Şağan (İrtiş)
| Şağan Шаған | |
|---|---|
 | |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kazakistan
|
| Genel bilgiler | |
| Aktığı yer | İrtiş → Obi → Kara Denizi |
| Kaynak | Cengiztau, Kazakistan Yaylaları 48°39′51″K 78°29′03″D / 48.66417°K 78.48417°D |
| Ağız | İrtiş 50°37′55″K 79°15′45″D / 50.63194°K 79.26250°D |
| Ağız rakımı | 915 m (3.002 ft) |
| Uzunluk | 295 km (183 mi) |
| Havza alanı | 25.400 km2 (9.800 sq mi) |
| Debi | 1,02 m3/s (36 cu ft/s) |
| Sağ kolları | Ashchysu Nehri |
Şağan (Şagan, Çagan) (Kazakça: Шаған - Şağan), Kazakistan'ın doğusunda Abay Eyaleti'nde İrtiş'in sol kolu olan bir nehirdir.
Nehir yolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Şağan'ın kaynakları Cengiz Dağı'nın kuzeybatı yamaçlarındadır. Seyri boyunca çoğunlukla yarı çöl alanlar boyunca kuzeye doğru ilerler. Son olarak Semey, eski adıyla Semipalatinsk şehrinin 50 km (31 mi) batısında İrtiş'in sol kıyısıyla buluşur.
Şağan, 295 km (183 mi) uzunluğundadır ve 25.400 km2 (9.800 sq mi) havza alanına sahiptir. Nehir genellikle kar suların erimesiyle beslenir ve Kasım ile Nisan ayları arasında donar. İlkbahar taşkınlarında Mayıs'tan Haziran'a kadar akar. Yaz aylarında kurur ya da birbirinden kopuk havuzlara ayrılır. Ana kolu sağdan gelen Ashchysu Nehri'dir.[1][2]
Nükleer Test Sahası[değiştir | kaynağı değiştir]
Sovyetler Birliği'nin nükleer silahları test ettiği Semipalatinsk Nükleer Test Sahası bölgesinde yer almaktadır. Nehir, test sahasının doğu sınırı boyunca akar ve Şağan nükleer testi sonucu oluşan "Atomik Göl" Çağan Gölü'nü (ya da Balapan Gölü) doldurur.[3] Göl, Ocak 1965'te Ashchysu ile birleştiği yerde oluşmuştur.[4]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Шаган (Şağan (İrtiş) 4 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969–1978. (in Russian)
- ^ "M-44 Topographic Chart (in Russian)". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ "Trip on lake Atomic". 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
- ^ "International Nuclear Information System (INIS)" (PDF). 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Radioactive contamination of the Shagan River ecosystem 12 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- On the Soviet nuclear program
