Atlı Atatürk Anıtı
.jpg)
| |
| Sanatçı | Pietro Canonica |
|---|---|
| Yıl | 29 Ekim 1927 |
| Tür | Anıt |
| Boyutlar | 8 metre (??) |
| Konum | Etnografya Müzesi, Ankara |
Atlı Atatürk Anıtı, Ankara Etnografya Müzesi önünde bulunan, Atatürk'ü at üzerinde mareşal üniformalı ve pelerinli olarak tasvir eden bronz anıt.
Cumhuriyet Ankara'sında yapılan ilk Atatürk anıtıdır. İtalyan heykeltraş Pietro Canonica’nın eseri heykel, 29 Ekim 1927'de kaideye konulmuş aynı yılın 4 Kasım günü anıtın açılışı yapılmıştır. Cumhuriyet dönemi yapılan başka heykellere öncülük etmiş bir eserdir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Maarif Vekaleti'nin açtığı yarışma sonucunda Canonica'nın projesi birinci gelmiş ve anıt, bu projenin hayata geçirilmesi ile meydana gelmiştir. Bu süreçte heykel İtalya'da özel bir döküm süreciyle üretilirken, kaideyi süsleyen kabartmalar ise Venedik'te hazırlandı. Ancak kabartmalar 4 Kasım 1927'deki resmî açılış törenine yetiştirilemedi ve sonraki bir tarihte yerleştirildi.
Atlı heykel, 29 Ekim 1927'de kaide üzerine yerleştirildi. Açılış töreni ise 4 Kasım 1927'de Başbakan İsmet Paşa, Meclis Başkanı Kâzım Paşa, Belediye Başkanı Asaf Bey'in katılımı ile yapıldı. Belediye Başkanı Asaf Bey'in yaptığı konuşmanın ardından İsmet Paşa kurdele keserek anıtın açılışını gerçekleştirdi.[2] Aynı gün Zafer Meydanı'nda yer alan ve yine Pietro Canonica'nın eseri olan Mareşal Atatürk Anıtı'nın açılışı yapıldı.
Anıt[değiştir | kaynağı değiştir]
Heykel[değiştir | kaynağı değiştir]
Anıtta Mustafa Kemal Atatürk figürü sol ayağı ileri hamle yapmış ağır adımlarla ilerleyen bir at üzerinde mareşal üniforması ve peleriniyle, betimlenmiştir. Atın dizginlerini tutar konumdaki Mustafa Kemal figürü, Batı’ya bakmaktadır.
Aynı heykel kalıbı 1933’de Irak’ta Kral Faysal için, 1934’de Simon Bolivar için Canonica tarafından dikilen atlı heykellerde çok küçük değişikliklerle kullanılmıştır.[3]
Kaide[değiştir | kaynağı değiştir]
Heykel, kırmızı bir mermer ile çevrelenmiş, ortasında Kurtuluş Savaşı izleri taşıyan kabartmaları bulunan dört kademeli bir heykel kaidesi üzerindedir.
Kabartmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Heykelin kaidesinin iki yanında birer küçük alçak rölyef vardır Rölyefin birinde, yeni başkent yıkıntılar halinde ve üzerine güneş doğmakta iken gösterilir. Diğer rölyefte, meydan savaşı sonrası savaş alanı betimlenmiştir.[3]
Kaidenin diğer taraflarında ise küçük, yuvarlak ve alçak rölyefler yer alır. Bu rölyeflerde savaş sahneleri ve ülkeyi terk eden devrik Padişah gösterilir.
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
-
-
Aynı kalıptan Simon Boivar Heykeli
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ "Atatürk'ün Ankara'da yapılan ilk heykeli: İtalya'da özel üretildi". Gazete İlk Sayfa. 19 Eylül 2023. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
- ^ "Atlı Atatürk Heykeli ve Tarihi". Ticari Hayat. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023.
- ^ a b Gür, Faik (2014-2015). "Erken Cumhuriyette Siyaset, Propaganda, Sanat ve Ulusun İnşası". Sosyoloji Dergisi. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023.
- Genel