Ankara'daki anıtlar ve heykeller listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Cumhuriyet dönemi Ankara'sında açılan ilk anıt namazgah tepedeki Etnografya Müzesi önüne yerleştirilen Atlı Atatürk Anıtıdır, anıt 29 Ekim 1927 yılında açılmış, bu anıtı Zafer Meydanındaki Mareşal Atatürk Anıtı ve Ulus Zafer Anıtı izlemiştir.[1]

1980'li yıllarda dönemin belediye başkanı Ali Dinçer, kentte oluşturulan yaya bölgelerine heykel koymak üzere girişimde bulunur. Ankara, Gazi Eğitim Enstitüsü Heykel hocalarından Burhan Alkar, Remzi Savaş ve Metin Yurdanur üçer adet heykel yaparlar. Burhan Alkar’ın soyut anlayışta galvandizli su borusundan yaptığı Atılım isimli heykeli konulduğu Sakarya yaya bölgesinden kaldırılır. Yine aynı bölgeye konulan Barış kompozisyonu yerinde durmaktadır. Remzi Savaş Abdi İpekçi parkındaki havuza bronz fıskiye kompozisyonuyla, Sakarya yaya bölgesine konulmak üzere iki adet soyutlanmış bronz kompozisyon gerçekleştirir. Ancak bu iki heykel yerlerine konulamadan 12 Eylül 1980 yönetimi tarafından malzemelerinden yararlanmak amacıyla eritilir. Metin Yurdanur’un Ankara Garı önündeki Miras isimli heykeli ve Sıhhıye Abdi İpekçi parkındaki Eller heykeli de bu dönemde yapılmış çalışmalardır.

17-25 Aralık 2007 tarihinde Ankara Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezinde Umut Erhan ve Haldun Cezayirlioğlu katkıları ile Ankara Şehir Anıt ve Heykelleri Fotoğraf Sergisi[2] düzenlenmiş ve proje devamında Ankara’nın Heykelleri : bir web projesi[3] adı altında web sitesi yayına başlamıştır.

Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Askeriye[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Duatepe Anıtı Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı Metin Yurdanur Heykel kompozisyonu Bronz
Güvenlik Anıtı Güvenpark Anton Hanak ve Joseph Thorak 1935 Heykel kompozisyonu Bronz ve taş
Harbiyeli Şehitler Anıtı Kara Harp Okulu 1997 Heykel kompozisyonu Bronz
İsimsiz Jandarma Genel Komutanlığı Heykel kompozisyonu Bronz
Jandarma Şehitleri Anıtı Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Heykel kompozisyonu Bronz
Korede Savaşan Türkler Anıtı Hipodrom Caddesi 1973
Mehmetçik Anıtı Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı 2008 Boy heykeli Bronz
Sakarya Şehitleri Zafer Anıtı Sakarya Meydan Muharebesi Tarihî Millî Parkı Heykel kompozisyonu Bronz

Bilim[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Albert Einstein Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz
Bahriye Üçok Boy heykeli Bronz
Isaac Newton Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz
İbn-i Sina Ankara Üniversitesi Boy heykeli Bronz
İhsan Doğramacı Hacettepe Üniversitesi Boy heykeli Bronz
İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Boy heykeli Bronz
Mustafa Parlar Orta Doğu Teknik Üniversitesi Boy heykeli Bronz
Otto Hahn Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz
Rıdvan Ege Ufuk Üniversitesi Büst Bronz
Robert Boyle Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz
Walther Nernst Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz

Hayvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Ankara Güvercini Hipodrom Caddesi Hüseyin Şahin 2020 Ahşap
Ankara Keçisi Hipodrom Caddesi Hüseyin Şahin 2020 Ahşap
Ankara Kedisi Hipodrom Caddesi Hüseyin Şahin 2020 Ahşap
Ankara Tavşanı Hipodrom Caddesi Hüseyin Şahin 2020 Ahşap
Boğa Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü Songül Telek 2004 Mermer
Kedi Hipodrom Caddesi Taş
White Horse Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü Hayk Tokmajyan 2007 Mermer
Zürafa Yahya Galip Caddesi 2023 Ahşap

Sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Abdullah Tukay Abdullah Tukay Caddesi Asiya Minulina Büst Bronz
Adile Naşit Adile Naşit Parkı Büst Bronz
Ahmet Adnan Saygun Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu Boy heykeli Bronz
Cahit Külebi Millî Kütüphane Sait Rüstem 1994 Boy heykeli Bronz
Cüneyt Gökçer Cüneyt Gökçer Sahnesi Büst Bronz
Cüneyt Gökçer Opera Sahnesi Sait Rüstem 1994 Boy heykeli Bronz
İbrahim Çallı Ankara Resim ve Heykel Müzesi Boy heykeli Bronz
Leonardo da Vinci Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz
Leyla Gencer Opera Sahnesi Boy heykeli Bronz
Lorca'nın Çığlığı Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü Caner Yedikardeş 2014 Büst Seramik
Mahtumkulu Firaki Dikmen Vadisi Boy heykeli Bronz
Mimar Sinan Orta Doğu Teknik Üniversitesi Büst Bronz
Muhsin Ertuğrul Opera Sahnesi Büst Bronz
Muzaffer Sarısözen Cumhuriyet Parkı Metin Yurdanur 1993 Boy heykeli Bronz
Tarık Buğra Millî Kütüphane Boy heykeli Bronz

Siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
I. Bayezid Türk Standardları Enstitüsü Yavuz Görey 1986 Boy heykeli Bronz
Ahmet Taner Kışlalı Ahmet Taner Kışlalı Parkı Boy heykeli Bronz
Ali Dinçer Ali Dinçer Parkı Boy heykeli Bronz
Bernardo O'Higgins Şili Meydanı Büst Bronz
Francisco de Miranda Francisco De Miranda Parkı Filinta Önal 2006 Büst Bronz
Hatı Çırpan Satıkadın Müzesi Büst Bronz
İsmet İnönü Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi) Mine Sunar Boy heykeli Bronz
İsmet & Mevhibe İnönü Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi) Metin Yurdanur Boy heykeli Bronz
Midhat Paşa Ziraat Bankası Müzesi Hüseyin Anka Özkan 1966 Boy heykeli Bronz
Nursultan Nazarbayev Gençlik Parkı Boy heykeli Bronz
Şeyh Şamil Şeyh Şamil Parkı Büst Bronz
Trajan Anadolu Medeniyetleri Müzesi Büst Bronz
Tunalı Hilmi Kuğulu Park Boy heykeli Bronz
Zübeyde Hanım Zübeyde Hanım Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Büst Bronz

Mustafa Kemal Atatürk[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Atatürk Kompozisyonu Meclis Parkı Hüseyin Gezer 1981 Heykel kompozisyonu Bronz
Atatürk ve Gençlik Anıtı Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsü Remzi Savaş 1991 Heykel kompozisyonu Bronz
Atlı Atatürk Anıtı Ankara Etnografya Müzesi Pietro Canonica 1927 Atlı anıt Bronz ve mermer
Atatürk ve Hukuk Ankara Adliyesi Metin Yurdanur 1995 Heykel kompozisyonu Bronz
Bayraklaşan Atatürk Hacettepe Üniversitesi Hüseyin Gezer 1970 Heykel kompozisyonu Bronz
Başöğretmen Atatürk Atatürk Bulvarı Tankut Öktem 1983 Heykel kompozisyonu Bronz
İsimsiz Gazi Üniversitesi Heykel kompozisyonu Bronz
İsimsiz Yargıtay Boy heykeli Bronz
Mareşal Atatürk Anıtı Zafer Meydanı Pietro Canonica 1927 Boy heykeli Bronz
ODTÜ Atatürk Anıtı Orta Doğu Teknik Üniversitesi Şadi Çalık 1966 Heykel kompozisyonu Bronz
SSK Atatürk Anıtı Mithatpaşa Caddesi Boy heykeli Bronz
Tarımcı Atatürk Atatürk Orman Çiftliği Burhan Alkar 1981 Heykel kompozisyonu Bronz
TESK Anıtı Atatürk Bulvarı Metin Yurdanur 2001 Heykel kompozisyonu Bronz
Zafer Anıtı Ulus Meydanı Heinrich Krippel 1927 Atlı anıt, heykel kompozisyonu Bronz ve mermer

Soyut heykeller[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Çeşme Abdi İpekçi Parkı Remzi Savaş Fıskiye heykeli
Eller Abdi İpekçi Parkı Metin Yurdanur 1979 Taş
İsimsiz Sakarya Caddesi Ayla Turan Tan 2009 Ahşap
İsimsiz Seğmenler Parkı İlhan Koman 1991 Bronz
İsimsiz CSO Ada Ankara Almıla Karay 2022 Duvar panosu Seramik
İsimsiz CSO Ada Ankara Anıl Dinçadam 2022 Duvar panosu Seramik
İsimsiz CSO Ada Ankara Arzu İlbey 2022 Duvar panosu Seramik
İsimsiz CSO Ada Ankara Bünyamin Han Dursun 2022 Duvar panosu Seramik
İsimsiz CSO Ada Ankara Kardelen Ecem Askeroğlu 2022 Duvar panosu Seramik
İsimsiz CSO Ada Ankara Melisa Engineri 2022 Duvar panosu Seramik
İsimsiz CSO Ada Ankara Sercan Filiz 2022 Duvar panosu Seramik
Öpüşenler Kuğulu Park Muzaffer Ertoran Metal
Sakarya Sakarya Caddesi Ece Akay 2009 Ahşap
TaşAnkara Sakarya Caddesi Jørgen Haugen Sørensen 1992 Taş
Uçuşan Notalar Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu Eşber Karayalçın 2008 Metal
Windsock Sakarya Caddesi Ayla Turan Tan 2009 Ahşap

Kültür ve tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Atatürk Devrimleri Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Atatürk Devrimleri Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Atatürk Devrimleri Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Atatürk'ün düzenlediği kongreler Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Atatürk'ün düzenlediği kongreler Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Bilim Ağacı Orta Doğu Teknik Üniversitesi Tamer Başoğlu ve Ersen Gürsel 1966
Hasat Sonu Kumrular Sokak Burhan Alkar 1989 Heykel kompozisyonu Bronz
Hitit Güneş Kursu Anıtı Sıhhiye Meydanı Nusret Suman 1978 Heykel kompozisyonu Bronz
Lozan Antlaşması Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Miras Ankara Garı Metin Yurdanur 1979 Bronz
Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Seğmenler Seğmenler Parkı Burhan Alkar 1983 Heykel kompozisyonu Bronz
Türk Kurtuluş Savaşı Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer
Türkiye'de cumhuriyetin ilanı Devlet Mezarlığı Rahmi Aksungur 1988 Mermer

Diğer temalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğrafı Adı / Konusu Konumu Heykeltıraşı Yapım tarihi Türü Yapıldığı malzeme Notlar
Acis Gençlik Parkı Mathurin Moreau Boy heykeli Bronz
Balerinler Kuğulu Kavşağı Metin Yurdanur 1992 Heykel kompozisyonu Bronz
Balerinler Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Metin Yurdanur 1992 Heykel kompozisyonu Bronz
Barış Selanik Caddesi Burhan Alkar 1979 Heykel kompozisyonu Bronz
Galatea Gençlik Parkı Mathurin Moreau Boy heykeli Bronz
İnsan Hakları Anıtı Yüksel Caddesi Metin Yurdanur 1990 Boy heykeli Bronz
Madenci Olgunlar Sokak Metin Yurdanur Heykel kompozisyonu Bronz ve cam
Su Perileri CSO Ada Ankara 1924 Fıskiyeli heykel Bronz
İzmir Caddesi Fıskiyeli heykel Bronz

Kabartmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bulunduğu yer Açıklama Resim
Ankara Etnografya Müzesi önü Atlı Atatürk Anıtı üzerindeki kabartma
Birlik Mahallesi,General Francisco De Miranda parkı General Francisco De Miranda heykeli üzerindeki kabartma
Ankara Türk Hava Kurumu Müzesi girişinde
Devlet mezarlığı Cumhuriyet Tarih Yolu üzerindeki Savaşlar bölümündeki rölyef
Devlet mezarlığı Cumhuriyet Tarih Yolu üzerindeki Savaşlar bölümündeki rölyef
Devlet mezarlığı Cumhuriyet Tarih Yolu üzerindeki Savaşlar bölümündeki rölyef
AOÇ Atatürk Evi Müzesi yanı Tarımcı Atatürk anıtı'nın etrafındaki rölyef
AOÇ Atatürk Evi Müzesi yanı Tarımcı Atatürk anıtı'nın etrafındaki rölyef
TBMM İstiklal Marşı Anıtı

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ankara, Başkentin Tarihi, Arkeolojisi ve Mimarisi - Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları - ISBN 975-95848-3-2
  2. ^ "Başkent'in kültür mirası görücüye çıktı". İHA. 18 Aralık 2007. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2015. 
  3. ^ "ankaraheykelleri.wordpress.com". 26 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2008.