İçeriğe atla

Rawtenstall

Vikipedi, özgür ansiklopedi
01.41, 15 Ekim 2020 tarihinde InternetArchiveBot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 23769372 numaralı sürüm (1 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7)
Rawtenstall
Rawtenstall
Rawtenstall panoraması
Rawtenstall'un Lancashire ve İngiltere içinde konumu
Rawtenstall'un Lancashire ve İngiltere içinde konumu
ÜlkeBirleşik Krallık Birleşik Krallık
Kurucu Ülkeİngiltere İngiltere
BölgeKuzey Batı İngiltere
"Shire" KontlukLancashire
Metropoliten Olmayan borough yerel idaresiRossendale Borough
Nüfus
 (2001)Nüfus Sayımı
 • Toplam22.000
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAZD)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYZD)
Alan kodu01706

Rawtenstall, Birleşik Krallık İngiltere ülkesi Kuzey Batı Bölgesinde birinci seviye "shire"-tipi yerel idare olan Lancashire kontluğuna bağlı bulunan "metropoliten-olmayan borough" statülü ikinci seviyede bir yerel idaresi olan Rossendale (borough)'nun merkez kentidir. Borough sınırları içinde nüfusu (2001 Nüfus Sayımı) itibarıyla 22.000 kişidir.

Coğrafi konum

Rawtenstall Lancashire Kontluğu'nu güney batısında bulunan "Rossendale Vadisi" içinde konumlanmıştır. Rosendale Vadisi İrwell Nehri ve ona katılan derelerin oluşturduğu dik yamaçlı bir vadidir ve bu vadi baş kırsal ve kıraç "moor" tipi arazide derin vadilerdedir. Vadinin dibinde bulunan nehir geçitleri kurulan kent, kasaba ve koyler Rawstenstall ve Bacup arasında devamlı bir yerleşke halindedir. Rosendale vadisindeki önemli kasabalar Rawtenstall yanında Bacup, Haslınden ve Ramsbottom'dur. Bu yerleşkelerde sanayi, özellikle dokuma sanayi, gelişmiştir. Bu devamlı yerleşkede yollar ve dokuma fabrikaları, yüksek tuğla bacaları ve birbirine birleşik iki katlı tuğladan yapımış ufak işçi evlerinden oluşan binalar vadinin dip taraflarındadır.

Rawtenstall kenti bölge merkezi olan Manchester'in 29 km kuzeyinde, kontluk merkezi olan Preston'dan 35 km doğuda ve Lancaster'den 72 km doğudadır. Rawstenstall'a komşu olan küçük kasabalar "Loveclough", Haslıngden ve Crawshawbooth'dir.

Tarihçe

Rawtenstall isminin asli için iki değişik açıklama vardır. Birine göre Orta ve Eski Anglosakson dilinden "kükreyen nehir gölcüğü" <--(Ekwall 1922)--> veya 1324'te yerleşke mevkiinde bulunan bir hayvan çiftliğine atıfla "yazın yaylada otlayan sığırların kışın kaldığı ahır"

Rawstenstal Orta Çağ'da dağınık küçük basit köy evlerinden oluşmaktaydı. 15. ve 16. yüzyıl niçinden geçen Irwell Nehri üzerinde un değirmenleri kuruldu ve bir köy şeklini aldı. Nehrin su gücüünü kullanan dokuma fabrikaları İngiltere sanayi devrimi ile bu köyü kasabaya dönüştürdü. Bu dönemde kentte ve vadideki diğer yerleşkelerde iklim şartları ve nemlilik dolayısıyla pamuklu dokuma sanayi gelişmeye başladı. Bu gelişmeye İngiltere'nin pamuklu sanayi merkezi olan Manchester'e İrwell Nehrinin bir doğal yol açması da bir amil oldu. 19. yüzyıl ikinci yarısından itibaren Rawstenstall hızla gelişti. Bu kentte dokuma fabrikatörleri basında "David Whitehead" ve kardeşleri gelmekteydi ve bunlar vadideki en eski fabrikaları yaptıkları gibi günümüzde kentte binası hala bulunan İlex dokuma fabrikasını kurdular. Holly Mount adlı bir mevkide kendilerine büyük bir malikane yaptırdılar ve ayrıca işçileri birbirine yapışık sıra sıra küçük tuğladan (tetrrace) evler inşa ettirdiler. Bu dönemde kente önemli taşocakları ve kömür maden ocakları da açıldı ve ticaret sektörü de kentin büyüyüp gelişmesine önemli katkılarda bulundu. Rawstenstall'un nüfusu 19. yüzyılin ilk yarısında dört misli arttı ve ikinci yarısında ikiye katlandı. 1891'de Rawtenstall'da bir belediye borough'su kuruldu.

20. yüzyıl pamuklu dokuma sanayisinin gelişmiş olduğu diğer Lancashire kasaba ve kentleri gibi Rawtenstall'da da bu sanayinin büyük bir kriz geçirip çökmesi üzerine, kentte ıssizlık ve fakirlik artıp kent büyük bir bulanım geçirdi. Rawstenstall'in 1911'de 30.000 kadar olan nüfusu 1971'de 21.500 kişi civarına düştü.

Dokuma sanayinin sona ermesi ile Rawstenstall'da en büyük sanayi sektörü 20. yüzyıl ortasında ayakkabı sanayii oldu. Bu sanayi de yüzyıl sonunda dış ülkelerden rekabete dayanamayıp çöktü ve Rawtenstall'un yakınlarındaki "Waterfoot"'da yerleşik son ayakkabı fabrikası olan H. W. Tricketts yeni yüzyıl girmeden kapandı.

Resimler

Kaynakça

  • İngilizce Wikipedia "Rawtenstall" maddesi [1] (İngilizce)

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar