Buryatya marşı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Buryatça: Бүгэдэ Найрамдаха Буряад Уласай дуулал
Türkçe: Buryatya Cumhuriyeti Marşı
Bügede Nairamdaka Buriaad Ulasai duulal
Buryatya arması
Buryatya Cumhuriyeti
Ulusal Marşı
GüfteDamba Zhalsarayev (Buryatça versiyonu)
Oleg Dmitriyev (Rusça versiyonu)
BesteAnatoliy Andreyev
Kabul tarihi20 Nisan 1995
Ses örneği
noicon

Buryatya Cumhuriyeti devlet marşı,[a] Rusya federal bölümlerinden bayrağı ve armasıyla birlikte Buryatya'nın devlet sembollerinden biridir. İlk olarak gayri resmi olarak Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, 1983 ile 1990 yılları arasında Rusça orijinal sözlerle "Yerli Toprakların Şarkısı"[b] ismiyle kullanıldı.

Marş, Buryat şair Damba Zhalsarayev tarafından yazılırken,[1] müzik Buryat bestecisi ve müzik öğretmeni Anatoliy Andreyev tarafından bestelendi. 20 Nisan 1995'te N121-I sayılı "Buryatya Cumhuriyeti Devlet Marşı Hakkında" Kanun ile kabul edilmiştir.[2]

Sözleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Sözler hem Buryatça[3][4] hem de Rusça[5][6] dillerinde resmidir. Resmi olmayan tek bir Türkçe çeviri de gösterilmektedir.

Buryatça versiyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kiril alfabesi[3][4][5][6] Moğol alfabesi Latin alfabesi IPA transkripsiyonu[c]

I
Үнгын дайдаар, хангай тайгаар нэмжыгшэ
Үлзы Буряад – манай нангин үлгы.
𝄆 Сэлмэг сарюун, сэнхир номин шарайшни
Сэдьхэлдэмнай хэзээдэшье зулгы. 𝄇

II
Эрхим хангал санзай шэнги агаарташ
Эршэ хүсөөр элсүүлэнгүй яалайб!
𝄆 Эмтэй домтой мүнхын уһан аршаандаш
Эльгэ зүрхөө хүртүүлэнгүй яалайб! 𝄇

III
Холын замда эхын ёһоор юрөөжэ,
Хүмүүн зондо хэтын жаргал хүсөөш.
𝄆 Саяан хадын[d] сэлгеэн амяар арюудхан,
Байгал далайн гэгээн долгёор сүршөөш. 𝄇

IV
Шэрүүн сагай ерээшье һаа дэлхэйдэ,[e]
Шинии заяан замһаа хадуурхагүйл.[f]
𝄆 Эбтэй дорюун бүлын ёһоор жаргыш даа,
Энхэ Буряад – манай нангин үлгы. 𝄇

Эхэ нютаг![g]}}

I
ᠦᠨᠡᠭᠡ ᠶᠢᠨ ᠳᠠᠶᠢᠳᠤᠷ᠎ᠠ᠂ ᠬᠠᠩᠭᠠᠢ ᠲᠠᠶᠢᠭ᠎ᠠ ᠪᠠᠷ ᠨᠡᠮᠡᠵ ᠢᠰᠢ
ᠦᠯᠵ ᠤ ᠪᠤᠷᠶ᠎ᠠ ᠳᠤ – ᠮᠠᠨ ᠤ ᠨᠠᠩᠭᠢᠨ ᠦᠯ ᠤ᠃
𝄆 ᠰᠡᠯᠡᠮᠡᠭ ᠰᠠᠷᠶᠤᠨ᠂ ᠰᠡᠩᠬᠢᠷ ᠨᠣᠮᠢᠨ ᠰᠢᠷᠠᠶᠢᠰᠢᠨᠢ
ᠰᠡᠳᠢᠬᠥᠯᠢᠳᠡᠮᠨᠠᠢ ᠬᠡᠵᠢᠶᠡᠳᠡᠰᠢᠶ᠎ᠡ ᠵᠤᠯᠤᠭ᠃ 𝄇

II
ᠡᠷᠡᠬᠢᠮ ᠬᠠᠩᠭᠠᠯ ᠰᠠᠨᠵᠠᠢ ᠱᠢᠩᠭᠢ ᠠᠭᠠᠷᠲᠠᠰᠢ
ᠡᠷᠰᠢ ᠬᠦᠰᠡᠷ᠎ᠡ ᠡᠯᠰᠡᠭᠦᠯᠦᠩᠭᠦᠢ ᠶᠠᠯᠠᠶᠢᠪ
𝄆 ᠡᠮ ᠲᠡᠢ ᠳᠣᠮ ᠲᠠᠢ ᠮᠦᠩᠬ᠎ᠠ ᠶᠢᠨ ᠤᠬᠠᠨ ᠠᠷᠱᠠᠩᠳᠠᠰᠢ
ᠡᠯᠭᠡ ᠵᠢᠷᠦᠬᠡ ᠪᠡᠨ ᠬᠦᠷᠲᠦᠭᠦᠯᠦᠨ ᠭᠦᠢ ᠶᠠᠯᠠᠶᠢᠪ 𝄇

III
ᠬᠣᠯᠠ ᠶᠢᠨ ᠵᠠᠮᠳᠠ ᠡᠬᠡ ᠶᠢᠨ ᠶᠣᠬᠣᠣᠷ ᠶᠦᠷᠡᠵᠡ᠂
ᠬᠥᠮᠥᠨ ᠵᠣᠨᠳᠣ ᠬᠡᠲᠦ ᠶᠢᠨ ᠵᠢᠷᠭᠠᠯ ᠬᠦᠰᠥᠱᠢ᠃
𝄆 ᠰᠠᠶᠠᠨ ᠬᠠᠳᠠ ᠶᠢᠨ ᠰᠡᠯᠭᠶᠡᠨ ᠠᠮᠠᠶᠠᠷ ᠠᠷᠤᠳᠬᠠᠨ᠂
ᠪᠠᠶᠢᠭᠠᠯ ᠳᠠᠯᠠᠢ ᠶᠢᠨ ᠭᠡᠭᠡᠨ ᠳᠣᠯᠣᠭᠶᠠᠷ ᠰᠦᠷᠦᠰᠢᠶᠡᠰᠢ᠃ 𝄇

IV
ᠱᠢᠷᠦᠨ ᠰᠠᠭᠠᠢ ᠶᠡᠷᠡ ᠪᠡᠨᠰᠢᠶ᠎ᠡ ᠬᠠ ᠳᠡᠯᠬᠡᠶᠢᠳᠡ᠂
ᠰᠢᠩᠢ ᠵᠠᠶᠠᠭᠠᠨ ᠵᠠᠮᠬᠠ ᠬᠠᠳᠠᠭᠤᠷᠬᠠᠭᠦᠶᠢᠯ᠃
𝄆 ᠡᠪ ᠲᠡᠢ ᠳᠣᠷᠣᠶᠤᠨ ᠪᠦᠯᠢ ᠶᠢᠨ ᠶᠣᠬᠣᠣᠷ ᠵᠢᠷᠭ ᠤᠰ ᠳ᠋ᠠ᠂
ᠡᠩᠬᠡ ᠪᠤᠷᠶ᠎ᠠ ᠳᠤ – ᠮᠠᠨ ᠤ ᠨᠠᠩᠭᠢᠨ ᠦᠯ ᠤ᠃ 𝄇

ᠡᠭᠡ ᠨᠦᠲ᠋ᠠᠭ}}

I
Üngiin daidaar, kangai taigaar nemzhiigshe
Ülzii Buriaad – manai nangin ülgii.
𝄆 Selmeg sariuun senkir nomin sharaishni
Sedkeldemnai kezeedeshie zulgii. 𝄇

II
Erkim kangal sanzai shengi agaartash
Ershe küsöör elsüülengüi iaalaib!
𝄆 Emtei domtoi münkiin uhan arshaandash
Elge zürköö kürtüülengüi iaalaib! 𝄇

III
Koliin zamda ekiin iohoor iüröözhe,
Kümüün zondo ketiin zhargal küsöösh.
𝄆 Saiaan kadiin selgieen amiaar ariuudkan,
Baigal dalain gegeen dolgioor sürshöösh. 𝄇

IV
Sherüün sagai iereeshie haa delkeide,
Shinii zaiaan zamhaa kaduurkagüil.
𝄆 Ebtei doriuun büliin iohoor zhargiish daa,
Enke Buriaad – manai nangin ülgii. 𝄇

Eke niutag!

Buryatça telaffuz: [
1
[uŋ.ˈgɨːn | ˈdɛ͡e̞.däːr | χäɴ.ˈɢɛ͡e̞ ˈtʰɛ͡e̞.ʁäːr ˈne̝m.ʒʲɪk.ʃɤ̞ |]
[uɫ.ˈzɨː bʊ.ˈrʲäːt mä.ˈnɛ͡e̞ ˈnäŋ.gʲɪɴ uɫ.ˈgɨː ǁ]
𝄆 [ˈsʰɨ̞ɫ.mɤ̞k sʰä.ˈrʲʊːn ˈsʰɨ̞ŋ.xʲɪr ˈnɔ.mʲɪn ʃä.ˈrɛ͡e̞ʃ.nʲɪ |]
[sʰɨ̞tʲ.xɤ̞ɫ.dɤ̞m.ˈnɛ͡e̞ xɤ̞.ˈze̞ː.dɤ̞ʃʲ.jɤ̞ zʊɫ.ˈgɨː ‖] 𝄇

2
[ˈe̝r.xʲɪm | ˈχäɴ.ɢɐɫ | sʰän.ˈzɛ͡e̞ ˈʃɨ̞ŋ.gʲɪ ä.ˈʁäːr.tʰɐʃ |]
[ˈe̝r.ʃɤ̞ xu.ˈsɵːr e̝ɫ.ˈsuː.ɫɤ̞ŋ.gu̯e̞ ˈjäː.ɫɛ͡e̞p ‖]
𝄆 [e̝m.ˈtʰɤ̞͡e̞ dɔm.ˈtʰœ͡ɛ muŋ.ˈxɨːŋ ˈʊ.ɦɐɴ är.ˈʃäːn.dɐʃ |]
[ˈe̝lʲ.gɤ̞ zur.ˈxɵː xur.ˈtʰuː.ɫɤ̞ŋ.gu̯e̞ ˈjäː.ɫɛ͡e̞p ‖] 𝄇

3
[χɔ.ˈɫɨːɴ | ˈzäm.dɐ | e̝.ˈxɨːŋ jɔ.ˈɦɔːr ju.ˈrɵː.ʒɤ̞ |]
[xu.ˈmuːŋ ˈzɔn.dɔ xɤ̞.ˈtʰɨːŋ ˈʒär.ɢɐɫ xu.ˈsɵːʃ ‖]
𝄆 [sʰä.ˈjäːɴ χä.ˈdɨːɴ sʰɨ̞lʲ.ˈgʲe̞ːŋ ä.ˈmʲäːr ä.ˈrʲʊːt.χɐɴ |]
[ˈbɛ͡e̞.ʁɐɫ dä.ˈɫɛ͡e̞ŋ ge̝.ˈge̞ːŋ dɔlʲ.ˈgʲɔːr sʰur.ˈʃɵːʃ ‖] 𝄇

4
[ʃɨ̞.ˈruːŋ | sʰä.ˈʁɛ͡e̞ | je̝.ˈre̞ːʃʲ.jɤ̞ ˈɦäː de̝ɫ.ˈxe̞ː.dɤ̞ |]
[ʃɨ̞.ˈnʲiː zä.ˈjäːɴ zäm.ˈɦäː χä.ˈdʊːr.χɐ.gu̯e̞ɫ ‖]
𝄆 [e̝p.ˈtʰe̞ː dɔ.ˈrʲʊːɴ bu.ˈɫɨːŋ jɔ.ˈɦɔːr ʒär.ˈgɨːʃ däː |]
[ˈe̝ŋ.xɤ̞ bʊ.ˈrʲäːt | mä.ˈnɛ͡e̞ ˈnäŋ.gʲɪɴ uɫ.ˈgɨː ǁ] 𝄇

[ˈe̝.xɤ̞ ˈnʲʊ.tʰɐk ‖]

Rusça versiyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kiril alfabesi[5][6][7] Latin alfabesi Söylendiği şekliyle IPA transkripsiyonu[h]

I
Таёжная, озёрная, степная,
Ты добрым светом солнечным полна.
𝄆 Цветущая от края и до края,
Будь счастлива, родная сторона. 𝄇

II
Брусничный дух, черёмухи дыханье,
Лилового багульника настой.
𝄆 Я не дышу, а пью благоуханье
Моей земли, равнинной и лесной. 𝄇

III
Прими, земля, сыновнее спасибо,
Святой водой Байкала угости,[i]
𝄆 Чтоб я обрёл невиданную силу
Для дальнего нелёгкого пути. 𝄇

IV
С тобой, земля, мы слиты воедино,
Моею стала и судьба твоя.
𝄆 Поклон тебе от сердца, край родимый,
Любимая Бурятия моя. 𝄇

О, мать-земля!}}

I
Tayozhnaya, ozyornaya, stepnaya,
Ty dobrym svetom solnechnym polna.
𝄆 Tsvetushchaya ot kraya i do kraya,
Bud' schastliva, rodnaya storona. 𝄇

II
Brusnichnyy dukh, cheryomukhi dykhan'ye,
Lilovovo bagul'nika nastoy.
𝄆 Ya ne dyshu, a p'yu blagoukhanye
Moyey zemli, ravninnoy i lesnoy. 𝄇

III
Primi, zemlya, synovneye spasibo,
Svyatoy vodoy Baykala ugosti,
𝄆 Chtob ya obryol nevidannuyu silu
Dlya dal'nevo nelyogkovo puti. 𝄇

IV
S toboy, zemlya, my slity voyedino,
Moyeyu stala i sud'ba tvoya.
𝄆 Poklon tebe ot serdtsa, kray rodimyy,
Lyubimaya Buryatiya moya. 𝄇

O, mat'-zemlya!

Rusça telaffuz: [
1
[tɐ.ˈjɵʐ.nɐ.ja | ɐ.ˈzʲɵr.nɐ.ja sʲtʲɪp.ˈna.jɐ |]
[tɨ ˈdo.brɨm ˈsvʲɛ.tɐm ˈsoɫ.nʲɪt͡ɕ.nɨm pɐɫ.ˈna ‖]
𝄆 [t͡svʲɪ.ˈtuɕ.ɕæ.jɐ ɐt‿ˈkra.jə i dɐ‿ˈkra.ja |]
[butʲ ˈɕːas.lʲi.vɐ rɐd.ˈna.jɐ stɐ.rɐ.ˈna ‖] 𝄇

2
[bru.ˈsʲnʲit͡ɕ.nɨj dux | t͡ɕɪ.ˈrʲɵ.mʊ.xʲi dɨ.ˈxanʲ.jɛ |]
[lʲɪ.ˈɫo.vɐ.vɐ bɐ.ˈɡulʲ.nʲɪ.kɐ nɐ.ˈstoj ‖]
𝄆 [ja nʲɛ dɨ.ˈʂu ɐ‿pʲju bɫə.ɡɐ.u.ˈxanʲ.jɛ |]
[mɐ.ˈjej zʲɪm.ˈlʲi rɐv.ˈnʲin.nɐj i lʲɪsˈ.noj ‖] 𝄇

3
[prʲɪ.ˈmʲi | zʲɪm.ˈlʲa | sɨ.ˈnov.nʲɛ.jɛ spɐ.ˈsʲi.bɐ |]
[svʲɐ.ˈtoj vɐ.ˈdoj bɐj.ˈka.ɫɐ u.ɡɐsʲ.ˈtʲi |]
𝄆 [ʂtob‿ja ɐˈ.brʲɵɫ nʲɪ.ˈvʲi.dɐn.nu.ju ˈsʲi.ɫu |]
[dlʲɐ‿ˈdalʲ.nʲɛ.vɐ nʲɛ.ˈlʲɵx.kɐ.vɐ pu.ˈtʲi ‖] 𝄇

4
[s‿tɐ.ˈboj | zʲɪm.ˈlʲa | mɨ ˈslʲi.tɨ va.jɛ.ˈdʲi.nɐ |]
[mɐ.ˈje.jʊ ˈsta.ɫɐ i sʊdʲ.ˈba tvɐ.ˈja ‖]
𝄆 [pɐ.ˈkɫon tʲɛ.ˈbʲɛ ɐt‿ˈsʲɛr.t͡sɛ kraj rɐ.ˈdʲi.mɨj |]
[lʲʊ.ˈbʲi.ma.ja bu.ˈrʲa.tʲi.ja mɐ.ˈja ‖] 𝄇

[o matʲ zʲɪm.ˈlʲa]

Türkçe çeviri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tayga ülkesi, göller ve çayırlar,
iyi güneş ışığıyla dolusun.
Bir kenardan diğerine müreffeh,
mutlu ol, memleketimiz.

Bir kızılcık ruhu, bir kiraz nefesi,
menekşe biberiye infüzyonu.
Nefes almıyorum ama kokuyu içiyorum,
ülkemin ovaları ve ormanları.

Ülkem, oğullarının şükranlarını kabul et,
Baykal'ın kutsal suyunu alın.
Bu yüzden gücü eşi görülmemiş buluyorum,
uzun ve zor bir yola.

Seninle birlikteyiz, toprağımız,
senin kaderin de benim oldu.
Sana yüreğimden boyun eğiyorum sevgili ülkem,
sevgili Buryatya'm!

Anavatan![9]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Buryatça: Буряад Уласай түрын дуулал, Buryatça telaffuz: [bʊˈrʲäːt ʊɫɐˈsʰɛː tʰuˈrɨːn ˈdʊːɫɐɫ]
  2. ^ Rusça: Песня о родной земле, Rusça telaffuz: [ˈpʲesʲnʲə ə‿rɐdˈnoj zʲɪˈmlʲe]
  3. ^ See Help:IPA and Buryat language § Phonology.
  4. ^ "уулын" kelimesi de kullanılmıştır.
  5. ^ Ayrıca "Шэрүүн сагһаа сусархагүйл хэзээшье".
  6. ^ Ayrıca "Шинии заяан, шинии үндэр харгы".
  7. ^ Bazen "Нангин үлгы!"
  8. ^ See File:Anthem of Buryatia (orchestral vocal version) (Russian).ogg, Help:IPA/Russian and Russian phonology.
  9. ^ "Buryat ASSR sırasında orijinal şarkı sözlerinde Kрутой водой Аргана угости.[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Buryatya Halk şairi Damba Zhelsarayev'in 85. yıldönümüne (Rusça)". 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  2. ^ "Buryatya Cumhuriyeti Devlet Marşı Yasası (Rusça)". 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018. 
  3. ^ a b "Буряад Уласай гимн". 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2019. 
  4. ^ a b "Буряад юртэмсэ". buryadxelen.com. 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  5. ^ a b c "Гимн Бурятии". 10 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  6. ^ a b c "Официальный сайт издательского дома «Буряад Үнэн»". БУРЯАД YНЭН (Rusça). 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  7. ^ "Государственные символы России » Символы субъектов Российской Федерации »". project.rsl.ru. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2023. 
  8. ^ "Unofficial Anthem of the Buryat ASSR "Песня о родной Земле" (Rare)". 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – YouTube vasıtasıyla. 
  9. ^ "National Anthems & Patriotic Songs – Letra de Buryatia, Anthem of the Republic of – Бүгэдэ Найрамдаха Буряад Уласай дуулал (Bügede Najramdaka Burjád Ulasaj dúlal) + traducción al Inglés (Versión #2)" (İngilizce). 12 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Harici bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Buryatya_marşı&oldid=31625332" sayfasından alınmıştır