Türkiye'nin dış ticareti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türkiye'nin ihracat haritası, 2019

Türkiye'nin 2020 rakamlarıyla ihracatı 169,5 milyar dolar, ithalatı 219 milyar dolar ve ihracatın ithalatı karşılama oranı %77,3 ve dış ticaret açığı 50 milyar dolardır.[1] Türkiye, 2017 rakamlarına göre ihracatı en yüksek 32. ithalatı en yüksek 24. ülke konumundadır.[2][3] Türkiye'nin en önemli ihracat ürünleri otomotiv, hazır giyim ve tekstil, beyaz eşya, tarım ve gıda ürünleri, en önemli ithalat ürünleri ise doğalgaz ve petrol, otomotiv ve elektronik aletlerdir.

Yıllara göre Türkiye'nin dış ticaret rakamları[değiştir | kaynağı değiştir]

İhracatın ithalatı karşılama oranı

Kaynak: TÜİK[1]

Değerler bin ABD$'dır.

Yıllar İhracat İthalat Dış ticaret dengesi Dış ticaret hacmi İhracatın ithalatı karşılama oranı
Değer Değişim Değer Değişim Değer Değer Değişim
1923 50.790 86.872 -36.082 137.662 58,5
1924 82.435 artış 62,3 100.462 artış 15,6 -18.027 182.897 artış 82,1
1925 102.700 artış 24,6 128.953 artış 28,4 -26.253 231.653 azalış 79,6
1926 96.437 azalış -6,1 121.411 azalış -5,8 -24.974 217.848 azalış 79,4
1927 80.749 azalış -16,3 107.752 azalış -11,3 -27.003 188.501 artış 74,9
1928 88.278 artış 9,3 113.710 artış 5,5 -25.432 201.988 artış 77,6
1929 74.827 azalış -15,2 123.558 artış 8,7 -48.731 198.385 azalış 60,6
1930 71.380 azalış -4,6 69.540 azalış -43,7 1.840 140.920 artış 102,6
1931 60.226 azalış -15,6 59.935 azalış -13,8 291 120.161 azalış 100,5
1932 47.972 azalış -20,3 40.718 azalış -32,1 7.254 88.690 artış 117,8
1933 58.065 artış 21,0 45.091 artış 10,7 12.974 103.156 artış 128,8
1934 73.007 artış 25,7 68.761 artış 52,5 4.246 141.768 azalış 106,2
1935 76.232 artış 4,4 70.635 artış 2,7 5.597 146.867 artış 107,9
1936 93.670 artış 22,9 73.619 artış 4,2 20.051 167.289 artış 127,2
1937 109.225 artış 16,6 90.540 artış 23,0 18.685 199.765 azalış 120,6
1938 115.019 artış 5,3 118.899 artış 31,3 -3.880 233.918 azalış 96,7
1939 99.647 azalış -13,4 92.498 azalış -22,2 7.149 192.145 artış 107,7
1940 80.904 azalış -18,8 50.035 azalış -45,9 30.869 130.939 artış 161,7
1941 91.056 artış 12,5 55.349 artış 10,6 35.707 146.405 artış 164,5
1942 126.115 artış 38,5 112.879 artış 103,9 13.236 238.994 azalış 111,7
1943 196.734 artış 56,0 155.340 artış 37,6 41.394 352.074 artış 126,6
1944 177.952 azalış -9,5 126.230 azalış -18,7 51.722 304.182 artış 141,0
1945 168.264 azalış -5,4 96.969 azalış -23,2 71.295 265.233 artış 173,5
1946 214.580 artış 27,5 118.889 artış 22,6 95.691 333.469 artış 180,5
1947 223.301 artış 4,1 244.644 artış 105,8 -21.343 467.945 azalış 91,3
1948 196.799 azalış -11,9 275.053 artış 12,4 -78.254 471.852 azalış 71,5
1949 247.825 artış 25,9 290.220 artış 5,5 -42.395 538.045 artış 85,4
1950 263.424 artış 6,3 285.664 azalış -1,6 -22.240 549.088 artış 92,2
1951 314.082 artış 19,2 402.086 artış 40,8 -88.004 716.168 azalış 78,1
1952 362.914 artış 15,5 555.920 artış 38,3 -193.006 918.834 azalış 65,3
1953 396.061 artış 9,1 532.533 azalış -4,2 -136.472 928.594 artış 74,4
1954 334.924 azalış -15,4 478.359 azalış -10,2 -143.435 813.283 azalış 70,0
1955 313.346 azalış -6,4 497.637 artış 4,0 -184.291 810.983 azalış 63,0
1956 304.990 azalış -2,7 407.340 azalış -18,1 -102.350 712.330 artış 74,9
1957 345.217 artış 13,2 397.125 azalış -2,5 -51.908 742.342 artış 86,9
1958 247.271 azalış -28,4 315.098 azalış -20,7 -67.827 562.369 azalış 78,5
1959 353.799 artış 43,1 469.982 artış 49,2 -116.183 823.781 azalış 75,3
1960 320.731 azalış -9,3 468.186 azalış -0,4 -147.455 788.917 azalış 68,5
1961 346.740 artış 8,1 507.205 artış 8,3 -160.465 853.945 azalış 68,4
1962 381.197 artış 9,9 619.447 artış 22,1 -238.250 1.000.644 azalış 61,5
1963 368.087 azalış -3,4 687.616 artış 11,0 -319.529 1.055.703 azalış 53,5
1964 410.771 artış 11,6 537.229 azalış -21,9 -126.458 948.000 artış 76,5
1965 463.738 artış 12,9 571.953 artış 6,5 -108.215 1.035.691 artış 81,1
1966 490.508 artış 5,8 718.269 artış 25,6 -227.761 1.208.777 azalış 68,3
1967 522.334 artış 6,5 684.669 azalış -4,7 -162.335 1.207.003 artış 76,3
1968 496.419 azalış -5,0 763.659 artış 11,5 -267.240 1.260.078 azalış 65,0
1969 536.834 artış 8,1 801.236 artış 4,9 -264.403 1.338.070 artış 67,0
1970 588.476 artış 9,6 947.604 artış 18,3 -359.128 1.536.081 azalış 62,1
1971 676.602 artış 15,0 1.170.840 artış 23,6 -494.239 1.847.442 azalış 57,8
1972 884.969 artış 30,8 1.562.550 artış 33,5 -677.581 2.447.519 azalış 56,6
1973 1.317.083 artış 48,8 2.086.216 artış 33,5 -769.133 3.403.299 artış 63,1
1974 1.532.182 artış 16,3 3.777.501 artış 81,1 -2.245.319 5.309.683 azalış 40,6
1975 1.401.075 azalış -8,6 4.738.558 artış 25,4 -3.337.483 6.139.633 azalış 29,6
1976 1.960.214 artış 39,9 5.128.647 artış 8,2 -3.168.433 7.088.862 artış 38,2
1977 1.753.026 azalış -10,6 5.796.278 artış 13,0 -4.043.252 7.549.304 azalış 30,2
1978 2.288.163 artış 30,5 4.599.025 azalış -20,7 -2.310.862 6.887.187 artış 49,8
1979 2.261.195 azalış -1,2 5.069.432 artış 10,2 -2.808.236 7.330.627 azalış 44,6
1980 2.910.122 artış 28,7 7.909.364 artış 56,0 -4.999.242 10.819.486 azalış 36,8
1981 4.702.934 artış 61,6 8.933.374 artış 12,9 -4.230.439 13.636.308 artış 52,6
1982 5.745.973 artış 22,2 8.842.665 azalış -1,0 -3.096.692 14.588.639 artış 65,0
1983 5.727.834 azalış -0,3 9.235.002 artış 4,4 -3.507.168 14.962.836 azalış 62,0
1984 7.133.604 artış 24,5 10.757.032 artış 16,5 -3.623.429 17.890.636 artış 66,3
1985 7.958.010 artış 11,6 11.343.376 artış 5,5 -3.385.367 19.301.386 artış 70,2
1986 7.456.726 azalış -6,3 11.104.771 azalış -2,1 -3.648.046 18.561.497 azalış 67,1
1987 10.190.049 artış 36,7 14.157.807 artış 27,5 -3.967.757 24.347.856 artış 72,0
1988 11.662.024 artış 14,4 14.335.398 artış 1,3 -2.673.374 25.997.422 artış 81,4
1989 11.624.692 azalış -0,3 15.792.143 artış 10,2 -4.167.451 27.416.835 azalış 73,6
1990 12.959.288 artış 11,5 22.302.126 artış 41,2 -9.342.838 35.261.413 azalış 58,1
1991 13.593.462 artış 4,9 21.047.014 azalış -5,6 -7.453.552 34.640.476 artış 64,6
1992 14.714.629 artış 8,2 22.871.055 artış 8,7 -8.156.426 37.585.684 azalış 64,3
1993 15.345.067 artış 4,3 29.428.370 artış 28,7 -14.083.303 44.773.436 azalış 52,1
1994 18.105.872 artış 18,0 23.270.019 azalış -20,9 -5.164.147 41.375.891 artış 77,8
1995 21.637.041 artış 19,5 35.709.011 artış 53,5 -14.071.970 57.346.052 azalış 60,6
1996 23.224.465 artış 7,3 43.626.642 artış 22,2 -20.402.178 66.851.107 azalış 53,2
1997 26.261.072 artış 13,1 48.558.721 artış 11,3 -22.297.649 74.819.792 artış 54,1
1998 26.973.952 artış 2,7 45.921.392 azalış -5,4 -18.947.440 72.895.344 artış 58,7
1999 26.587.225 azalış -1,4 40.671.272 azalış -11,4 -14.084.047 67.258.497 artış 65,4
2000 27.774.906 artış 4,5 54.502.821 artış 34,0 -26.727.914 82.277.727 azalış 51,0
2001 31.334.216 artış 12,8 41.399.083 azalış -24,0 -10.064.867 72.733.299 artış 75,7
2002 36.059.089 artış 15,1 51.553.797 artış 24,5 -15.494.708 87.612.886 azalış 69,9
2003 47.252.836 artış 31,0 69.339.692 artış 34,5 -22.086.856 116.592.528 azalış 68,1
2004 63.167.153 artış 33,7 97.539.766 artış 40,7 -34.372.613 160.706.919 azalış 64,8
2005 73.476.408 artış 16,3 116.774.151 artış 19,7 -43.297.743 190.250.559 azalış 62,9
2006 85.534.676 artış 16,4 139.576.174 artış 19,5 -54.041.499 225.110.850 azalış 61,3
2007 107.271.750 artış 25,4 170.062.715 artış 21,8 -62.790.965 277.334.464 artış 63,1
2008 132.027.196 artış 23,1 201.963.574 artış 18,8 -69.936.378 333.990.770 artış 65,4
2009 102.142.613 azalış -22,6 140.928.421 azalış -30,2 -38.785.809 243.071.034 artış 72,5
2010 113.883.219 artış 11,5 185.544.332 artış 31,7 -71.661.113 299.427.551 azalış 61,4
2011 134.906.869 artış 18,5 240.841.676 artış 29,8 -105.934.807 375.748.545 azalış 56,0
2012 152.461.737 artış 13,0 236.545.141 azalış -1,8 -84.083.404 389.006.877 artış 64,5
2013 161.480.915 azalış -0,4 260.822.803 artış 6,4 -99.341.888 422.303.718 azalış 61,9
2014 166.504.862 artış 3,1 251.142.429 azalış -3,7 -84.637.567 417.647.291 artış 66,3
2015 150.982.114 azalış -9,3 213.619.211 azalış -14,9 -62.637.098 364.601.325 artış 70,7
2016 149.246.999 azalış -1,1 202.189.242 azalış -5,4 -52.942.243 351.436.241 artış 73,8
2017 164.494.619 artış 10,2 238.715.128 artış 18,1 -74.220.509 403.209.747 azalış 68,9
2018 177.168.756 artış 7,7 231.152.483 azalış -3,2 -53.983.726 408.321.239 artış 76,6
2019 180.832.722 artış 2,1 210.345.203 azalış -9,0 -29.512.481 391.177.924 artış 86,0
2020 169.637.755 azalış -6,2 219.516.807 artış 4,4 -49.879.052 389.154.562 azalış 77,3
2021 225.291.385 artış 32,8 271.424.473 artış 23,6 -46.133.088 496.715.859 artış 83,0
2022 254.169.747 artış 12,9 363.710.574 artış 34,0 -109.540.827 617.880.322 azalış 69,9
2023 255.440.780 artış 0,5 361.764.556 azalış -0,5 -106.323.777 617.205.336 artış 70,6

İhracat[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin 2018 rakamlarıyla ihracatı 167,9 milyar dolardır. Türkiye, 2017 rakamalarına göre ihracatı en yüksek 32. ülke konumundadır.[2] Türkiye'nin en önemli ihracat ürünleri otomotiv, hazır giyim ve tekstil, beyaz eşya, tarım ve gıda ürünleridir. Türkiye'nin ihracatında en büyük paya sahip ülkeler sırasıyla; %9,6 ile Almanya, %6,6 ile Birleşik Krallık, %5,7 ile İtalya, %5,0 ile Irak ve %4,9 ile ABD'dir.

Ülkelere göre yıllık ihracat[değiştir | kaynağı değiştir]

En çok ihracat yapılan 20 ülke[4]

Değerler bin ABD$'dır.

Sıra Ülke 2018 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009
1  Almanya 16.137.388 15.118.910 13.998.653 13.417.033 15.147.423 13.702.577 13.124.375 13.950.825 11.479.066 9.793.006
2  Birleşik Krallık 11.107.336 9.603.189 11.685.790 10.556.393 9.903.172 8.785.124 8.693.599 8.151.430 7.235.861 5.937.997
3  İtalya 9.560.405 8.473.471 7.580.837 6.887.399 7.141.071 6.718.355 6.373.080 7.851.480 6.505.277 5.888.958
4  Irak 8.346.276 9.054.612 7.636.670 8.549.967 10.887.826 11.948.905 10.822.144 8.310.130 6.036.362 5.123.406
5  ABD 8.304.672 8.654.268 6.623.347 6.395.842 6.341.841 5.640.247 5.604.230 4.584.029 3.762.919 3.240.597
6  İspanya 7.708.465 6.302.135 4.988.483 4.742.270 4.749.584 4.334.196 3.717.345 3.917.559 3.536.205 2.818.470
7  Fransa 7.286.992 6.584.199 6.022.485 5.845.032 6.464.243 6.376.704 6.198.536 6.805.821 6.054.499 6.211.415
8  Hollanda 4.760.826 3.864.486 3.589.432 3.154.867 3.458.689 3.538.043 3.244.429 3.243.080 2.461.371 2.127.297
9  Belçika 3.950.970 3.151.422 2.548.240 2.557.805 2.939.108 2.573.804 2.359.575 2.451.030 1.960.441 1.795.682
10  İsrail 3.894.506 3.407.436 2.955.545 2.698.139 2.950.902 2.649.663 2.329.531 2.391.148 2.080.148 1.522.436
11  Romanya 3.867.122 3.139.188 2.671.249 2.815.506 3.008.011 2.616.313 2.495.427 2.878.760 2.599.380 2.201.936
12  Rusya 3.399.827 2.734.316 1.732.954 3.588.331 5.943.014 6.964.209 6.680.777 5.992.633 4.628.153 3.189.607
13  Polonya 3.346.149 3.070.758 2.650.505 2.329.176 2.401.689 2.058.857 1.853.700 1.758.252 1.504.280 1.322.218
14  Birleşik Arap Emirlikleri 3.137.048 9.184.157 5.406.993 4.681.255 4.655.710 4.965.630 8.174.607 3.706.654 3.332.885 2.896.572
15  Mısır 3.053.571 2.360.734 2.732.926 3.124.876 3.297.538 3.200.362 3.679.195 2.759.311 2.250.577 2.599.030
16  Şili 2.912.539 2.936.262 2.328.044 2.414.790 2.861.052 3.600.865 2.833.255 2.466.316 2.269.175 1.600.296
17  Bulgaristan 2.669.703 2.803.182 2.383.500 1.675.928 2.040.157 1.971.247 1.684.989 1.622.777 1.497.384 1.385.544
18  Suudi Arabistan 2.636.039 2.734.522 3.172.081 3.472.514 3.047.134 3.191.482 3.676.612 2.763.476 2.217.646 1.768.216
19  İran 2.392.949 3.259.270 4.966.176 3.663.760 3.886.190 4.192.511 9.921.602 3.589.635 3.044.177 2.024.546
20  Yunanistan 2.086.696 1.662.638 1.427.206 1.400.566 1.536.658 1.437.443 1.401.401 1.553.312 1.455.678 1.629.637
Diğerleri 57.364.383 48.893.786 45.428.468 49.867.421 54.949.144 51.336.100 47.593.330 44.159.211 37.971.734 37.065.745
Toplam 167.923.862 156.992.940 142.529.584 143.838.871 157.610.158 151.802.637 152.461.737 134.906.869 113.883.219 102.142.613

İthalat[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin 2018 rakamlarıyla ithalatı 223 milyar dolardır. Türkiye, 2017 rakamalarına göre ithalatı en yüksek 24. ülke konumundadır.[3] Türkiye en çok doğalgaz ve petrol, otomotiv ve elektronik aletler ithal etmektedir. Türkiye'nin ithalatında en çok paya sahip ülkeler sırasıyla; %9,9 ile Rusya, %9,3 ile Çin, %9,1 ile Almanya ve %5,5 ile ABD'dir.

Ülkelere göre yıllık ithalat[değiştir | kaynağı değiştir]

  • En çok ithalat yapılan20 ülke[5]

Değerler bin ABD$'dır.

Sıra Ülke 2018 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009
1  Rusya 21.989.574 19.514.094 15.162.386 20.401.757 25.288.597 25.064.214 26.625.286 23.952.914 21.600.641 19.450.086
2 Çin Halk Cumhuriyeti 20.719.061 23.370.620 25.441.433 24.873.457 24.918.224 24.685.885 21.295.242 21.693.336 17.180.806 12.676.573
3  Almanya 20.407.294 21.301.869 21.474.989 21.351.884 22.369.476 24.182.422 21.400.614 22.985.567 17.549.112 14.096.963
4  ABD 12.377.681 11.951.744 10.867.793 11.141.462 12.727.562 12.596.170 14.130.546 16.034.121 12.318.745 8.575.737
5  İtalya 10.154.158 11.304.715 10.218.387 10.639.042 12.055.972 12.884.864 13.344.468 13.449.861 10.139.888 7.594.645
6  Hindistan 7.534.783 6.216.639 5.757.246 5.613.515 6.898.577 6.367.791 5.843.638 6.498.651 3.409.938 1.902.607
7  Birleşik Krallık 7.446.107 6.548.620 5.320.237 5.541.277 5.932.227 6.281.414 5.629.455 5.840.380 4.680.611 3.473.433
8  Fransa 7.413.025 8.070.897 7.364.715 7.597.687 8.122.571 8.079.840 8.589.896 9.229.558 8.176.600 7.091.795
9  İran 6.931.258 7.492.104 4.699.777 6.096.254 9.833.290 10.383.217 11.964.779 12.461.532 7.645.008 3.405.986
10  Güney Kore 6.343.174 6.608.874 6.384.242 7.057.439 7.548.319 6.088.318 5.660.093 6.298.483 4.764.057 3.118.214
11  İspanya 5.492.454 6.372.911 5.679.305 5.588.524 6.075.843 6.417.719 6.023.625 6.196.452 4.840.062 3.776.917
12  Japonya 4.124.170 4.281.472 3.943.604 3.140.055 3.199.915 3.453.190 3.601.427 4.263.730 3.297.796 2.781.971
13  Birleşik Arap Emirlikleri 3.780.736 5.546.921 3.701.153 2.008.690 3.253.024 5.384.468 3.596.545 1.649.456 698.421 667.857
14  Belçika 3.571.445 3.728.941 3.200.764 3.146.936 3.863.892 3.843.376 3.690.309 3.959.279 3.213.606 2.371.516
15  Hollanda 3.304.581 3.747.619 3.000.336 2.914.359 3.517.164 3.363.585 3.660.634 4.004.955 3.156.000 2.543.073
16  Brezilya 3.257.706 2.544.928 1.788.012 1.792.241 1.728.745 1.408.806 1.770.094 2.074.354 1.347.525 1.105.890
17  Polonya 3.101.677 3.445.906 3.244.193 2.977.662 3.082.128 3.184.533 3.058.078 3.496.189 2.620.956 1.817.093
18   İsviçre 2.816.560 6.899.988 2.502.961 2.445.864 4.821.031 9.645.289 4.304.864 5.018.977 3.153.702 1.999.386
19  Çekya 2.650.330 2.828.107 2.561.652 2.218.334 2.420.199 2.627.288 2.005.342 1.755.452 1.327.672 1.028.650
20  Ukrayna 2.645.555 2.817.133 2.547.636 3.448.171 4.242.612 4.516.333 4.394.200 4.812.060 3.832.744 3.156.659
Diğerleri 66.985.551 69.205.549 53.757.413 57.239.750 70.277.748 71.202.528 65.956.005 65.166.370 50.590.442 38.293.370
Toplam 223.046.879 233.799.651 198.618.235 207.234.359 242.177.117 251.661.250 236.545.141 240.841.676 185.544.332 140.928.421

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2019. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2019. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2019. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2019. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2019.