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Beltrán Leyva kardeşlerin Kolombiyalı kokain tedarikçisi Ever Villafane Martínez, Ağustos 2008'de Morelos'ta tutuklanmıştı ve bundan sonra örgüt, Kolombiya'nın Norte del Valle Kartelinden Víctor ve Darío Espinoza Valencia ile ilişki kurmaya çalışmıştır.

Ödül[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri, Héctor Beltrán Leyva'nın tutuklanmasına ve/veya mahkûm edilmesine yol açacak bilgi verenlere 5 milyon Amerikan doları ödül teklif etmişti.

Yakalanmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Alfredo Beltrán Leyva 20 Ocak 2008'de yakalanmıştır. Arturo Beltrán Leyva, 16 Aralık 2009'da Meksika Deniz Kuvvetleri tarafından bir çatışmada öldürülmüştür. Arturo'nun ölümünden iki hafta sonra, 30 Aralık 2009'da Carlos Beltrán Leyva, Meksika Federal Polisi tarafından Culiacán, Sinaloa'da, yaşadığı takma ismin sahte ehliyetini yetkililere gösterdikten sonra yakalanmıştı ve Carlos, uyuşturucu kaçakçılığı, suç komplosu, kara para aklama ve yasa dışı ateşli silahlar da dahil olmak üzere 2008'den beri devam eden suçlamalar nedeniyle tutuklanmıştır.

Federal polis Carlos'u tutuklarken aynı zamanda, Arturo'yu öldüren silahlı çatışmaya katılan Meksika Deniz Piyadelerinden birinin dört akrabasını (bir anne, kardeşler ve bir teyze) öldürdüğü iddia edilen Beltrán Leyva'nın ortakları da Meksikalı yetkililer tarafından bir tetikçiyle birlikte tutuklanmıştır. Arturo'nun ölümüne misilleme olduğu iddia edilen cinayetler, deniz piyadesinin cenazesinden saatler sonra meydana gelmişti. 22 Nisan 2010'da kartel teğmeni Gerardo Alvarez-Vazquez, Meksiko'nun eteklerinde yakalanmıştır; ABD onun tutuklanması karşılığında 2 milyon dolarlık bir ödül teklif etmişti. Los Negros karteli yaptırımlarının lideri Edgar Valdez Villarreal, 30 Ağustos 2010'da Meksiko dışında tutuklanmıştır. 18 Ocak 2011'de, Valdez Villarreal grubunun teğmeni ve finans operatörü "JJ" olarak bilinen José Jorge Balderas Garza yakalanmıştır. 12 Eylül 2010'da Sergio Villarreal Barragán, Meksiko'nun doğusundaki Puebla şehrinde tutuklanmıştır. Héctor Beltrán Leyva, 1 Ekim 2014'te Meksika Silahlı Kuvvetleri tarafından yakalanmıştır.

Bir kartel teğmeni olan Óscar Osvaldo García Montoya'nın (namı diğer "El Compayito") 11 Ağustos 2011'de tutuklanmasına "herhangi bir öneme sahip son Beltran Leyva bağlantısı" adı verilmiştir.

16 Nisan 2014'te ikinci komutan Arnoldo Villa Sánchez, Meksiko'nun Condesa bölgesinde Meksikalı yetkililer tarafından yakalanmıştır.

1 Ekim 2014'te, Hector Beltran Leyva ve kartelin baş finansörü haline gelen iş ortağı Alman Goyenechea, San Miguel de Allende'deki popüler bir restoranda yemek yerken yakalanmıştır.

11 Ekim 2017'de ABD Adalet Bakanlığı, 36 yaşındaki Sajid Emilio Quintero NavidadSan Ysidro Giriş Limanı'nda tutuklamıştır ve kara para aklama ve uyuşturucu kaçakçılığıyla suçlanmıştır. El Cadete adıyla da anılan Navidad, ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi Ajanı Enrique "Kiki" Camarena'nın öldürülmesinden sorumlu olduğu iddia edilen kaçak uyuşturucu baronu Rafael Caro Quintero'nun kuzenidir.

Daha önce 2009 yılında tutuklanan Nuevo Leon'daki Beltrán Leyva Kartelinin lideri Héctor Huerta Ríos, 4 Temmuz 2019'da Jalisco'da araba kullanırken vurulduktan sonra rakip bir kartel tarafından öldürülmüştür. Kocası ve iki kızıyla birlikte arabada bulunan eşi, ertesi gün cesedini polise ihbar etmiştir.

Bölünme[değiştir | kaynağı değiştir]

Arturo Beltrán Leyva'nın 16 Aralık 2009'da ölümü ve 30 Ağustos 2010'da Edgar Valdez Villarreal'in tutuklanmasının ardından Beltrán Leyva kardeşler nüfuzlarının çoğunu kaybetmiştir ve kartel daha sonra ayrı bağımsız gruplara bölünmüştür: