Suriye başbakanı
| Suriye Arap Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı Arapça: رئيس مجلس وزراء الجمهورية العربية السورية | |
|---|---|
.svg) | |
.svg) | |
| Suriye Bakanlar Kurulu Suriye hükûmetinin yürütme organı | |
| Ünvan | Sayın Başbakan (gayriresmi) Ekselansları (diplomatik) |
| Statü | Kaldırıldı |
| Üyelik | Bakanlar Kurulu |
| Rapor verilen | Devlet Başkanı |
| Resmî ikamet | Hükûmet binası, Şam, Suriye |
| Atayan | Devlet Başkanı |
| Görev süresi | Sabit bir görev süresi yok |
| Oluşum | 9 Mart 1920 |
| İlk sahibi | Ali Rikabi (krallık) Sadullah el-Cabiri (cumhuriyet) |
| Kaldırılma | 29 Mart 2025 |
| Son sahibi | Muhammed el-Beşir |
| Maaş | Yıllık 18285 $[1] |
| Websitesi | pministry.gov.sy |
Suriye başbakanı (Arapça: رئيس وزراء سوريا, romanize: raʾīs wuzarāʾ Sūriyā) veya resmi adıyla Suriye Arap Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu başkanı (Arapça: رئيس مجلس وزراء الجمهورية العربية السورية), 1920-2025 yılları arasında Suriye hükûmetinin başkanıydı.[2] Esad rejiminin düşmesinden sonra, Suriye başbakanı Birinci Suriye Geçiş Hükûmetinin başkanıydı.[3]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Baasçı Suriye (1963-2024)
[değiştir | kaynağı değiştir]Normal şartlarda ve Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası'na göre başbakan,[2] yeni başbakanın önereceği diğer bakanlar ve hükümet üyeleriyle birlikte Suriye devlet başkanı tarafından atanır.[4]
Suriye Halk Meclisi, daha sonra yeni hükûmet resmen göreve başlamadan önce yeni hükûmetin yasama programını onaylar.[4]
Bir başbakanın görev süresi için anayasal sınırlar yoktur ve başbakanların birkaçı birbirini izlemeyen birden çok sürede hizmet etmiştir.[5] Devlet başkanı, başbakan ve Bakanlar Kurulunu atama veya görevden alma konusunda anayasal yetkiye sahiptir.[6]
Baas sonrası Suriye (2024-2025)
[değiştir | kaynağı değiştir]Esad rejiminin düşmesinin ardından Baasçı Suriye'nin 2012 Anayasası'nın askıya alınmasıyla birlikte,[7] yeni 2025 Geçici Anayasası, yürütme gücünün başbakanlık makamı olmaksızın bakanları atayan cumhurbaşkanının elinde toplandığı bir başkanlık sistemi kurmaktadır.[8][9]
29 Mart 2025 tarihinde Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara tarafından Şam'daki Halk Sarayı'nda düzenlenen bir törenle İkinci Suriye Geçiş Hükûmeti ilan edildi[10] ve yeni bakanlar yemin ederek gündemlerini özetleyen konuşmalar yaptılar.[11] Hükümet, Esad rejiminin düşmesinin ardından kurulan Birinci Suriye Geçiş Hükûmetinin yerini aldı.[12] Başbakanlık makamı lağvedildi.[13]
Yetkiler ve görevden alınma
[değiştir | kaynağı değiştir]Yetkiler:[4]
- Yasaları uygulamak
- Devlet organlarını denetlemek
- İdari kararlar almak
- Devlet başkanına tavsiyede bulunmak
- Kabineyi denetlemek
Görevden alınma:[4]
- Devlet başkanının görevden alması üzerine
- İstifanın devlet başkanına sunulması üzerine
- Devlet başkanının görevden alınması veya istifası üzerine
- Yasama organının güvensizlik oyu üzerine
Başbakanların listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ برس, دي. "سورية: مرسوم رئاسي يحدد راتب رئيس مجلسي الوزراء والشعب بـ82500 ليره والوزير بـ71200 ليرة - اخبار سورية المحلية - أخبار سورية - دي برس". www.dp-news.com. 2 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Syrian Arab Republic: Constitution, 2012". refworld. 26 Şubat 2021. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "HTS confirm Al-Bashir as Syrian caretaker prime minister". The New Arab. 10 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ a b c d "Constitutional history of Syria". constitutionniet.org. 29 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2021.
- ^ Khalil Mechantaf. "Constitutional Law and Courts' System in the Syrian Arab Republic". nyulawglobal.org. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2021.
- ^ "Constitutional history of Syria". Constitution Net. April 2021. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Syria's new constitution gives sweeping powers, ignores minority rights". rfi. 14 Mart 2025. Erişim tarihi: 15 Mart 2025.
- ^ AFP (12 Aralık 2024). "Syria's new govt says to suspend constitution, parliament for three months". Brecorder (İngilizce). 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2024.
- ^ "Syria's Constitutional Draft Set for Release as Fact-Finding Committee Begins Investigations". Watan News. 12 Mart 2025. Erişim tarihi: 16 Mart 2025.
- ^ "نص الإعلان الدستوري لسوريا 2025". الجزيرة نت (Arapça). Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
- ^ "وزراء الحكومة السورية يقدمون خططهم ويؤدون القسم الدستوري". Syria TV (Fadaat Media) (Arapça). 29 Mart 2025. Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
- ^ "At protest, Tel Aviv mayor vows to shut down the country if the government ignores a High Court ruling". www.timesofisrael.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Mart 2025.
- ^ "Syrian president unveils transitional government". Al Jazeera (İngilizce). Erişim tarihi: 30 Mart 2025.
.svg)
.svg)
,_Flag_of_Syria_(1980%E2%80%932024).svg)