Millet İttifakı
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. |
Millet İttifakı | |
---|---|
Kısaltma | MİLLET |
Liderler |
Kemal Kılıçdaroğlu (CHP) Meral Akşener (İYİ Parti) Temel Karamollaoğlu (SAADET) Gültekin Uysal (DP) |
Slogan(ları) |
|
Kuruluş tarihi | 5 Mayıs 2018 |
İdeoloji |
İttifak içi düşünceler:
|
Siyasi pozisyon |
Büyük çadır Bölüngü: Merkez soldan aşırı sağa |
TBMM |
174 / 600 |
Büyükşehir Belediye Başkanlıkları |
11 / 30 |
İl Belediye Başkanlıkları |
10 / 51 |
İlçe Belediye Başkanlıkları |
194 / 922 |
Belde Belediye Başkanlıkları |
51 / 386 |
İl Genel Meclisleri |
164 / 1.251 |
Belediye Meclisleri |
4.739 / 20.498 |
|
Millet İttifakı,[2] kısa adıyla MİLLET, Türkiye'de 2018 genel seçimlerine katılmak için oluşturulan bir seçim ittifakıdır. İttifak, 5 Mayıs 2018 tarihinde dört muhalif parti Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), İYİ Parti (İYİ), Saadet Partisi (SAADET) ve Demokrat Parti (DP) tarafından resmen başlatıldı.[3] Millet İttifakı'nın kurucu partileri ortak bir çatı altında meclis seçimlerine hazırlanırken ittifaktaki her bir partinin cumhurbaşkanlığı seçimi için kendi adayını aday göstermesi kararı alındı.
2017 anayasa referandumu ve ardından yapılan anayasa değişiklikleri zemininde kurulan Millet İttifakı, başkanlık sistemine geçişe karşı "hayır" kampanyası yürüten ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükûmetine karşı olan grupları bir araya getirmekteydi.[4] Bu nedenle Millet İttifakı, 20 Şubat 2018 tarihinde kurulan hükûmet yanlısı Cumhur İttifakı'na[5] rakip olarak görülmekteydi.
CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’den oluşan Millet İttifakı ilk kez 2018 seçimlerine katıldı.
2019 yerel seçimlerinde ise Millet İttifakı, İYİ Parti ve CHP’den oluştu.
Ocak ayında yapılan Toplantıda alınan kararla, DEVA Partisi ve Gelecek Parti’nin katılımıyla, Millet İttifakı 6 partili bir yapıya dönüşmüş oldu.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Nisan 2017'de Türkiye'nin siyasi sistemini bir parlamenter sistemden cumhurbaşkanlığı sistemine dönüştürme konusunda anayasa değişikliği referandumu yapıldı. Referandum, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ile muhalif Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) tarafından desteklendi. Referandum sonucu ülkenin sistem değişikliğine geçişini etkin bir şekilde tetikledi. Bu arada, ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi, Meral Akşener gibi MHP muhalifleriyle birlikte, anayasa değişikliklerine karşı güçlü bir muhalefet oldu.
AK Parti ve MHP daha sonra 2018 genel seçimlerine birlikte katılabilmek için seçim öncesi ittifakların oluşumunu kanuncuların da bir ittifak kurma olasılığı hakkında spekülasyonlar ortaya çıktı. Birkaç tur müzakereden sonra 5 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi; Meral Akşener tarafından yeni kurulan İYİ Parti'nin yanı sıra, meclis dışındaki Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile seçim ittifakı kurulduğunu duyurdu. Demokrat Parti genel seçimlere İYİ Parti çatısı altında katıldı, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise aday çıkarmayarak Meral Akşener'i destekledi.
12 Aralık 2018 tarihinde CHP ve İYİ Parti, 2019 yerel seçimlerinde işbirliği yapmak amacıyla yaptıkları görüşmeler sonucunda 21 büyükşehir ile bazı il ve ilçelerde işbirliği yapma kararı aldı.[6]
Güçlendirilmiş parlamenter sistem toplantısı[değiştir | kaynağı değiştir]
12 Şubat 2022 tarihinde 6 muhalefet partisi lideri Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metni üzerinde konuşmak üzere Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine Ankara'da Çankaya Belediyesi'ne bağlı Ahlatlıbel tesislerinde bir araya geldiler. Millet İttifakı üyeleri dışında muhalefette temsil edilen DEVA ve Gelecek Partisi liderleri de yuvarlak masa etrafında buluştu. 5 saat 15 dakika süren görüşme sonrası Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçiş konusunda 2021 yılının Aralık ayında genel başkan yardımcıları tarafından ortak çalışma sonucu hazırlanan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metnine bağlılıklarını 6 parti olarak taahhüt ettikleri ortak irade beyannamesini imzaladılar. İmzalanan metinde bu altı partinin ortak bir gelecek hedefi üzerinde uzlaştıkları, "Yarının Türkiyesi'ni" inşa etmek için "kutuplaşma değil uzlaşma", Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği normlarına vurgu, Siyasi Etik Kanunu gibi konular ön plana çıktı.
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni 28 Şubat tarihinde kamuoyuna duyuruldu.[7] 6 muhalefet partisinin liderleri, dördüncü buluşmanın ardından 10 maddelik Temel İlkeler ve Hedefler Bildirgesi imzaladı.[8]
Güçlendirilmiş parlamenter sistem toplantısı ve katılımcıları, basında "Altılı Masa"[9][10] adıyla da anılmaktadır.
Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kurucu üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Parti | Lider | Pozisyon | TBMM | ||
---|---|---|---|---|---|
CHP | Cumhuriyet Halk Partisi | Kemal Kılıçdaroğlu | Merkez sol | 134 / 600 | |
İYİ Parti | İYİ Parti | Meral Akşener | Merkez sağ | 37 / 600 | |
DP | Demokrat Parti | Gültekin Uysal | Merkez sağ | 2 / 600 | |
SP | Saadet Partisi | Temel Karamollaoğlu | Aşırı sağ | 1 / 600 |
Katılması muhtemel üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Parti | Lider | Pozisyon | TBMM | ||
---|---|---|---|---|---|
DEVA | Demokrasi ve Atılım Partisi[11] | Ali Babacan | Merkez sağ | 1 / 600 | |
GP | Gelecek Partisi[11] | Ahmet Davutoğlu | Sağ | 0 / 600 |
Seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel Seçimler[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçim | Lider | Oy | Sandalye[not 1] | ||
---|---|---|---|---|---|
# | % | Sıralama | # | ||
2018 | Kemal Kılıçdaroğlu | 16.347.669 | 33,95 | 2. | 146 / 600 |
Meral Akşener | 43 / 600 | ||||
Temel Karamollaoğlu | 0 / 600 |
Yerel Seçimler[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçim | Lider | Oy | Oyların Yüzdesi | Belediye Sayısı | Belediye Meclis Üyesi Sayısı |
---|---|---|---|---|---|
2019 | Kemal Kılıçdaroğlu Meral Akşener |
17.443.229 | %37,57 | 265 | 5.705 (%27,50) |
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Saadet Partili 2 vekil CHP listesinden, Demokrat Partili 1 vekil ise İYİ Parti listesinden seçildi. Seçimden sonra 3 vekil partilerine geri döndü.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ {{Web kaynağı | url = https://chp.org.tr/haberler/milletimiz-cin-buradayiz
- ^ "Turkish four-party alliance to sign agreement". Ahval News. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- ^ "4 parti birleşti! Millet İttifakı geliyor". Haberiniz. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- ^ "Turkish opposition joins forces for parliament vote". Al-Monitor. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
- ^ "Opposition parties agree to unite against People's Alliance in upcoming Turkish elections". Daily Sabah. 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.
- ^ "Son Dakika... CHP ile İYİ Parti ittifak konusunda anlaşma sağladı". Milliyet. 12 Aralık 2018. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2018.
- ^ "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni İmzalandı". chp.org.tr. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "6'lı masadan 10 maddelik "ilkeler ve hedefler bildirgesi" çıktı". T24. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ Turan Yılmaz (14 Şubat 2022). "'Altılı masa'dan açıklama için 28 Şubat tarihi". Hürriyet. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022.
- ^ Ayşe Sayın (3 Temmuz 2022). "Altılı masa beşinci kez bir araya geldi". Ankara: BBC News Türkçe. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022.
- ^ a b "Millet İttifakı'nın hedefinde DEVA ve Gelecek Partisi var". Ensonhaber. 12 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.