Sivil milliyetçilik
| Makale serilerinden |
 |
 Milliyetçilik listesi |
| Makale serilerinden |
| Liberalizm |
|---|
 |
Sivil milliyetçilik, demokratik milliyetçilik veya liberal milliyetçilik, özgürlük, hoşgörü, eşitlik, bireysel haklar gibi geleneksel liberal değerlere bağlı olan bir milliyetçilik biçimidir ve etnosentrizme dayanmaz. Sivil milliyetçiler genellikle ulusal kimliğin değerini savunarak, bireylerin anlamlı ve otonom bir yaşam sürdürebilmeleri için onu kısmi bir paylaşılan kimlik yönü olarak (üst kimlik) ihtiyaç duyduklarını ve demokratik siyasetlerin düzgün işleyebilmesi için ulusal kimliğe gereksinim duyduğunu söyler.[1][2][3][4]
Sivil milliyetçilik genellikle etnik milliyetçilikle karşılaştırılır. Tarihsel olarak, vatandaşlık temelli ulusçuluk modern anayasal ve demokratik hükûmet biçimlerinin gelişiminde belirleyici bir faktör olmuşken, etnik milliyetçilik daha çok otoriter yönetim ve hatta diktatörlükle ilişkilendirilmiştir.[5]
"Vatandaşlık temelli ulusçuluk", devlet içinde paylaşılan vatandaşlık etrafında oluşturulan bir siyasi kimliktir. Bu nedenle, "sivil millet" kültürden ziyade siyasi kurumlar ve liberal prensipler tarafından tanımlanır ve vatandaşları bu prensiplere bağlı kalmaya söz verir. Vatandaşlık temelli ulusun üyeliği, kültür veya etnik kökene bakılmaksızın, her vatandaşa vatandaşlıkla açıktır; bu değerleri paylaşanlar ulusun üyeleri olarak kabul edilir.[6] Örneğin, ABD vatandaşıysanız (etnik kökeniniz farklı olsa dahi) Amerikan sayılırsınız.
Teoride, bir sivil millet veya devlet, bir kültürü diğerine tercih etmeyi amaçlamaz. Alman filozof Jürgen Habermas, liberal demokratik bir devlete göçmenlerin ev sahibi kültüre asimile olması gerektiğini, ancak ülkenin anayasal ilkelerini kabul etmelerinin yeterli olduğunu savunmuştur (anayasal vatanseverlik).[6][6]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Sivil milliyetçilik, rasyonalizm ve liberalizm geleneğinde yer alsa da, bir milliyetçilik biçimi olarak etnik milliyetçilikle karşılaştırılır. Ernest Renan, genellikle ilk dönem sivil milliyetçi olarak kabul edilir.[7] Filozof Hans Kohn, 1944 tarihli "Milliyetçiliğin Fikri: Kökenleri ve Arka Planı Üzerine Bir Çalışma" adlı yayınında sivil milliyetçiliği etnik milliyetçilikten ayıran ilk kişilerden biriydi. Sivil ulusun üyeliği, "Bir Ulus Nedir?" başlıklı Renan'ın klasik tanımında olduğu gibi gönüllü olarak kabul edilir ve ulus, "birlikte yaşama iradesi" ile karakterize edilen bir "günlük referandum" olarak nitelendirilir.[8][9] Sivil milliyetçi idealler, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa gibi ülkelerde demokrasinin gelişimine etki etmiştir (1776 Amerika Bağımsızlık Bildirisi ve 1789 İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi'ne bakınız).
FLNC etrafında örgütlenen Korsika milliyetçi hareketi, "kader topluluğu" olarak adlandırdığı Korsika ulusuna sivil bir tanım sunmaktadır. Bu tanım, Pasquale Paoli ve Aydınlanma düşüncelerinin mirasıyla bağlantılıdır.
İskoç Ulusal Partisi ve Plaid Cymru, kendi uluslarının Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını savunan, bireysel etnik gruplar yerine uluslarının toplumunda yaşayan insanların bağımsızlık ve halk egemenliğini savunan sivil milliyetçi partiler olduklarını ilan etmektedir.[10][11][12][12]
Katalonya Cumhuriyetçi Sol Partisi, sivil bir Katalan bağımsızlıkçılığını desteklemekte ve çeşitlilik içindeki bir toplumda cumhuriyetçilik ve sivil değerlere dayalı bir Katalan Cumhuriyeti savunmaktadır.[13]
Kıbrıslılar Birliği, ideolojisini Kıbrıs milliyetçiliği olarak tanımlamakta, Yunan ve Türk kökenli Kıbrıslıların ortak kimliklerine odaklanan bir sivil milliyetçilik anlayışını benimsemektedir. Bu yaklaşım, her iki toplumun ortak kültürü, mirası, gelenekleri ile ekonomik, siyasi ve sosyal haklarını vurgulamaktadır. Ayrıca Kıbrıs'ın yeniden birleşmesini ve Yunanistan, Türkiye ve Birleşik Krallık gibi ülkelerden gelen dış müdahalelerin sona ermesini desteklemektedir.[14][15]
Avrupa dışında, sivil milliyetçilik terimi Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İç Savaş Dönemi'nde Cumhuriyetçi Parti'yi tanımlamak için de kullanılmıştır.[16]
Sivil milliyetçilik, Carl Hilty tarafından ortaya atılan Willensnation adlı İsviçre kavramıyla benzerlik gösterir. Willensnation, "iradeyle oluşan millet" anlamına gelen Almanca bir terimdir ve vatandaşların ortak deneyim ve bağlılığı olarak anlaşılır.[kaynak belirtilmeli]
2000'li yıllarda Türkiye'nin AB üyelik sürecinde Avrupa Birliği'nin desteği ile aldığı politik reformlar çerçevesinde Türkiyeli üst kimliği gündeme gelmiştir. Ekim 2004'te Başbakanlık desteğiyle yayımlanan Azınlık Hakları ve Kültürel Haklar Çalışma Grubu Raporu'nda anayasada Türk yerine Türkiyeli teriminin kullanılması önerisi Türkiye'de geniş çaplı tartışmalara neden olmuştur.[17][18]
Eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Etnik milliyetçilik, sivil milliyetçiliğe yönelik temel eleştirileri yapar ve bu eleştiriye göre sivil milliyetçilik, sadece etnik milliyetçiliğe karşı kullanılmak üzere icat edilmiştir.
Yael Tamir, etnik ve sivil milliyetçilik arasındaki farkların belirsiz olduğunu savunmuştur.[19]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Miller, David. 1995. On Nationality. Oxford University Press. 0-19-828047-5. For criticism, see: Abizadeh, Arash. 2002. "Does Liberal Democracy Presuppose a Cultural Nation? Four Arguments." 7 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. American Political Science Review 96 (3): 495-509; Abizadeh, Arash. 2004. "Liberal Nationalist versus Postnational Social Integration 7 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Nations and Nationalism 10(3): 231-250.
- ^ Kymlicka, Will. 1995. Multicultural Citizenship. Oxford University Press. 0-19-827949-3. For criticism, see: Patten, Alan. 1999. "The Autonomy Argument for Liberal Nationalism." 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nations and Nationalism. 5(1): 1-17.
- ^ Auer, Stefan (2004). Liberal Nationalism in Central Europe. Routledge. s. 5. ISBN 1134378602. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
- ^ Tamir, Yael. 1993. Liberal Nationalism. Princeton University Press. 0-691-07893-9[sayfa belirt]; Will Kymlicka. 1995. Multicultural Citizenship. Oxford University Press. 0-19-827949-3[sayfa belirt]; David Miller. 1995. On Nationality. 1 Haziran 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oxford University Press. 0-19-828047-5.
- ^ DONALD IPPERCIEL (2007): Constitutional democracy and civic nationalism [1]
- ^ a b c ANNA STILZ. "Civic Nationalism and Language Policy". Philosophy & Public Affairs. 37 (3): 257.
- ^ Ernest Renan. "What is a Nation?", 1882; cf. Chaim Gans, The Limits of Nationalism, Cambridge University Press, 2003, p. 11.
- ^ Renan, Ernest (11 Mart 1882). "What Is A Nation" (PDF). UCParis. 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Kasım 2022.
- ^ Tamir, Yael (Yuli) (11 Mayıs 2019). "Not So Civic: Is There a Difference Between Ethnic and Civic Nationalism?". Annual Review of Political Science (İngilizce). 22 (1): 419-434. doi:10.1146/annurev-polisci-022018-024059
. ISSN 1094-2939.
- ^ Michael O'Neill (2004). Devolution and British Politics. Pearson/Longman. ss. 92-. ISBN 978-0-582-47274-7.
- ^ Trevor C. Salmon; Mark F. Imber (6 Haziran 2008). Issues In International Relations. Taylor & Francis. ss. 50-. ISBN 978-0-203-92659-8.
- ^ a b Brubaker, Rogers (2004). Ethnicity Without Groups. Harvard University Press. s. 134. ISBN 0674015398.
- ^ "Els valors republicans com a pilar de la nostra societat" (Katalanca). 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ Colin Hay; Anand Menon (18 Ocak 2007). European Politics. OUP Oxford. s. 125. ISBN 978-0-19-928428-3.
- ^ Aldrich, Alan (17 Ağustos 2018). "Cypriotism in the Twenty-First Century". Bella Caledonia. Scotland. 21 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2018.
- ^ Snay, Mitchell (2007). Fenians, Freedmen, and Southern Whites: Race and Nationality in the Era of Reconstruction. Louisiana State University Press. ISBN 9780807132739.
- ^ "Azınlık Hakları Raporunun Özeti". Bianet. 2004. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Grigoriadis, Ioannis N. (2007). "Türk or Türkiyeli? The Reform of Turkey's Minority Legislation and the Rediscovery of Ottomanism". Middle Eastern Studies. 43 (3): 423-438. ISSN 0026-3206. 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.
- ^ Tamir, Yael (Yuli) (2019). "Not So Civic: Is There a Difference Between Ethnic and Civic Nationalism?". Annual Review of Political Science (İngilizce). 22 (1): 419-434. doi:10.1146/annurev-polisci-022018-024059 . ISSN 1094-2939.
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tournier-Sol, Karine (2015). "Reworking the Eurosceptic and Conservative Traditions into a Populist Narrative: UKIP's Winning Formula?". Journal of Common Market Studies. 53 (1): 140-56. doi:10.1111/jcms.12208.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikisözlük'te Sivil milliyetçilik ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
