Müşebbihe: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
→Antropomorfik benzetim: düzeltme AWB ile |
'''Teşbîh''';<ref>Muhammed Ebû Zehra, ''İslâm’da Siyâsî ve İ’tikadî Mezhepler Tarihi,'' sayfa: 257 - 259, Ethem Ruhi Fığlalı ve Osman Eskicioğlu Tercümesi, Yağmur, İstanbul, 1970.</ref> |
||
| 3. satır: | 3. satır: | ||
{{hakkında|[[İslâm]] [[Dîn]]i [[itikad]]î [[itikadî mezhepler|mezheb]]i|Başlığın diğer anlamları|Teşbih|ve|Antropoteizm}} |
{{hakkında|[[İslâm]] [[Dîn]]i [[itikad]]î [[itikadî mezhepler|mezheb]]i|Başlığın diğer anlamları|Teşbih|ve|Antropoteizm}} |
||
{{karıştırma|Antropomorfizm}} |
{{karıştırma|Antropomorfizm}} |
||
'''Müşebbihe''', [[İslâm dini]]nde [[Allah]]'ı yaratılmış olanların sıfatlarıyla anan ve kendisinin yarattıklarına benzeten [[i'tikat]] mensuplarının oluşturdukları [[i'tikadî mezhep]]lerin tamamına mal olan bir tâbirdir. Günümüzde ise [[İslâm dini]] [[itikadî mezhepler]]i içerisinde, ne [[Şiîlik]] [[mezhep]]leri arasında ne de [[Sünnîlik]]te mensubu kalmamış olan bir [[i'tikat]]tır. Tarihte [[Gâl’îyye]]'den olduğu kabul edilen [[siyâsî mezhepler]]in çoğu [[itikad]]î açıdan bu mezhebin takipçileriydiler.<ref>Mustafa Öz, ''Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü,'' Ensar, İstanbul, 2011.</ref> [[Mûsevîlik]]'te bahsi geçen [[Yahveh]] ise ''"Müşebbihe"'' [[i'tikad]]ının bir örneğini teşkil etmektedir.<ref>[[Turan Dursun|Dursun, Turan]], ''Din Bu 1: [[Tanrı]] ve [[Kur'an]],'' Kaynak Yayınları, 2012.</ref> |
'''Müşebbihe''' ya da '''Teşbîh''';<ref>[[Muhammed Ebu Zehra|Muhammed Ebû Zehra]], ''İslâm’da Siyâsî ve İ’tikadî Mezhepler Tarihi,'' sayfa: 257 - 259, [[Ethem Ruhi Fığlalı]] ve Osman Eskicioğlu Tercümesi, Yağmur, İstanbul, 1970.</ref> [[İslâm dini]]nde [[Allah]]'ı yaratılmış olanların sıfatlarıyla anan ve kendisinin yarattıklarına benzeten [[i'tikat]] mensuplarının oluşturdukları [[i'tikadî mezhep]]lerin tamamına mal olan bir tâbirdir. Günümüzde ise [[İslâm dini]] [[itikadî mezhepler]]i içerisinde, ne [[Şiîlik]] [[mezhep]]leri arasında ne de [[Sünnîlik]]te mensubu kalmamış olan bir [[i'tikat]]tır. Tarihte [[Gâl’îyye]]'den olduğu kabul edilen [[siyâsî mezhepler]]in çoğu [[itikad]]î açıdan bu mezhebin takipçileriydiler.<ref>Mustafa Öz, ''Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü,'' Ensar, İstanbul, 2011.</ref> [[Mûsevîlik]]'te bahsi geçen [[Yahveh]] ise ''"Müşebbihe"'' [[i'tikad]]ının bir örneğini teşkil etmektedir.<ref>[[Turan Dursun|Dursun, Turan]], ''Din Bu 1: [[Tanrı]] ve [[Kur'an]],'' Kaynak Yayınları, 2012.</ref> |
||
{{ayrıca bakınız|Mûsevîlik|Yahveh}} |
{{ayrıca bakınız|Mûsevîlik|Yahveh}} |
||
Sayfanın 03.55, 5 Ocak 2020 tarihindeki hâli
| Makale serilerinden |
 |
 | Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. |
Müşebbihe ya da Teşbîh;[1] İslâm dininde Allah'ı yaratılmış olanların sıfatlarıyla anan ve kendisinin yarattıklarına benzeten i'tikat mensuplarının oluşturdukları i'tikadî mezheplerin tamamına mal olan bir tâbirdir. Günümüzde ise İslâm dini itikadî mezhepleri içerisinde, ne Şiîlik mezhepleri arasında ne de Sünnîlikte mensubu kalmamış olan bir i'tikattır. Tarihte Gâl’îyye'den olduğu kabul edilen siyâsî mezheplerin çoğu itikadî açıdan bu mezhebin takipçileriydiler.[2] Mûsevîlik'te bahsi geçen Yahveh ise "Müşebbihe" i'tikadının bir örneğini teşkil etmektedir.[3]
Antropomorfik benzetim
Benzetme genel olarak insani vasıflarla yapılır. (Antropomorfizm) teşbih, benzetmek anlamındadır.[4] Müşebbih de teşbih kelimesinden türer ve benzetenler anlamına gelir. Fırkanın bu ismi almasının nedeni Allah'ı insan veya diğer yaratıklara benzetmeleri veya onun sıfatlarını çeşitli şeylere benzetmeleridir.[5]
Ayrıca, insanlarınki gibi olmasa da Kur'ân’da geçen şekliyle Allah'ın organlarının (el, yüz) bulunduğuna inanan görüşler de bu fırkanın içinde sayılır.[5] Sünni kelâmcılara göre bu ifadeler mecazidir.
Müşebbihe grubunun temel düşüncelerinin Cehm bin Safvan'ın Allah'ın subuti sıfatlarını inkar etmesine tepki olarak doğduğu düşünülür.[5] Müşebbihe kendi içinde birçok farklı gruba ayrıldığı gibi, Müşebbihe'nin temel düşüncelerini veya benzerlerini barındıran diğer gruplar da Müşebbihe'nin içinde ele alınır.
Müşebbihe'den olan İslâm dinî i'tikadî mezhepleri
- Müşebbihe (Antropoteizm)
- Hulmân’îyye
- Mücessime (Enkarnasyon)
- Bû’ Müslim’îyye
- Hattâb’îyye
- Bezîg’îyye
- Hattâb’îyyet-ûl Mutlâka
- Muammer’îyye
- Umeyr’îyye
- Mufaddal’îyye
- Muhammise
- Cevâlik’îyye
- Rum Abdalları
Ayrıca bakınız
Kaynakça ve dipnotlar
- ^ Muhammed Ebû Zehra, İslâm’da Siyâsî ve İ’tikadî Mezhepler Tarihi, sayfa: 257 - 259, Ethem Ruhi Fığlalı ve Osman Eskicioğlu Tercümesi, Yağmur, İstanbul, 1970.
- ^ Mustafa Öz, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar, İstanbul, 2011.
- ^ Dursun, Turan, Din Bu 1: Tanrı ve Kur'an, Kaynak Yayınları, 2012.
- ^ "teşbih", TDK Güncel Sözlük URL erişim tarihi: 16 Haziran 2007
- ^ a b c "Müşebbihe", ansar.de URL erişim tarihi: 16 Haziran 2007
 | İslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |