Amsterdam

Amsterdam
Amsterdam
Bayrak Arma
Sloganlar: Heldhaftig,Vastberaden,Barmhartig
Amsterdam'ın sınırları
Amsterdam Amsterdam'ın Hollanda'daki konumu
Ülke	Hollanda Hollanda
İl	Kuzey Hollanda
Belediye	Amsterdam
Alt idari birimler	Liste Merkez Noord West Nieuw-West Zuid Oost Zuidoost Westpoort
İdare
• Belediye Başkanı	Eberhard van der Laan (PvdA)
Yüzölçümü
• Toplam	84 km²
Rakım	2 m
Nüfus  (2010)
• Toplam	1,468,122
• Yoğunluk	4.484/km²
• Kent	797,896
Zaman dilimi	UTC+1 (OAZD)
• Yaz (YSU)	UTC+2 (OAZD)
Alan kodu	020
Plaka kodu	G, GZ, GX
Resmî site www.amsterdam.nl

Amsterdam Hollanda'nın başkentidir. Ama hükümeti barındırmaz, yani idari başkent değildir. İdari başkent Lahey'dir. Şehri bölen kanallar sebebiyle şehire "Kuzeyin Venedik'i" tanımlaması oldukça uygundur. Dünyada görülebilecek en ilginç kentlerden biridir.

12. yüzyılda Amstel ırmağının kıyısında bir balıkçı köyü olarak kurulan Amsterdam, bugün Hollanda'nın kişi sayısı bakımından en büyük, kültürel ve parasal yönden de en önemli kentidir. Kentte 2005 sayımına göre 742.209 kişi yaşasa da, bu sayı çevresiyle birlikte 1,5 milyonu bulur.

Özellikle, Amsterdam'da bulunan Dam Meydanı çok ünlüdür ve dünyanın bir çok yerinden ziyaretçi akınına uğramaktadır.

Amsterdam, çoğunlukla 17. yüzyıldan kalma yapılarıyla, Avrupa'daki en köklü kent dokularından birini barındırır. Kentin eski bölümü iç içe geçmiş ay biçimindeki kanallardan oluşur. Bu kanalların iki yakasındaki tarihî evlerin bir bölümü bugün ev, geri kalanı ise, kamu ya da özel işyeri olarak kullanılır.

Kanallar zamanında ülkeyi korumak için yapılmıştır. Kanalların üzerinde de yüzen evler (karavan ve bot şeklinde) bulunur. Tanınmış Concertgebouworkest (konser binası) senfoni orkestrasını Amsterdam'da görebilrsiniz.

Turizm

Amsterdam, en çok ziyaret edilen 5. merkezdir. Yıllık 4.2 milyon turist ülke dışından Amsterdam'a gelir. 17'si 5 yıldızlı olmak üzere 350 otel ile toplamda 45 bin yatak kapasitesi bulunmaktadır.

Şehirde birçok müze bulunmaktadır. Bunların en önemlileri Rjiks Museum diğeri ise Van Gogh Museum'dur. Bunların dışında, Amsterdams Historisch Museum, Rembrandthuis, Anne Frank Huis, Hermitage, Troppenmuseum, Verzetmuseum Stadelijik Museum'u sayabiliriz.

Genelevlerin olduğu "Kırmızı Işıklar" bölgesi ("Red Light District") ile daha çok tütünle karıştırılarak ya da karıştırılmadan içilen esrarın, Space Cake (esrarlı kurabiye) ve mantarların satıldığı "kahvehane"ler ("Coffeeshop") kente gelenlerin ilgisini çeken yerler arasındadır.

Ulaşım

Amsterdam bisiklet-dostu bir şehirdir. Şehirde bisiklet yolları ve bisiklet park alanlarıyla "bisiklet kültürü"nün geliştiği bir merkezdir.

Şehirde 1 milyonu bisiklet bulunduğu tahmin edilmektedir. Ancak bisiklet hırsızlığı oldukça yaygındır. Bu yüzden bisiklet sahiplerinin büyük kilitlerle bisikletlerini hırsızlara karşı koruma eğilimi vardır. Şehir içinde araç kullanmak tercih edilmez. Çünkü park ücretleri oldukça yüksektir.

Ayrıca birçok cadde ve sokak araç trafiğine kapatılmıştır. Toplu taşıma otobüs ve tramvaylar ile sağlanır. Şehirde dört metro hattı bulunmaktadır, beşinci hat ise yapım halindedir. (Ancak kentin doğal dokusuna zarar verdiği düşüncesiyle bilinçli olarak yapım geciktirilmektedir.)

Şehir kanallarında deniz taksi ve deniz otobüsleriyle toplu taşıma yapılır. Turistler küçük teknelerle kanallarda şehir turu attırılır.

Amsterdam yakınlarında bulunan Badhoevedorp Kavşağı, 1932'den bu yana Hollanda'da otoyolların ana merkezidir. Amsterdam Havalimanı(Amsterdam Airport Schiphol), Amsterdam Ana Tren İstasyonu'ndan (NS Amsterdam Centraal Station) trenle yaklaşık 15-20 dakika kadar uzaktadır. İsmi her ne kadar Amsterdam Havalimanı diye geçse de aslında Amsterdam sınırları içinde olmayıp Haarlemermeer Belediyesi sınırlarındadır.

Hollanda'nın bu en büyük havalimanı, Avrupa'da dördüncü, dünyada onuncu sıradadır. Yılda 44 milyon kişiyle dünyanın en kalabalık üçüncü havalimanıdır.

Üniversiteler

Amsterdam Üniversitesi (Universiteit van Amsterdam) ile Amsterdam Özgür Üniversitesi (Vrije Universiteit Amsterdam) Amsterdam'ın en önemli üniversiteleridir.

1632 yılında kurulmuş olan Amsterdam Üniversitesi şehrin en büyük üniversitesi olup Avrupa'nın değerli araştırma üniversitelerinden biridir. Amsterdam Özgür Üniversitesi ise 1880 yılında, sonradan başbakan olacak Abraham Kuyper'ce, tutucu-Protestan ([Kalvenizm | Kalvinci]) yapıda kurulmuş olup adını devlet ile kilise kurumlurından bağımsız olmasından alır. Bunun yanında şehirde bir çok yüksek okul bulunmaktadır. Ayrıca İslam Üniversitesi bulunmaktadır.

Görülmesi Gereken Yerler

• Van Gogh Müzesi: 200'den fazla resim, 500 çizim ve taslak, ayrıca Japon eseri yer almaktadır.
• Anne Frank Huis veya Anne Frank Museum: Anne Frank'ın doğum evi her yıl yaklaşık 1 milyon kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
• Rijksmuseum (Devlet Müzesi) Amsterdam'ın Paris'i olarak tanımlanır. En büyük ve en önemli müzelerindendir. Birçok Rembrandt eseri görebilirsiniz. 1400- 1900'ler arası 5000 resim içermektedir.
• Rembrandthuis (Rembrandt Evi): Ressam Rembrandt 17.yy izleri taşıyan bu evde yaklaşık 20 yıl yaşamıştır.
• Jordaan: Amsterdam'ın bambaşka yüzüdür. Çiçekli balkonları ile kanal boyunca sıralanan binalar ve kanal kenarlarında keyifli kafelerde tüm gece boyunca oturulabilir. Bölge adeta kanal boyu evleri müzesi gibidir.
• De Wallen ya da Red Light District: Ünlü Kırmızı Işık Bölgesi şehrin tam merkezinde yer almaktadır.
• Stedelijk Museum CS: 1895 yılında açılmış müze modern sanat müzesidir.
• Madame Tussauds Müzesi

Özellikle Van Gogh ve Rijks müzeleri önünde oluşan uzun kuyruklardan dolayı biletlerin şehrin belirli bölgelerinde bulunan turist ofislerinden temin edilmesi zaman kaybının önüne geçmektedir.

Demografik yapısı

1300 yılında Amsterdam nüfusu bin kişiydi. 1400 yılında 3 bindi. 1675'ten sonra nüfus hızla artarak 206 bine ulaştı. 1850'lere kadar nüfusta çok büyük bir artış yaşanmadı. Şehrin 1850'deki nüfusu 224 bindi. Şehrin günümüzdeki nüfusu 742 bindir. Şehre 20. yüzyılda ilk toplu göç Endonezyadan geldi. Ardından Türkiye, Fas, İspanya, İtalya'dan işçiler 1960'larda göç etti. Surinam'ın 1975'te bağımsızlığını kazanmasıyla Surinam'dan bir göç dalgası yaşandı.

20. Yüzyılın sonlarına doğru özellikle müslüman azınlıklara karşı değişen politikalar, okullarda azınlık dillerinde verilen derslerin kaldırılması gibi kültürel baskılar Amsterdam kentinde de kendisini gösterdi. En büyük azınlık dilleri olan Türkçe ile Arapça dillerindeki TV kanalları temel Kablo TV paketlerinden kaldırıldı. Seçimlerde adayların azınlık dillerinde kampanya yürütmeleri eleştirildi ve bazı durumlarda basılı yayınlar toplatıldı.

Spor

Hollanda 1. Ligi Eredivisie'de yeralan AFC Ajax takımı Amsterdam kentinin en büyük futbol klübüdür. Takımın stadyumu olan Amsterdam ArenA şehrin güneydoğusu olan Bijlmer'da yeralır. Bunun yanında Amsterdam 1928 Yaz Olimpiyatları'na ev sahipliği yapmıştır. Olimpiyatlar için yapılmış olan Amsterdam Olimpiyat Stadyumu son yıllarda tamamen yenilenmiş olup spor müzesi olarak hizmet vermekte ve Amsterdam Maratonu gibi spor ve kültür etkinlikleri için kullanılmaktadır.

Kardeş Şehirler

Turkey İstanbul, Türkiye Turkey Kocaeli, Türkiye Mozambik Beira, Mozambik NikaraguaManagua, Nikaragua CezayirCezayir (şehir), Cezayir

Çin Pekin, Çin Saraybosna, Bosna-Hersek Kanada Montreal, Kanada Letonya Riga, Letonya

Dış bağlantılar

• Anne Frank Museum - Anne Frank Müzesi bilgi sitesi
• Van Gogh Museum - Van Gogh Müzesi bilgi sitesi
• Amsterdam.nl - Resmi yerel yönetim sitesi
• Türkçe Amsterdam Gezi Rehberi
• Rijk Museum - Rijk Müzesi bilgi sitesi
• I amsterdam - Ziyaretçi portalı
• Amsterdam Hakkında - Amsterdam bilgi sitesi
• Rembrandt Evi - Rembrandt Evi bilgi sitesi

Galeri

• 
  Kentin "Jordan" bölgesindeki kanallar
• 
  Rokin kanalı
• 
  Rembrandt'ın tablolarına konu olan Nieuwmarkt ("Yenipazar") alanındaki Waag adlı yapı
• 
  Amstel
  Frans Koppelaar
• 
  Kentin simgelerinden; yeldeğirmenleri
• 
  Rotterdam - Güney Hollanda
• 
  Amsterdam
• 
  Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da bulunan bir kanal yolu.