MI6

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Secret Intelligence Service
MI6
MI6 amblemi
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi1909
BağlılığıDışişleri ve İngiliz Milletler Topluluğu Ofisi
AdresSIS Building, Londra, Birleşik Krallık
51°29′13.9″K 0°07′26.6″B / 51.487194°K 0.124056°B / 51.487194; -0.124056
Personel sayısı2.479 (31 Mart 2015)[1]
Yıllık bütçe2.6 Milyar Sterlin (2014-2015)
Yönetici(ler)

Gizli İstihbarat Servisi (İngilizce: Secret Intelligence Service, kısaca SIS) veya yaygın adıyla MI6 (Military Intelligence, Section 6), Birleşik Krallık'ın dış istihbarat teşkilatıdır. Temel olarak, İngiltere'nin ulusal güvenliğini sağlamak için denizaşırı bilgilerin gizlice toplanması ve analizi ile görevlendirilmiştir. İngiliz iç istihbarat teşkilatı MI5 ile karıştırılmamalıdır. SIS, İngiliz istihbarat teşkilatlarının bir parçasıdır ve kurumun yöneticisi İngiltere Dışişleri Bakanlığı'na karşı sorumludur.[3]

1909 yılında, dış istihbarat konusunda uzmanlaşması için kurulan örgüt, I. Dünya Savaşı sırasında dramatik bir büyüme yaşadı ve 1920 yılında resmî olarak bugünkü adını aldı. MI6 adı (Askeri İstihbarat, Bölüm 6 anlamına gelir), SIS'ın II. Dünya Savaşı sırasında elverişli bir şekilde adlandırılması için ortaya çıkmıştır. Bu isim, günümüzde hala yaygın olarak kullanılmaktadır.[4] SIS'in varlığı 1994 yılına kadar resmî olarak kabul edilmedi.[5] 1994 yılında, SIS'ı yasal bir temele oturtmak için 1994 İstihbarat Hizmetleri Yasası (ISA) İngiliz Parlamentosu'na getirildi. Bu yasa, örgütün faaliyetleri için yasal dayanak sağlamaktadır. Günümüzde, SIS, Soruşturma Yetkileri Mahkemesi ve Parlamento'nun İstihbarat ve Güvenlik Komitesi tarafından kamu gözetimine tabidir.[6]

SIS'ın belirtilen öncelikli rolleri terörle mücadele, nükleer silahların yayılmasını önleme, siber güvenliği destekleyen istihbarat sağlama ve denizaşırı suç faaliyetlerini aksatarak istikrarı desteklemektir.[3] Kardeş kurumları olan Güvenlik Servisi (MI5) ve Devlet İletişim Merkezi'nden (GCHQ) farklı olarak, SIS yalnızca yabancı ülkelerde istihbarat toplamaktadır, bununla beraber SIS sadece İngiliz Adaları dışındaki kişilere karşı operasyon yürütme yetkisine sahiptir.[7] 2000'li yıllardan bu yana SIS'ın işkence eylemlerine ortaklık etmesi ve şüphelilerin ülkeler arasında yasa dışı transferine yardımcı olması kamuoyunda önemli tartışmalara yol açmıştır.[8][9]

1994 yılından bu yana SIS'in merkezi Londra'da, Thames Nehri'nin South Bank semtinde bulunan SIS Binası'dır.[10]

Resmi durumu ve hiyerarşisi[değiştir | kaynağı değiştir]

SIS, Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı altındaki Savunma Konseyi'ne bağlı hizmet verir. Ayrıca İçişleri ve Dışişleri bakanlıklarıyla da sürekli irtibat halindedir. Faaliyetleri hakkındaki halka açık yayınları sansür yetkisi bulunur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ House of Commons (5 July 2016). Intelligence and Security Committee of Parliament Annual Report 2015–2016 14 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., page 12. Retrieved 23 October 2016.
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020. 
  3. ^ a b "Our Mission". The Secret Intelligence Service. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020. 
  4. ^ "1920: What's in a Name". SIS website. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2017. 
  5. ^ Whitehead (13 Ekim 2005). "MI6 to boost recruitment prospects with launch of first website". Brand Republic. 12 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2010. 
  6. ^ "The Intelligence and Security Committee of Parliament". Isc.independent.gov.uk. 25 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017. 
  7. ^ "Intelligence Services Act 1994". The Secret Intelligence Service. legislation.gov.uk. 16 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Foster (5 Nisan 2014). "Tony Blair 'knew all about CIA secret kidnap programme'". The Telegraph. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017. 
  9. ^ Norton-Taylor (1 Haziran 2016). "Public need answers in 'shocking' MI6 rendition scandal, says senior Tory". The Guardian. 26 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017. 
  10. ^ "Queen visits Mi6.", The Times, London, 15 July 1994, pg 2

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]