Suudi Arabistan kralı
Suudi Arabistan Kralı ملك المملكة العربية السعودية | |
---|---|
Resmî ikamet | Yemame Sarayı, Riyad |
Oluşum | 22 Eylül 1932 |
Açılışı yapan | Abdülaziz el-Suud |
Son sahibi | Selman bin Abdülaziz el-Suud |
Vekil | Muhammed bin Selman |
Suudi Arabistan Kralı, Suudi Arabistan Krallığı'nın başı, aynı zamanda Devlet ve Hükûmet Başkanı'dır. Mutlak monarşi ile yönetilen Suudi Arabistan Suud Hanedanı tarafından yönetilmektedir. İdarenin bütün üst makamları kraliyet ailesine mensup olan erkeklerin elinde bulunmaktadır.[1]
Suudi Arabistan'ın mevcut ve yedinci kralı Selman bin Abdülaziz el-Suud, üvey kardeşi ve önceki kral Abdullah bin Abdülaziz'in vefatının ardından 23 Ocak 2015'te tahta geçti.[2]
Başbakan ve Başkomutan unvanlarına sahip olan kral, kendisine devlet işlerinde yardımcı olması, ölümünden sonra tahtta geçmesi veya tahttan feragat etmesi durumunda yerine geçmesi için bir vâris atar. Veliaht prens Muhammed bin Selman aynı zamanda başbakan yardımcılığı ve savunma bakanlığı görevlerini yürütmektedir.[1][3][4]
Suudi Arabistan kralları aynı zamanda 1986 yılından beri Majesteleri yerine İki kutsal caminin hizmetkârı (Arapça: خادم الحرمين الشريفين) unvanını kullanmaktadırlar. Bu unvan Mekke şehrindeki Mescid-i Haram ve Medine de bulunan Mescid-i Nebevî'nin, kral tarafından korunmasını ve sorumluluğunun hükümdar tarafından güvence altına alınmasını ifade eder.[5][6]
Veraset
[değiştir | kaynağı değiştir]Suudi Arabistan temel kukuku, İslam Hukuku temel alınarak hazırlanmış olup, kralın yetkileri şeriat hukukuna göre belirlenmiştir. Suudi Arabistan'ın kuruluşundan bugüne kadar krallığın geçişi bu yasaya göre tayin edilmiştir. Yasaya göre taht, kurucu kral Abdülaziz el-Suud'un çocukları arasında kardeşten kardeşe devredilir. Eğer devredecek kardeş kalmamışsa diğer neslin en yaşlı bireyi vâris olarak kabul edilir.[7]
Yetkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Rejim şekli mutlak monarşi olan Suudi Arabistan Suud Hanedanı tarafından yönetilmektedir. Kralın aynı zamanda hükûmet başkanı olduğu bu sistemde, hükûmet fonksiyonları Bakanlar Kurulu tarafından yürütülmektedir. Siyasi parti ve genel seçimlerin olmadığı ülkede, Kral oldukça geniş yetkilere sahiptir.[1] Yasama organı yetkisinin kralın elinde olduğu sistemde, Şura Meclisi'nin 150 üyesinin tamamı kral tarafından atanmaktadır.[8]
Belediye meclisleri için seçimler yapılmakla birlikte, kendilerine emir denilen idari bölge yöneticilerinin tamamı Suud Ailesi'ne mensuptur. Bütün üst kademe yöneticileri ve belediye başkanları Kral tarafından tayin edilir. Ayrıca kolluk kuvvetleri memurları Kral ve Bakanlar Kurulu tarafından atanmaktadır. Memurların çoğunluğu Kral ile yakından akraba; geriye kalanlar ise uzaktan akrabalarıdır.[9]
Suudi Arabistan kralları (1932–günümüz)
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu liste 1932 yılında Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilân eden Suudi Arabistan'ın Krallarını içermektedir.
№ | Resim | İsim (Doğum-Ölüm) |
Hüküm Süresi | |
---|---|---|---|---|
Başlangıç | Bitiş | |||
1 | Abdülaziz bin Abdurrahman عبد العزيز بن عبد الرحمن (1876–1953) |
22 Eylül 1932 | 9 Kasım 1953 | |
2 | Suud bin Abdülaziz سعود بن عبد العزيز (1902–1969) |
9 Kasım 1953 | 2 Kasım 1964 | |
3 | Faysal bin Abdülaziz فيصل بن عبد العزيز (1906–1975) |
2 Kasım 1964 | 25 Mart 1975[not 1] | |
4 | Halid bin Abdülaziz خالد بن عبد العزيز (1913–1982) |
25 Mart 1975 | 13 Haziran 1982 | |
5 | Fehd bin Abdülaziz فهد بن عبد العزيز (1921–2005) |
13 Haziran 1982 | 1 Ağustos 2005 | |
6 | Abdullah bin Abdülaziz عبد الله بن عبد العزيز (1924–2015) |
1 Ağustos 2005 | 23 Ocak 2015 | |
7 | Selman bin Abdülaziz سلمان بن عبد العزيز (1935–) |
23 Ocak 2015 | Günümüz |
Kraliyet bayrağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kraliyet bayrağı, beyaz renkle yazılmış Arapça bir yazı ve altında bulunan kılıç ile sağ alttaki altın işlemeli ulusal amblemin yer aldığı yeşil bir bayraktan oluşur.
Bayrak üzerinde yer alan Kelime-i şehadet, sülüs el yazısı ile yazılmıştır. Kelime-i Tevhid Suudi Arabistan'ın resmi dinî olan İslam'da inancın bir beyanı olarak kabul edilmektedir. Anlamı şudur:
- Arapça: لَا إِلٰهَ إِلَّا الله مُحَمَّدٌ رَسُولُ الله
- lā ʾilāha ʾillā-llāh, muhammadun rasūlu-llāh
- Allah'tan başka ilah yoktur, Muhammed onun kulu ve elçisidir.[10]
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 25 Mart 1975 tarihinde üvey kardeşinin oğlu Faysal bin Müsaid tarafından uğradığı suikast sonucunda öldürüldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Suudi Arabistan'ın Siyasi Görünümü". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
- ^ "Suudi Arabistan Kralı Abdullah öldü". BBC Türkçe. 23 Ocak 2015. 30 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2016.
- ^ "About the Saudi Arabia:Facts and Figures". Suudi Arabistan'ın Washington DC Büyükelçiliği. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.
- ^ Amir, Rawash (5 Kasım 2017). "Suudi Arabistan'ın veliaht prensi Muhammed bin Salman kimdir?". BBC Türkçe. 10 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2017.
- ^ Wood, Paul (1 Ağustos 2005). "Life and legacy of King Fahd". BBC. 18 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.
- ^ "Custodian of the Two Holy Mosques King Abdullah bin Abdulaziz". Suudi Arabistan'ın Tokyo Büyükelçiliği. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
- ^ "The Saudi succession:When kings and princes grow old". The Economist. 15 Temmuz 2010. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2017.
- ^ Yew Meng Lai, Abdul Razak Ahmad, Chang Da Wan (2016). Higher Education in the Middle East and North Africa: Exploring Regional and Country Specific Potentials. Springer. s. 129. ISBN 9811010560. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2017.
- ^ Nwankwo, Peter O. (2011). CRIMINOLOGY AND CRIMINAL JUSTICE SYSTEMS OF THE WORLD: A Comparative Perspective. Trafford Publishing. s. 163. ISBN 9781426967429. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2017.
- ^ "About Saudi Arabia: Facts&Figures". Suudi Arabistan'ın Washington D.C büyükelçiliği. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2017.