Parlak Mustafa Paşa
Parlak Mustafa Paşa (o. 1533 İstanbul) Osmanlı denizcisi ve devlet adamı I. Süleyman saltanatı başlarında 1520 - 1522 döneminde kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Sancak beyliği ve valilik görevlerinde de bulunmuştur.[1]
Hayatı
Bosnalı Arnavut asıllıdır. Devşirme olarak İstanbul'a getirilip Enderun'da eğitim görmüştür. "Parlak" lakabı hakkında bilinen belge yoktur ama Sicill-i Osmani'de lakabının "Palak" olduğunu ve bu sözcüğün Arnavutça "ihtiyar" anlamına geldiğini bildirmektedir.[1]
Saraydan çıkışı Yanya Sancak Beyi olarak göreve getirilmesi ile olmuştur. 1520'de I. Süleyman saltanatı başında kaptan-ı derya olarak görev verilmiştir ve bu görevde 1522'ye kadar kalmıştır. Şah-ı Hûbân adında gözde ile evlendikten sonra kubbe vezirliğine getirilmiştir. Kaptan-ı deryalık görevinde iken Rodos Seferi hazırlıkları sırasında Piri Reis tarafından Sığacık limanının stratejik konumunun fark edilmesiyle Kanuni Sultan Süleyman tarafından verilen emirle Sığacık Kalesi Parlak Mustafa Paşa tarafından Teos harabelerinden getirilen taşlar kullanılarak yeniden yaptırılmıştır.[2]
İkinci vezirlik görevi yapmakta iken Rodos Seferi serdarlığına tayin edilmiştir. Rodos kuşatması sırasında 24 Eylül'de Rodos kalesine yapılan büyük bir hücum ve iki gün süren sürekli çarpışmalara sonunda bu kalenin alınamamasından dolayı Sultan tarafından serdarlıktan alınmış yerine Ahmed Paşa serdar olmuştur. Şah-ı Hûbân'in kocası olduğu için ve diğer devlet ilerigelenlerin araya girmeleri dolayısıyla Sultan onu idam ettirmekten vazgeçmiştir. Durum yatıştıktan sonra da Mustafa Paşa'ya da Mısır beylerbeyliği görevi verilmiştir.
1531'de Şam valisi görevine getirilmiştir. Aynı yıl sonunda bu görevden azledilmiştir. Emekliği tercih edip önce Mısır'a gidip yerleşmiş ertesi yıl da İstanbul'a dönmüştür. Burada 1533'de vefat etmiştir. Eyüp'de türbesine defnedilmiştir.[1]
Gelibolu'da yaptırdığı bir cami ve medrese bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.IV s.372 [2]
Kaynakça
- ^ a b c Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.IV s.372 [1]
- ^ Seferihisar belediyesi websitesi
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Cafer Ağa |
Kaptan-ı Derya 1520 - 1522 |
Sonra gelen: Bayram Paşa |