İçeriğe atla

Uluslararası ticaret zaman çizelgesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Makale serilerinden
Uluslararası ticaret
Politika
Kısıtlamalar
Zaman çizelgesi
Organizasyonlar
Ekonomik bütünleşme
Sorunlar
Listeler
Ülkelere göre
Teori

Bu sayfa, çeşitli ülkeler arasındaki ticareti etkileyen önemli olayları anlatan uluslararası ticaret tarihinin bir zaman çizelgesini göstermektedir.

Ulus devletlerin yükselişi öncesindeki dönemde, "uluslararası" ticaret terimi tam olarak geçerli değildir ancak uzak mesafeler arası ticaret yapılması anlamına gelmektedir. Malların kısa mesafelerde hareketi dahi günümüzde uluslararası ticaret olarak adlandırılmaktadır.

Kronoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Negev'deki çöl şehirleri antik Tütsü Yolu'nun Akdeniz ucuna bağlıydı.

Antik dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Atların M.Ö. 4800 civarlarında evcilleştirilmesi, M.Ö. 3700 civarında biniciliğin gelişmesine ve Orta Asya bozkırlarında uzun mesafeli seyahate olanak sağlamıştır.[1]
  • Deniz Yeşimi Yolu (MÖ 2000'den MS 1000'e kadar) Tayvan ve Filipinler'in animist yerli halkları tarafından oluşturulmuş ve ardından Güneydoğu Asya'nın geneline yayılmıştır. Bu ağ yaklaşık 3.000 yıl boyunca kullanılmıştır.[2][3][4][5]
  • İndus-Mezopotamya ilişkileri, İndüs vadisi medeniyeti ile mezopotamya medeniyetleri arasındaki ticari ilişkiler, arkeolojik çalışmalar neticesinde ortaya çıkarılmıştır.[6]
  • MÖ 19. yüzyıldan kalma kayıtlar, Kapadokya'daki Kaneş'te bir Asur ticaret kolonisinin varlığını doğrulamaktadır.[7]
  • Tek hörgüçlü develerin MÖ 2000 civarında evcilleştirilmesi, Arap göçebelerin Uzak Doğu'dan gelen uzun mesafeli baharat ve ipek ticaretini kontrol etmelerine olanak sağlamıştır.[8]
  • Mısırlılar Kızıldeniz'de ticaret yaparak "Punt Ülkesi"nden ve Arabistan'dan baharat ithal ediyorlardı.[9]
  • Olmekler (M.Ö. 1200-400) çok tanrılı bir panteon, anıtsal mimari ve kısmen obsidyen, yeşim ve lüks tüyler için uzun mesafeli ticaret yoluyla Orta Amerika'ya yayılan zanaat ürünleri içeren bir kültür geliştirdi.[10]
  • Peru'nun kuzey kıyısındaki Chavín (MÖ 900-250) ve And Dağları'ndaki Tiwanaku (MS 550-1000), lama sürülerini kullanarak ticaret ağlarından zenginleştikten sonra taştan büyük şehirler ve tapınaklar inşa etmeyi başardılar. And Dağları boyunca yapılan ticaret, mısır, lama yünü ve koka'nın üretildikleri bölgelerden taşınmasını mümkün kılıyordu.[10]
  • Hint malları Arap gemileriyle Aden'e getirildi.[9] Kargo, Hindistan ve Mısır ticaretinin bir parçası olarak sevk edildi.[11]
  • Ezion-Geber'de donatılmış bir Suriye filosu olan "Tarşiş gemileri", altın, gümüş, fildişi ve değerli taşları geri getirerek Doğu'ya çeşitli ticaret seferleri yaptı.[9]

Klasik dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Periplus Maris Erythraei'ye göre Roma'nın Hindistan ile ticareti, MS 1. yüzyıl
  • İpek Yolu, MÖ 2. yüzyılda Han hanedanı Çin elçisi Zhang Qian'ın Orta Asya'ya yaptığı diplomatik seyahatlerden sonra, Çin mallarının Hindistan, İran ve Roma İmparatorluğu'na (ve tam tersi) doğru yol almasıyla kuruldu.
  • Roma Mısır'ının kurulmasıyla birlikte Romalılar Hindistan'la ticarete başladılar.[13]
  • Doğu Afrika ticaretinden elde edilen mallar, MÖ 1. yüzyılda öne çıkan üç ana Roma limanından biri olan Arsing, Berenice ve Moos Hormones'a indirildi.[13][14]
  • Hanger, Arabistan üzerinden Akdeniz'e giden Tütsü ticaret yollarını kontrol ediyordu ve MÖ 1. yüzyılda Babil'e aromatik ürünler ticaretinin kontrolünü elinde tutuyordu.[15] Ayrıca Hindistan'dan Doğu'ya gönderilen malların giriş limanı olarak da hizmet veriyordu.[15]
  • Yemen, tütsü ticaretindeki önemli konumu nedeniyle Bereketli Hilal'den yerleşimcilerin ilgisini çekti.[16]
  • İslam öncesi Mekke, Roma'nın lüks mallara olan yoğun talebinden yararlanmak için eski Tütsü Yolunu kullanıyordu.[17]
  • Java ve Borneo'da Hint kültürünün tanıtılması aromatiklere yönelik bir talep yarattı. Bu ticaret karakolları daha sonra Çin ve Arap pazarlarına hizmet etti.[18]
  • Tütsü ticaretinin sona ermesinin ardından Yemen, kahve ihracatını Kızıldeniz'deki la-Mocha limanı üzerinden yapmaya başladı.[19]
  • Mayalar, zenginliklerine ve yönetici soylulardan ayrılmış olmalarına rağmen, uzun mesafeler ve şehir devletleri arasında ticaret yapan zengin bir tüccar sınıfına sahipti. Piyasalar Maya takviminin belirli günlerinde toplanırdı ve tüccarlar zaman zaman kakao çekirdeklerini para birimi olarak kullanırdı.[10]
  • Gana İmparatorluğu (MS 300 - 1100), Kuzey Afrika'dan gelen Arap ve Berberi kervanlarıyla Sahra ötesi altın tuz ticaretinden zenginleşti.[20]

Ortaçağ[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Soğd'un Semerkant şehri bu dönemde benzersiz yiyecekler ihraç ediyordu, Baktriya'nın Belh şehri tüccarlara Budizm'i yaydı ve Harezm Sibirya'dan kürk ticareti yaparken, aynı zamanda İpek Yolu'nda da önemli bir bağlantı noktası olarak hizmet ediyordu.[1]
  • Guangzhou, Tang hanedanlığı döneminde (618-907) Çin'in en büyük uluslararası limanıydı, ancak Song hanedanlığı döneminde (960-1279) uluslararası Lanzhou limanının önem kazanmasıyla birlikte gölgede kaldı.
  • İpek Yolu'nun doğu ucunda, Tang hanedanı Çin'in başkenti Chang'an, dış ticaret, seyahat ve ikamet için büyük bir metropol merkezi haline geldi. Bu rol Song hanedanlığı döneminde Kaifeng ve Hangzhou tarafından üstlenildi.
  • Baqt, Nubia'nın Hıristiyan krallıkları ile Müslümanların yönetimindeki Mısır arasındaki ticareti ve seyahati düzenlemek için 652 civarında imzalanan, her iki bölgedeki tüccarları koruyan ancak anlaşmayı sürdürmek için Nubyalılar tarafından haraç ödenmesini gerektiren bir anlaşmaydı.[21]
  • Fas'ın İslam hanedanları tarafından yönetilen Sijilmasa şehri ve güneydeki göçebe Berberi konfederasyonları tarafından yönetilen vaha şehri Auodaghost, Sahra ötesi ticaretin uzun çöl geçişleri için durak noktaları olarak hizmet ediyordu. Bakır, deniz ürünleri ve tuz develerle güneye gönderilirken, fildişi, altın ve köleler kuzeye gönderilirdi.[22]
  • Sahel krallıkları, Mağrip ve Sahra-ötesi ticaret ile güneydeki altın yatakları arasında duruyordu. Vaha şehri Oualata, Trans-Sahra kervanları için bir ticaret merkezi ve gümrük istasyonu olarak hizmet ediyordu, ancak bazı Kuzey Afrikalı tüccarlar Nijer Nehri boyunca daha büyük Timbuktu ve Gao şehirlerine gittiler.[23]
Modern bir deve kervanı Sahra boyunca seyahat ediyor.
  • Hindistan'dan liman kenti Aden'e gelen tüccarlar, Yemen sultanı İbn Riyad'a misk, kafur, kehribar ve sandal ağacı şeklinde haraç ödediler.[24]
  • 8. Yüzyılda İran ve Orta Asya'daki islami fetihlerin ilk dalgasından sonra Emevi Arapları, Tibetliler, Tang Çinlileri ve Batı Türkleri, Orta Asya'daki İpek Yolu'nun kontrolü için yarıştı.[1]
  • Abbasiler İskenderiye, Tammie, Aden ve Sirrah'ı Hindistan ve Çin'e giriş limanları olarak kullandılar.[24]
  • Kilwa, Mombasave Mogadişu gibi Svahili şehir devletleri, Hint Okyanusu ticaretinde yer aldı, Doğu Afrika iç kesimleriyle ticaretin aracısı olarak hareket etti ve deniz kabuğu, kehribar ve hayvan derileri ihraç etti.[25]
  • İslam halifelikleri, köleleştirilmiş yabancıların sadık kalmaktan başka çaresi kalmayacağı umuduyla, Türkler ve Slavlar da dahil olmak üzere 9. yüzyılda köle askerler veya Memlükler ile ticarete başladılar. Ordulara komuta etmek için yükseldikçe, birçok memluk kölesi güç ve prestij kazandı.[26]
  • Hindistan'ın baharat ihracatı, Ibo Khurdadhbeh (850), El Afgan (1150) ve Lakisha bin Trimaran'ın (907) eserlerinde yer buldu.[27]
  • Sahra ötesi ticaret, Batı Afrika Sahelindeki krallıkları İslam'a tanıttı.[28]
  • Hansa Birliği, 1157'de birliğin ticaret şehirlerinden gelen mallar için İngiltere'de ticaret ayrıcalıklarını ve pazar haklarını güvence altına aldı.
  • Zimbabve platosu krallıkları, Orta Doğu ve Çin'den Svahili kıyısındaki aracılar aracılığıyla cam boncuklar, demir ürünler ve mücevherler gibi mamul ürünler için altın ticareti yaptı.[29]
  • Benin krallığı, Portekizlilerle olduğu kadar Batı Afrika'da da bölgesel bir ticaret merkezi olarak hizmet etti, kadınları tarafından üretilen ince kumaş ihraç etmenin yanı sıra metal eşya, fildişi ve köle ticareti yaptı.[10]
  • 13. -14. Yüzyıllardaki Moğol fetihleri, tarihin en büyük birleşik imparatorluğunu yarattı ve bu da büyük mesafelerde ticaret ve kültürel alışverişi kolaylaştırdı.[26]
  • Marco Polo Çin'de uluslararası ticaret yaptı.
  • Mali İmparatorluğu'nun sultanı Mansa Musa, dindarlığını göstermek ve servetini Kuzey Afrika'daki potansiyel ticaret ortaklarına yansıtmak için 1324'te Sahra Çölü'nden kutsal İslam şehri Mekke'ye Hac veya hac yaptı. Yanında büyük bir maiyet, hediyeler ve o kadar çok altın getirdi ki harcamaları Kahire'de ekonomik enflasyona neden oldu.[30]
  • İbn Battuta, Batı Afrika'ya ticaret kervanlarıyla seyahat etmek ve Hint Okyanusu'ndan Çin'e ticaret rüzgarlarını takip etmek de dahil olmak üzere 1325-1354 yılları arasında İslam dünyasının uzak köşelerini araştırdı.[31]
  • Zheng He, 1405-1433 yılları arasında Hint Okyanusu ve Güney Çin Denizi boyunca birkaç sefer yaptı ve daha önce aracılar aracılığıyla Ming yönetimindeki Çin'e ulaşan lüks malların kaynağını arayan Svahili kıyılarına kadar gitti.[32]
  • Pochtecalar, Aztek (1426-1521) imparatorluğun sınırlarının ötesinden ticari mallar, haraç ve komşular hakkında bilgi taşıyan tüccarlardı. Tenochtitlan şehrinde üretilen zanaat ürünleri değerli ticaret malları olarak hizmet verirken, Tlateloco şehri günde binlerce kişiye hizmet veren büyük bir pazara ev sahipliği yapıyordu.[10]
  • Afrika ile yapılan ilk Portekiz köle ticareti, Azorlar ve İberya'ya yönelik yılda yüzlerce Batı Afrikalı işçi için demir eşya, tekstil ve at ticaretini içeriyordu. Geldikleri Afrika köle ticaretinden farklı olarak, esirler anavatanlarından uzaklaştırıldı ve daha az yasal haklara sahipti.[10]

Erken modern dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 15'nci yüzyılın ikinci yarısında Levant bölgesindeki Türk hakimiyeti zamanında geleneksel baharat yolu rotası Basra Körfezi'nden Kızıldeniz'e kaymıştır.[33]
  • Dünyanın önde gelen ticaret uluslarından biri olan ve daha sonrasında Babürlüler bünyesine giren Hindistan'ın Bengal Sultanlığı proto-sanayileşmenin ilk sinyallerini vererek 15'nci ve 17'nci yüzyıllar arasında küresel endüstriyel ürünlerin %12'sinin üretiminden sorumluydu.[34]
    Kolomb Takası Yeni Dünya'nın bitki, hayvan ve hastalıklarını Eski Dünya'ya tanıtmıştır. Saat yönünde, sol üstten itibaren; Mısır, Domates, Patates, Vanilya, Pará kauçuk ağacı, Kakao ve Tütün.
  • Kongo Krallığı, Portekizlilerle yapılan ticaret sayesinde Hıristiyanlıkla tanışmış ve bu durum yakında kral olacak I. Afonso'nun 1491 yılında din değiştirmesine yol açmıştır. Ancak, Portekizlilerle erken dönemdeki dostane ilişkilere rağmen, sürekli savaşlar ve Portekiz Brezilya'sına yapılan köle ticaretinden kaynaklanan nüfus kaybı krallığın gerilemesine neden olmuştur.[10]
  • 1492'de İspanyol kaşif Kristof Kolomb Amerika'ya ulaşmıştır.
  • Portekizli diplomat Pêro da Covilhã (1460 - 1526'dan sonra) Yakın Doğu ile Asya ve Afrika'nın komşu bölgelerinin ticaret yollarını keşfetmek üzere bir misyon üstlenmiştir. Keşif Santana'dan (1487) başlayarak Barselona, Napoli, İskenderiye, Kahire ve nihayetinde Hindistan'a kadar uzandı.
  • Portekizli kaşif ve maceraperest Vasco da Gama, 1497-99 yılları arasında Afrika'yı dolaşarak Avrupa'dan Hindistan'a giden başka bir deniz yolu oluşturmasıyla tanınır.[35]
  • Amerika'nın yerli halkları Avrupa'dan gelen bulaşıcı hastalıklar nedeniyle harap olmuş; buna karşılık Avrupalı sömürgeci güçler, çiftlikler ve madenler için işçi sağlamak amacıyla köleleştirilmiş Afrikalıları transatlantik köle ticareti yoluyla taşımaya başlamıştır. Bu ticaret de kölelerin yakalanıp satıldığı Batı Afrika toplumları için yıkıcı olmuştur.[10]
  • Transatlantik köle ticaretiyle Afrika'dan Amerika'daki Avrupa kolonilerine, sayıları yaklaşık 12 milyonu bulan, eşi benzeri görülmemiş sayıda tutsak köle taşınmıştır. Köle gemilerindeki koşullar son derece insanlık dışıydı ve birçok köle yakalanmaya çalışılırken ya da yolculuk sırasında ölmüştür. Köleler Amerika'da aile kurabilmiş ve yeni nüfuslar oluşturabilmiştir, ancak aile üyelerinin satılması sonucu aileler parçalanmıştır.[10]
  • 1530'larda Portekizliler Hürmüz'e baharat taşımaya başlamıştır.[36]
  • İspanyol imparatorluğu 1500'lerin sonlarında Atlantik boyunca ticaret gemileriyle taşınan altın ve gümüşü yabancı korsanlardan korumak amacıyla kıyı devriyeleri ve kaleler kurmak zorunda kalmıştır.[10]
  • Manila Kalyonu, Çin ile ticaret yapmak üzere 1565-1815 yılları arasında Meksika ve Filipinler'deki İspanyol mülkleri arasında her yıl Pasifik boyunca gönderilen İspanyol ticaret gemilerinden oluşan bir filoydu. Amerikan gümüşü, Çin ipeği ve diğer mallarla takas edilirdi; bazı tahminlere göre Amerika'daki gümüşün yarısı Ming Çin'ine gitmekteydi.[37][38]
  • İspanya, filo sistemini kullanarak Amerika'daki toprakları ile transatlantik ticareti tekeline almaya çalışırken, başta Hollandalılar olmak üzere diğer ülkelerle kaçakçılık son derece yaygındı. Bu durum İspanyol kraliyetinin ekonomik kontrolünü zayıflatsa da kimi zamanlarda Amerika'daki yerel ekonomileri güçlendirdi.[39]
    Hollandalılar, malları okyanuslar arasında taşımak için yük taşımaya elverişli gemiler olan fluyt'u kullandılar.
  • Japonya 1592'de kaçakçılığı ve korsanlığı önlemek için bir dış ticaret lisansı sistemi getirdi.
  • İlk Hollanda seferi Amsterdam'dan (Nisan 1595) Güney Doğu Asya'ya doğru yola çıktı. Bir Hollanda konvoyu 1598'de yola çıktı ve bir yıl sonra 600.000 pound baharat ve diğer Doğu Hindistan ürünleriyle geri döndü.[40]
  • Hollanda Doğu Hindistan Şirketi 1602 yılında kuruldu ve Babür Hindistan'ından, özellikle de Bengal Subahı'ndan büyük miktarda ithalat yaptı.[41]
  • Doğu Hint Adaları'ndaki ilk İngiliz ileri karakolu 1685 yılında Sumatra'da kurulmuştur.
  • Japonya 1639'da ticarete ilişkin kapalı kapı politikasını uygulamaya koymuştur (Japonya yabancılara kapatılmış ve sadece Hollandalılar ve Çinlilerle çok seçici ticarete izin verilmiştir).
  • 17. yüzyıl, Ottawa nehri ticaret yolu çevresinde askeri karışıklıklara sahne oldu. 18. yüzyılın sonlarında Fransızlar Kanada'nın ana ticaret yolları boyunca stratejik noktalarda askeri kaleler inşa ettiler. Bu kaleler İngiliz ilerleyişini kontrol ediyor, Amerikan yerlilerini kürk ticaretine dahil eden ticaret karakolları olarak hizmet veriyor ve iletişim karakolları olarak görev yapıyordu.[42]
  • 1799 yılında, eskiden dünyanın en büyük şirketi olan Hollanda Doğu Hindistan şirketi, kısmen rekabetçi serbest ticaretin yükselişi nedeniyle iflas etti.

Geç modern dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'nin tekelci faaliyetleri Boston Çay Partisi'ni tetikledi.
  • Japonya'ya Makao'da yerleşik Portekizliler ve daha sonra da Hollandalılarca hizmet sağlanmıştır.[36]
  • Amerika Birleşik Devletleri'nin baharat ticaretine geç girmesine rağmen, Salem, Massachusetts'ten tüccarlar 19. yüzyılın ilk yıllarında Sumatra ile kârlı bir şekilde ticaret yaptılar.[43]
  • 1815 yılında, Sumatra'dan küçük hindistan cevizinin ilk ticari nakliyesi Avrupa'ya ulaştı.[44]
  • Grenada baharat ticaretine dahil oldu.[44]
  • 1833 Siyam-Amerikan Antlaşması, pirinç ve savaş mühimmatları hariç serbest ticaret çağrısında bulundu.
  • Batılı ülkeler ile Çin arasında Afyon Savaşları patlak verdi ve bunun sonucunda Çin hükümeti ticareti dış güçlere açmak zorunda kaldı.
  • Britanya tek taraflı olarak serbest ticaret politikasını benimsedi ve 1846'da Tahıl Yasalarını kaldırdı.[45]
  • İlk uluslararası serbest ticaret anlaşması olan Cobden-Chevalier Antlaşması, Richard Cobden ve Michel Chevalier tarafından hazırlanan, İngiltere ile Fransa arasında 1860 yılında imzalandı; Avrupa'daki diğer ülkeler arasında birbirini izleyen anlaşmaların kıvılcımını ateşledi.[45]
  • Japon Meiji Restorasyonu (1868), Japonya'nın sınırlarını açmasına ve serbest ticaret yoluyla hızla sanayileşmesine yol açtı. İkili anlaşmalar uyarınca Japonya'ya ithalatın kısıtlanması yasaklandı.
  • 1873'teki Wiener Berserk çöküşü, korumacılığa desteğin arttığı kıtasal Uzun Buhran'ın başlangıcının sinyalini verdi.

İkinci Dünya Savaşı Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

DTÖ'ye katılan ülkelerin harita üzerinde gösterimi:
  Üye ülkeler
  Üye ülkeler, AB ve BK ile birlikte ayrıca gösterilmiştir.
  Gözlemci üye, üyelik müzakereleri süren
  Gözlemci üye
  Üye değil, müzakereler süren
  Üye değil
  • Avrupa Ekonomik Topluluğu (EEC) 1957 yılında ortak ticaret politikasıyla birlikte 6 Avrupa ülkesi tarafından kuruldu.
  • Avrupa Serbest Ticaret Birliği (FEAT) 1960 yılında bir EEC'ye katılmayan diğer 7 Avrupa ülkesine alternatif bir ticaret bloku olarak kuruldu.
  • Dört önemli ISO (Uluslararası Standardizasyon Örgütü) tavsiyesi konteynerleşmeyi küresel olarak standartlaştırdı:[46]
    • Ocak 1968: R-668 terminolojiyi, boyutları ve derecelendirmeleri tanımladı.
    • Temmuz 1968: R-790 tanımlama işaretlerini tanımladı.
    • Ocak 1970: R-1161 köşe bağlantıları hakkında tavsiyelerde bulundu.
    • Ekim 1970: R-1897 genel amaçlı yük konteynerlerinin asgari iç boyutlarını belirlemiştir.
  • Ranger Komitesi, uluslararası ticaret ve Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NOT) ile ilgili olarak nükleer malların yorumlanması konusunda tavsiyelerde bulunmak üzere 1971 yılında kuruldu.
  • 16 Ekim 1973: OPEC, Suudi hafif ham petrol ihracat fiyatını yükseltti ve ertesi gün ihracatta kesinti yapılmasını ve Yom Kippur Savaşı sırasında İsrail ile müttefik olan ülkelere petrol ihracatına ambargo uygulanmasını zorunlu kıldı. (ayrıca bkz. Petrol krizi)
  • Nükleer Tedarikçiler Grubu (NEG) 1974 yılında, nükleer silaha sahip olmayan bir devlet tarafından nükleer bir cihazın patlatılmasının ardından nükleer ile ilgili malların uluslararası ticaretini denetlemek amacıyla kurulmuştur.
  • Sovyetler Birliği'nin dağılması, ülke içi ticaretin uluslararası ticaret olarak yeniden sınıflandırılmasına yol açtı ve bu da uluslararası ticaretin artışında küçük bir etkiye sahip oldu.[47]
  • Üyeliğini 12 ülkeye genişleten Avrupa Ekonomik Topluluğu, 1 Kasım 1993'te Avrupa Birliği (AB) adını aldı.[nb 1]
  • 1 Ocak 1994: Avrupa Ekonomik Alanı (SEA), Avrupa Birliği'nin iç pazarında ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği'nin dört üye ülkesinden üçünde kişilerin, malların, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımını sağlamak üzere kuruldu. [nb 2]
  • 1 Ocak 1994: Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) yürürlüğe girdi.
  • Kasım 2018: NAFTA'nın yerini alan Amerika Birleşik Devletleri-Meksika-Kanada Anlaşması imzalandı.
  • 1 Ocak 1995: Dünya Ticaret Örgütü, tüm imzacılar arasında karşılıklı en çok kayrılan ülke statüsünü zorunlu kılarak serbest ticareti kolaylaştırmak amacıyla kuruldu.
  • 1 Ocak 2002: Avrupa Birliği'nin on iki ülkesi, bir anda dünyanın en çok kullanılan ikinci para birimi haline gelen Euro bölgesini (nakit) başlattı.
  • 2008-2009: Büyük Ticari Çöküş sırasında, dünya GSYH'sinde %1'lik bir gerilemeye karşılık uluslararası ticarette %10'luk bir düşüş yaşandı.
  • 2013 yılında Çin, Kuşak ve Yol Girişimi adı verilen ekonomik entegrasyon ve altyapı projesine başladı.
  • 2014: Hindistan "Make in India" girişimini başlattı ve Act East Policy'yi duyurdu.
  • Brexit: Birleşik Krallık 2016'da Avrupa Birliği'nden ayrılmak için oy kullandı ve bunu Ocak 2020'de resmen tamamladı.
  • 30 Ekim 2016: Kanada ile Avrupa Birliği arasında Kapsamlı Ekonomik ve Ticaret Anlaşması imzalandı.
  • 30 Aralık 2018: Trans-Pasifik Ortaklığı için Kapsamlı ve Aşamalı Anlaşma yürürlüğe girdi
  • 1 Şubat 2019: Avrupa Birliği-Japonya Ekonomik Ortaklık Anlaşması (EPA) yürürlüğe girdi.
  • 1 Ocak 2021: Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi yürürlüğe girdi.
  • 1 Ocak 2022: Dünyanın en büyük serbest ticaret bölgesi olan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Avustralya, Brunei, Kamboçya, Çin, Endonezya, Japonya, Güney Kore, Laos, Malezya, Myanmar, Yeni Zelanda, Filipinler, Singapur, Tayland ve Vietnam'da yürürlüğe girdi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Bu on iki ülke Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, İspanya ve Birleşik Krallık'tır.
  2. ^ EFTA üyesi üç ülke İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç'tir. Dördüncü EFTA üyesi İsviçre, AEA'ya katılmamış ve bunun yerine önümüzdeki on yıl boyunca AB ile bir dizi ikili anlaşmalar müzakere ederek iç pazara katılmasına izin vermiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Golden, Peter B. (2011). Central Asia in world history. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-971367-7. OCLC 704277179. 
  2. ^ Tsang, Cheng-hwa (2000), "Recent advances in the Iron Age archaeology of Taiwan", Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association, 20: 153–158, doi:10.7152/bippa.v20i0.11751
  3. ^ Turton, M. (2021). Notes from central Taiwan: Our brother to the south. Taiwan’s relations with the Philippines date back millenia, so it’s a mystery that it’s not the jewel in the crown of the New Southbound Policy. Taiwan Times.
  4. ^ Everington, K. (2017). Birthplace of Austronesians is Taiwan, capital was Taitung: Scholar. Taiwan News.
  5. ^ Bellwood, P., H. Hung, H., Lizuka, Y. (2011). Taiwan Jade in the Philippines: 3,000 Years of Trade and Long-distance Interaction. Semantic Scholar.
  6. ^ Reade, julian E. "2008. The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers)". 
  7. ^ Stearns 2001: 37
  8. ^ Stearns 2001: 41
  9. ^ a b c Rawlinson 2001: 11–12
  10. ^ a b c d e f g h i j Burkholder, Mark A., 1943- (2019). Colonial Latin America. Tenth. Johnson, Lyman L. New York. ISBN 978-0-19-064240-2. OCLC 1015274908. 
  11. ^ a b Young 2001: 19
  12. ^ Edwards 1969: 330
  13. ^ a b Shaw 2003: 426
  14. ^ O'Leary 2001: 72
  15. ^ a b Larsen 1983: 56
  16. ^ Glasse 2001: 59
  17. ^ Crone 2004: 10
  18. ^ Donkin 2003: 59
  19. ^ Colburn 2002: 14
  20. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 56-63. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  21. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 28-35. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  22. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 50-55, 111-118, 175-189. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  23. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 119-124, 175-182, 190-199. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  24. ^ a b Donkin 2003: 91–92
  25. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 16-27, 131-148, 240-248. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  26. ^ a b Golden, Peter B. (2011). Central Asia in world history. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-971367-7. OCLC 704277179. Golden, Peter B. (2011). Central Asia in world history. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-971367-7. OCLC 704277179.
  27. ^ Donkin 2003: 92
  28. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 69-74. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  29. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 135-142, 215-221. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  30. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 190-199. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  31. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 169-182, 190-208. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  32. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 16-21. ISBN 978-0-691-18126-4. 
  33. ^ Tarling 1999: 10
  34. ^ Abhay Kumar Singh (2006). Modern World System and Indian Proto-industrialization: Bengal 1650-1800, (Volume 1). Northern Book Centre. ISBN 9788172112011. 
  35. ^ FAUVELLE, FRANÇOIS-XAVIER; Tice, Troy (2018). The Golden Rhinoceros: Histories of the African Middle Ages. Princeton University Press. ss. 240-248. ISBN 978-0-691-18126-4. JSTOR j.ctvc77kzq. 
  36. ^ a b Donkin 2003: 170
  37. ^ Seijas, Tatiana (2 Ocak 2016). "Inns, mules, and hardtack for the voyage: the local economy of the Manila Galleon in Mexico". Colonial Latin American Review. 25 (1). ss. 56-76. doi:10.1080/10609164.2016.1180787. ISSN 1060-9164. 
  38. ^ Lipman, Jonathan Neaman. (2012). Modern East Asia : an integrated history. Molony, Barbara., Robinson, Michael Edson. Boston: Pearson. ISBN 978-0-321-23490-2. OCLC 707842587. 
  39. ^ Moutoukias, Zacarias (1988). "Power, Corruption, and Commerce: The Making of the Local Administrative Structure in Seventeenth-Century Buenos Aires". The Hispanic American Historical Review. 68 (4). ss. 771-801. doi:10.2307/2515681. ISSN 0018-2168. JSTOR 2515681. 
  40. ^ Donkin 2003: 169
  41. ^ Om Prakash, "Empire, Mughal", History of World Trade Since 1450, edited by John J. McCusker, vol. 1, Macmillan Reference USA, 2006, pp. 237–240, World History in Context. Retrieved 3 August 2017
  42. ^ Easterbrook 1988: 75
  43. ^ Corn 1999: 265 "The first few years of the nineteenth century were the most profitable in Salem's pepper trade with Sumatra ... The peak was reached in 1805 ... Americans had entered the spice game late in the day ... Even so, the Salemites had come into the pepper trade with sufficient vigor to establish what amounted to a monopoly.
  44. ^ a b Corn 1999: 217 "The first commercial shipment of Sumatran nutmegs reaching Europe in 1815 ... Similar experiments were tried in ... as well as Grenada in the West Indies. The tests were successful to the point where by the mid-nineteenth century these upstart colonies collectively rivaled Banda's exports.
  45. ^ a b International Monetary Fund Research Dept. (1997). World Economic Outlook, May 1997: Globalization: Opportunities and Challenges. International Monetary Fund. s. 113. ISBN 9781455278886. 
  46. ^ Rushton, A., Oxley, J., Croucher, P. (2004). The Handbook of Logistics and Distribution Management. Kogan Page: London.
  47. ^ Roser, Max; Crespo-Cuaresma, Jesus (2012). "Borders Redrawn: Measuring the Statistical Creation of International Trade" (PDF). World Economy. 35 (7). ss. 946-952. doi:10.1111/j.1467-9701.2012.01454.x. hdl:10419/71853 Özgürce erişilebilir. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uluslararası_ticaret_zaman_çizelgesi&oldid=33245247" sayfasından alınmıştır