Havza
Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.
Türleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazı nehir havzaları, özellikle denize çıkışı olmayan iç bölgelerde, göllerde ve /veya iç deltalarda sona erer. Bu havzalar, kapalı havza olarak adlandırılır. Bu nedenle, nehir havzaları yönetsel ya da politik bölümler yerine doğal hidrolojik sınırlara dayanır ve su kaynakları ile eko-sistemlerin korunmasını ve sürdürülebilir kullanımını planlamak için en elverişli birimlerdir.
Bazı akarsularda sularını açık denizlere ulaştırabilen akarsu havzalarını ifade etmek için; açık havza, dışa akışlı bölge, denize akışlı bölge veya sadece akışlı bölge adlandırmaları kullanılır. Akarsuların denize ulaşması çoğunlukla yeryüzünden olurken, karstik araziler gibi bazı alanlarda yer altından da denize ulaşabilir[1].
Dünyanın büyük drenaj havzaları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ana konu: Dünya'nın en büyük havzaları
Türkiye ve dünyadan bazı büyük havzalara örnekler[2]:
- Amazon Nehri - 6.144.727 km²
- Kongo Nehri - 3.730.474 km²
- Nil Nehri - 3.254.555 km²
- Mississippi Nehri - 3.202.230 km²
- Yenisey Nehri - 2.554.482 km²
- Yang-Çe Nehri - 1.722.155 km²
- Volga Nehri - 1.410.994 km²
- Tuna Nehri - 795.686 km²
- Dicle-Fırat nehirleri - 765.831 km²
- Kızılırmak - 78.180 km²
- Sakarya Nehri - 58.160 km²
- Yeşilırmak - 36.114 km²
- Büyük Menderes - 24.976 km²
- Susurluk Çayı - 22.399 km²
- Ceyhan Nehri - 21.982 km²
- Seyhan Nehri - 20.450 km²
- Çoruh - 19.872 km²
- Gediz - 18.000 km²
- Ceyhun nehri - 534.764 km²
- Küçük Menderes Nehri - 6.907 km²
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ İZBIRAK, Prof. Dr. Reşat (1989). Sular Coğrafyası. İstanbul: MEB. s. 119.
- ^ HOŞGÖREN, Doç. Dr. M. Yıldız (1984). Hidrografyanın Ana Çizgileri I (2 bas.). İstanbul: İ. Ü. Edebiyat Fakültesi. s. 104.