Peștera cu Oase
Peştera cu Oase | |
 Oase 2 kafatası | |
  Mağaranın Romanya'daki konumu | |
| Konum | Anina yakınları |
|---|---|
| Bölge | Caraș-Severin ili, güneybatı Romanya |
| Koordinatlar | 45°01′K 21°50′D / 45.017°K 21.833°D |
| Tarihçe | |
| Devir(ler) | Paleolitik |
Peştera cu Oase (Rumence telaffuz: [ˈpeʃtera ku ˈo̯ase], "Kemikli Mağara" anlamına gelir), Romanya'nın güneybatısındaki Caraș-Severin ilindeki Anina şehri yakınlarında bulunan ve 37.000 ila 42.000 yıl önce yaşadıkları kabul edilen en eski Avrupa erken modern insanlarından (EEMH) bazılarının yaşadığı 12 karstik galeri ve odadan oluşan bir mağara sistemdir.[1][2]
"Oase 1" alt çenesi tamamen olgun bir insana ait iken, yüz iskeleti on beş yaşlarında bir ergene aittir, bu nedenle "Oase 2" olarak adlandırılan ikinci bir birey olarak kabul edilir. Daha ileri analizler, sol temporal kemiğin, "Oase 3" olarak adlandırılan, ergen ve olgun dişi olarak değerlendirilen üçüncü bir bireye ait olduğunu ortaya çıkarmıştır.[3] Bununla birlikte, ek bulgular ve çalışmalar, temporal kemiğin, "Oase 2" bireyinin yüz ve parietal kemikleriyle aynı kafatasına ait olduğunu göstermiştir.[4] Meşaleler, odun kömürü veya aletler gibi arkeolojik işaretlerin bulunmaması, insan kalıntılarının mağaranın duvarlarındaki çatlaklardan akan su nedeniyle yıkanmış olabileceğini düşündürmektedir. "Oase 2" ve "Oase 3", arkaik, erken modern insan ve Neandertal morfolojik özelliklerinin bir karışımını gösteren, muhtemelen eşzamanlı "Oase 1" mandibulasından varlığı bilinen bir modeli doğrulamaktadır.[3] Bu nedenle, numuneler, çıkıntılı çene kemiği, kaş çıkıntısının olmaması, yüksek ve yuvarlak bir beyin çatısı gibi özellikleri bir "modern insan" özellikleri sergilemektedir. Bununla birlikte, bu özellikler, kafatasının ve dişlerin, onları modern insanlar için varyasyon aralığının dışına yerleştiren, büyük bir yüz, kulak arkasındaki büyük bir kemik tepesi ve arkaya doğru daha da büyüyen büyük dişler gibi çeşitli arkaik yönleriyle ilişkilidir. Neandertal ve modern insanın bu mozaiği, Abrigo do Lagar Velho'da veya 31.000 yıllık Mladeč bölgesinde, Cidália Duarte ve diğerleri tarafından 25.000 yıllık bir çocuk fosilinde bulunan benzer özellikleri andırmaktadır (1999).
2015'te yapılan genetik araştırmaları, Oase 1 fosilinin, tahmini %5-11 Neandertal otozomal DNA'sına sahip yeni bir Neandertal atasına sahip olduğunu ortaya çıkardı. Numunenin 12. kromozomu %50 Neandertal'di.[5][6]
Mağara[değiştir | kaynağı değiştir]
Şubat 2002'de, Anina yakınlarında, güneybatı Karpat Dağları'ndaki Miniş Vadisi'nin karstik sistemini araştıran bir mağaracılık ekibi, memeli iskelet kalıntılarının bol olduğu önceden bilinmeyen bir mağarayı keşfetti. Öncelikli olarak Geç Pleistosen mağara ayısının (Ursus spelaeus) kış uykusuna yattığı düşünülen bu mağarada bazı kalıntıların zemin seviyesinden yüksekte yer alan kaya parçalarının üzerine yerleştirilmesi gibi olağandışı düzenlemeler görülmesi sonucunda mağarada insan izleri bulunabileceği sonucuna ulaşıldı. Aslında mağarabilimciler Ştefan Milota, Adrian Bîlgăr ve Laurențiu Sarcina paleo-yüzeyde tam bir insan çene kemiği keşfetmişlerdi. Karstik oda Peștera cu Oase (Kemikli Mağara), insan çene kemiği "Oase 1" (aynı zamanda Ion din Anina - "Anina'lı John") olarak adlandırıldı.[3]
En son radyokarbon tarihlendirmelerine göre Oase fosillerinin tarihi günümüzden 37.800 yıl öncesine uzanmaktadır.[2] Bu kalıntıların, Tuna koridorundaki Demirkapı'ya yakın bir konumdan, Avrupa'ya girmiş en eski modern insan topluluklarından birini temsil edebilme ihtimali bulunmaktadır.[7]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Fu Q. et al., "An early modern human from Romania with a recent Neanderthal ancestor", Nature 524, 216–219 (13 August 2015), doi:10.1038/nature14558.
- ^ a b Wilford (2 Kasım 2011). "Fossil Teeth Put Humans in Europe Earlier Than Thought". New York Times. 21 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2012.
- ^ a b c Trinkaus, E., Milota, Ș., Rodrigo, R., Gherase, M., Moldovan, O. (2003), Early Modern Human Cranial remains from the Peștera cu Oase, Romania, Journal of Human Evolution, 45:245 –253
- ^ Trinkaus, E., Zilhão, J., Rougier, H., Rodrigo, R., Milota, S., Gherase, M., Sarcinã, L., Moldovan, O., Bãltean, I., Codrea, V., Bailey, S. E., Franciscus, R. G., Ponce de Léon, M., Zollikofer, C. P. E. (2006) The Peștera cu Oase and early modern humans in Southeastern Europe. In N.J. Conard (Ed.), When Neanderthals and modern humans met, pp. 145-164. Tübingen: Kerns Verlag
- ^ "Team Characterizing DNA from Ancient Human with Recent Neanderthal Ancestry". www.genomeweb.com. Genome Web. 8 Mayıs 2015. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2015.
- ^ Fu (13 Ağustos 2015). "An early modern human from Romania with a recent Neanderthal ancestor". Nature (İngilizce). 524 (7564): 216-219. doi:10.1038/nature14558. ISSN 0028-0836. PMC 4537386 $2. PMID 26098372.
- ^ Zilhão (2006). "Neandertals and Moderns Mixed and It Matters". Evolutionary Anthropology. 15 (5): 183-195. doi:10.1002/evan.20110.