İçeriğe atla

Bahçelievler

Koordinatlar: 40°59′51″K 28°51′2″D / 40.99750°K 28.85056°D / 40.99750; 28.85056
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Başlığın diğer anlamları için Bahçelievler (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Bahçelievler
İlçe
Bahçelievler
ÜlkeTürkiye Türkiye
BölgeMarmara
İlİstanbul
İdare
 • Belediye BaşkanıHakan Bahadır (AK Parti)
 • KaymakamMehmet Boztepe
Yüzölçümü
 • Toplam16,7 km²
Nüfus
 (2024)
 • Toplam560.086
Zaman dilimiUTC+03.00 (TRS)
Posta kodu
341xx
Alan kodu+212
Resmî site
bahcelievler.istanbul (Belediye)
bahcelievler.gov.tr (Kaymakamlık)

Bahçelievler, İstanbul iline bağlı bir ilçedir. Avrupa Yakası'nda yer alan ilçe; güneyde Bakırköy, batıda Küçükçekmece, kuzeyde Bağcılar ve doğuda Güngören ilçeleriyle komşudur. 1992 yılında Bakırköy ilçesinden ayrılarak ilçe statüsüne kavuşmuştur. Bahçelievler, toplam 11 mahalleden oluşmaktadır ve ilçeye bağlı bucak veya köy bulunmamaktadır.

1950'li yıllara kadar, bugünkü Bahçelievler ilçesinin bulunduğu alanda Kocasinan ve Yenibosna köyleri yer almaktaydı. İlçenin oluşumu, Bakırköy'ün O-1 Karayolu’nun (eski adıyla E-5) kuzeyine doğru genişlemesiyle gerçekleşmiştir.

Bahçelievler’in nüfusu, komşu ilçelerde olduğu gibi 1960’lı yıllardan itibaren hızlı bir artış göstermiştir. 1960 yılında 8.500 olan nüfus, 1965 yılında 20.881’e ulaşmıştır. 1975 yılına gelindiğinde ise ilçenin nüfusu 100 bini aşmıştır.

Mahalleler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Harita
İlçedeki mahallelerin haritadaki yeri

Bahçelievler'de 11 mahalle vardır:

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Toplam
1935[1] 523
1940[1] 542
1945[1] 601
1950[1] 812
1955[1] 1.322
1960[1] 8.509
1965[1] 20.881
1970[1] 49.320
1975[1] 102.533
1980[1] 160.733
1985[1] 237.691
1990[1] 322.234
2000[2] 478.623
2007[3] 571.711
2008[4] 571.683
2009[5] 576.799
2010[6] 590.063
2011[7] 600.900
2012[8] 600.162
2013[9] 602.931
2014[10] 599.027
2015[11] 602.040
2016[11] 598.097
2017[11] 598.454
2018[11] 594.053
2019[11] 611.059
2020[11] 592.371
2021[11] 605.300
2022[11] 594.350
2023[11] 567.848
2024[11] 560.086

Politika

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçim Belediye Başkanı Parti Oy oranı
1992[12] Muzaffer Doğan Refah Partisi %27,47
1994 Saffet Bulut Anavatan Partisi %26,73
1999 %29,32
2004 Osman Develioğlu Adalet ve Kalkınma Partisi %48,39
2009 %47,47
2014 %48,13
2019 Hakan Bahadır %49,89
2024 %47,20
Kaynak:[13]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bahçelievler ve çevresi, Bizans İmparatorluğu döneminde tarım ve bağcılığın yoğun olarak yapıldığı bir bölge olup, Hepdemon olarak adlandırılmaktaydı. Hepdemon, Rumeli'den gelen kervan ve askeri konvoyların İstanbul'a geçiş güzergâhı üzerinde bulunuyordu. Bölgeye birçok imparator sarayı, kilise ve konut inşa edilmiştir. Topraklarının genişliği, İstanbul'a yakınlığı ve bol su kaynakları sayesinde önemli bir karargâh haline gelmiştir. Büyük depremlerde halk bu bölgeye sığınır ve afetin dinmesine kadar burada kalırdı. Ayrıca Hepdemon, başkente ve Marmara kıyılarına yakınlığı nedeniyle rağbet gören yazlık bölgelerden biri olmuştur.

Hepdemon kiliseleri meydanında Ayios, İonnis, Evangelistis ve Vaktitis kiliseleri çok meşhurdur. Bu kiliselerde imparatorlar taç giyerdi. Tarih boyunca Rum Ortodoksların tarım alanı olarak kullandığı ilçe toprakları, Türklerin İstanbul'u fethetmesiyle zaman içinde terk edilmiştir. Bölge, Osmanlı döneminde Bakırköy ve Yeşilköy'deki küçük alanlar dışında büyük ölçüde sahipsiz kalmıştır. Osmanlı Devleti, İstanbul'daki toplumsal ihtiyaçları vakıflar aracılığıyla karşıladığından, devlet bünyesinde kentsel sorunlara yönelik ayrı bir örgütlenmeye gerek duymamıştır.

II. Meşrutiyet'ten sonra, Hazine-i Hassa mallarını Maliye Hazinesi'ne devrederken Bahçelievler ve çevresindeki alanlar da bu mallar kapsamındaydı. Bu araziler, 1912'den sonra bir komisyon tarafından değer biçme yoluyla satılmıştır.

Cumhuriyet döneminde Avrupa ile ekonomik ilişkilerin gelişmesiyle demiryolları yetersiz kalmış ve yeni karayollarının yapımına hız verilmiştir. Bugün "Londra Asfaltı" olarak bilinen ve 2x2 şeritli şekilde Bahçelievler'in kuzeyinden geçen yol da bu dönemde inşa edilmiştir. Yol boyunca iskân ve istihdam alanları oluşturulmuş, birçok mahalle bu yol boyunca gelişmiştir.

1955-1960 döneminde belediye, karayolları, limanlar dairesi ve daha sonra devreye giren İmar İskan Bakanlığı ile ortak çalışmalar sonucunda proje ve uygulamaların yoğun olduğu hareketli bir süreç yaşanmıştır. 1959 yılında İstanbul İmar ve Planlama Müdürlüğü kurulmuş ve bu müdürlükçe üretilen çalışmaların denetimi ile uygulamaya dönüşmesi için bir idare kurulu oluşturulmuştur. 1960'larda Londra Asfaltı'nın yetersiz kalması üzerine güneyden yeni bir yol olan E-5 inşa edilmiş ve bu yol Bahçelievler'i güneyden sınırlandırmıştır. Bu yol boyunca birçok fabrika kurulmasıyla yerleşim kent görünümü kazanmış, büyük iskân alanları oluşmuş ve bugünkü Bahçelievler inşa edilmiştir. İlçe, bu yıllarda idari açıdan Bakırköy'e bağlı olduğundan idari ve sosyal açıdan yetersiz kalmış, dışa bağımlılığı artmıştır. 1978'lerden itibaren ilçede, devletin yapılaşma politikaları doğrultusunda bugünkü görünümünü oluşturan yüksek binalar inşa edilmiştir. Buna rağmen Bahçelievler, İstanbul'un diğer ilçelerine kıyasla daha az gecekonduya sahip olup, yerleşim planlı bir şekilde gelişmiştir.

Bugün ilçe sınırları içinde yer alan Bahçelievler Mahallesi, 1980 öncesinde İstanbul Belediyesi sınırları içinde bulunmaktaydı. Ayrıca, günümüz ilçe sınırları içerisinde Kocasinan ve Yenibosna adı altında iki belde belediyesi faaliyet göstermekteydi. 1982 yılında İstanbul Belediyesi'ne bağlı bir şube müdürlüğü haline getirilen Kocasinan ve Yenibosna belediyeleri, 1984 yılında büyükşehir uygulamasına geçilmesiyle birlikte Bakırköy İlçe Belediyesi'ne bağlanmıştır.

İlçe, 3806 sayılı yasa ile 25 Ağustos 1992 tarihinde Bakırköy ilçesinden ayrılarak Bahçelievler ilçesi olmuştur ve bu tarihte Bahçelievler İlçe Belediyesi kurulmuştur. Yönetim yapısının ve bağlılıklarının bu kadar sık değişmesi, ilçedeki sosyoekonomik gelişmeyi ve yönetim geleneklerinin oluşumunu olumsuz yönde etkilemiştir.

Mimari

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihi eserler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Havuzlu Köşk ve Çeşmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Havuzlu Köşk (Siyavuş Paşa Kasrı), Milli Egemenlik Parkı içinde yer almaktadır. Yapılan ekleme ve değişikliklere rağmen, köşk genel görünümüyle 16. yüzyıl Osmanlı sivil mimarlığının tüm özelliklerini yansıtmaktadır. Günümüzde çocuk kitaplığı olarak kullanılmaktadır. Adını, 16. yüzyılda III. Mehmed döneminde iki kez sadrazamlık yapmış olan Siyavuş Paşa'dan almıştır.

Siyavuş Paşa Çeşmesi de günümüze ulaşmıştır. Ayrıca, Siyavuş Paşa Kasrı çevresinde bulunan diğer tarihi kalıntıların han ya da hamam olduğu düşünülmektedir.

Çoban Çeşmesi ve Köprüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çobançeşme Köprüsü (Mimar Sinan Köprüsü), Londra Asfaltı'nın Atatürk Havalimanı kavşağında yer almaktadır. Altı kemerli ve 38 metre uzunluğunda olup, yontma taşlardan inşa edilmiştir. Bizans İmparatorluğu dönemine ait bu köprü, suyu bol olan Ayamama Deresi üzerine kurulmuşken, günümüzde derenin suları çekilmiş ve kuru bir dere yatağı üzerinde bulunmaktadır. Çoban Çeşmesi ise aynı köprünün yanındadır.

Soğanlı Çeşmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Soğanlı Çeşmesi, Bizans İmparatorluğu döneminde askerlerin susuzluğunu giderebilmek amacıyla yapılmıştır.

Viran Saray (Viran Bosna)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yenibosna Merkez Mahallesi'nde, Yenibosna İlköğretim Okulu'nun güneybatısında yer almaktadır. Günümüzde tamamen viran olmuş ve yalnızca sarayın kalıntıları mevcuttur. Yapılan incelemelerde Osmanlı dönemine ait olan bu sarayın ismini, bugünkü Yugoslavya sınırları içinde bulunan Bosna kentinden aldığı belirlenmiştir. Önceleri Saray Bosna olarak adlandırılan yapı, bir saldırı sonucu yıkıldıktan sonra Viran Bosna adını almıştır.

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bahçelievler, Türkiye ekonomisinde bazı yönleriyle ilklere imza atan ve önemli gelişmelere tanıklık eden bir ilçedir. Bu ilklerden bazıları şunlardır:

  • Yenibosna Doğu Sanayi Sitesi: Türkiye'nin ilk sanayi sitelerinden biridir.
  • Coca Cola İncirli Fabrikası: Türkiye'nin ilk kola fabrikasıdır.
  • Ömür Restaurant ve Yoğurt: Kanlıca Yoğurdu ile rekabet eden Ömür Yoğurtları, zamanında bölgenin önemli turistik mekanlarından biri olmuştur.
  • Kuyumcukent: Türkiye'nin yeni kuyumculuk merkezidir.

Bazı Önemli Kuruluşlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İhlas Holding
  • Türkiye Gazetesi
  • TGRT Haber
  • Feza Gazetecilik
  • İTKİB Dış Ticaret Kompleksi
  • İstanbul Vizyon Park
  • Nish İstanbul

Alışveriş Merkezleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • MetroPort AVM
  • Kadir Has Çocuk Dünyası
  • Metro Cash&Carry Merter
  • Koçtaş Yenibosna
  • Wedding World AVM (Kuyumcukent)
  • StarCity Outlet
  • Ömür Plaza
  • Şirinevler Osmanlı Çarşı Outlet
  • Eskidji Bit Pazarı

Vergi Daireleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Bahçelievler Hizmet Binası bünyesinde bulunan vergî daireleri şunlardır:

  • Kocasinan Vergi Dairesi,
  • Yenibosna Vergi Dairesi,
  • Güneşli Vergi Dairesi,
  • Merter Vergi Dairesi,
  • 14 Nolu Daimi Takdir Komisyonu,
  • Nakil Vasıtaları Vergi Dairesi Müdürlüğü Bahçelievler Tahsilat Şubesi.

Bu kurumlar, Bahçelievler Kamu Binaları kompleksi içinde yer almaktadır.[14]

Sağlık Kurumları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamu Sağlık Kurumları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İstanbul Fizik Tedavi Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi[15]
  • Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Bahçelievler Semt Polikliniği[16]
  • Bahçelievler Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi[17]
  • Bahçelievler Devlet Hastanesi[18]

Özel Sağlık Kurumları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Türk Böbrek Vakfı Hizmet Hastanesi[19]
  • Medical Park (Bahçelievler Metro)[20]
  • Aile Hastanesi (İncirli Kavşağı)[21]
  • İstanbul Göz Hastanesi (Çalışlar)[22]
  • İstanbul Aydın Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi[23]
  • Medicana Hastanesi (Haznedar Meydan)[24]
  • Safa Hastanesi (Ahmet Yesevi Caddesi)[25]
  • Özel Nisa Hastanesi (Fatih Caddesi)[26]
  • Özel Yenibosna Hastanesi (Yıldırım Beyazıt Caddesi)[27]
  • Özel Bahçelievler İstanbul Tıp Merkezi (Mahmutbey Caddesi)[28]
  • Özel Median Tıp Merkezi (Mustafa Kemal Paşa Caddesi)[29]
  • Özel Ataköy Hastanesi (E-5 Yanyol/Şirinevler)[30]
  • Özel Vital Hastanesi (Haznedar Meydan)
  • Medicana Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi (Haznedar Meydan)
  • Memorial Hastanesi (Ataköy Geçit/Şirinevler)

Eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Üniversiteler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi – Bahçelievler Kampüsü (İncirli Kavşağı)[31]
  • Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Bürosu (Talat Paşa Caddesi)[32]
  • İstanbul Kültür Üniversitesi – Yenibosna Kampüsü (Kuleli)[33]
  • İstanbul Aydın Üniversitesi Hazırlık Okulu (Adnan Kahveci Bulvarı, Yayla – eski Londra Asfaltı)[34]
  • İstanbul Aydın Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi (Çalışlar Caddesi)[35]

Ulaşım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Bahçelievler'den geçen ulaşım hatları

Ana Arterler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • E-5 (D100)
  • Basın Ekspres Yolu

Bahçelievler Bölgesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Adnan Kahveci Bulvarı (Eski Londra Asfaltı)
  • Naci Kasım Caddesi
  • İzzettin Çalışlar Caddesi
  • Ferit Selim Paşa Caddesi
  • Talat Paşa Caddesi
  • Deli Hüseyin Paşa Caddesi

Kocasinan Bölgesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

(Kocasinan Merkez, Cumhuriyet, Soğanlı, Siyavuşpaşa, Şirinevler, Hürriyet mahalleri)

  • Bağcılar Caddesi
  • Umut Caddesi
  • Rehber Caddesi
  • Alpay Caddesi
  • Kıbrıs Caddesi
  • Mustafa Kemal Paşa Caddesi
  • Çavuşpaşa Caddesi
  • Siyavuşpaşa Caddesi
  • Barbaros Caddesi
  • Kemal Sunal Caddesi (Şirinevler’den Vatan Caddesi Kanal D ve Hürriyet binasına kadar olan dere yolu, Tavukçu Dere Yolu)
  • Mahmutbey Yolu
  • Adnan Kahveci Bulvarı (Eski Londra Asfaltı)
  • Fetih Caddesi
  • Mimar Sinan Caddesi
  • Eski Edirne Yolu
  • Malazgirt Caddesi
  • Atatürk Caddesi

Yenibosna Bölgesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

(Yenibosna Merkez, Fevzi Çakmak, Zafer, Çobançeşme mahalleleri)

  • Atatürk Caddesi
  • Ahmet Yesevi Caddesi
  • Yıldırım Beyazıt Caddesi
  • Fatih Caddesi
  • Mithat Paşa Caddesi
  • Sanayi Caddesi
  • 29 Ekim Caddesi
  • Değirmenbahçe Caddesi
  • Yalçın Koreş Caddesi

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e f g h i j k l "Nüfus". bahcelievler.gov.tr. 16 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2017. 
  2. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  3. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  4. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  9. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  10. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  11. ^ a b c d e f g h i j
  12. ^ 1992 yılında Bahçelievler'in Bakırköy'den ayrılmasıyla Muzaffer Doğan ara seçimlerde belediye başkanı seçilmiştir.
  13. ^ "yerelnet.org.tr, Bahçelievler Belediyesi". 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014. 
  14. ^ (Uydu Haritası) 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  15. ^ (Uydu Haritası) 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ (Uydu Haritası) 24 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  17. ^ (Uydu Haritası)18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ (Uydu Haritası) 4 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.  (Uydu Haritası) 3 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  20. ^ (Uydu Haritası) 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  21. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  22. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  23. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  24. ^ (Uydu Haritası) 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  25. ^ (Uydu Haritası) 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  26. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  27. ^ (Uydu Haritası) 3 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  28. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.  (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  29. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  30. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  31. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  32. ^ (Uydu Haritası) 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  33. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  34. ^ (Uydu Haritası) 17 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  35. ^ (Uydu Haritası) 18 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Bahçelievler ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
Bağcılar
 
Küçükçekmece Kuzey Güngören
Batı   Bahçelievler    Doğu
Güney
Bakırköy
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bahçelievler&oldid=35448525" sayfasından alınmıştır