Tijuana Karteli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tijuana Karteli
İspanyolca: Cártel de Tijuana
Kuruluş1987
Tarih(ler)1987-Günümüz
Kurucu(lar)Benjamín Arellano Félix ve Ramón Arellano Félix
Lider(ler)Enedina Arellano Félix
Etkin bölgelerMeksika: Tijuana, Baja California, Baja California Sur
Amerika Birleşik Devletleri: San Diego, Los Angeles
DurumAktif
Gelir kaynağıUyuşturucu kaçakçılığı, Kara para aklama, İnsan kaçakçılığı, Cinayet, Silah kaçakçılığı, Rüşvet
MüttefiklerLogan Heights Çetesi
Rus mafyası
Los Palillos (sonradan rakip oldu)
Cali Karteli (feshedildi)
Border Brothers
Norte del Valle Karteli (feshedildi)
Oaxaca Karteli (feshedildi)
Rakip(ler) Sinaloa Karteli
Los Cabos (Baja California'daki Jalisco Yeni Nesil Karteli hücresi)
Körfez Karteli
Los Palillos (San Diego/Chula Vista'da
Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi

Tijuana Karteli (İspanyolca: Cártel de Tijuana) veya Arellano Félix Karteli (İspanyolca: Cártel Arellano Félix, CAF), merkezi Tijuana, Baja California, Meksika'da bulunan bir Meksikalı uyuşturucu kartelidir. Arellano Félix ailesi tarafından kurulan kartel, bir zamanlar "Meksika'daki en büyük ve en şiddetli suç gruplarından biri" olarak tanımlanıyordu. Ancak 2006'da Sinaloa Kartelinin Baja California'ya saldırmasından ve Arellano Félix kardeşlerin devrilmesinden bu yana Tijuana Karteli birkaç hücreye indirildi. 2016 yılında örgüt, Cartel Tijuana Nueva Generación (Tijuana Yeni Nesil Karteli) olarak tanındı ve Jalisco Yeni Nesil Kartelinin başkanlık ettiği Sinaloa Karteli karşıtı bir ittifak oluşturmak için Beltrán Leyva Karteli ile birlikte Jalisco Yeni Nesil Karteli altında hizalanmaya başlamıştı. Tijuana Karteli, Jalisco Yeni Nesil Karteli ve Sinaloa Karteli artık Tijuana şehri ve Baja California bölgesinde kaçakçılık nüfuzu için birbirleriyle savaşırken bu ittifak o zamandan beri azaldı.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Guadalajara Kartelinin kurucusu Miguel Ángel Félix Gallardo, 1989'da tutuklanmıştı. Hapsedildiği sırada Meksika'nın en büyük insan tacirlerinden biri olarak kalmıştı ve 1990'larda yeni bir maksimum güvenlikli hapishaneye nakledilene kadar örgütünü cep telefonu aracılığıyla sürdürmüştü. Bu noktada, eski örgütü üç gruba ayrılmıştı: yeğenleri tarafından yönetilen Tijuana Karteli, Amado Carrillo Fuentes liderliğindeki Juárez Karteli ve eski teğmenler Héctor Luis Palma Salazar ve Joaquín Guzmán (diğer adıyla "El Chapo"), tarafından yönetilen Sinaloa Karteli.

Şu anda Meksika'nın kaçakçılık yollarının çoğunluğu 3 önemli kartel tarafından kontrol ediliyor: Körfez Karteli, Sinaloa Karteli ve Tijuana Karteli; ancak Tijuana Karteli en az güçlü olanıdır. Tijuana Karteli, 2006 yılının Ağustos ayında, şefi Javier Arellano Félix'in ABD Sahil Güvenlik tarafından Baja California kıyısı açıklarında bir teknede tutuklanmasıyla daha da zayıflamıştır. Meksika Ordusu birlikleri, sınır şehrinde düzeni yeniden sağlamak ve çoğunlukla Tijuana Karteliyle işbirliği yapan yolsuzluk yapan polis memurlarının kökünü kazımak amacıyla Ocak 2007'de Tijuana'ya gönderilmişti. Bu çabaların bir sonucu olarak Tijuana Karteli, Tijuana'daki üssünün dışına fazla bir güç yansıtamaz. 2008'de Tijuana'da ortaya çıkan şiddetin çoğu, Tijuana Karteli içindeki çatışmaların bir sonucuydu: Bir tarafta Teodoro García Simental'in (diğer adıyla "El Teo") liderliğindeki grup adam kaçırma olaylarını destekliyordu. Luis Fernando Sánchez Arellano (diğer adıyla "El Ingeniero") liderliğindeki diğer grup ise öncelikle uyuşturucu kaçakçılığına odaklanmıştı. Sánchez Arellano liderliğindeki grup, Tijuana'daki adam kaçırma olaylarının azaltılmasını talep etmişti, ancak talepleri García Simental tarafından reddedilmişti ve bu da yüksek düzeyde şiddete yol açmıştı. Bununla birlikte, Tijuana'daki kurbanların çoğu beyaz yakalı girişimcilerdi ve adam kaçırma olayları "organize suç üzerinde çok fazla baskı yaratıyor" ve suç girişimlerini ve kartelin çıkarlarını sekteye uğratıyordu.

Meksika federal hükûmeti, Meksika Ordusu ile bölgedeki belediye polis güçleri arasında yürütülen bir koordinasyon olan "Tijuana Operasyonu"nu uygulayarak yanıt vermişti. InSight Crime, şiddeti bastırmak için muhtemelen askerî yetkililer ile Sánchez Arellano grubu üyeleri arasında Simental'in grubunu ortadan kaldırmak için bir anlaşma yapıldığını belirtiyor. ABD yetkilileri 2009 yılında Tijuana'nın eski polis patronu Julián Leyzaola'nın Tijuana'da göreceli barışı sağlamak için Sánchez Arellano ile anlaşmalar yaptığını öne sürdü. El Teo'nun Ocak 2010'da tutuklanmasıyla birlikte grubunun büyük bir kısmı Tijuana şehrinden uzaklaştırılmıştır; kalıntılarının bir kısmı patladı ve Sinaloa Karteline katıldı. Ancak 2008 ile 2010 yılları arasında Tijuana'da gerçekleştirilen çabaların çoğu, şiddeti bastırmak için yerel polis güçleri ile Meksika Ordusunun koordinasyonu ve muhtemelen bir kartel ateşkesi olmasaydı mümkün olamazdı.

2010-2012'de Tijuana şehrinde yaşanan göreceli barış, Tijuana Karteli ile Sinaloa Karteli arasında bölgede barışı korumak için olası bir anlaşmaya varılacağı yönündeki spekülasyonları arttırmıştı. Meksikalı ve ABD'li yetkililere göre, Tijuana'nın büyük bir kısmı Sinaloa Kartelinin hâkimiyeti altındayken, Tijuana Kartelinden Luis Fernando Sánchez Arellano "o kukla imparatorluğun başı" olmaya devam ediyor. Kesin olmak gerekirse, uzmanlar InSight Crime'a barışın var olduğunu çünkü Joaquín Guzmán da böyle istediğini ve örgütünün (Sinaloa Karteli) Los Zetas ve Juárez Karteli ile yaptığı savaşlar nedeniyle çok zayıfladığını ve üçüncü bir savaş başlatmanın sakıncalı olacağını savundu. Ancak Tijuana Kartelinin rakiplerinde olmayan bir özelliği vardır: Şehrin her yerinde iş ve siyasi bağlantıları olan uzun yıllara dayanan bir aile. InSight Crime, bunun Sinaloa Kartelinin neden Sánchez Arellano'yu figüran olarak bıraktığını açıklayabileceğine inanıyor çünkü son bir hamle yapmak Guzmán'a finansal ve politik olarak çok pahalıya mal olabilirdi. Dahası, Tijuana Karteli Sinaloa Kartelinden kendi topraklarında uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı için bir ücret ("piso") alıyor ve bu da Tijuana Kartelinin yerel bir grup olarak devam eden hegemonyasının bir örneği olarak hizmet ediyor. Kartelin 2011-2012 yılları arasında maruz kaldığı bir dizi üst düzey tutuklamaya rağmen, oldukça merkezî bir suç altyapısını sürdürme yeteneği, bir toplulukta varlığını uzun süredir tesis eden kartellerin kökünü kazımanın ne kadar zor olduğunu gösteriyor.

Tijuana Kartelinin önde gelen birkaç şüpheli üyesinin yakalanmasıyla birlikte 2000'li yılların başlarındaki hâlinin bir kabuğu olmasına rağmen, grup Baja California eyaletinde önemli bir kontrolü elinde tutuyor gibi görünüyordu.

Haziran 2020'de, Sinaloa Kartelinin, Tijuana Kartelinin eski topraklarının çoğunu kontrol ettiği ve Jalisco Yeni Nesil Karteli ile bir ittifakın, aynı zamanda kartelin Tijuana Yeni Nesil Karteli (Cartel de Tijuana Nueva Generación) olarak yeniden markalaşmasıyla sonuçlandığı bildirildi. Ancak Jalisco Yeni Nesil Karteli, Tijuana Kartelinin egemenliğini ve bağımsızlığını yeniden kurmasına yardım etmek yerine Sinaloa Kartelinin yerini almayı amaçladığını gösterdiğinde bu ittifak çok çabuk dağılmıştır. Sonuç olarak, Tijuana Karteli, markalaşmasını Cartel Arellano Félix'e geri döndürdü ve Jalisco Yeni Nesil Kartelinin Baja California'daki operasyon başkanı Cabo 33'e suikast düzenlemiştir. Baja California, Jalisco Yeni Nesil Kartelinin Baja California'daki etkisini etkili bir şekilde ortadan kaldırdıktan sonra Tijuana Karteli, Tijuana plazası ve çevresinin kontrolü için Sinaloa Kartelini daha da devreye sokmuştur. El Ingeniero'nun yakında piyasaya sürülmesi ve Baja California'daki mevcut konsolidasyonların yanı sıra Rafa Caro Quintero ve Sonora plazasında, Tijuana Kartelinin yeniden yükselip hem Körfez Kartelini hem de Sinaloa Karteli ile birlikte iç çekişmelerden büyük acı çeken Juárez Kartelini geçebileceği tahmin ediliyor.

Kasım 2020'de Sinaloa Kartelinin Los Chapitos fraksiyonundan temsilcilerin Tijuana'da şimdi yeniden dirilen Tijuana Karteli ile ittifak kurmaya çalışırken görüldüğü bildirilmiştir. Ismael Zambada García'nın Tijuana'daki operasyon başkanının ayrılması ve Cabo San Lucas şubesinin yeniden entegrasyonunun ardından, Arellano Félix Örgütü'nün Tijuana'daki merkezinin kontrolünü dış etkilerden ve ayrıca Baja California'daki diğer önemli merkezlerden Mexicali'den ayrılarak geri aldığı açıktır. Rosarito, Baja California, Mexicali ve Rosarito'yu Baja California'daki bilinen son Sinaloa Karteli ileri karakolları olarak bırakıyordu, ancak bunların Sinaloa Kartelinin kontrolü altında ne kadar süre kalacakları, geleneksel olarak Arellano Félix bölgelerindeki Sinaloa Karteli operatörlerinin hızla ayrılması nedeniyle tartışmalıdır.

Organizasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Arellano Félix ailesi başlangıçta 7 erkek ve 4 kız kardeşten oluşuyordu ve Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) Özel Ajanı Enrique Camarena Salazar cinayetindeki suç ortaklığı nedeniyle 1989'da Meksika'da hapsedildiğinde örgütü Miguel Ángel Félix Gallardo'dan devralmıştı. Kardeşlerin 2000'li yıllardaki ölümü ve tutuklanmaları Arellano Félix kartelini etkiledi ancak örgütü dağıtmadı.

Tijuana Karteli, Meksika kolluk kuvvetlerine ve yargı sistemlerine sızmış ve ABD'de sokak düzeyinde insan ticaretine doğrudan karışmıştır. Bu suç örgütü tonlarca miktarda kokain ve esrarın yanı sıra büyük miktarlarda eroin ve metamfetaminin taşınması, ithalatı ve dağıtımından sorumludur.

Örgütün aşırı şiddet konusunda bir itibarı vardır. Ramón Arellano Félix, 17 Eylül 1998'de Ensenada, Baja California'da 18 kişinin toplu katliamıyla sonuçlanan bir saldırı emrini vermiştir. Ramón sonunda 10 Şubat 2002'de Sinaloa'daki Mazatlán'da polisle yaşanan silahlı çatışmada öldürülmüştür.

Arellano Félix ailesinin yedi erkek kardeşi vardır:

Rafael Arellano Félix† (24 Ekim 1949 doğumlu) - yakalandı (1993), serbest bırakıldı (2008), 18 Ekim 2013'te öldürüldü.

Benjamín Arellano Félix (12 Mart 1952 doğumlu) - 9 Mart 2002'de yakalandı, 29 Nisan 2011'de iade edildi.

Carlos Arellano Félix (20 Ağustos 1955 doğumlu) - şu anda istenmiyor

Eduardo Arellano Félix (11 Ekim 1956 doğumlu) - 26 Ekim 2008'de yakalandı, 31 Ağustos 2012'de iade edildi

Ramón Arellano Félix† (31 Ağustos 1964 doğumlu) - öldü, Şubat 2002'de polis tarafından vuruldu.

Luis Fernando Arellano Félix (26 Ocak 1966'da doğduğuna inanılıyor) - şu anda istenmiyor

Javier Arellano Félix (11 Aralık 1969 doğumlu) - Ağustos 2006'da yakalandı

Ayrıca Alicia ve Enedina'nın kartel işlerinde en aktif olduğu 4 kız kardeşi vardır.

Eduardo Arellano Félix, 26 Ekim 2008'de Tijuana'da yaşanan bir çatışmanın ardından Meksika Ordusu tarafından yakalandı; Arellano Félix kardeşlerin serbest kalan sonuncusuydu. Luis Fernando Sánchez Arellano kartelin operasyonlarını devralmıştı. Onun iki üst düzey teğmeni Armando Villareal Heredia ve Edgardo Leyva Escandon'du. Fernando Sánchez Arellano, Haziran 2014'te Meksika polisi tarafından tutuklanmıştır. Leyva hâlâ serbestti ve Villareal Temmuz 2011'de yakalanmıştır.

5 Kasım 2011'de Meksika birlikleri, kartelin 2 numaralı lideri olduğu bildirilen kartel teğmeni Francisco Sillas Rocha'yı ve bazı yakın ortaklarını tutuklamıştı. Gözlemciler, Rocha'nın tutuklanmasının Tijuana Kartelini "iplerin üzerine" koyduğunu savundu, ancak bazıları tutuklamanın Tijuana Karteli için "tabuta son çiviyi" koyup koymadığı konusunda fikir ayrılığına düştü.

Şubat 2020'de, "Chapito Leal" olarak da bilinen kıdemli kartel operatörü Octavio Leal Hernandez, diğer 7 kişiyle birlikte Tijuana polisi tarafından silah zoruyla kullanılmış bir araba bayisinden araba çalmak ve esrar bulundurmak suçundan tutuklanmıştır.

Faaliyetler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tijuana Karteli en az 15 Meksika eyaletinde mevcut olup önemli operasyon alanları Tijuana, Mexicali, Tecate, Ensenada, Baja California, Sinaloa'nın bazı kısımları ve Zacatecas'tır. 1997'de Juárez Kartelinden Amado Carrillo Fuentes'in ölümünün ardından Tijuana Karteli, Sonora'da kendine yer edinmeye çalışmıştı. Oaxaca Kartelinin 2003 yılında Tijuana Karteli ile güçlerini birleştirdiği bildirilmişti.

Tijuana Karteli ile Sinaloa Karteli arasındaki narkotik savaşın en kanlı çatışmalarından biri olan, 26 Nisan 2008 Cumartesi günü ABD sınırı yakınındaki Tijuana'da çıkan silahlı çatışmada 14 Meksikalı uyuşturucu çetesi üyesi öldürülmüş ve 8 kişi de yaralanmıştır. 1 Aralık 2011'de, Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi'nin San Diego'daki ofisinden sorumlu özel ajan vekili William R. Sherman, kartelin yok edildiğini ve Sinaloa Kartelinin bir zamanlar Tijuana Kartelinin sahip olduğu çok sayıda uyuşturucu yolunun artık kontrol ettiğini duyurmuştur. 12 Aralık 2011'de Tijuana Polis Şefi Alberto Capella Ibarra, yakalanan kartel teğmeni Francisco Sillas Rocha'nın, Tijuana Karteli ile Sinaloa Kartelinin ateşkes yaptığını ve Tijuana Kartelinin Sinaloa Karteli ile birleşmeye çalıştığını itiraf ettiğini açıklamıştır. Benjamin Arellano Felix'in 4 Ocak 2012'de haraççılık ve kara para aklamaya yönelik komplo kurma suçunu kabul etmesinden sonra, Tijuana Kartelinin nüfuzunu büyük ölçüde kaybettiği kabul edilmiştir. Ayrıca kartelin eski Tijuana yuvasını Sinaloa Karteline kaptırdığı da bildirilmiştir. Arellano Felix klanı, liderlerinin yakalanmasından sonra sayıları azalsa da hâlâ varlığını sürdürüyor.

Yakalamalar ve Deneme[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 1997'de, Aeropostal Cargo de México havayolu şirketine satılan emekli bir ABD Hava Kuvvetleri Lockheed C-130A'ya, uçağın Orta ve Güney Amerika'dan kartel için uyuşturucu taşımak için kullanıldığını iddia eden Meksikalı federal yetkililer tarafından ele geçirilmişti. Müfettişler havayolunun sahibi Jesús Villegas Covallos'u Ramón Arellano Félix'e bağlamışlardı.

14 Ağustos 2006'da Francisco Javier Arellano Félix, Amerika Birleşik Devletleri Sahil Güvenlik tarafından Baja California Sur kıyısı açıklarında yakalanmıştır. Francisco, Eylül 2007'de bir suç örgütü işletmek ve kara para aklamak suçunu kabul ettikten sonra 5 Kasım 2007'de ADX Florence'ta ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştı. Daha sonra 2015 yılında bu süre 23+1⁄2 yıla düşürüldü ve yakında serbest bırakılacaktır.

9 Mart 2002'de Meksika Ordusu tarafından Puebla eyaletinde tutuklanan Benjamin Arellano Felix, Kaliforniya'ya kokain kaçakçılığı yapmak suçlamasıyla karşı karşıya olmak üzere 29 Nisan 2011'de Amerika Birleşik Devletleri'ne iade edilmişti. Daha sonra şantaj ve para aklamaya yönelik komplo suçlarını kabul etti ve 2 Nisan 2012'de 25 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Bu ceza çekildikten sonra, mahkumiyet için 22 yılını daha tamamlamak üzere Meksika'ya geri gönderilecektir.

31 Ağustos 2012'de Eduardo Arellano Felix, Kaliforniya'nın Güney Bölgesi'nde şantaj, kara para aklama ve uyuşturucu kaçakçılığı suçlarından yargılanmak üzere Amerika Birleşik Devletleri'ne iade edilmiştir. Kara para aklama suçunu kabul etti ve 15 yıl hapis yatacak.

13 Temmuz 2023'te, düzinelerce Tijuana Karteli sanığına karşı yaklaşık 20 yıllık bir soruşturma, eski kartel tetikçisi Juan Francisco Sillas Rocha'nın, Fargo, Kuzey Dakota'daki bir ABD federal mahkemesinde cinayet işlemeye yönelik komplo da dahil olmak üzere 3 suçlamayı kabul etmesiyle sonuçlandı.

Los Palillos[değiştir | kaynağı değiştir]

Los Palillos ("Kürdan"), Kaliforniya ve Nevada'daki suç faaliyetlerinin kontrolü için Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Tijuana Kartelinin silahlı kanadı olarak çalışan Tijuana Karteli bünyesinde faaliyet gösteren bir gruptu.

San Diego'dan Los Angeles'a ve diğer Kaliforniya ve Nevada şehirlerine kadar faaliyet gösteren bir suç örgütüydüler. Ramon Arellano Féllix, polisle sürekli çatışmalardan ve polis çıkarlarının servetini azaltmasından kaçınmak için mümkün olan her yetkiliye rüşvet vermeye başlamıştı. Félix, suç örgütü üyelerinden ve yerel suçlulardan, adam kaçırma ve sözleşmeli adam öldürme gibi yasa dışı faaliyetlerinden "toplamak" için para almıştı, paranın yarısını alıp aklaması için Tijuana Karteline vermişti. Arellano Félix kardeşlerin operasyonu bu şekilde Tijuana, San Diego ve Los Angeles'taki diğer klanları da içeriyordu.

Kolombiya'daki Varlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Tijuana Kartelinin, diğer Meksikalı uyuşturucu kartelleriyle de bağları olan Kolombiya gerilla grubu Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile bağları olduğuna inanılıyor. 1990'larda Tijuana Karteli, uyuşturucuyu silahlarla takas ederek Kolombiya'daki pazar fırsatlarını genişletmeye karar vermiştir. 1990'larda kokain işi için Cali Karteli ve Norte del Valle Karteli ile ittifak kurmuşlardır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin Katılımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Meksika'nın Tijuana şehrinde bulunan ve aynı zamanda "Tijuana Karteli" olarak da bilinen Arellano Félix Örgütü, operasyonlarının en iyi döneminde Amerika Birleşik Devletleri üzerinde büyük bir etki ve nüfuza sahip olduğunu kanıtladı. O kadar güçlü ki, Meksika otoritesi Amerikan halkına sızmayı kontrol etmek için yeterli değildi. Meksika'daki merkezî olmayan konumu ve Amerika Birleşik Devletleri sınırına yakınlığı, Arellano Félix kardeşlere Tijuana ve Güney Kaliforniya'daki yasadışı uyuşturucu pazarlarını kontrol etmek için kolay yollar sağlamıştı. Arellano Félix ailesinin liderliğindeki kötü şöhretli uyuşturucu karteli, yıllarını Amerika Birleşik Devletleri'ne kokain, esrar, metamfetamin ve eroin taşımak, ithal etmek ve dağıtmak için harcamıştır. Uyuşturucu dağıtımının en başarılı döneminde Arellano Félix Organizasyonu, Amerika Birleşik Devletleri'ne yapılan kokain dağıtımının önemli bir kısmından tek başına sorumluydu. Amerika Birleşik Devletleri nüfusu üzerindeki etkiler o kadar önemli görüldü ki, Kongre Üyeleri Tijuana gibi sınır şehirlerindeki göçmen politikalarında daha fazla değişiklik yapılmasını önermişti. Kongre Araştırma Servisi, Tijuana Kartelini 2020'deki 4 baskın uyuşturucu kaçakçılığı örgütünden biri olarak tanımlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri üzerindeki etkisi o kadar önemliydi ki, Amerikan hükûmetinin yoğun müdahalesi gerekliydi. Meksika Otoritesinin eylemi tek başına gerekli kontrolü sağlayamazdı. Arellano Félix Örgütü stratejik koordinasyon, koruma ve güvenliğe odaklandığından kontrol zordu. Koruma stratejileri ve hazırlıkları, Meksikalı icra yetkilileri tarafından "doğası gereği paramiliter" olarak tanımlanmıştı. Uluslararası bağlantıların yanı sıra iç iletişim merkezleri, Tijuana Karteline hükûmet sızmaları ve planları konusunda güçlü bir gözetim ve farkındalık sağlıyordu. Bu kadar sofistike ihtiyati tedbirlerle Arellano Félix kardeşlere karşı koymanın zor olduğu ortaya çıkmıştı. Amerikan stratejisi, Güney Kaliforniya'da bir Müşterek Görev Gücü kurmayı içeriyordu. Bu görev gücü Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi ve Federal Soruşturma Bürosu'nun bazı bölümlerini içeriyordu. 2008 yılına gelindiğinde ABD, 5 nüfuzlu Arellano Félix kardeşten sonuncusunu yakalamayı başarmıştı, ancak hikâye burada bitmiyor. Bir kartelin zayıflamasına rağmen basit ekonomi, kartellerin gelip gitmesine rağmen yasadışı uyuşturucu pazarının ve organize suçun nasıl gelişmeye devam ettiğini gösteriyor. Tijuana Karteli gibi bir kartelin çöküşü ve küçülmesi, diğerine toprakları geri alma ve işlerini genişletme fırsatı sağlıyordu. Bu durumda Sinaloa Karteli, düşen Arellano Félix Örgütüne ağır bastı ve Tijuana/San Diego yolunun kontrolünü ele geçirdi. ABD, Arellano Félix Örgütünü en aza indirmede ve mücadele etmede başarılı olurken, uyuşturucuyla mücadelede de etkili oldu.

Mevcut Durumu ve Yeni Nesil Karteli[değiştir | kaynağı değiştir]

Kartelin Luis Fernando Sánchez Arellano yeni nesil örgütünün, Kolombiya'dan, özellikle Los Rastrojos ve diğer Kolombiyalı satıcılardan kokain sevkiyatına başlayan en yeni liderlerden biri olduğuna inanılıyor. Kartel, Baja California bölgesinde esrar ekimi ve dağıtımıyla ilgileniyordu. Tijuana Karteli dışında faaliyet gösteren kartelin, uyuşturucuların sevkiyattan önce depolandığı Tijuana sınır bölgesindeki yerel üyelerden oluşan bir hücre ağından adam kaçırma, insan kaçakçılığı ve rüşvet gibi başka faaliyetlerde bulunduğuna inanılıyor. Tijuana Karteli gücünü kaybetti ancak yabancı ülkelerde daha fazla ittifak kuruyor.

Popüler Kültürdeki Yeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tijuana Kartelinin istismarlarını anlatan birkaç Meksika halk (norteño) baladları (narko-koridorlar) vardır.

Obregon adlı bir karakterin liderliğindeki kurgusal bir "Tijuana Karteli", 2000 yapımı Traffic filminde kurgusal bir "Juárez Karteli" ile savaşırken gösterilmiştir.

Kartel, Univision'ın Netflix dizisi El Chapo'da Avendanos kardeşler olarak tasvir edilmiştir.

Kartel ve kökenleri yine bir Netflix dizisi olan Narcos: Mexico'da da tasvir edilmiştir.