Aişe: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Dereli97 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Mavrikant tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
Dereli97 (mesaj | katkılar)
20. satır: 20. satır:
Ayrıca bakınız; [[Muhammed eleştirisi]]
Ayrıca bakınız; [[Muhammed eleştirisi]]


Muhammed'in Aişe ile evliliğini Hakim kızı Havle'nin teklif ettiği kaydedilmiştir. Bu öneri üzerine Aişenin [[Cübeyr b. Mut'im]]le olan evlilik sözleşmesi genel mutabakat ile bir kenara kaldırılmıştır. Ebubekir bu evliliğe başlarda "uygun ve yasal" olup olmadığı konusunda şüphe ile yaklaşmıştır.
Muhammed'in Aişe ile evliliğini Hakim kızı Havle'nin teklif ettiği kaydedilmiştir. Bu öneri üzerine Aişenin [[Cübeyr b. Mut'im]]le olan evlilik sözleşmesi genel mutabakat ile bir kenara kaldırılmıştır. Ebubekir bu evliliğe başlarda "uygun ve yasal" olup olmadığı konusunda şüphe ile yaklaşmıştır(kaynak belirtilmeli).


====Kaynaklarda====
====Kaynaklarda====

Sayfanın 22.35, 13 Ocak 2015 tarihindeki hâli

Aişe bint Ebu Bekir (doğum tarihi 613/614[1], Mekke - 678, Medine)[1] (Arapça: عَائِشَةْ بِنْتِ أَبِي بَكْرْ ‎), İslam peygamberi Muhammed'in eşlerinden biri, halife Ebu Bekir'in kızı. Muhammed gibi Kureyş kabilesindendir.

Sünnîler tarafından Muhammed'in diğer eşleri gibi Müminlerin Annesi ve "sıddıka" sıfatları ile anılmakla birlikte benzer saygı ve güven Şii Müslümanlarca gösterilmez.

Aişe, günümüze ulaşan birçok hadis rivayetinde birincil kaynak olarak kabul edilir.

Kimliği

Baba tarafından soyu: Aişe bint-i Ebû Bekir-i Sıddîk, b. Ebu Kuhâfe, b. Amir, b.Ömer, b.Kâb, b. Sa'd, b. Teym, b. Mürre, b.Kâb, b. Lüey, b. Galib, b. Fihr, b. Mâlik'tir.[2]

Anne tarafından soyu: Aişe bint Ümmü Rûman, bint Amir, b. Uveymir, b. Abdşems, b. Attâb, b. Üzeyne, b. Sübey', b. Dehmân, b. Hâris, b. Ğanem, b. Mâlik, b. Kinâne'dir.[2]

Aişe, babası tarafından Kureyş, Temîmî, annesi tarafından Kenanî'dir.[2] İslam Peygamberi Muhammed ile nesepleri baba tarafından yedinci-sekizinci kuşakta; anne tarafından nesepleri ise, onbir-onikinci kuşakta birleşmektedir.[2] Aişenin künyesi, Abdullah'ın annesi demek olan "Ümmü Abdullah" tır. [3]Bu künyenin kendisine Muhammed tarafından verildiği ifade edilmektedir.[4][3][5] Sözkonusu edilen Abdullah, Aişe'nin kız kardeşi Esma'nın ve eniştesi Zübeyr'in oğlunun ismidir.

Erken dönem hayatı

Aişenin erken dönem hayatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Doğumu 613 yılı sonlarında veya 614 yılı başlarındadır. Babası ilk halife Ebû Bekir Annesi Ümmü Rûmân'dır. Aişe Muhammed'in 3. sırada evlendiği en genç karısıdır.

Muhammed ile evliliği

Ayrıca bakınız; Muhammed eleştirisi

Muhammed'in Aişe ile evliliğini Hakim kızı Havle'nin teklif ettiği kaydedilmiştir. Bu öneri üzerine Aişenin Cübeyr b. Mut'imle olan evlilik sözleşmesi genel mutabakat ile bir kenara kaldırılmıştır. Ebubekir bu evliliğe başlarda "uygun ve yasal" olup olmadığı konusunda şüphe ile yaklaşmıştır(kaynak belirtilmeli).

Kaynaklarda

Hadisler ve siyer Muhammed'in ölümünden sonraki birkaç yüzyıl içerisinde yazılan İslamın sözlü kültür ürünleridir. Hadislerin güvenilir bilgiler içerip içermediği konusunda İslam araştırmacıları değişik görüşlere sahiptirler.

Hadislerde Aişe'nin 6 yaşındayken 50 yaşındaki Muhammed ile nişanlandığı; ancak dokuz yaşında evlendiği aktarılmaktadır.[6][7][8][9][10]

Muhammed el-Buhari'nin Sahih-i Buhari'de de aktardığı üzere Aişe şunları der:[6]

Evlilik yaşı ile ilgili yorum ve tartışmalar

Aişe'nin evlilik yaşı ile ilgili olarak farklı kişi ve kaynaklarda birbirinden farklı ifadeler yer almaktadır. Muhammed'in kızı Fatıma ve Aişenin kızkardeşi Esma'ya ait rivayetler üzerinden Aişenin doğumu ve evlilik yaşı ile ilgili farklı rakamlar elde edilen çıkarımlar şeklinde yapılmaktadır.

Yaşar Nuri Öztürk[11] Aişe'nin evlilik yaşının 17 ile 20 yaş aralığında olduğunu ifade etmektedir.[12]

Süleyman Ateş, Aişe'nin evlilik yaşı ile ilgili olarak: "Tarihçilerin ve bibliyografların tesbitine gore Hz. Ayşe, Peygamberimizin kızı Hz. Fatıma'dan beş yaş küçüktür. Hz. Fatıma Peygamberlikten 5 yıl önce doğmuştur. Demek ki Hz. Ayşe, Peygamberliğin başlangıç yılında doğmuştur. Hz. Muhammed Peygamber olduktan itibaren 13 yıl Mekke'de kaldı. Peygamber hicret ettiği zaman Ayşe 13 yaşında olmalıdır. Peygamber Medine'ye göçtükten iki yıl sonra Ayşe ile evlendiğine göre (el-İsâbe: 4/359) demek ki evlendiği zaman Hz. Ayşe en az 15 yaşında idi. Ayrıca Hz. Ayşe, Peygamber'le nişanlanmadan önce Cübeyr ibn Mut‘im’e nişanlı veya sözlü idi. Bu da onun, Peygamber, kendisini istemeden önce evlenecek yaşta olduğunu göstermez mi? Bu yaş da her hâlde dokuz yaş değildir. Demek ki Peygamber istediği zaman Ayşe, en azından evlenecek çağ olan 15 yaşlarında idi............ Hz. Ayşe'yi direkt olarak Peygamber istememiş, halası onu Peygamber'e önermiş, o da uygun görmüştü. Bir başka rivayete göre Hz. Ayşe Peygamberimizin kızı Fatma ile yaşıttır. Fatma’nın doğumunda babası 35 yaşında idi. Bu durumda Ayşe evlendiğinde 20 yaşlarındadır." ifadesini kullanmaktadır.[13]

Aişenin evlilik yaşı ile ilgili günümüzde ileri sürülen teorilerden birisi de o dönemde kızların yaşının adet görmeye başladıktan itibaren sayılmaya başlanmasıdır. Buna göre rivayetlerde belirtilen 6 ve 9 yaş Ayşenin adet gördükten sonraki yıllarını ifade etmektedir. Ahmet Tekin ve Mustafa İslamoğlu'nun da dile getirdiği bir görüşe göre, Arapça belagatinde 10'dan sonraki rakamların sayım biçimine istinaden bu rakamların 16 ve 19 olarak anlaşılması gerekir. [14] [15]

Kişisel hayatı

Aişe ilk dönem İslam tarihinde Muhammed'le tartışmaları, 15 yaşında iken zina ile suçlanması, halife seçimindeki rolü, hadis rivayetleri, Muhammed'in ölümü sonrasında da Ali ile savaşları ile önemli bir figürdür.

Politik kariyeri

İlk Fitne ve Cemel Vakası

Halife Osman'ın, kendisinin yönetiminden hoşnut olmayan asilerce öldürülmesi, İlk Fitne olarak bilinen iç savaşı başlatmıştır. Osman'ın ölümünden sonra başa peygamberin kuzeni ve damadı Ali bin Ebu Talib geçmiştir.

Fitne olarak adlandırılan bu dönemde Ayşe, Talha ve Peygamber'in kuzeni Zübeyr ile işbirliği yaparak Halife Ali ile savaşmıştır. Ali savaşı kazanarak Aişe'yi Mekke'ye göndermiştir. Bu savaşta Talha ve Zübeyr öldürülmüştür.

Ayrıca bakınız


Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b "Aishah." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.
  2. ^ a b c d "Hazreti Aişe", Seyyid Süleyman Nedvi,s.20, Timaş yayınları, İstanbul-2003
  3. ^ a b "Hazreti Aişe", Seyyid Süleyman Nedvi,s.19, Timaş yayınları, İstanbul-2003
  4. ^ Ebû Dâvud, "Kitâbul-edeb"
  5. ^ İbn Hanbel,"Müsne-i Aişe"
  6. ^ a b Sahih-i Buhari - 5.Kitap
  7. ^ Müslim, Kitabu'n-Nikâh, bab: 69
  8. ^ Tirmizi, Nikah 9, (1093)
  9. ^ Nesai, Nikah 77, (6, 130)
  10. ^ Ebu Dâvud, Nikâh 34, (2121); Edeb 63, (4933, 4934, 4935, 4936, 4937)
  11. ^ Prof.Dr.Yaşar Nuri ÖZTÜRK'ün katıldığı, ulusal basında yayın yapan bir TV'nin tartışma programında "Hz. Aîşe’nin Evlilik yaşı" ile ilgili olarak yaptığı açıklama
  12. ^ Hz Aişe Evlilik Yaşı (Yaşar Nuri ÖZTÜRK)
  13. ^ http://www.suleyman-ates.com/index.php?option=com_content&view=article&id=564%3Ahz-ayenin-evlenme-yayla-ilgili-rivayetler-tarihi-bilgilere-terstir&catid=46%3Aubat-2013&Itemid=97 Erişim tarihi: 30 Temmuz 2013
  14. ^ "Lisan-ul Arap'a bakıldığı takdirde, Arapça'da 11'den 19'a kadar olan sayılar kullanılırken, "birler" hanesi kullanıldığı takdirde "onlar" hanesinin de kastedildiğinin anlaşılmasının gerektiği ifade edilmektedir. (...) Hz.Aişe, Arapçayı en edebî konuşan hanımlarından biridir. Arapçadaki bu özelliği kullanarak 6 ve 9 yaşla, 16 ve 19 yaşı kasdettiği anlaşılmalıdır." Ahmet Tekin ile Röportaj:Asrı Saadette Kadın Olmak ve Hz. Aişe'nin Evlilik Yaşı
  15. ^ Mustafa İslamoğlu da konuyu Arapça belagat kurallarına göre açıklamaktadır. Mustafa İslamoğlu, Hz.Aişenin evlenme yaşı