Tahtköy, Şenkaya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tahtköy
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Tahtköy
Tahtköy
Tahtköy
Tahtköy'nün Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeŞenkaya
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1532 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam160
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25360

Tahtköy, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Taht, bu yerleşimin bilinen en eski adıdır. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde de "Taht" (تخت) olarak geçer.[4] Göle ilçesindeki Tahtakran köyüyle adının benzerliği dikkat çekicidir.

That köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre, Osmanlı idaresinde Taht köyü, Gürcistan Vilayeti olarak adlandırılan idari birimde, Penek livasının Penek nahiyesine bağlıydı. Bu sırada köyün nüfusu, 7'si Hristiyan ve 1'i Müslüman 8 haneden oluşuyordu. Hane reislerinin adları ve baba adları buranın bir Gürcü köyü olduğunu göstermektedir. Ali adını taşıyan Müslüman kişinin baba adının "Abdullah" olarak yazılması onun yeni Müslüman olduğunu göstermektedir. Osmanlı idaresi yeni Müslüman olmuş kişinin babasının Hristiyan adını yazmıyor, onun yerine "Allah'ın kulu" anlamına gelen Abdullah olarak kaydediyordu.[5]

Taht köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresinde Taht (Тахтъ) biçiminde kaydedilmiş olan köy Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında köydeki 9 hanede, 17'si erkek ve 29'u kadın olmak üzere 46 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Kaskanlı aşiretine bağlı Kürtlerden oluşuyordu.[6] Taht köyünün nüfusu 1896 yılında 56 kişi, 1906 yılında ise 80 kişi olarak tespit edilmiştir.[7]

Taht köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı. Ancak köyün adı bir harf hatasıyla Taht (تخت) yerine Sahs (ثخث) yazılmıştır.[8] Taht, 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 169 kişiden oluşuyordu.[9] 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kosor nahiyesi ve Taht köyü bu ilçeye bağlandı. 1965 genel nüfus sayımında da "Taht" biçiminde kaydedilmiş olan köyde 251 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 66 kişi okuma yazma biliyordu.[10]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 152 km, Şenkaya ilçe merkezine 15 km uzaklıktadır.[12][13] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeyinde olup, numaralı Akşar-Şenkaya il yolu kenarındadır.[14]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 160[1]
2021 161[1]
2020 161[1]
2019 156[1]
2018 158[1]
2017 151[1]
2016 152[1]
2015 150[1]
2014 156[1]
2013 159[1]
2012 159[2]
2011 153[2]
2010 150[2]
2009 154[2]
2008 156[2]
2007 156[2]
2000 148[2]
1990 180[15]
1985 238[16]
1965 251[17]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Tahtköy Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Tahtkoy, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  4. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958): s. 565". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  5. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 343; III. cilt (1958): s. 565". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  6. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 706". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2023. 
  7. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 121, ISBN 9786052100271.
  8. ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023. 
  9. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 248.
  10. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
  11. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  12. ^ "Tahtköy Mahallesi". YerelNet.org.tr. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  13. ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  14. ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  17. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]