Deliktaş, Şenkaya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Deliktaş
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Deliktaş
Deliktaş
Deliktaş
Deliktaş'ın Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeŞenkaya
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1276 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam129
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25360

Deliktaş, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Deliktaş köyünün eski adı Sosan'dır. Nitekim 1886 Rus nüfus sayımında Sosan-Kışlag (Сосан-кишлагъ) olarak geçer.[4] Bugünkü yerleşim eski yerleşimin 5 kilometre uzağında yer alır ve Deliktaş adı, hemen yakınındaki kayaya oyulmuş kilis ve depolardan gelir.[5]

Sason-Kışlag, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Deliktaş köyünün sınırları içindeki mağara kilise de bu dönemden kalmış olmalıdır.[5]

Sason-Kışlag köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresinde köy Oltu Okrugu'nun Oltu kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında "Kürt Beritanlı Aşireti'nin köylerinden biri olan Sason-Kışlag'ta 4 hanede, 14'ü erkek ve 23'ü kadın olmak üzere 37 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Kürtlerden oluşuyordu.[4] Bu kayıt, köyün Hristiyan nüfusunun bu tarihten önce ortadan kalktığını göstermektedir.

Sason-Kışlag, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Delikli Taş" (دەلیكلی طاش) olarak geçer. Bu tarihte Delikli Taş, Erzurum vilayetinin Oltu kazasına bağlı Kosor nahiyesinin köylerinden biriydi.[6] 1935 genel nüfus sayımında "Deliktaş" olarak yazılmış olan köy, Oltu kazasının Kömürlü nahiyesine bağlanmıştı ve nüfusu 135 kişiden oluşuyordu.[7] 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kömürlü nahiyesi ve Deliktaş köyü bu kazaya bağlanmıştır. 1965 genel nüfus sayımında Deliktaş köyünün nüfusu 266 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 31 kişi okuma yazma biliyordu.[8]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[9]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 153 km, Şenkaya ilçe merkezine 34 km uzaklıktadır.[10] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeybatısında olup, numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, Paşalı Mahallesi'nde 6,6 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.[11]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 129[1]
2021 127[1]
2020 129[1]
2019 114[1]
2018 123[1]
2017 104[1]
2016 110[1]
2015 115[1]
2014 126[1]
2013 140[1]
2012 148[2]
2011 159[2]
2010 167[2]
2009 165[2]
2008 182[2]
2007 208[2]
2000 294[2]
1990 384[12]
1985 451[13]
1965 266[14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Deliktaş Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Deliktas, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 20 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  4. ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 685". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2023. 
  5. ^ a b 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 62. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-9-4
  6. ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023. 
  7. ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 103.
  8. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 262.
  9. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  10. ^ "Deliktaş Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  11. ^ "Deliktaş to Paşalı". Deliktaş to Paşalı. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]