2009 Türkiye yerel seçimleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
10.33, 14 Ocak 2021 tarihinde ಮಲ್ನಾಡಾಚ್ ಕೊಂಕ್ಣೊ (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24646413 numaralı sürüm (Fixed the file syntax error.)
2009 Türkiye yerel seçimleri
Türkiye
← 2004 29 Mart 2009 (2009-03-29) 2014 →
Katılım%85,19
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Lider Recep Tayyip Erdoğan Deniz Baykal Devlet Bahçeli
Parti Adalet ve Kalkınma Partisi Cumhuriyet Halk Partisi Milliyetçi Hareket Partisi
Son seçim %41,67 %18,23 %10,45
Aldığı oy 15.353.553 9.229.936 6.386.279
Oran %38,39 %23,08 %15,97
Değişim azalış %3,28 artış %4,85 artış %5,52
  Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti
 
Lider Ahmet Türk Numan Kurtulmuş Süleyman Soylu
Parti Demokratik Toplum Partisi Saadet Partisi Demokrat Parti (2007)
Son seçim Yeni Parti %4,02 Yeni Parti
Aldığı oy 2.277.777 2.079.701 1.536.847
Oran %5,70 %5,20 %3,84
Değişim Yeni Parti artış %1,18 Yeni Parti
  Yedinci parti Sekizinci parti
 
Lider Zeki Sezer Yalçın Topçu
Parti Demokratik Sol Parti Büyük Birlik Partisi
Son seçim %2,11 %1,15
Aldığı oy 1.139.878 943.765
Oran %2,85 %2,36
Değişim artış %0,73 artış %1,20
Kazanılan büyükşehir belediye başkanlıkları / il merkezi belediye başkanlıkları'na
göre renklendirilmiş Türkiye iller haritası
Dosya:2009 Türkiye yerel seçimleri Grafik.png

2009 Türkiye yerel seçimleri, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan ve Türkiye sınırları içindeki yerel yönetimleri belirleyen bir seçimdir. Seçime 19 parti katılmıştır.

Seçimlerde, 48,049,446 seçmen tarafından 81 ilin genel meclis üyeleri, 16 büyükşehir belediye başkanı ile 957'si ilçe, 1.974'ü belde (kasaba) olmak üzere toplam 2,931 belediyenin başkanları ve meclis üyeleri ile köy ve mahalle muhtarları seçilmiştir.

Oy kullanma

Oy kullanabilmek için kimlik (nüfus cüzdanı, kamu çalışanlarına verilen kurum kartı, pasaport, evlilik cüzdanı, askerî kimlik kartı, sürücü belgesi) üzerinde TC kimlik numarasının bulunması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca Yüksek Seçim Kurulu (YSK), nasıl oy kullanılacağına yönelik TRT ve diğer ulusal kanallarda gösterilecek 7 dakika 25 saniye süren bir tanıtıcı film hazırlamıştır. YSK’nin, seçimlerin kuralına uygun yapılması, seçmenin oyunun geçersiz sayılmaması ve oyların demokratik ortamda kullanılabilmesi için "oyların nasıl kullanılacağına dair" hazırladığı filmde, oy kullanan karakteri tiyatrocu Levent Ülgen canlandırmıştır. Filmde, belediye başkanlığı, il genel meclisi ve muhtarlık seçimlerinde oyların nasıl kullanacağı, oy kullandıktan sonra mürekkebin başka yerlere dağılmaması için neler yapılacağı belirtilerek, oy kullanırken, yaşlı, engelli ve hamilelere öncelik verilmesi gibi uyarılara da yer verilmiştir.

Büyükşehir sınırları içerisinde oturanlar, büyükşehir belediye başkanlığı, ilçe belediye başkanlığı, ilçe belediye meclisi, il genel meclisi üyeliği ve mahalle muhtarlığı olmak üzere 5 oy attılar.

Belediye sınırları içerisinde oturanlar, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği, il genel meclisi ve mahalle muhtarlığı olmak üzere 4 oy attılar.

Köy sınırları içerisinde oturanlar, il genel meclis üyeliği ve köy muhtarlığı olmak üzere 2 oy attılar.

Herkesin kullandığı oy, il genel meclisi üyelikleri olduğu için ülke geneli hakkında yorum yapabilmek için igm oyları, istatistiki açıdan önemlidir.

Seçim sonuçları

İl genel meclisi

29 Mart 2009 yerel seçimleri kesinleşmiş resmî il genel meclisi üyelikleri seçim sonuçları;[1]

Toplam Sandık 177.431
Toplam Seçmen 48.049.446
Toplam Kullanılan Oy 40.932.260
Toplam Geçerli Oy 39,988,763
Katılım Oranı (%) 85,19
Seçilecek Üye Sayısı 3.281
Parti Genel başkanı Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı +/– İGM
Üye
sayısı
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 15.353.553 %38,39 azalış3,28 1.889
Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 9.229.936 %23,08 artış4,85 612
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 6.386.279 %15,97 artış5,52 414
Demokratik Toplum Partisi Ahmet Türk 2.277.777 %5,70 — 235
Saadet Partisi Numan Kurtulmuş 2.079.701 %5,20 artış1,18 29
Demokrat Parti Süleyman Soylu 1.536.847 %3,84 — 45
Demokratik Sol Parti Zeki Sezer 1.139.878 %2,85 artış0,73 26
Büyük Birlik Partisi Yalçın Topçu 943.765 %2,36 artış1,20 18
Anavatan Partisi Salih Uzun 304.361 %0,76 azalış1,74 4
Bağımsızlar 172.279 %0,43 azalış0,30 7
Bağımsız Türkiye Partisi Haydar Baş 167.986 %0,42 azalış0,06 1
İşçi Partisi Doğu Perinçek 114.243 %0,29 artış0,04 0
Türkiye Komünist Partisi Erkan Baş 85.507 %0,21 azalış0,05 0
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Hayri Kozanoğlu 67.984 %0,17 artış0,13 0
Emek Partisi Levent Tüzel 48.939 %0,12 artış0,06 1
Millet Partisi Aykut Edibali 41.818 %0,10 artış0,07 0
Hak ve Özgürlükler Partisi Bayram Bozyel 29.392 %0,07 — 0
Halkın Yükselişi Partisi Yaşar Nuri Öztürk 6.197 %0,02 — 0
Liberal Demokrat Parti Cem Toker 2.285 %0,01 artış0,01 0
Barış ve Demokrasi Partisi Demir Çelik 36 %0,00 — 0
Toplam 39.988.763 %100 3.281

Büyükşehir belediye başkanlığı

İllere Göre Sonuçlar:
  Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti)
  Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)
  Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)
  Demokratik Toplum Partisi (DTP)
  Büyük Birlik Partisi (BBP)
  Demokratik Sol Parti (DSP)
  Demokrat Parti (DP)
  Bağımsız

29 Mart 2009 yerel seçimleri kesinleşmiş resmî büyükşehir belediye başkanlıkları seçim sonuçları;[2]

Toplam Sandık 74.975
Toplam Seçmen 22.677.450
Toplam Kullanılan Oy 18.861.493
Toplam Geçerli Oy 18.183.894
Katılım Oranı (%) %83,17
Belediye Başkanlığı Sayısı 16
Parti Genel başkanı Oy sayısı % +/– Büyükşehir Belediye
Başkanlığı sayısı
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 7.672.280 % 42,19 azalış3,87 10
Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 5.896.884 % 32,43 artış7,98 3
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 2.249.039 % 12,37 artış7,26 1
Demokratik Toplum Partisi Ahmet Türk 780.176 % 4,29 — 1
Saadet Partisi Numan Kurtulmuş 689.025 % 3,79 azalış0,25 0
Demokratik Sol Parti Zeki Sezer 381.875 % 2,10 azalış0,16 1
Demokrat Parti Süleyman Soylu 179.350 % 0,99 — 0
Büyük Birlik Partisi Yalçın Topçu 116.216 % 0,64 artış0,21 0
Bağımsızlar 54.260 % 0,30 artış0,15 0
Bağımsız Türkiye Partisi Haydar Baş 49.320 % 0,27 azalış0,00 0
Anavatan Partisi Salih Uzun 48.358 % 0,27 azalış0,50 0
Türkiye Komünist Partisi Erkan Baş 24.812 % 0,14 azalış0,03 0
Hak ve Özgürlükler Partisi Bayram Bozyel 12.966 % 0,07 — 0
Millet Partisi Aykut Edibali 11.405 % 0,06 artış0,00 0
Liberal Demokrat Parti Cem Toker 8.518 % 0,05 artış0,05 0
Halkın Yükselişi Partisi Yaşar Nuri Öztürk 7.176 % 0,04 — 0
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Hayri Kozanoğlu 1.039 % 0,01 artış0,01 0
Emek Partisi Levent Tüzel 801 % 0,00 azalış0,01 0
İşçi Partisi Doğu Perinçek 394 % 0,00 azalış0,18 0
Barış ve Demokrasi Partisi Demir Çelik 0 % 0,00 — 0
Toplam 18.183.894 % 100,00 16
  AK Parti'nin kazandığı ilçeler
  ANAP'ın kazandığı ilçeler
  Bağımsızlar'ın kazandığı ilçeler
  BBP'ın kazandığı ilçeler
  CHP'nin kazandığı ilçeler
  DP'nin kazandığı ilçeler
  DSP'nin kazandığı ilçeler
  DTP'nin kazandığı ilçeler
  EMEP'nin kazandığı ilçeler
  MHP'nin kazandığı ilçeler
  ÖDP'nin kazandığı ilçeler
  SP'nin kazandığı ilçeler

Kazanan Adaylar:

Şehir Kazanan Parti
Adana Aytaç Durak Milliyetçi Hareket Partisi
Ankara Melih Gökçek Adalet ve Kalkınma Partisi
Antalya Mustafa Akaydın Cumhuriyet Halk Partisi
Bursa Recep Altepe Adalet ve Kalkınma Partisi
Diyarbakır Osman Baydemir Demokratik Toplum Partisi
Erzurum Ahmet Küçükler Adalet ve Kalkınma Partisi
Eskişehir Yılmaz Büyükerşen Demokratik Sol Parti
Gaziantep Asım Güzelbey Adalet ve Kalkınma Partisi
İstanbul Kadir Topbaş Adalet ve Kalkınma Partisi
İzmir Aziz Kocaoğlu Cumhuriyet Halk Partisi
Kayseri Mehmet Özhaseki Adalet ve Kalkınma Partisi
Kocaeli İbrahim Karaosmanoğlu Adalet ve Kalkınma Partisi
Konya Tahir Akyürek Adalet ve Kalkınma Partisi
Mersin Macit Özcan Cumhuriyet Halk Partisi
Sakarya Zeki Toçoğlu Adalet ve Kalkınma Partisi
Samsun ‎Yusuf Ziya Yılmaz Adalet ve Kalkınma Partisi

Belediye başkanlıkları

29 Mart 2009 Yerel Seçimleri kesinleşmiş resmî belediye başkanlığı (büyükşehir belediyeleri hariç) seçim sonuçları;[3]

Toplam Sandık 134.929
Toplam Seçmen 39.717.580
Toplam Kullanılan Oy 33.430.742
Toplam Geçerli Oy 32.221.536
Katılım Oranı (%) 84,17
Belediye Başkanlığı Sayısı 2.903
Parti Genel başkanı Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı Belediye
Başkanlığı sayısı
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 12.449.187 % 38,64 1.442
Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 7.960.562 % 24,70 503
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 5.315.180 % 16,50 483
Saadet Partisi Numan Kurtulmuş 1.729.182 % 5,37 80
Demokratik Toplum Partisi Ahmet Türk 1.661.117 % 5,16 96
Demokrat Parti Süleyman Soylu 1.164.858 % 3,62 148
Demokratik Sol Parti Zeki Sezer 925.575 % 2,87 60
Büyük Birlik Partisi Yalçın Topçu 384.483 % 1,19 20
Bağımsızlar 239.849 % 0,74 45
Anavatan Partisi Salih Uzun 196.049 % 0,61 16
Bağımsız Türkiye Partisi Haydar Baş 101.090 % 0,31 4
Türkiye Komünist Partisi Erkan Baş 28.101 % 0,09 0
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Hayri Kozanoğlu 21.745 % 0,07 4
Emek Partisi Levent Tüzel 15.298 % 0,05 2
Liberal Demokrat Parti Cem Toker 8.608 % 0,03 0
Halkın Yükselişi Partisi Yaşar Nuri Öztürk 8.192 % 0,03 0
Millet Partisi Aykut Edibali 5.772 % 0,02 0
Hak ve Özgürlükler Partisi Bayram Bozyel 5.670 % 0,02 0
İşçi Partisi Doğu Perinçek 867 % 0,00 0
Barış ve Demokrasi Partisi Demir Çelik 151 % 0,00 0
Toplam 32,221.536 % 100.00 2.903

Belediye meclisi üyelikleri

29 Mart 2009 Yerel Seçimleri kesinleşmiş resmî belediye meclisi üyelikleri seçim sonuçları;[4]

Toplam Sandık 135.199
Toplam Seçmen 39.787.986
Toplam Kullanılan Oy 33.447.257
Toplam Geçerli Oy 32.072.363
Katılım Oranı (%) 84,06
Belediye meclisi üye sayısı 32.392
Parti Genel başkanı Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı Belediye meclisi
üyesi sayısı
Adalet ve Kalkınma Partisi Recep Tayyip Erdoğan 12.237.325 % 38,16 14.732
Cumhuriyet Halk Partisi Deniz Baykal 7.966.710 % 24,84 6.125
Milliyetçi Hareket Partisi Devlet Bahçeli 5.336.695 % 16,64 6.005
Saadet Partisi Numan Kurtulmuş 1.807.745 % 5,64 1.081
Demokratik Toplum Partisi Ahmet Türk 1.687.733 % 5,26 1.169
Demokrat Parti Süleyman Soylu 1.181.074 % 3,68 1.843
Demokratik Sol Parti Zeki Sezer 945.722 % 2,95 774
Büyük Birlik Partisi Yalçın Topçu 508.055 % 1,58 294
Anavatan Partisi Salih Uzun 202.976 % 0,63 240
Bağımsız Türkiye Partisi Haydar Baş 82.848 % 0,26 45
Bağımsızlar 43.633 % 0,14 14
Özgürlük ve Dayanışma Partisi Hayri Kozanoğlu 25.557 % 0,08 35
Emek Partisi Levent Tüzel 21.100 % 0,07 23
Millet Partisi Aykut Edibali 6.685 % 0,02 2
Halkın Yükselişi Partisi Yaşar Nuri Öztürk 5.566 % 0,02 4
Hak ve Özgürlükler Partisi Bayram Bozyel 4.618 % 0,01 0
Türkiye Komünist Partisi Erkan Baş 3.409 % 0,01 2
Liberal Demokrat Parti Cem Toker 2.451 % 0,01 1
İşçi Partisi Doğu Perinçek 2.258 % 0,01 3
Barış ve Demokrasi Partisi Demir Çelik 203 % 0,00 0
Toplam 32.072.363 % 100,00 32.392

İllere Göre Sonuçlar

Aşağıda, belirtilen illerin, belirtilen ilçelerine göre, 2009 Türkiye Yerel Seçim Sonuçları yer almaktadır.

İl - İlçe Sonuç Galerisi

Aşağıda, ilçelerine ayrılmış illerin, seçim sonuç haritaları, kazanan partilere ve renklerine göre verilmiştir. İl Geneli'ndeki oylarda kazanan, yani İl Genel Meclisi'nde en çok oy oranına sahip olan parti resim altındaki açıklamada ilk sırada, ilin merkez ilçesinde veya var ise büyükşehir belediyesinde kazanan parti ise ikinci sırada belirtilmiştir.

Notlar

  • 15 Şubat 2009'da, Genç Parti'nin seçimlerden çekilme kararı Yüksek Seçim Kurulu tarafından kabul edildi[5].
  • Yüksek Seçim Kurulu çeşitli nedenlerle 30 belediye başkanlığı, 11 belde meclis üyeliği, 220 köy ve mahalle muhtarlığı ve 88 ihtiyar heyeti seçimini iptal etti. Yenilenen seçimler 7 Haziran 2009'da, sorunsuz şekilde yapıldı.[6]
  • Eğer bu bir genel seçim olsaydı (BBP, SP, DP ve DTP nin bağımsız girdiği varsayılmıştır, İl Genel Meclisi oylarına göre), TBMM'de koltuk dağılımları;

Adalet ve Kalkınma Partisi : 283 Cumhuriyet Halk Partisi : 124 Milliyetçi Hareket Partisi : 89 Demokratik Toplum Partisi : 29 Saadet Partisi : 12 Demokrat Parti : 12 Büyük Birlik Partisi : 1 Bağımsız : 1 şeklinde olacaktı.

Kaynakça

  1. ^ "YSK Web Portal" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 6 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  2. ^ "YSK Web Portal" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  3. ^ "YSK Web Portal" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  4. ^ "YSK Web Portal" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 20 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2009. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2009. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2009_Türkiye_yerel_seçimleri&oldid=24646413" sayfasından alınmıştır