Hoşköy, Şenkaya
| Hoşköy | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Hoşköy Hoşköy'ün Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Şenkaya |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1565 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 119 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25360 |
Hoşköy, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Hoş, bu mahallenin bilinen en eski adıdır. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Hoş (خوش) olarak geçer. Bu tarihte köy boş olarak kaydedilmiştir. Boşalmış olan köy güzel bir yerleşim olduğu için deftere bu adla kaydedilmiş olabilir.[4]
Hoş köyün yer aldığı Tao, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün bugünkü sınırları içinde bulunan megalit yapı ve kilise kalıntısı, buranın eski ve Hristiyan yerleşimi olduğunu göstermektedir.[5]
Hoş köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan Osmanlı tahrir defterine göre Gürcistan Vilayeti sınırları içinde Penek livasının Penek nahiyesine bağlı bir köydü. Osmanlı yönetimine sırasında köyün boşaldığı bu kayıttan anlaşılmaktadır.[4] 93 Harbi ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması Osmanlı Devleti Tao bölgesinin büyük bir bölümünü Rusya'ya bırakmıştır. Rus idaresinin 1886 yılında Hoş (Хошъ) olarak kaydettiği köyün yeniden meskun hale gelmiş olduğu görülmektedir. Ancak bu nüfus sayımında 6 hanede, 15'i erkek ve 12'si kadın olmak üzere sadece 27 kişinin yaşıyor olması, köyün yakın tarihlerde iskan edildiğini düşündürmektedir. Oltu sancağının Oltu kazasına bağlı olan köyün bu nüfusu, Kaskanlı aşiretine bağlı Kürtlerden oluşuyordu.[6] Hoş köyünün nüfusu 1896 yılında 50 kişi, 1906 yılında ise 69 kişi olarak tespit edilmiştir.[7]
Hoş köyü 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı.[8] Hoş köy, 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip olan köyün nüfusu 110 kişiden oluşuyordu.[9] 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kosor nahiyesi ve Hoş köyü bu ilçeye bağlandı. Hoşköy'de 1965 yılında 218 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 9 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 168 km, Şenkaya ilçe merkezine 19 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeyinda olup, 
numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, 1,1 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 119[1] |
| 2021 | 114[1] |
| 2020 | 110[1] |
| 2019 | 113[1] |
| 2018 | 116[1] |
| 2017 | 96[1] |
| 2016 | 104[1] |
| 2015 | 103[1] |
| 2014 | 103[1] |
| 2013 | 110[1] |
| 2012 | 119[2] |
| 2011 | 117[2] |
| 2010 | 110[2] |
| 2009 | 113[2] |
| 2008 | 127[2] |
| 2007 | 119[2] |
| 2000 | 109[2] |
| 1990 | 175[14] |
| 1985 | 263[15] |
| 1965 | 218[16] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Hoşköy Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Hoskoy, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958): s. 573". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 45, 73. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-9-4
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 707". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 120, ISBN 9786052100271.
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 247.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Hoşköy Mahallesi". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Hoşköy to Hoşköy Köyü Yolu". Hoşköy to Hoşköy Köyü Yolu. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.