İçeriğe atla

Füniküler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bakü, Azerbaycan'da hizmet veren füniküler hattı
İstanbul, Türkiye'de hizmet veren F1 (Taksim - Kabataş) Füniküler Hattı
Locarno, İsviçre'de geleneksel bir füniküler

Füniküler, bir dağ veya tepe gibi dik eğimli bir araziye döşenen, bir demiryolu hattı boyunca yer alan noktaları birbirine bağlayan bir tür kablolu demiryolu sistemidir. Sistem, rayın üst ucundaki bir makaraya dolanan bir nakliye kablosunun zıt uçlarına kalıcı olarak bağlanmış iki karşı ağırlıklı vagonun (araç veya tren olarak da adlandırılır) birbirini etkilemesi prensibi ile karakterize edilir.[1][2]

Böyle bir konfigürasyonun sonucu, iki vagonun eş zamanlı olarak hareket etmesidir: biri yükselirken diğeri eşit hızda alçalır. Bu özellik, fünikülerleri yokuş yukarı çekilen tek kabinli eğimli asansörlerden ayırır.[1][2][3]

Füniküler terimi, 'halat' anlamına gelen "funis" kelimesinin küçültme eki almış hâli olan Latince "funiculus" kelimesinden türemiştir.[4]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b The Giessbach Funicular with the World's First Abt Switch [Dünyanın İlk Abt Switch'ine Sahip Olan Giessbach Füniküleri] (PDF) (İngilizce). The American Society of Mechanical Engineers. 2015. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  2. ^ a b Kittelson & Assoc, Inc., Parsons Brinckerhoff, Inc., KFH Group, Inc., Texam A&M Transportation Institute, & Arup (2013). "Chapter 11: Glossary and Symbols". Transit Capacity and Quality of Service Manual. Transit Cooperative Highway Research Program (TCRP) Report 165 [Taşıma Kapasitesi ve Hizmet Kalitesi El Kitabı. Transit Kooperatifi Karayolu Araştırma Programı (TCRP) Raporu 165] (İngilizce) (3. bas.). Transportation Research Board. ss. 11-20. doi:10.17226/24766. ISBN 978-0309283441. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  3. ^ Pyrgidis, Christos N. (21 Nisan 2016). "Cable railway systems for steep gradients". Railway Transportation Systems: Design, Construction and Operation [Raylı Ulaşım Sistemleri: Tasarım, İnşaat ve İşletme] (İngilizce). CRC Press. ss. 251-260. ISBN 978-1-4822-6216-2. 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  4. ^ "funicular" [füniküler]. Oxford Dictionaries. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]