Şabaktı Nehri
| Şabaktı Шабақты (Kazakça) Шабакты (Rusça) | |
|---|---|
 Şabaktı'nın ağız kısmı. Akjar Tuz Gölünün güneydoğu kıyısından giriş yaparken, Sentinel-2 görüntüsü.
| |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kazakistan
|
| Eyalet(ler) | Jambıl Eyaleti |
| İlçe(ler) | Sarısu |
| Şehir(ler) | Saydakent, Aktogay |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Karatau Dağları[1] 43°18′36″N 69°56′49″E / 43.3100960°K 69.9468921°D |
| Kaynak rakımı | y. 1.006 m (3.301 ft)[2] |
| Ağız | Akjar Gölü[3] 43°50′25″N 69°46′42″E / 43.840278°K 69.778333°D |
| Ağız rakımı | y. 306 m (1.004 ft)[2] |
| Yükseklik farkı | y. 700 m (2.300 ft) |
| Uzunluk | 164 km (102 mi) |
| Havza alanı | 1.290 km2 (500 sq mi) |
| Debi | 2,8 metreküp/saniye (99 cu ft/s) |
| Sağ kolları | Kırşabaktı |
| Sol kolları | Bürkitti |
Şabaktı (Kazakça: Шабақты; Rusça: Шабакты), Kazakistan'ın Jambıl Eyaletinde Sarısu ilçesinden akan bir nehirdir.[2][4]
Nehir yolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Şabaktı nehri Karatau Dağları'nın kuzey yamaçlarındaki bir kaynaktan doğar. Dik kenarları olan bir kanyondan aşağı doğru kabaca kuzeybatıya yönelir. Nehir kanalının tabanı çakıllıdır, suyu taze ve temizdir. [5] Son kısmında vadi genişler, nehir kıvrılır ve batıdaki Üşbas nehrine paralel olarak kabaca kuzeye doğru akar. Sonunda Şabaktı, Akjar gölünün güneydoğu kıyısında sona erer. Nehir başlıca yağmur, kar ve yeraltı suyu ile beslenir. Yaz aylarında nehir yatağı kuruduğunda, Akjar gölüne olan akışı kesilir.[4]
Nehir kolları[değiştir | kaynağı değiştir]
Şabaktı'nın ana kolları; sağdan katılan üst kısımları Bogen (Бугунь) olarak da bilinen 95 km (59 mi) uzunluğundaki Kırşabaktı (Қыршабақты) ve soldan katılan 58 km (36 mi) uzunluğundaki Bürkitti (Бүркітті) nehirleridir.[6]
Hidroloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Şabaktı, 164 km (102 mi) uzunluğunda ve 1.290 km2 (500 sq mi)'lik bir drenaj havzasına sahiptir.[6]
Nehir kıyısında, nehir ağzına yakın Saydakent ve üst kısımlarda, kaynak yerine yakın Aktogay yerleşim yerleri yer almaktadır. Nehir suyu tarımsal sulama amaçlı kullanılmaktadır.[2][4][6]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Шабакты) (Rusça) 1:100.000". 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ a b c d Google Earth
- ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Шабакты) (Rusça) 1:500.000". 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ a b c "K-42 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:1.000.000". 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023.
- ^ "Общая характеристика и классификация природных кормовых угодий Байкадамского сельского округа Жамбылской области" (PDF). 26 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
- ^ a b c Kazakhstan National Encyclopedia Vol. 9, part 18 / Ch. ed. B.O. Jakyp. — Almatı: «Kazakh encyclopedia» ZhSS, 2011. ISBN 9965-893-64-0 (T.Z.), ISBN 9965-893-19-5
