İçeriğe atla

Çavuşzade Mehmed Paşa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çavuşzade Mehmed Paşa
Kaptan-ı derya
Görev süresi
12 Haziran 1646 - 16 Ekim 1649
Görev süresi
17 Mayıs 1658 - 8 Temmuz 1661
Görev süresi
29 Mayıs 1665 - 27 Ekim 1668
Görev süresi
24 Ocak 1674 - 12 Şubat 1681
Kişisel bilgiler
Doğum 1622
İstanbul
Ölüm 1682
Azak

Çavuşzade Mehmed Paşa, (1622-1682), vezirlik, eyalet valiliği ve kaptan-ı deryalık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

Osmanlı bürokrasisinde yükselişi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1622'de İstanbul'da doğdu. Enderun'da yetişti.[1] Enderun'dan çıkışında beylerbeyi oldu. I. İbrahim'ın kızı Gevherhan Sultan'la evlendirilerek damad-ı şehriyar olup vezirlik rütbesi verildi.[1]

1647'de Diyarbakır valisi oldu. 1648'de isyan eden Abaza Hasan Paşa'yla iş birliği yapmış olmasına rağmen eşi Gevherhan Sultan nedeniyle affedilip boğaz muhafızlığı görevine getirildi. Sonra Şehrizor Eyaleti valisi yapıldı.[1]

Kaptan-ı deryalığı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı devam ederken Mayıs 1653'te ilk kez kaptan-ı derya oldu. Venedik donanmasının Çanakkale Boğazı önüne gelmemiş olmasından bilistifade 109 parçalık Osmanlı donanmasıyla muharebesiz Ege Denizi'ne açıldı. 26 Mayıs'ta Rodos'ta Amiral Foscolo komutasındaki Venedik donanmasıyla karşılaştıysa da taraflar muharebeden kaçındılar. 27 Haziran'da 50 kadırgayla Rodos'tan ayrılan Mehmed Paşa ay sonunda Girit'e ulaştı. Dört gün Hanya'da kaldı ve 12 gemiye top ve cephane takviyesi yaptı. San Todoro'daki istihkamları tahkim etti. Ardından, adanın güneyindeki Seluna kalesine dört top da çıkarmak suretiyle kuşattı ve ele geçirdi. Buna mukabil, Serdar Deli Hüseyin Paşa Seluna'nın itaat ederek haraç veren kalelerden olduğunu belirtince, geri dönüşe geçti. Rodos'ta bırakılan gemileri de yeniden donanmaya katan Mehmed Paşa İstanbul'a geri döndü. Rodos'ta sayıca üstün olmasına rağmen Venedik donanmasıyla muharebeye girmediği gerekçesiyle azledildi ve Çanakkale Boğazı Muhafızlığına getirildi.

Topal Recep Paşa'nın azledilmesinden sonra Ekim 1657'de ikinci kez kaptan-ı deryalığa getirildi. Temmuz 1658'de kaptan-ı derya görevinden azledildi.[1] Sonra sırasıyla 1658'de vezir rütbesi verilip Anadolu Beylerbeyi, 1660/61'de Maraş valisi, 1663/64de Sivas valisi oldu. 1665/66'de vezirlik rütbesiyle Şam valisi yapıldı. Bu valilikten 1666/67'da azledilip Musul valisi oldu. 1667 - 1672/73'te tekrar Sivas valisi ve 1676'e tekrar Anadolu beylerbeyi yapılmıştır. 1674-1681'de vezirlik rütbesi taşımıştır.[1] 1680'de Azak Muhafızlığı'na tayin edildi. Haziran 1681'de 60 yaşında iken orada öldü. Cenazesi törenle İstanbul'da defnedilmiştir. 17 sene vezirlik görevinde bulunmuştur. Sicil-i Osmani, kendisi hakkında "Tedbirli ve güçlüydü" şeklinde bir değerlendirme yapmıştır.[1]

  1. ^ a b c d e f Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.4 s.184-185 [1]
Askerî görevi
Önce gelen:
Bıyıklı Koca Derviş Mehmed Paşa
Kaptan-ı Derya
1653 - 1654
Sonra gelen:
Kara Murad Paşa
Önce gelen:
Topal Mehmed Paşa
Kaptan-ı Derya
1657 - 1658
Sonra gelen:
Deli Hüseyin Paşa