Kırgızistan'ın dış ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kırgız Cumhuriyeti
Bu kategoride yer alan maddeler
Kırgızistan hükûmeti ve siyasetinin
bir parçasıdır.

Bağımsız Devletler Topluluğu BDT Üye Devleti

Anayasa
Yürütme
Yasama
Seçimler
Dış ilişkiler
İlgili konular

Kırgızistan, Sovyetler Birliği'nin tarihi mirası göz önüne alındığında, başta Kazakistan ve Rusya olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu'nun diğer üyeleriyle yakın ilişkilere sahiptir. Türk dilleri gibi ortak mirasları göz önüne alındığında, Türkiye ile de yakın ilişkileri bulunmaktadır.

Kırgızistan Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandığı dönemin başlarında ruble bölgesinde kalmaya kararlıyken, Rus Hükûmeti tarafından ortaya konulan katı koşullar, Kırgızistan'ı Mayıs 1993'te kendi para birimi olan som'u çıkarmaya sevk etti. Kırgızistan'ın ruble bölgesinden çekilmesi hızla, neredeyse habersizce gerçekleştirildi ve başlangıçta bu geçiş bölgede gerginliğe neden oldu. Hem Kazakistan hem de Özbekistan ticareti geçici olarak askıya aldı ve Özbekistan ekonomik yaptırımlara eşdeğer kısıtlamalar bile getirdi. Her iki ülke de bir ruble akışından ve enflasyonun artmasından korkuyordu. Özbekistan ve Kazakistan'ın Kırgızistan düşmanlığı kısa sürdü ve bu üç ülke Ocak 1994'te bir ekonomik birlik oluşturan bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşma ilerleyen aylarda ülkeler arasındaki sınır kısıtlamalarının gevşetilmesine yol açtı. Kırgızistan, Tacikistan'daki BDT barış güçlerine de katkıda bulunmuştur.

Türkiye, bölgeyle olan kültürel ve etnik bağlarından yararlanmaya çalışarak, Kırgızistan'ı ikili ilişkileri geliştirmeye teşvik etmiştir. Kırgızistan Cumhuriyeti, güney komşusu Çin Halk Cumhuriyeti ile ticaretinde de çarpıcı bir artış yaşamıştır. Kırgızistan, Özbekistan ve Kazakistan silahlı kuvvetleriyle ortak askeri tatbikatlar gibi bölgesel işbirliğini ilerletmede de aktif rol oynamaktadır.

Ocak 1999'da Bişkek'te yeni bir AGİT ofisi açıldı; 18 Şubat 2000'de AGİT, Bişkek'in çalışmalarını yürütmesine yardımcı olmak için Oş'ta ek bir ofis açılacağını duyurmuştu. Kırgızistan Cumhuriyeti, AGİT, BDT ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası örgütlerin de üyesidir.

Diplomatik ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kırgızistan'ın diplomatik ilişkileri

Aralık 2022 itibarıyla Kırgızistan'ın 168 BM üyesi, Vatikan ve Filistin Devleti ile diplomatik ilişkisi bulunmaktadır.

Kırgızistan'ın diplomatik ilişki içinde olduğu ülkeler:[1]
# Ülke Tarih
1  Türkiye 23 Aralık 1991
2  Avustralya 26 Aralık 1991
3  Amerika Birleşik Devletleri 27 Aralık 1991
4  Arnavutluk 4 Ocak 1992
5  Çin 5 Ocak 1992
6  Mısır 9 Ocak 1992
7  Kuzey Kore 21 Ocak 1992
8  Japonya 26 Ocak 1992
9  Güney Afrika 26 Ocak 1992
10  Güney Kore 31 Ocak 1992
11  Almanya 3 Şubat 1992
12  Polonya 10 Şubat 1992
13   İsviçre 14 Şubat 1992
14  Kanada 17 Şubat 1992
15  Kıbrıs 20 Şubat 1992
16  Fransa 28 Şubat 1992
17  Bangladeş 3 Mart 1992
18  İsrail 4 Mart 1992
19  Hindistan 18 Mart 1992
20  Küba 20 Mart 1992
21  Rusya 20 Mart 1992
22  Finlandiya 23 Mart 1992
23  İtalya 24 Mart 1992
24  Avusturya 25 Mart 1992
25  Belçika 25 Mart 1992
26  İsveç 25 Mart 1992
27  Madagaskar 26 Mart 1992
28  Meksika 27 Mart 1992
29  Malezya 2 Nisan 1992
30  İspanya 3 Nisan 1992
31  Macaristan 16 Nisan 1992
32  Moğolistan 22 Nisan 1992
33  Filipinler 22 Nisan 1992
34  Danimarka 8 Mayıs 1992
35  İran 10 Mayıs 1992
36  Pakistan 10 Mayıs 1992
37  Umman 18 Mayıs 1992
38  Bulgaristan 20 Mayıs 1992
39  Lüksemburg 26 Mayıs 1992
40  Vietnam 4 Haziran 1992
41  Hollanda 10 Haziran 1992
42  Yunanistan 12 Haziran 1992
43  Birleşik Krallık 12 Haziran 1992
44  Romanya 15 Haziran 1992
45  Gana 26 Haziran 1992
46  Fas 26 Haziran 1992
47  Norveç 26 Haziran 1992
48  Gürcistan 10 Temmuz 1992
49  Litvanya 23 Temmuz 1992
50  Tayland 6 Ağustos 1992
51  Portekiz 18 Ağustos 1992
—  Vatikan 27 Ağustos 1992
52  Singapur 27 Ağustos 1992
53  Yeni Zelanda 7 Eylül 1992
54  Ukrayna 18 Eylül 1992
55  Arjantin 6 Ekim 1992
56  Türkmenistan 9 Ekim 1992
57  Kazakistan 15 Ekim 1992
58  Suudi Arabistan 19 Ekim 1992
59  Moldova 30 Ekim 1992
60  Mali 5 Kasım 1992
61  Tunus 25 Kasım 1992
62  Çek Cumhuriyeti 1 Ocak 1993
63  Slovakya 1 Ocak 1993
64  Ermenistan 9 Ocak 1993
65  Çad 11 Ocak 1993
66  Tacikistan 14 Ocak 1993
67  Azerbaycan 19 Ocak 1993
68  Belarus 21 Ocak 1993
69  Guatemala 10 Şubat 1993
70  Ürdün 10 Şubat 1993
71  Özbekistan 16 Şubat 1993
72  Malta 19 Şubat 1993
73  Libya 25 Şubat 1993
74  Letonya 18 Mart 1993
75    Nepal 26 Mart 1993
76  Endonezya 5 Nisan 1993
77  Bosna Hersek 23 Nisan 1993
78  Suriye 28 Mayıs 1993
79  Brezilya 6 Ağustos 1993
80  Uruguay 13 Ağustos 1993
81  Maldivler 31 Ağustos 1993
82  Zambiya 17 Eylül 1993
83  Kolombiya 6 Ekim 1993
84  Slovenya 19 Ocak 1994
85  Kuzey Makedonya 7 Haziran 1994
86  Kuveyt 17 Aralık 1994
87  Samoa 14 Şubat 1995
88  Kamboçya 20 Mart 1995
89  Laos 13 Haziran 1995
—  Filistin 12 Eylül 1995
90  Bahreyn 9 Şubat 1996
91  Brunei 15 Mart 1996
92  Estonya 12 Nisan 1996
93  Birleşik Arap Emirlikleri 1 Ağustos 1996
94  Sri Lanka 19 Ağustos 1996
95  Cezayir 21 Aralık 1996
96  Hırvatistan 23 Aralık 1996
97  Yemen 20 Mayıs 1997
98  Katar 3 Mart 1998
99  Sırbistan 25 Haziran 1998
100  Peru 2 Ocak 1999
101  Şili 9 Ağustos 1999
102  Lihtenştayn 16 Eylül 1999
103  Afganistan 12 Kasım 1999
104  Jamaica 25 Şubat 2000
105  İrlanda 23 Haziran 2000
106  Gambia 30 Haziran 2000
107  Namibya 29 Kasım 2000
108  Kenya 12 Aralık 2000
109  İzlanda 2 Nisan 2001
110  Kosta Rika 24 Eylül 2001
111  Myanmar 9 Kasım 2001
112  San Marino 20 Eylül 2004
113  Benin 29 Ocak 2009
114  Karadağ 24 Haziran 2009
115  Senegal 2 Nisan 2010
116  Dominik Cumhuriyeti 30 Haziran 2011
117  Tuvalu 14 Eylül 2011
118  Paraguay 23 Mayıs 2012
119  Fiji 14 Şubat 2014
120  Eritre 27 Şubat 2014
121  Seyşeller 5 Mart 2014
122  Uganda 19 Mart 2014
123  Andorra 26 Eylül 2014
124  Solomon Adaları 22 Aralık 2014
125  Cibuti 3 Haziran 2015
126  Gine 8 Eylül 2015
127  Fildişi Sahili 25 Eylül 2015
128  Sudan 26 Eylül 2015
129  Moritanya 30 Eylül 2015
130  Togo 30 Eylül 2015
131  Irak 5 Kasım 2015
132  Kongo Cumhuriyeti 3 Şubat 2016
133  El Salvador 17 Mart 2016
134  Mauritius 16 Haziran 2016
135  Liberya 17 Haziran 2016
136  Etiyopya 23 Temmuz 2016
137  Guyana 23 Eylül 2016
138  Surinam 23 Eylül 2016
139  Dominik 17 Ekim 2016
140  Sierra Leone 1 Kasım 2016
141  Orta Afrika Cumhuriyeti 21 Kasım 2016
142  Ekvador 13 Aralık 2016
143  Marshall Adaları 22 Aralık 2016
144  Monako 9 Mart 2017
145  Nikaragua 7 Temmuz 2017
146  Lesotho 20 Temmuz 2017
147  Lübnan 29 Temmuz 2017
148  Burundi 23 Kasım 2017
149  Zimbabve 8 Aralık 2017
150  Ekvator Ginesi 7 Haziran 2018
151  Saint Kitts ve Nevis 8 Haziran 2018
152  Venezuela 28 Eylül 2018
153  Mikronezya Federal Devletleri 30 Ekim 2018
154  Bolivya 30 Mayıs 2019
155  Grenada 3 Haziran 2019
156  Yeşil Burun Adaları 26 Eylül 2019
157  Kiribati 26 Eylül 2019
158  Saint Vincent ve Grenadinler 26 Eylül 2019
159  Vanuatu 26 Eylül 2019
160  Kamerun 27 Eylül 2019
161  Mozambik 27 Eylül 2019
162  Nauru 30 Ocak 2020
163  Antigua ve Barbuda 3 Haziran 2021
164  Panama 24 Eylül 2021
165  Palau 7 Ekim 2021
166  Malavi 23 Eylül 2022
167  Tonga 7 Aralık 2022[2]
168  Ruanda 13 Aralık 2022[3]

ikili ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Resmi İlişkilerin Başlangıcı Açıklama
 Ermenistan Ocak 1993
 Avustralya

Avustralya, Kırgızistan'da Moskova, Rusya'daki büyükelçiliği tarafından temsil edilmektedir.[8]

 Azerbaycan

Bknz: Azerbaycan-Kırgızistan ilişkileri

  • Azerbaycan'ın Bişkek'te büyükelçiliği var.
  • Kırgızistan'ın Bakü'de büyükelçiliği var.
 Çin Bknz: Çin-Kırgızistan ilişkileri

1996 itibarıyla, her iki ülke arasındaki ilişkiler, Bişkek'teki hükûmet için önemli bir belirsizlik alanıydı.[9] Narın'deki serbest ticaret bölgesi, cumhuriyetin küçük mal ithalat ve ihracatının çoğuna hakim olan çok sayıda Çinli iş adamını cezbetmiştir.[9] Bu ticaretin çoğu, Çin vatandaşı olan etnik Kırgızlar veya Kazaklar tarafından yürütülen takas şeklindedir.[9] Kırgızistan hükûmeti, Narın ve Kırgızistan'ın diğer bölgelerine taşınan Çinlilerin sayısından endişe duyduğunu ifade etti, ancak 1996 itibarıyla herhangi bir önleyici tedbir alınmadı.[10]

 Hırvatistan 23 Aralık 1996
 Kıbrıs 20 Şubat 1992
 Estonya 1996
 Finlandiya Bknz: Finlandiya-Kırgızistan ilişkileri
 Gürcistan
 Yunanistan 1992 Bknz: Yunanistan-Kırgızistan ilişkileri
  • Her iki ülke 1992'de diplomatik ilişkiler kurdu.[17] Yunanistan, Kırgızistan'da Almatı'daki (Kazakistan) büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir. Kırgızistan, Yunanistan'da Bişkek'teki (Dışişleri Bakanlığı'nda) yerleşik olmayan bir büyükelçi aracılığıyla temsil edilmektedir. Yunanistan'daki Kırgız konsolosluk temsilciliği, Atina'daki Kazak konsolosluğu tarafından yapılmaktadır.
  • 1 Kasım 2004'te Kırgızistan Cumhurbaşkanı Askar Akayev Yunanistan'a resmi bir ziyarette bulundu.[18][19] 2008 yılında Yunanistan'dan bir Dışişleri Bakanlığı heyeti, temaslarda bulunmak üzere Duşanbe'yi ziyaret etmiş ve Tacikistan Dışişleri Bakanı Zarifi ve Dışişleri Bakan Birinci Yardımcısı Youldashev ile görüşmüştür. Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni, Eylül 2008'de Paris'te güvenlik meseleleriyle ilgili 1. AB-Orta Asya Forumu sırasında Tacikistan Dışişleri Bakanı Zarifi ile bir araya geldi.[17]
  • Kırgızistan'da yaşayan 650 ila 700 Yunan kökenli insan var.[20] Ancak Yurtdışındaki Yunan Genel Sekreterliği'nin verileri daha da düşük bir rakam vermektedir (50 kişi).[21]
  • 2004 yılında Yunanistan ve Kırgızistan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Askar Akayev'in Yunanistan ziyareti sırasında hava taşımacılığı, turizm ve diplomasi alanlarında ikili bir anlaşma imzaladı.[18][22]
 Hindistan 18 Mart 1992 Bknz: Kırgızistan-Hindistan ilişkileri

31 Ağustos 1991'de Kırgız Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazanmasından bu yana Hindistan, 18 Mart 1992'de ikili diplomatik ilişkiler kuran ilk ülkeler arasında yer aldı; yerleşik Hindistan Misyonu 1994 yılında kuruldu. Kırgız Cumhuriyeti ile siyasi bağlar geleneksel olarak sıcak ve dostça olmuştur. Kırgız liderleri, Hindistan'ın Keşmir konusundaki tutumunu büyük ölçüde desteklediler ve devam eden barış sürecini memnuniyetle karşıladılar. Kırgızistan ayrıca Hindistan'ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde daimi koltuk adaylığını ve Hindistan'ın Şanghay İşbirliği Örgütü'ndeki (SCO) rolünü destekliyor. Hindistan'ın da ülke ile güçlü eğitim bağları var. Savunma Bakanı Omuraliyev, Eylül 2013'te Free Europe ile yaptığı bir radyo röportajında askeri işbirliği umutları konusunda ümit verici konuştu. "..Birçoğu, Kırgızistan ve Hindistan'ın askeri ilişkilerde karşılıklı çıkarları olamayacağını düşünerek şüpheci... Ancak savunma alanında çok yakın bir ortaklığımız oldu..." Belirli işbirliği alanları olarak yabancı dil (muhtemelen İngilizce) eğitimi, askeri tıp ve Birleşmiş Milletler barışı koruma misyonlarına hazırlanmayı belirlediler.

 İran Bknz: İran-Kırgızistan ilişkileri

İran-Kırgızistan ilişkileri, iki ülke arasındaki dış ve diplomatik ilişkileri kapsar. İran ve Kırgızistan arasındaki ikili ilişkiler aşağı yukarı eşit düzeydedir. 12 Eylül 2013'te İran Cumhurbaşkanı Hassan Rouhani, Kırgızistan ve Kazakistan ile ilişkileri geliştirmeye yönelik siyasi iradesini ifade etmiştir.

 Japonya 26 Ocak 1992

Japonya ile Kırgızistan arasındaki diplomatik ilişkiler 26 Ocak 1992'de kuruldu. Japonya Ocak 2003'te Bişkek'te, Kırgızistan ise Nisan 2004'te Tokyo'da büyükelçilik açtı..[23]

 Kazakistan Bknz: Kazahistan-Kırgızistan ilişkileri

Ülkeler arasındaki ikili ilişkiler çok güçlü olup, Kırgızca ve Kazakça dil, kültür ve din açısından çok yakındır. Kırgız-Kazak ilişkileri her zaman dostça olmuştur ve iki ülkenin ekonomik ve diğer resmi birleşmeleri, iki ulusun pek çok ortak yönü olduğu için güçlü bir takdirle karşılanmıştır. 26 Nisan 2007'de Kazakistan ve Kırgızistan bir "Uluslararası Yüksek Konsey" oluşturmak için bir anlaşma imzaladılar. Bu tarihi olay, Kazakistan cumhurbaşkanının Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'e yaptığı resmi ziyaret sırasında gerçekleşti.[24]

 Letonya 18 Mart 1993
 Litvanya 3 Temmuz 1992
 Malezya Bknz: Kırgızistan-Malezya ilişkileri

Kırgızistan'ın Kuala Lumpur'da bir büyükelçiliği vardır,[27] Malezya'nın Taşkent Büyükelçiliği de Kırgızistan'a akreditedir.[28]

 Malta 19 Şubat 1993
 Meksika 14 Ocak 1992
  • Kırgızistan, Washington, D.C., Amerika Birleşik Devletleri'ndeki büyükelçiliğinden Meksika'ya akredite edilmiştir.[30][31]
  • Meksika, İran'ın Tahran kentindeki büyükelçiliğinden Kırgızistan'a akredite edilmiştir.
 Pakistan 20 Aralık 1991 Bknz: Kırgızistan-Pakistan ilişkileri

İki ülke arasındaki ilişkiler, Kırgızistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasından kısa bir süre sonra 20 Aralık 1991'de kuruldu.[32]

 Poland Bknz: Kırgızistan-Polonya ilişkileri
 Romanya 15 Haziran 1992
 Rusya Bknz: Kırgızistan-Rusya ilişkileri
President Almazbek Atambayev and Russian PM Dmitry Medvedev during the Moscow Victory Day Parade, 9 May 2015

Diğer Orta Asya cumhuriyetleri zaman zaman Rusya'nın müdahalesinden şikayet ederken, Kırgızistan daha çok Moskova'dan elde edebileceğinden daha fazla ilgi ve destek bekledi. Dünya toplumunun sunduğu tüm finansal desteklere rağmen, Kırgızistan hem doğrudan hem de Kazakistan üzerinden ekonomik olarak Rusya'ya bağımlı olmaya devam ediyor. 1995'in başlarında, Kırgızistan'ın o zamanki Cumhurbaşkanı Askar Akayev, cumhuriyetin en büyük yirmi dokuz sanayi tesisini, hisseleri kontrol eden Rus şirketlerine satmaya çalıştı, ancak Rusya bu teklifi reddetti.[9]

 Sırbistan 1998
  • Her iki ülke 1998'de diplomatik ilişkiler kurdu.[34]
  • 2011 yılında karşılıklı toplam ticaret değeri 3,5 milyon Avro olarak gerçekleşti.[34]
 Güney Kore 31 Ocak 1992

Kore Cumhuriyeti ve Kırgızistan 31 Ocak 1992'den beri resmi ilişkilere sahiptir.[35] Dışişleri Bakanı Yun Byung-se, BM Genel Kurulu'nun 69. oturumunun oturum aralarında 26 Eylül'de Kırgız mevkidaşı Yerlan Abdyldaev ile bir araya geldi. Görüşmede iki diplomat, somut işbirliğini hızlandırmak ve uluslararası sahnede birlikte çalışmak için üst düzey alışverişi artırmanın yolları da dahil olmak üzere karşılıklı endişe konularını tartıştı. İki taraf, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev'in Kasım 2013'te Kore Cumhuriyeti'ni ziyaretinden bu yana ülkelerinin ikili ilişkilerinin farklı alanlarda ilerlediğini gördüğü görüşünü paylaştı. İki ülke arasındaki dostluk ve işbirliğini daha da geliştirmek için temenniler dile getirildi.[36]

 İspanya Bknz: Kırgızistan-İspanya ilişkileri
  İsviçre 1993

Her iki ülke 1993 yılında diplomatik ilişkiler kurdu.[37]

 Tacikistan Bknz: Kırgızistan-Tacikistan ilişkileri

Kırgızistan-Tacikistan ilişkileri gergindir.[9] Tacikistan'daki mülteciler ve hükûmet karşıtı savaşçılar birkaç kez Kırgızistan'a geçtiler, hatta rehin aldılar.[9] Kırgızistan, Ekim 1992'de çatışan Tacikistan güçleri arasında bir anlaşmaya aracılık etmeye yardım etmeye çalıştı, ancak başarılı olamadı.[9] Askar Akayev daha sonra cumhurbaşkanları İslam Karimov ve Nursultan Nazarbayev'e katılarak Tacikistan cumhurbaşkanı İmamali Rahman'ı isyancılara karşı desteklemek için ortak bir müdahale gücü gönderdi, ancak Kırgızistan parlamentosu küçük birliğinin görevini birkaç aylığına 1993 baharının sonlarına kadar ertelendi. 1995 yılının ortalarında Kırgızistan güçleri, Tacikistan sınırının Panj yakınlarındaki küçük bir bölümünü Tacikistanlı isyancı güçlerden koruma sorumluluğunu üstlendi.

 Türkiye Jan. 29, 1992[38] Bknz: Kırgızistan–Türkiye ilişkileri
 Türkmenistan Bknz: Kırgızistan-Türkmenistan ilişkileri
  • Kırgızistan'ın Aşkabat'ta büyükelçiliği vardır.
  • Türkmenistan'ın Bişkek'te büyükelçiliği vardır.
 Ukrayna
  • Kırgızistan'ın Kiev'de bir büyükelçiliği vardır.
  • Ukrayna'nın Bişkek'te büyükelçiliği bulunmaktadır.
 Birleşik Krallık Bknz: Kırgızistan-Birleşik Krallık ilişkileri
  • Kırgızistan'ın Londra'da bir büyükelçiliği vardır.
  • Birleşik Krallık'ın Bişkek'te bir büyükelçiliği vardır.
 Amerika Birleşik Devletleri Bknz: Kırgızistan-ABD ilişkileri

ABD hükûmeti insani yardım, ölümcül olmayan askeri yardım ve ekonomik ve siyasi reformları desteklemek için yardım sağlıyor. Kırgız Cumhuriyeti'nin uluslararası kuruluşlardan yardım taleplerine de destek vermiştir.

Amerika Birleşik Devletleri, Kırgız Cumhuriyeti'nin Aralık 1998'de Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) katılmasına yardım etti. ABD yardımı, Kırgız Cumhuriyeti'ne gerekli ekonomik, sağlık sektörü ve eğitim reformlarının uygulanmasında yardımcı olur ve Fergana Vadisi'nde ekonomik kalkınmayı ve çatışma çözümünü destekler. (Ayrıca bkz. Kırgızistan'daki Amerikan Ticaret Odası.)

  • Kırgızistan'ın Washington D.C.'de bir büyükelçiliği vardır.
  • Amerika Birleşik Devletleri'nin Bişkek'te bir büyükelçiliği vardır.
 Özbekistan Bknz: Kırgızistan-Özbekistan ilişkileri

Özbekistan, Güney Kırgızistan'ı hem ekonomik hem de siyasi olarak, Kırgızistan'ın o bölgesindeki büyük Özbek nüfusuna ve ekonomik ve coğrafi koşullarına göre değerlendiriyor.[9] Kırgızistan'ın ağırlıklı olarak doğal gaz açısından Özbekistan'a bağlıdır; Karimov birkaç kez boru hatlarını kapatarak veya teslimat şartlarını değiştirerek siyasi baskı oluşturmuştur.[9] Kırgızistan'ın Oş ve Celal-Abad vilayetlerinde yayınlanan bir dizi televizyon programında Karimov, Akayev'e küçümseyerek hitap etti; Akayev ise komşusuna karşı son derece saygılı davrandı.[9] Özbekistan açık bir yayılmacı eğilim göstermemiş olsa da, Kırgız hükûmeti Kerimov'un, ikamet ettikleri ulustan bağımsız olarak tüm Özbeklerin refahından kendisinin sorumlu olduğu yönündeki iddialarının sonuçlarının son derece farkındadır.[9]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Список стран, с которыми КР установил дипломатические отношения" (Rusça). 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021. 
  2. ^ "Diplomatic relations were established between the Kyrgyz Republic and the Kingdom of Tonga". 8 Aralık 2022. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022. 
  3. ^ "The Kyrgyz Republic and the Republic of Rwanda have formally established diplomatic relations today". 13 Aralık 2022. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2022. 
  4. ^ LLC, Helix Consulting. "Kyrgyzstan - Bilateral Relations - Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia". www.mfa.am. 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ LLC, Helix Consulting. "Kyrgyzstan - Embassies - Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia". www.mfa.am. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ LLC, Helix Consulting. "Kyrgyzstan - Consulates - Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia". www.mfa.am. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017. 
  7. ^ LLC, Helix Consulting. "Kyrgyzstan - By country - Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia". www.mfa.am. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2017. 
  8. ^ "Kyrgyzstan". Department of Foreign Affairs and Trade. 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ a b c d e f g h i j k Martha Brill Olcott. "Russia". Kyrgyzstan: a country study 13 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (Glenn E. Curtis, editor). Library of Congress Federal Research Division (March 1996). Bu makale, kamu malı olan bu kaynaktan metin içermektedir.
  10. ^ Martha Brill Olcott. "Central Asian Neighbors". Kyrgyzstan: a country study 13 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (Glenn E. Curtis, editor). Library of Congress Federal Research Division (Mart 1996). Bu makale, kamu malı olan bu kaynaktan metin içermektedir.
  11. ^ "MVEP • Date of Recognition and Establishment of Diplomatic Relations". www.mvep.hr. 7 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "MVEP • Overview of Bilateral Treaties of the Republic of Croatia by Country". www.mvep.hr. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Archived copy" (PDF). 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017. 
  14. ^ "Kyrgyzstan - Ministry of Foreign Affairs". vm.ee. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო - ყაზახეთის რესპუბლიკა". mfa.gov.ge. 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "Საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო - Home". 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ a b "Tajikistan". Yunanistan. 4 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2009. Greece and Tajikistan established diplomatic relations in 1992. The stabilization of the country following the civil war and its increasing presence as part of the international community are expected to offer an opportunity for substantially developing its bilateral relations with Greece. 
  18. ^ a b "Greece, Kyrgyzstan sign bilateral accords". ANA. 2004. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. Greece and Kyrgyzstan on Monday signed three bilateral accords in the sectors of air transports, tourism and diplomacy, during a meeting between President of the Republic Costis Stephanopoulos and his Kyrgyz counterpart Askare Askayev, who is in Athens on a state visit. 
  19. ^ "Kyrgyz president in Greece". BBC. 1 Kasım 2004. 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. Kyrgyz President Askar Akayev left for Greece on an official visit on 31 October 
  20. ^ Kyrgyzstan: The Greek Community. Hellenic Republic: Ministry of Foreign Affairs. 16 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2009. 
  21. ^ "General Information". General Secretariat For Greeks Abroad. 16 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009. 
  22. ^ "Kyrgyzstan, Greece sign cooperation accords". BBC. 1 Kasım 2004. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009. Kyrgyz President Askar Akayev met Greek President Konstandinos Stefanopoulos in a narrow circle in Athens as part of an official visit to Greece on 1 November 2004. There was an exchange of views on a wide range of issues of cooperation... 
  23. ^ "Japan-Kyrgyz Republic Relations (Basic Data)". Ministry of Foreign Affairs of Japan. 22 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ Central Asia: A Kyrgyz-Kazakh Step Towards Regional Union 3 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Bu makale, kamu malı olan bu kaynaktan metin içermektedir.
  25. ^ "Dates of establishment and renewal of diplomatic relations". www.mfa.gov.lv. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ https://urm.lt/default/en/list-of-countries-with-which-lithuania-has-established-diplomatic-relations 20 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  27. ^ "Embassy Address". THE EMBASSY OF THE KYRGYZ REPUBLIC TO MALAYSIA. 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2014. 
  28. ^ "Malaysia Embassy, Kyrgyzstan". Embassy Row. 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2014. 
  29. ^ https://foreignaffairs.gov.mt/en/Treaties%20Series/Documents/Kyrgyzstan-%2019%20February%201993.pdf 4 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  30. ^ "Embassy of Kyrgyzstan in the United States". 31 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2018. 
  31. ^ "Bilateral relations between Mexico and Central Asia" (PDF). 17 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  32. ^ "Pak-Kyrgyz Diplomatic Relations". www.pakpost.gov.pk. 11 Eylül 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  33. ^ "Diplomatic Relations of Romania - Ministry of Foreign Affairs". www.mae.ro. 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ a b "Kyrgyzstan". www.mfa.gov.rs. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  35. ^ "jin_1030님의블로그 : 네이버 블로그". blog.naver.com. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  36. ^ Korea, Ministry of Foreign Affairs, Republic of. "Press > Press Releases". 4 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  37. ^ "Bilateral relations Switzerland–Kyrgyzstan". 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017. 
  38. ^ a b c "Relations between Turkey and Kyrgyzstan". Ministry of Foreign Affairs. 15 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  39. ^ "Economic Relations between Turkey and Kyrgyzstan". Ministry of Foreign Affairs. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  40. ^ "Relations between Turkey and Kyrgyzstan". Ministry of Foreign Affairs. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kırgızistan%27ın_dış_ilişkileri&oldid=32550755" sayfasından alınmıştır