Ulu-Jılanşık Nehri
| Ulu-Jılanşık Ұлы Жыланшық (Kazakça) Улы-Жыланшык (Rusça) | |
|---|---|
 Akgöl'ün kuzeydoğu kıyısına giriş yaparken, UUİ görüntüsü.
| |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kazakistan
|
| Eyalet(ler) | Kostanay |
| İlçe(ler) | Amangeldi, Jangeldi |
| Genel bilgiler | |
| Birleşim (kaynak) | Dulygalı-Jılanşık ve Ülken-Jılanşık nehirlerinin birleşmesiyle |
| Kaynak | Ulutau Kazakistan Yaylaları[1] 48°53′52″N 65°31′52″E / 48.897778°K 65.531111°D |
| Kaynak rakımı | y. 193 m (633 ft)[2] |
| Ağız | Akgöl[3] 48°51′04″N 63°46′42″E / 48.851111°K 63.778333°D |
| Ağız rakımı | y. 100 m (330 ft)[2] |
| Yükseklik farkı | y. 93 m (305 ft) |
| Uzunluk | 277 km (172 mi) |
| Havza alanı | 26.100 km2 (10.100 sq mi) |
| Debi | 3,6 metreküp/saniye (130 cu ft/s) |
Ulu-Jılanşık (Kazakça: Ұлы Жыланшық; Rusça: Улы-Жыланшык) Kazakistan'da Kostanay eyaletinde Amangeldi ve Jangeldi ilçelerinden akan bir nehirdir. Turgay Depresyonunda yer alır.[2]
Nehir yolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Nehir, sağdan Dulygalı-Jılanşık ve soldan Ülken-Jılanşık nehirlerinin birleşmesinden oluşur. Her ikisinin de kaynağı Kazakistan Yaylaları'nın Ulutau sıradağlarındadır. Ulu-Jılanşık, seyri boyunca kabaca batıya doğru akar, bazen belirli bir mesafe için kuzeybatıya, bazen de güneybatıya doğru kıvrılır. Son kısmına ulaştığında nehir güçlü bir şekilde meander oluşturur. Sonunda bir endoreik göl olan Akgöl'ün kuzeydoğu kıyısına giriş yapar. Akgöl, Şalkarteniz'in kuzeyinde, Jangeldi ilçesinde yer alan bir tuz gölü'dür.[4]
Hidroloji[değiştir | kaynağı değiştir]
277 kilometre (172 mi) uzunluğunda ve 26.100 kilometrekare (10.100 sq mi) havza alanına sahiptir. Nehir tarımsal sulama için kullanılır. Ulu-Jılanşık çoğunlukla kar sularıyla beslenir.[2][5][6][7]
Fosiller[değiştir | kaynağı değiştir]
Nehrin orta kesimlerindeki vadide, Miyosen dönemine ait, nehir ile aynı adı taşıyan faunanın fosil kalıntıları bulunmuştur.[8]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Улы-Жыланшык) (Rusça) 1:500.000". 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
- ^ a b c d Google Earth
- ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Улы-Жыланшык)(Rusça) 1:500.000". 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023.
- ^ "M-41 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:1.000.000". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ Улы-Жыланшык 21 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969-1978. (Rusça)
- ^ "По озеру в Костанайской области могут ходить слоны. Но не ходят | Главные новости Казахстана – Новостной портал "Экспресс К"". exk.kz. 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022.
- ^ Улыжыланшык (Ulu-Jılanşık) // Kazakistan Ulusal Ansiklopedisi. — Almatı: Kazak Ansiklopedisi, 2006 (Rusça). — Т. Cilt V. — ISBN 9965-9908-5-9. (Cc-by-3.0)
- ^ Жыланшыкская ископаемая фауна (Jılanşık fosil faunası) // Kazakistan Ulusal Ansiklopedisi. — Almatı: Kazak Ansiklopedisi, 2005 (Rusça). — Т. Cilt II. — ISBN 9965-9746-3-2. (Cc-by-3.0)
