İstihbarat Sekreterliği (Arjantin)
| SI veya SIDE | |
|---|---|
Secretaría de Inteligencia | |
 | |
| Genel bilgiler | |
| Kuruluş tarihi | 1946 |
| Önceki kurum | |
| Türü | İstihbarat teşkilatı |
| Adres | Ave. 25 de Mayo 11, Buenos Aires |
| Yönetici(ler) |
|
İstihbarat Sekreterliği (Secretaría de Inteligencia, SI) Arjantin Cumhuriyeti'nin Ulusal İstihbarat Sisteminin önde gelen istihbarat teşkilatı ve başkanlığıdır.
Bakanlar Kurulu'nun özel bir üyesi olan Devlet İstihbarat Bakanı başkanlığında, istihbarat'ın toplanması ve iç ve dış alanlarda istihbarat ve karşı istihbarat üretiminin yanı sıra, çözümleme ile görevli bir teknik birim ve operasyonel hizmetle devlet işlerini işlemek için bir ulusal istihbarat stratejisi oluşumudur. Sekreterlik hükûmet için tam bir istihbarat döngüsünü üretme görevi ile görevlidir.[1] Arjantin içinde sayısız heyetler yanı sıra yabancı operasyonel üsleri ve heyetleri ile yapısal olarak sayan, SI, Arjantin en büyük istihbarat toplama yeteneklerine sahiptir.
Yasaya göre, Sekreterlik[2] Başkanlığı'na tabi olup gizli kararname ve kanunlar tarafından yönetilir.[3] Yeni istihbarat sistemi etkin hale gelerek resmi kısaltması SI ile değiştirilmiş olsa da, [4] Secretaría de Inteligencia de Estado denirdi, tarihinin bir kısmı boyunca (Devlet İstihbarat Sekreterliği, SIDE) ve halk tarafından SIDE olarak adlandırılır.[4]
26 Ocak 2015 tarihinde, savcının davasından sonra Alberto Nisman'ın ölümü ile, Cumhurbaşkanı Cristina Fernández de Kirchner, onun (SI) çözünmesini, bir yasa önerisiyle yeni bir istihbarat teşkilatı olarak Federal İstihbarat Ajansı (AFI) denilen kurumu açarak duyurdu.[5]
Geçmişi[değiştir | kaynağı değiştir]
Juan Perón'un ilk Cumhurbaşkanlığı'nda "Coordinación de Informaciones de Estado" (Devlet İstihbarat Eşgüdümü CIDE) ve bahis altında 337/46 İcra Kararnamesi ile kurduğu zaman, İstihbarat Sekreterliği 1946 yılında kuruldu. Görevi sivil personel tarafından çalıştırılan bir ulusal istihbarat kurumu olarak hareket etmek ve federal hükûmet için yerli ve yabancı istihbarat operasyonlarını ele almak olmuştur.
CIDE kurulumundan önce ulusal istihbarat, ortaklaşa Bilgi Bölümü (División de Informaciones, DI) Başkanlığında ve Ordu İstihbarat Servisi (Servicio de Inteligencia del Ejercito, KSS) ve İstihbarat Servisi (Servicio de Inteligencia, SI) olarak askeri istihbarat ve Donanma (Donanma İstihbarat Servisi, SIN) servisleri tarafından ele alınmıştır. Hatta Arjantin geçmişinde askeri istihbarat organları iç ve dış istihbaratın alınması süresince yer almış, gerçi, son birkaç on yıl içinde yürürlüğe giren reformların yasal olarak onlara Ulusal İstihbarat Sisteminde sivil yönetilen hizmetler yanında rol verilmiştir.[6]
20 Ocak'ta 776/56 sayılı İcra Kararnamesi tarafından, CIDE adının kabul etmesiyle Sekreterlik, (yaygın olarak adlandırılır) Pedro Aramburu hükûmeti altında, 1956 yılında ilk yapısal ve işlevsel reforma sahip oldu ve Devlet İstihbarat Sekreterliği (Secretaría de Informaciones de Estado) ve sonraki ünlü kısaltması "SIDE" olmuştur. Yeniden yapılandırılan teşkilat yakından İngiliz istihbarat sistemi üzerinde biçimlendirilmiştir.
Juan Carlos Onganía hükûmeti sırasında, SIDE Gral idaresi altında idi. Señorans, tüm zamanların en iyi kabul edilen İstihbarat Sekreterlerinden biridir. O yıllarda, SIDE ilk karmaşık yabancı casusluk görevlerini düzenlemek için başladı, yaklaşık 1.200 personel büyük ölçüde artmıştır, bilgi ve operasyonel yetenekleri önemli ölçüde düzelmişti.
Señorans yönetimi sırasında, pek çok Arjantinli kadın ve daha sonra erkek sadece sahanın ne olduğuna katılarak başladı. Sekreterlik işlemleri, insan zaaflarının sömürüsünde gerekli, özellikle kadın cinsiyetin belirli kazanımları ile takdir edilerek başladı. Ancak, 1966 yılında, Señorans operatifleri o anda sözleşmeli kadın istihbaratçılar dahil olmak üzere tüm (yaklaşık toplam 1.200) 900 çalışanı, sınır dışında, Sekreterlikçe yeniden yapılandırdı. Señorans yönetimi'nin kadınlara karşı bir fobisi vardı ve idari görevlerde çalışan kadınlara hoşgörülü olmayacağı belirtilmişti.
Aynı yıl, Buenos Aires'te, Sovyet Konsolosu'nu başarısız bir kaçırma girişimi, uluslararası kuruluşları bu konularda önlem almaya itti, SSCB tarafından resmi bir protesto ile yürürlüğe koyuldu. Onganía, onun iradesine karşı, Señorans istifasını sormaktaydı ama başka seçeneği yoktu, yaptığı son açıklamada Sekreter "Konsolos Petrov'un Arjantin'de KGB'nin bir takım casus komutları" diye açık etti. Señorans ayrılmasından sonra, kadınlar, sivil istihbarat topluluğunda konumlarını kazanmış, ancak CIA, Soğuk Savaş'ın başlangıcında SIDE ile o anda özel olarak ilgilenmeye başladı. Fidel Castro'nun rejiminin yanı sıra özel ilgiyle Sovyetler Birliği tarafından desteklenen Latin Amerika'da, komünist gruplar ve gerillalarla büyüme başladı, daha sonra küçük bir endişe alanı olarak düşünülmüş ne olduğu belirsiz Amerikan İstihbarat Topluluğu etkisiyle savaşta Amerikan çıkarlarıyla çatışılmıştır. İstihbarat Sekreterliği bir kuraldışılık olarak, bir öncelik yapılan 'komünist sorun' olduğu yabancı elçiliklerde ve komünist ülkelerin heyetlerinin gözetiminde yaygınlaştı.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta İstihbarat Sekreterliği (Arjantin) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ İstihbarat Döngüsü 9 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Merkezi İstihbarat Teşkilatı. URL Erişimi 23 Nisan 2006.
- ^ Presidency of Argentina. 13 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL accessed on April 23, 2006.
- ^ In 2005, the Arjantin Senatosu Gizli yasalar kaldırıldı, Sekreterliğin nasıl etkilediği açık değildir.
- ^ Article 51 of the Intelligence Reform Law 25.520 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. SIDE olarak yeniden adlandırılır (Secretaría de Inteligencia de Estado) S.I. ile (Secretaría de Inteligencia) ve gizli kararname kaldırdı, 416/76.
- ^ Federal İstihbarat Ajansı 20 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,Hukuk 27126 - değişikliği 13 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ İstihbarat Reformu Yasası 25.520 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ayrıca oluşturulan Stratejik Askeri İstihbarat Ulusal Müdürlüğü, Bütün eşgüdümünde görevli Arjantin Askeriyesi askeri istihbarat servisleri.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Şimdiki resmi internet sitesi, feshedilmiş (İspanyolca)
- Dağıtılmış internet sitesinin arşivi; Wayback Machine (archived Haziran 19, 1997) (İspanyolca)
- İstihbarat Reformu Yasası 25.52023 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- İç Güvenlik Yasası 24.059 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)