M3 (İstanbul metrosu)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

M3 (Kirazlı - Başakşehir/Metrokent) Metro Hattı
İkitelli Sanayi Metro İstasyonu'na gelen olan bir metro aracı
Genel bilgiler
Tip Metro
Sistem İstanbul metrosu
Durum İşletmede
Kirazlı - Başakşehir/Metrokent
Test aşamasında
Başakşehir/Metrokent - Kayaşehir Merkez
İnşa halinde
Bakırköy İDO - Kirazlı
Proje aşamasında
Kayaşehir Merkez - Fenertepe
Bölge İstanbul, Türkiye
Terminal Kirazlı (Günümüzde)
Bakırköy İDO (Gelecekte)
Başakşehir - Metrokent (Günümüzde)
Kayaşehir Merkez (Gelecekte)
İstasyonlar 20
İşletmede: 9[1]
İnşa halinde: 11
Sefer sıklığı Pik saatlerde 5 dakika, diğer saatlerde 10 dakika[1]
Yolculuk süresi 20 dakika[1]
Rotalar Kirazlı - Başakşehir/Metrokent
Yolcu kapasitesi 70.000[1] (tek yön)
Tren sayısı 80[1]
Web sitesi M3 Hattı Resmî Sitesi
M3 Hattı Bakırköy Uzatması Proje Sayfası
M3 Hattı Bakırköy Uzatması İnternet Sitesi
M3 Hattı Kayaşehir Uzatması Proje Sayfası
M3 Hattı Kayaşehir Uzatması İnternet Sitesi
M3 Hattı Fenertepe Uzatması Proje Sayfası
İşletim
Açılış 14 Haziran 2013
Kapanış 29 Mayıs 2021 (İkitelli Sanayi - Olimpiyat Şube Hattı)
Sahibi İstanbul Büyükşehir Belediyesi
İşletmeci(ler) Metro İstanbul
Depo merkezleri Olimpiyat
Teknik
Hat uzunluğu 12,49[1] km (7,76 mi)
Hat açıklığı Standart (1435 mm)
İşletme hızı 80 km/sa (50 mph)
Rota sayısı 2
Başakşehir/Metrokent - Kirazlı
Kirazlı - Başakşehir/Metrokent
Güzergâh haritası

Sembol açıklamaları
M11 (İstanbul metrosu) (Kayaşehir Merkez)
Kayaşehir Merkez
Kayaşehir 15. Bölge
Şehir Hastanesi
Menekşe Deresi
Onurkent
Başakşehir - Metrokent
Başak Konutları
Depo
Siteler
Turgut Özal
Line M9 (İkitelli Sanayi)
İkitelli Sanayi
İSTOÇ
Line M7 (Mahmutbey)
Mahmutbey
Yenimahalle
Line M1 (Kirazlı)
Kirazlı
Molla Gürani
Yıldıztepe
İlkyuva
Haznedar
・Metrobüs (İstanbul) (İncirli)
M20 (İstanbul metrosu) (İncirli)
Bakırköy ‐ İncirli
Line M1 (Bakırköy - İncirli)
Özgürlük Meydanı
Yüksek Hızlı Tren・TCDD Taşımacılık・Marmaray (Bakırköy)
IST-Water transport.svg (İDO Bakırköy)
Bakırköy İDO
Bu diyagramı:

M3 (Kirazlı - Başakşehir/Metrokent) Metro Hattı, İstanbul'da yer alan yer altı metro hatlarından birisidir.

Günlük ortalama 75.000[1] yolcu taşıyan M3 hattı 9 istasyondan oluşan Kirazlı - Başakşehir - Metrokent kısmı anahat ve 3 istasyondan oluşan İkitelli Sanayi - Olimpiyat kısmı ise mekik olarak işletilmekteydi. M9 hattının ilk etabının hizmete girmesiyle İkitelli Sanayi - Olimpiyat kısmı M9 hattına devredilmiştir. Böylelikle işletme sadece Kirazlı - Başakşehir/Metrokent arasında yapılmaktadır.

Hattın Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından, 7 istasyondan oluşan Bakırköy İDO - Kirazlı ve 4 istasyondan oluşan Başakşehir/Metrokent - Kayaşehir Merkez kısımları ise şu an inşa edilmektedir.

Hattı kullanan yolcuların Marmaray hattına tek bilet ile kolay ulaşılması için, Bakırköy İDO uzatması açılana kadar geçici süreliğine Kirazlı istasyonundan M1ʙ hattı ile ücretsiz aktarma sağlanmaktadır. Aynı şekilde, İkitelli Sanayi - Olimpiyat şube hattının M9 hattına devredilmesiyle beraber Olimpiyat istasyonu kalkış/varışlı metroya entegre otobüs hatları'nı kullanmak isteyen yolcuların mağduriyet yaşamaması adına İkitelli Sanayi istasyonunda M9 hattı ile ücretsiz aktarma yapılabilmektedir.[2]

Hattın deposu M9 hattının Olimpiyat istasyonunun bitişiğinde yer almakta ve İkitelli Sanayi istasyonunda bulunan makaslar ile M9 hattına geçilerek depo sahasına ulaşılmaktadır.

Metro hattının inşa halindeki Başakşehir/Metrokent - Kayaşehir Merkez kısmının Şubat 2023'te ve Kirazlı - Bakırköy İDO kısmının ise 2023'ün ilk yarısında hizmete girmesi planlanmaktadır.[3][4] Gelecekte Kayaşehir Merkez - Fenertepe arasında bir uzatma hattı inşa edilmesi planlanmaktadır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Mayıs 2006: Sözleşme tarihi
  • Mart 2009: Tünellerin tamamlanması
  • Ocak 2010: Araçların depoya gelmesi
  • Aralık 2010: Aracın ilk enerjili sürüşü
  • Ocak 2011: Başkanın ilk araçlı test sürüşü
  • Haziran 2011: Hattın İETT’den İBB'ye devri
  • Mart 2012: Sinyal sisteminin tüm hatta devreye alınması
  • Haziran 2012: Deneme seferlerinin başlatılması
  • 10 Eylül 2012: Gayri resmî hizmete giriş
  • 14 Haziran 2013: Hattın yolculu işletmeye açılması
  • 7 Temmuz 2013: Resmi açılış
  • 22 Kasım 2013: Olimpiyat - İkitelli Sanayi şube hattı açılışı
  • 29 Mayıs 2021: Olimpiyat - İkitelli Sanayi şube hattının M9 hattı işletmesine devredilmesi ve M9 ile ücretsiz aktarma sağlanması.
  • 7 Mayıs 2022: Bakırköy İDO - Kirazlı arasında tünel kazılarını yapan TBM'ler, Kirazlı İstasyonun güneyindeki şaftlara ulaşarak kazıyı tamamlamışlardır. [5]

İşletme bilgileri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İşletmeci: Metro İstanbul
  • Hat uzunluğu: 12,49 kilometre
  • Hat açıklığı: 1435 milimetre
  • İstasyon sayısı: 9 (işletmede olan), 11 (inşaatı devam eden)
  • Vagon sayısı: 80[6] (12 vagon M9 hattında kullanılmaktadır.)
  • Araç seti: 17 adet 4'lü vagon
  • Araç Marka / Model: Alstom Metropolis
  • Sefer süresi: Kirazlı - Başakşehir/Metrokent: 20 dakika
  • İşletme saatleri: 06.00 - 00.00
  • Günlük yolcu taşıma kapasitesi: 75.000 yolcu / saat[6]
  • Minumum headway: 90 sn (teorik) 120 sn (pratik)
  • Sefer sıklığı: 5 dakika[6]
  • Kumanda merkezi: Olimpiyat Yerleşkesi
  • Hat voltajı: 1500 V DC
  • Sürüş modu: ATO, ATP[6]

Teknik bilgiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Atölye ve depo sahası[değiştir | kaynağı değiştir]

M9 hattı'nın Olimpiyat istasyonundan sonra yer alan Atölye ve Depo Sahası, yaklaşık 70.000 m² üzerine kurulu olup tesisin araç kapasitesi 120’dir. Bakım birimlerinin yer aldığı atölye binası ise 10.000 m² kapalı alandan oluşmaktadır.

Vagonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Metro için 68 araç ihalesini 29 Ağustos'ta imzalanan sözleşme ile Fransız Alstom firması almıştır. Araçların toplam maliyeti 78 milyon eurodur. Araçların tamamı teslim edilmiştir. Araçlar ayrıca M9 hattında da kullanılmaktadır.

İstasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız: İstanbul metrosu istasyonları listesi
Sıra İstasyon İlçe Aktarma Tür Notlar
1 Bakırköy İDO Bakırköy IST-Water transport.svg (İDO Bakırköy) Yer altı Rauf Orbay Caddesi・Ataköy Marina・Galleria・Kennedy Caddesi
2 Özgürlük Meydanı Yüksek Hızlı Tren・TCDD Taşımacılık・Marmaray (Bakırköy) Bakırköy Özgürlük Meydanı・İncirli Caddesi・Yusuf Köksal Parkı・Bakırköy Anadolu İmam Hatip Lisesi
3 Bakırköy - İncirli Line M1 (Bakırköy - İncirli)・Line M2・M20 (İstanbul metrosu) (İncirli)・Metrobüs (İstanbul) (İncirli) Hatice Küçük Parkı・Bakırköy Adalet Sarayı・İsmail Erak Bulvarı・Botanik Parkı
---
Metrobüs (İstanbul) İncirli Metrobüs İstasyonu'na yaklaşık 250 metre yürüme mesafesi olup, istasyonlar arasında aktarma imkânı vardır.
4 Haznedar Bahçelievler Güngören Parkı・Naci Kazım Caddesi・Naci Kazım Parkı
5 İlkyuva Bağcılar Caddesi・Bahçelievler İSKİ Binası
6 Yıldıztepe Bağcılar Bağcılar Caddesi・Bağcılar Anadolu Lisesi・Bağcılar Yıldıztepe İlkokulu・Hoca Ahmet Yesevi Ortaokulu
7 Molla Gürani Molla Gürani Parkı・Mehmet Akif Bulvarı・Yıldıztepe Parkı
↑↑ İnşa Halinde ↑↑
8 Kirazlı Bağcılar Line M1 (Kirazlı)・M34 (İstanbul metrosu) (Kirazlı) Yer altı Line M1 hattına geçişlerde ücretsiz aktarma imkânı vardır.・Bağcılar Belediyesi Engelliler Sarayı
9 Yenimahalle 15 Temmuz Şehit Ramazan Sarıkaya Parkı・Dökumcüler Caddesi・Bağcılar Belediyesi Halk Sarayı・Yenimahalle Metro İETT Peronları
10 Mahmutbey Line M7 (Mahmutbey) Maslak Caddesi・İnönü Caddesi・Bosna Caddesi
11 İSTOÇ İSTOÇ
12 İkitelli Sanayi Başakşehir Line M9 (İkitelli Sanayi) Line M9 hattına geçişlerde ücretsiz aktarma imkânı vardır.・Sanayi Siteleri (Metal-iş, Demirciler, Dolapdere, Aykosan)
13 Turgut Özal Süleyman Demirel Bulvarı・Sanayi Siteleri (İPKAS, Triko Center, Esenler, Bağcılar-Güngören, Sefaköy, ESKOOP, Evren)
14 Siteler Atatürk Bulvarı・Sanayi Siteleri (Fatih, Atatürk, ESKOOP, Dökümcüler)
15 Başak Konutları Sanayi Siteleri (Tümsan, İSTEKS)・Başakşehir Emin Saraç Kültür Merkezi・Başakşehir 1. Etap Konutları
16 Başakşehir - Metrokent Metrokent Konutları・Başakşehir Sular Vadisi・Metrokent İETT Peronları
↓↓ İnşa halinde ↓↓
17 Onurkent Başakşehir Yer altı Onurkent Parkı・Mimar Kemalettin Caddesi
18 Şehir Hastanesi Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi[7]
19 Kayaşehir 15. Bölge Kayaşehir Bulvarı・Kayaşehir Millet Bahçesi
20 Kayaşehir Merkez M11 (İstanbul metrosu) (Kayaşehir Merkez) Kayaşehir Bulvarı・Başakşehir Millet Bahçesi・Başakşehir Belediyesi (inşa halinde)・Başakşehir Merkez Camii

İstasyon yapıları[değiştir | kaynağı değiştir]

İstasyonlar 8'li trenlere uygun olarak hazırlanmış 180 metrelik peronlara sahiptir. Mahmutbey istasyonunda bir adet geceleme hattı (3. hat), İkitelli Sanayi istasyonunda 2 peron 4 hat bulunmaktadır. Hattaki Kirazlı ve İSTOÇ ile Başakşehir - Metrokent arasındaki istasyonlar aç-kapa yöntemiyle, Yenimahalle ve Mahmutbey istasyonları ise top-down yöntemiyle inşa edilmiştir. Tüneller çift tüp olup, TBM ile açılmıştır.

M3 hattında her türlü olumsuz duruma karşı senaryolar hazırlanmıştır. İstasyonlarda bulunan kameralarla sistem sürekli kontrol edilmektedir. Metro hattında, interaktif bir yangın emniyet sistemi bulunmaktadır. Kullanılan tüm ekipmanlar yüksek derecede ısıya dayanıklı ve zehirli gaz çıkarmayan malzemelerden seçilmiştir. Yangın durumunda insanların güvenli olarak tahliye olması için bir duman kontrolü ve tahliye sistemi bulunmaktadır. Hattın ve depo sahasının sinyalizasyon, makas ve araç sistemi, tam otomatik olup ihtiyaç halinde manuel olarak da çalıştırılabilmektedir. Metro hattında tüm sistemin enerji beslemesi iki ayrı noktadan yapılmaktadır. Her iki besleme noktası da devre dışı kalırsa 15 saniye içinde jeneratörler devreye girmekte ve tünel içerisinde kalan tüm trenler en yakın istasyona ulaşarak yolcularını tahliye edebilmektedir. Enerji beslemelerinin kesilmesi ve jeneratörlerin arızalanıp devreye girememesi durumunda ise aydınlatma sistemi ve elektronik kontrol sistemleri 3 saat süreyle kesintisiz güç kaynakları vasıtasıyla beslenebilmektedir.

İstasyon özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İstasyonlar Handicapped Accessible sign.svg İstasyon tipi - Platform Tipi Yürüyen merdiven (turnike katı - cadde seviyesi) Yürüyen merdiven (peron - turnike katı) Asansör (turnike katı - cadde seviyesi) Asansör (peron - turnike katı) Giriş/Çıkış sayısı İstasyon derinliği (metre)
Kirazlı Evet Aç-Kapa 8 4 2 1 3 22
Yenimahalle Evet Top-Down 14 4 1 1 2 36
Mahmutbey Evet 24 12 1 2 6 30
İSTOÇ Evet Aç-Kapa 16 4 1 1 3 26
İkitelli Sanayi Evet 14 8 2 2 4 22
Turgut Özal Evet 9 4 1 1 3 21
Siteler Evet 10 4 1 1 3 23
Başak Konutları Evet 9 4 1 1 3 21
Başakşehir - Metrokent Evet 16 4 1 1 2 35

İstasyon uzaklıkları[değiştir | kaynağı değiştir]

İstasyonların platform ortası baz alınarak ölçüm yapılmıştır.

Sıra İstasyon İstasyonlar arası uzaklık İlk istasyona olan uzaklık
1 Bakırköy İDO 0+00 km Başlangıç
2 Özgürlük Meydanı 1+58 km 1+58 km
3 Bakırköy - İncirli 1+92 km 3+50 km
4 Haznedar 0+83 km 4+33 km
5 İlkyuva 0+94 km 5+27 km
6 Yıldıztepe 1+08 km 6+35 km
7 Molla Gürani 1+17 km 7+52 km
8 Kirazlı 0+80 km 8+32 km
9 Yenimahalle 1+14 km 9+46 km
10 Mahmutbey 1+72 km 11+18 km
11 İSTOÇ 1+21 km 12+39 km
12 İkitelli Sanayi 2+09 km 14+48 km
13 Turgut Özal 1+29 km 15+77 km
14 Siteler 0+80 km 16+57 km
15 Başak Konutları 1+23 km 17+80 km
16 Başakşehir - Metrokent 1+59 km 19+39 km
17 Onurkent 1+53 km 20+92 km
18 Şehir Hastanesi 1+73 km 22+65 km
19 Kayaşehir 15. Bölge 1+23 km 23+88 km
20 Kayaşehir Merkez 1+26 km 25+14 km

Güzergâh şeması[değiştir | kaynağı değiştir]

Map of the Istanbul Metro line M3.svg

Görseller[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Hattın eski bir istasyonu olan Olimpiyat Metro İstasyonu'nda bekleyen metro aracı (2020)

    Hattın eski bir istasyonu olan Olimpiyat Metro İstasyonu'nda bekleyen metro aracı (2020)

  • Eski güzergâh tablosu (M7 hattı hizmete girmeden ve İkitelli Sanayi - Olimpiyat arası M9 hattına devredilmeden önceki hali)

    Eski güzergâh tablosu (M7 hattı hizmete girmeden ve İkitelli Sanayi - Olimpiyat arası M9 hattına devredilmeden önceki hali)

  • İkitelli Sanayi İstasyonunda Bekleyen M3 Aracı

    İkitelli Sanayi İstasyonunda Bekleyen M3 Aracı

  • M3 Hattına Entegre olan Besleme Otobüslerinin Duyurusu

    M3 Hattına Entegre olan Besleme Otobüslerinin Duyurusu

  • Kapıüstü ledler

    Kapıüstü ledler

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel
  1. ^ a b c d e f g Genel Tanıtım Kataloğu (PDF). Metro İstanbul. 2021. s. 21. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  2. ^ "M3 Kirazlı - Başakşehir Metrokent Hattında İşletme Değişikliği!". Metro İstanbul. 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Son dakika: Bakan açıkladı! Yıl sonunda açılıyor..." Milliyet. 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  4. ^ "Son dakika... İstanbullulara metro müjdesi". Hürriyet. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  5. ^ "Tünel kazıları tamamlandı". Yüksel Proje. 7 Mayıs 2022. 12 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022. 
  6. ^ a b c d Genel Tanıtım Kataloğu (PDF). Metro İstanbul. 2021. s. 21. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  7. ^ İstanbul'daki hastaneler listesi
Genel

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=M3_(İstanbul_metrosu)&oldid=29145850" sayfasından alınmıştır