Göllet, Şenkaya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Göllet
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Göllet
Göllet
Göllet
Göllet'in Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeŞenkaya
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1615 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam144
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25360

Göllet, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu yerleşimin bilinen en eski adı Göllet'tir. Ancak 1886 Rus nüfus sayımında "Gellyat" (Геллятъ) ve Erkan-ı Umumiye-i Harbiye'nin 1914 tarihli haritasında Gelât ya da Gellât (كەلات) biçiminde kaydedilmiştir.[4][5]

Göllet köyünün yer aldığı Tao, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi Gürcülerden ele geçirmiştir. Ancak köyün bu dönemdeki varlığına ve eski adına ilişkin kesin bir bilgi yoktur. Bununla birlikte "Göllet" adı "yayla" anlamına gelen Lazca "gola" (გოლა) kelimesinden türemiş olabilir.[6] Öte yandan "Gelat" adı, Gürcistan'daki Gelati'yi andırması açısından da dikkat çekmektedir.

Göllet köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresinde "Gelyat" (Геллятъ) biçiminde kaydedilmiş olan köy Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 nüfus sayımında köyde 15 hanede, 46'sı erkek ve 49'u kadın olmak üzere 95 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[7] Göllet köyünün nüfusu 1896 yılında 164 kişiye, 1906 yılında ise 183 kişiye yükselmiştir.[8]

Göllet, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde sehven "Kollek" (كولك) adıyla kaydedilmiştir. Bu tarihte köy Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı.[9] Bu yerleşim 1940 genel nüfus sayımında Kömürlü nahiyesinin idari merkeziydi ve nüfusu 256 kişiden oluşuyordu.[10] 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kömürlü nahiyesi ve Göllet köyü bu ilçeye bağlandı. Göllet köyünde 1965 yılında 424 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 171 kişi okuma yazma biliyordu.[11] Sonraki bir tarihte Göllet'in adı Kömürlü olarak değiştirilmiş, ancak yakın bir zamanda köye eski adı iade edilmiştir.

Eski bir bucak merkezidir. 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm belde ve köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[12]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 151 km, Şenkaya ilçe merkezine 36 km uzaklıktadır.[13] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeyinda olup, numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, Susuz ve Deliktaş mahalleleri üzerinden, 11 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 144[1]
2021 155[1]
2020 143[1]
2019 148[1]
2018 179[1]
2017 205[1]
2016 163[1]
2015 150[1]
2014 148[1]
2013 165[1]
2012 166[2]
2011 181[2]
2010 190[2]
2009 213[2]
2008 230[2]
2007 207[2]
2000 336[2]
1990 596[14]
1985 605[15]
1965 424[16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Göllet Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Gollet, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 740". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023. 
  5. ^ ""Oltu" (Harita) - Erkan-ı Harbiye-i Umumiye, 1330". 26 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  6. ^ ""გოლა" - Lazca Sözlük". 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2023. 
  7. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 740". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  8. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 120, ISBN 9786052100271.
  9. ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  10. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 248.
  11. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 262.
  12. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  13. ^ "Göllet Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]