Szelim mağarası
Szelim-barlang | |
 Szelim mağarası | |
  Mağaranın Macaristan'daki konumu | |
| Konum | Gerecse Dağları, Tatabánya yakınları |
|---|---|
| Bölge | Komárom-Esztergom, Orta Transdanubia, Macaristan |
| Koordinatlar | 47°35′25″K 18°24′25″D / 47.59028°K 18.40694°D |
| Uzunluk | 45 m (148 ft) |
| Yükseklik | 14 m (46 ft) |
| Tarihçe | |
| Malzeme | karst, kireç taşı |
| Sit ayrıntıları | |
| Kazı tarihleri | 1932, 1934 |
| Arkeologlar | Hubert Kessler, István Gaál |
Szelim mağarası (Macarca: Szelim-barlang veya Szelim-lyuk (Szelim çukuru), Bánhidai nagy barlang (Bánhidian büyük mağarası), Eperjes-barlang, Szemi-luki, Szemi-lyuka, Szelimluk barlang, Bánhidai-zsomboly, Szent Vit-barlang) kuzeybatı Macaristan'da, Gerecse Dağları'nın batı kenarında, Tatabánya şehri yakınlarındaki Által-ér Vadisi'nin 289 metre (948 ft) yukarısında yer alan bir mağaradır. Mağaranın içi 45 metre (148 ft) uzunluğunda ve 14 metre (46 ft) yüksekliğindedir. Bölge, kolay erişilebilir konumundan dolayı yüzyıllar boyunca yerel köylüler tarafından düzenli olarak ziyaret edilmiş ve sığınak olarak kullanılmıştır. Mağaranın devasa dikdörtgen girişinde Tuğrul'un bir anıtı bulunmaktadır.[1]
Jeoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Üst Triyas sırasında oluşan karstik mağara, geniş çapta korozyona uğramıştır ve bu süreç devam etmektedir. Meteorik su, kompakt Mezozoyik kireç taşına sızar ve ana kayada boşluklar açarak, kireç taşında çözünmeler ve aşınmalar meydana getirir.
Kazılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Mağaranın arkeolojik sit alanı olarak kabul edilmesi görece yakın bir tarihte gerçekleşmiştir. 1932'de mağara araştırmalarının ilk destekçisi olan Hubert Kessler kazılara başladı. Kessler çalışmasının sonuçları, István Gaál'ı düzenli kazılara başlamaya teşvik etti. 1934'te Doğa Tarihi Araştırma Konseyi - yetersiz olsa da - daha fazla çalışma için finansal araçlar sağladı. Kazılarda bazıları Türk istilaları dönemine tarihlenen ocaklar, sobalar, oymalar, hayvan kemikleri ve insan kalıntıları ortaya çıkarılmıştır.
Çökeltiler, mağaranın çoğunda 12 m'den (39 ft) daha derinlerden çıkarılır ve arkeolojik buluntular bakımından zengindir. Daha yakın tarihli araştırma sonuçları, Szelim'deki insan yerleşiminin günümüzden 200.000 yıl öncesine kadar uzandığı fikrini doğrulamaktadır. Tabakalardan elde edilen Musteryen eserler ve taş aletler Üst Paleolitik Çağ'a tarihlenmektedir.
2013 yılında Macaristan İçişleri Bakanlığı alanı korunan bir doğal ulusal varlık ilan etti.[1][2][3]
Görseller[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Palaeolithic Man in the Altal-er Valley (PDF). Komárom-Esztergo County Museum Directorate. 2003. ss. 16-17. ISBN 9637110313. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014.
- ^ "Mousterian industries in Hungary – 15 years later". Academia Edu. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017.
- ^ "The study and historic reconstruction of the sedimentary sequence, in the Szelim Cave (Tatabánya)" (PDF). Electronic Periodical Archives and Database. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2017.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Szelim Mağarası Resimleri 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.