Rus milliyetçiliği
Rus milliyetçiliği, Rus kültürel kimliğini ve birliğini destekleyen bir milliyetçilik biçimidir. Rus milliyetçiliği ilk olarak 19. yüzyılın başlarında öne çıktı ve ortaya çıktığı Rus İmparatorluğu döneminden Sovyetler Birliği'ne ve sonraki süreçte pan-Slavizm ile yakından ilişkili hale geldi. Bununla birlikte, çağdaş tartışmada Rus milliyetçiliği ya bir etnik milliyetçilik biçimi ya da çok ırklı milliyetçilik olarak görülüyor.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Emperyal Rus milliyetçiliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus sloganı "Ortodoksluk, Otokrasi ve Milliyet" Kont Sergey Uvarov tarafından icat edildi ve İmparator I. Nikolay tarafından resmi ideoloji olarak kabul edildi.[1] Uvarov'un üçlüsünün üç bileşeni şunlardı:
- Ortodoksluk - Ortodoks Hristiyanlığı ve Rus Ortodoks Kilisesi'nin korunması.
- Otokrasi - tüm toplumsal mülkler için ataerkil koruma karşılığında Romanov Hanedanı'na koşulsuz sadakat.
- Milliyet (Narodnost, ulusal ruh olarak da çevrilmiştir)[2] - Rus milliyeti üzerinde devlet kurucu rolünün tanınması.
Slavofil hareketi 19. yüzyıl Rusya'sında popüler hale geldi. Slavofiller Rusya'da Batı Avrupa'nın etkilerine karşı çıktılar ve Rus kültürünü ve geleneklerini korumaya kararlıydılar. Aleksey Homyakov, İvan Kireyevski ve Konstantin Aksakov hareketin ortak kurucuları olarak kabul ediliyor.
Rus sanatında kayda değer bir halk canlanması, Slavofili ile gevşek bir şekilde ilişkiliydi.[3] Rus tarihi, mitolojisi ve masallarıyla ilgili birçok eser ortaya çıktı. Nikolai Rimsky-Korsakov, Mikhail Glinka ve Alexander Borodin tarafından yazılan operalar; Viktor Vasnetsov, Ivan Bilibin ve Ilya Repin'in resimleri; Nikolay Nekrasov, Aleksey Konstantinoviç Tolstoy'un şiirleri, diğerleri arasında, Rus romantik milliyetçiliğinin başyapıtları olarak kabul edilir.[4] 19. yüzyılın önemli Rus şairlerinden Fyodor Tyutçev'e göre:
Moskova ve Peter'ın gradı, Konstantin şehri,
bunlar Rus krallığının başkentleri.
Ama burada sınırı var mıdır? Ve sınırları nerede
kuzeyde, doğuda, güneyde ve batan güneşte mi?
Kader bunu gelecek nesillere açıklayacak.
Yedi iç deniz ve yedi büyük nehir
Nil'den Neva'ya, Elbe'den Çin'e,
Volga'dan Fırat'a, Ganj'dan Tuna'ya.
Bu Rus Krallığı ve sonsuza dek sürmesine izin ver,
Tıpkı Ruh'un önceden bildirdiği ve Daniel'in kehanet ettiği gibi.
Tüm Slav Ortodoks Hristiyan uluslarının birliği ideali olan Pan-Slavizm, 19. yüzyılın ortalarından sonlarına kadar popülerlik kazandı. Başlıca ideologları arasında Nikolay Danilevsky vardı. Pan-Slavizm, Ruslar, Rumenler, Sırplar ve Yunanlar gibi Ortodoks ulusları Müslüman yönetiminden kurtarmak amacıyla Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Rusya'nın sayısız savaşından beslendi ve bunun ateşiydi. Nihai hedef Konstantinopolis'ti; Rus İmparatorluğu kendisini hala "Üçüncü Roma" olarak görüyordu ve görevini "İkinci Roma"yı fethetmek olarak görüyordu. Pan-Slavizm, Rusya'nın I. Dünya Savaşı'na girmesinde kilit bir rol oynadı, çünkü Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a karşı 1914 savaşı Rusya'nın tepkisini tetikledi.
20. yüzyılın başında Rusya'da Rusya Meclisi, Rus Halkı Birliği, Başmelek Mikail Birliği ve diğerleri gibi yeni milliyetçi ve sağcı örgütler ve partiler ortaya çıktı. Sloganları " Ruslar için Rusya" idi. Bu partiler monarşist ve Yahudi karşıtı kaldılar; Vladimir Purişkeviç ve Nikolay Yevgenyeviç Markov gibi zengin, güçlü aristokratlar tarafından örgütlendiler.
Sovyet Devri'nde milliyetçilik
[değiştir | kaynağı değiştir]1917'de iktidarı ele geçiren Bolşevik devrimciler sözde "antinasyonalistler" ve "antiyurtseverler" idi. Vladimir Lenin yönetimindeki yeni doğan Sovyet cumhuriyeti, partilerinin ve hükûmetlerinin dili olan Rus dilini kullanarak enternasyonalizmi resmi ideolojisi olarak ilan etti.[5] Rus vatanseverliği eski düzenin meşrulaştırıcı bir dayanağı olarak hizmet ettiğinden, Bolşevik liderler onun tezahürlerini bastırmak ve nihayetinde yok olmasını sağlamak için endişeliydi. Rus milliyetçiliğini ve iç savaştan önce alınan askeri ödüllerin giyilmesi gibi Emperyal vatanseverlik kalıntılarını resmen cesaretlendirdiler. Bazı takipçileri aynı fikirde değildi; Rus olmayan topraklarda, Bolşevik iktidar genellikle 1919-1921 yılları arasında yenilenmiş Rus emperyalizmi olarak görülüyordu. 1923'ten sonra, Rus olmayan cumhuriyetlerdeki Rus olmayan kültür ve dillere hükûmet desteği sağlayan bir yerlileştirme politikası kabul edildi.[6]
Sanatta, Sergey Eisenstein ve Vsevolod Pudovkin'in tarihi epik filmleri ve Sergei Sergeyev-Tsensky'nin vatansever romanları gibi romantik Rus milliyetçi temaları ortaya çıktı.
İşçilerin kontrolünde uluslararası bir komünist devletin kurulması, bazıları tarafından Rus milliyetçi hayallerinin gerçekleştirilmesi olarak algılandı.[7] Şair Pavel Kogan , II. Dünya Savaşı'nın hemen öncesinde Sovyet vatanseverliğine dair duygularını şöyle anlattı:[8]
Ben vatanseverim.
Rus havasını ve Rus topraklarını seviyorum.
Ama Ganj Nehri'ne ulaşacağız
ve kavgalarda öleceğiz
Anavatanımızı parlatmak için
Japonya'dan İngiltere'ye
Nikolay Berdyayev'e göre:
Rus halkı, eski Moskova hayalleri olan Üçüncü Roma'ya ulaşamadı. 17. yüzyılın dini ayrılığı, muskovit çarlığının üçüncü Roma olmadığını ortaya çıkardı. Rus halkının mesihî fikri ya kıyamet biçimine büründü ya da bir devrimci oldu; ve sonra Rus halkının kaderinde müthiş bir olay meydana geldi. Rusya'daki Üçüncü Roma yerine Üçüncü Enternasyonal elde edildi ve Üçüncü Roma'nın birçok özelliği Üçüncü Enternasyonal'e geçti. Üçüncü Enternasyonal aynı zamanda bir Kutsal İmparatorluktur ve aynı zamanda bir Ortodoks inancı üzerine kurulmuştur. Üçüncü Enternasyonal uluslararası nitelikte değil, bir Rus ulusal fikridir.[9]
Sovyetler Birliği'nin Nazi Almanyası'na karşı savaşı, terimin Napolyon Savaşları'ndaki Vatanseverlik Savaşı'ndaki kullanımını hatırlatarak Büyük Vatanseverlik Savaşı olarak tanındı. Sovyet devleti, vatandaşlarını "Anavatanı" savunmaya çağırdı; Stalin, "Geri adım yok!" Sloganını ilan etti.[10] Aynı zamanda Nazi Almanyası, Andrey Vlasov'un Rus Kurtuluş Ordusu ve Pyotr Krasnov'un Kazakları gibi işbirlikçi askeri birlikleri örgütledi. İkinci Dünya Savaşı sırasında, Vlasov ordusunun güçlü vatanseverliği, Ruslara Stalin'in hükümeti tarafından desteklenen devlet merkezli milliyetçiliğe bir alternatif sundu.[11] 1944'te Sovyetler Birliği, komünist marşı Enternasyonal'i terk etti ve yeni ulusal marşı kabul etti.
Çağdaş milliyetçilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Rusya'nın Soğuk Savaş'tan sonraki temel sorunu güçlü bir imaj sunmaya çalışmaktı çünkü diğer ülkeler onu “kanunsuz millet” olarak görüyorlardı (Lebedenko 2004, s. 72). Vladimir Putin 2000'li yıllarda iktidara gelmeye başladığında bile, resmi belgelerde yer almanın yanı sıra, kendisi bu konuyu ele aldı (Feklyunina 2008). 2000 yılında ‘Rusya Federasyonu'nun dış politika kavramı’ başlıklı resmi bir Kremlin belgesi yayınlandı ve 2008 yılında güncellendi, bu da ‘Rusya Federasyonu'nun küresel olarak nesnel bir imajının’ tanıtımını ve “Rus Dili ve Rus halklarının kültürünü” dış politikadaki önceliği arasında listeledi.[12]
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra, Rus Ortodoks Kilisesi toplum üzerindeki Çarlık-Rus etkisinin çoğunu restore etti. Kilise, Rus gururunun ve milliyetçiliğinin ortak kaynağı haline geldi. Resmi ideoloji tamamen Emperyal monarşist duyarlılığa dönmedi, ancak Çarlık ve Sovyet idealleri arasında bir denge sağlamaya çalıştı. İktidardaki Birleşik Rusya Partisi, Rusya hakkındaki görüşünün çok uluslu bir cumhuriyet olduğunu ve ulusal hoşgörüyü kilit platformlarından biri olarak nitelendirdiğini söyledi. Vladimir Putin hükûmeti, ödüller vererek ve ailelerde daha fazla çocuğu teşvik ederek natalist politikaları da kullanıyor.[13]
Hem radikal hem de ılımlı birçok milliyetçi hareket modern Rusya'da ortaya çıktı. En eski ve en popülerlerinden biri, 1993 yılında kurulduğundan beri Devlet Duması üyesi olan Vladimir Jirinovski'nin sağcı popülist LDPR'sidir. Rodina, sonunda milliyetçi ideolojisini terk eden ve daha büyük Sosyalist Parti Doğru Rusya ile birleşen Dmitry Rogozin'in altındaki popüler bir ılımlı sol milliyetçi partiydi.
Daha radikal, aşırı milliyetçi hareketlerden biri, genç üyelerinin paramiliter tugaylarını örgütleyen aşırı sağcı bir grup olan Rus Ulusal Birliği'dir. Diğerleri arasında Stanislav Markelov'un öldürülmesine karışan BORN (Rus Milliyetçileri Militan Örgütü),[14] neo-monarşist Pamyat, Ortodoks Sancak Taşıyıcıları Birliği ve yeniden canlanan "Ruslar için Rusya" sloganını kullanan Yasadışı Göçmenlik Karşıtı Hareket yer alıyor. Bu partiler, Rus Yürüyüşü adı verilen yıllık bir miting düzenler.
Modern Rusya'da radikal milliyetçiliğin yükselişi, birkaç faktörün sonucu olarak kabul edilir; Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra hissedilen aşağılanma; Güney Kafkasya ve Orta Asya'dan gelen etnik suç gruplarının faaliyetlerine ve bu bölgelerden devam eden yasadışı göçlere bir yanıt;[15][16] ve modern, Rusya'nın dayattığı ulusal hoşgörüye bir tepki. FSB'nin, toplumdaki duyguları istenen yöne yönlendirmek için seçici olarak milliyetçi aşırılığı kullandığı da iddia ediliyor.[17][18] Modern Rusya'da "milliyetçi", kelimesi orijinal anlamından ziyade aşırı sağ milliyetçilerin ve neo-faşistlerin olumsuz çağrışımını taşır. Birleşik Rusya gibi bazı partiler bu sözcüğü, sağcı rakiplerine karşı şovenizmle eşanlamlı bir aşağılayıcı olarak kullanıyor.
2008-2009'da başlayan mali kriz, göçmenlerin - özellikle yasadışıların - yerel işgücü ile iş için rekabet edeceği ve iş bulamazsa suça başvuracağı endişesi nedeniyle Rusya'da göç karşıtı duyarlılığın daha fazla kabul görmeye başladığını gösterdi.[16]
Rusya'nın dışında, Sovyet ideolojisinin zorunlu enternasyonalizm ideolojisinin çöküşüyle, eski sınırları içindeki etnik gruplar arasında ulusal çatışmalar patlak verdi. Baskıcı Sovyet işgal siyaseti ve Rusların Sovyet toplumundaki ayrıcalıklı statüsü nedeniyle, bazı Sovyet sonrası devletler Rus ve Sovyeti bir işgal sembolü olarak reddetti ve özellikle Baltık ülkeleri ve Gürcistan'da bazı gruplar Rus karşıtı duyguları benimsedi.[19]
2014 Rus askeri müdahalesinin ardından, Birleşik Rusya, destek için giderek daha fazla Rus milliyetçiliğine bel bağladı.[20] Vladimir Jirinovskyi gibi politikacılar anlatılarını kategorik olarak Ukraynalı etnik grupları inkâr etme üzerine inşa etmeye başladılar.[21] Aynı zamanda, iktidar partisi Avrupa şüphecisi, aşırı sağ ve aşırı sol siyasi hareketlerle yakın ilişkiler geliştirdi, onları mali açıdan destekledi ve Kırım ve Sankt-Peterburg'daki Avrasya konferanslarına davet etti.[22]
Mart 2015'te, Rus milliyetçi partisi Rodina, Saint Petersburg'da Uluslararası Rus Muhafazakar Forumu'nu düzenleyerek aşırı sol ve aşırı sağcıların (açıkça neo-Naziler dahil) çoğunluğunu yurtdışından davet etti.
Aşırı milliyetçilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Rusya'daki aşırı milliyetçilik, birçok aşırı sağ ve birkaç aşırı sol aşırı milliyetçi hareket ve örgütü ifade eder. Rusya'da milliyetçilik terimi genellikle aşırılıkçı milliyetçiliğe atıfta bulunur. Ancak Rusya'da sık sık " faşizm" ile karıştırılıyor. Bu terminoloji, faşizmin biçimsel tanımlarına tam olarak uymasa da, ortak payda şovenizmdir. Diğer tüm açılardan, pozisyonlar geniş bir yelpazede değişiklik gösterir. Bazı hareketler, devletin milliyetçiliğin bir aracı olması gerektiğine dair siyasi bir pozisyona sahipken (Eduard Limonov başkanlığındaki Ulusal Bolşevik Parti gibi), diğerleri siyasete girmeden (örneğin, Rusya Ulusal Birliği) "Rusya'nın düşmanlarına" karşı tedbirli taktikler uygulamaya kararlıdır.
Tarihsel olarak, bu tür grupların ilk prototipi İmparatorluk Rusya'sındaki Kara Yüzler ile başladı. Daha yeni antisemitik, üstünlükçü ve neo-faşist örgütler arasında Pamyat, Rusya Ulusal Sosyalist Partisi ve diğerleri yer alıyor.
1997'de Moskova Anti-Faşist Merkezi, Rusya'da faaliyet gösteren 40 (milliyetçi) aşırılık yanlısı grubun olduğunu tahmin ediyordu.[23] Aynı kaynak, aralarında en büyüğü Zavtra olan 35 aşırılık yanlısı gazete bildirdi. Hükûmet yetkililerinin baskılarına rağmen, aşırılık yanlısı bir hareket Rusya'da yerleşti.[24]
Rus milliyetçiliği ve etnik azınlıklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Rus milliyetçiliğinin etnik azınlıklarla ilişkisi konusundaki mesele, Rusya'nın 16. yüzyıldan itibaren hızla genişlemesinden bu yana incelenmektedir.[25] İngilizcede "Rus" kelimesinin anlamını farklılaştıracak bir kelime bulunmadığından, Rus ya etnik bir halk ("Россиянин " - etnik Ruslar) ve Rusya'nın sakinleri ("Россиянин " - Rus halkı) olarak kabul edilir.[26]
Rusya'nın Müslüman Kazan'ı fethi, Rusya'nın neredeyse homojen bir ulustan çok etnikli bir topluma ilk adımını atmasının önemli bir parçası oldu.[27][28] Rusya, Kazan'da kazandığı fetih sayesinde yıllar içinde Sibirya, Mançurya'yı fethetmeyi ve Kafkasya'ya genişlemeyi başardı. Rusya bir noktada Doğu Avrupa, Finlandiya, Orta Asya, Moğolistan'ın geniş bir bölgesini ilhak etmeyi başardı ve bazı yerlerde Türk, Çin, Afgan ve İran topraklarına girdi. Çeşitli etnik azınlıklar giderek daha çok hale geldi ve ana akım Rus toplumuna entegre oldu ve modern Rus milliyetçi zihniyetinde ırksal ilişkilerin karışık bir resmini yarattı. Rus devleti ile ilişkilerde farklı etnik azınlıkları anlama çalışması, Çarlık Rusya'sının coğrafyacısı olan İsveçli savaş esiri Philip Johan von Strahlenberg'in çalışmalarından izlenmelidir.
Bu kavram, Rusya'daki çeşitli azınlıkların öğrenilmesiyle güçlü bir şekilde anlaşılmaktadır. Rusya'daki iki ana Müslüman halk olan İdil Tatarları ve Başkurtlar, uzun zamandır Rusya'da örnek azınlıklar olarak övüldü ve Rus milliyetçi hareketinin gözünde tarihsel olarak daha olumlu görüldü; Ayrıca Tatar ve Başkurt imamları, Rus milliyetçi ideolojisini İslam inancına uygun olarak yaymak için çalıştılar.[29][30]
Kafkasya'da Rusya, dağlık bölgedeki az sayıdaki Hristiyan kökenli insanlardan biri olan Osetyalılardan önemli destek aldı.[31][32] Rusya'nın Ortodoks hükûmeti ile benzer dinlere sahip olması nedeniyle, Ermeniler ve Rumlar arasında da Rusya'ya güçlü bir destek vardı.[33][34] Bu nedenle, bu insanlar uzun zamandır Kafkasya'da Rus milliyetçiliğinin sağlam bir destekçisi olmuşlardır ve sık sık kendilerini etnik kökleri ile birlikte Rus olarak adlandırırlar.
Koreliler ayrıca Rusya'nın örnek azınlığı olarak görülmüşler ve Rusya'nın seyrek nüfuslu bölgelerinde sömürgeleştirmek için kullanılmışlardır, bu Çarlık döneminden miras alınmıştır ve Koreliler Rus milliyetçiliğine düşman olmadığı için bugün bile bu durum devam etmiştir.[35]
Ahmad Kadirov ve oğlu Ramzan, İkinci Çeçen Savaşı sırasında Rusya'ya sığındı ve Çeçenya'da Vahhabiliğin yayılması korkusunun ardından Rusya'ya sadakat sözü verdi.[36] Milliyetçiliğin ideolojinin bir parçası olduğu Rus demokrasisi fikrini başlatan baş figür Çeçen kökenli Vladislav Surkov'du.[37]
Rus coğrafi maceracı Nikolay Prijevalski, Rusya'nın uzak doğuya ve Orta Asya'ya genişlemesine yardım eden etnik bir Lehti; Kendisini bir Rus olarak gördü ve uzak doğu ve Orta Asya'daki Rus olmayan halklar hakkında ırkçı bir görüş geliştirdi.[38] Rusya'nın 20. yüzyıldaki en büyük bestecilerinden biri Ruslaştırılmış Polonyalı Dmitri Şostakoviç'ti.
Rusya'daki Gürcüler, bazıları tarafsız veya olumsuz görüşlerini sürdürürken, Rus milliyetçiliği konusunda pek olumlu değillerdir.[39] Bununla birlikte, Rus yayılmacılığı, çoğunlukla Ruslaşmış Gürcü figürlerin sonucu olmuştur; Kafkasya'nın fethini başlatan Pavel Tsitsianov, Ruslaşmış bir Gürcüydü.[40] Pyotr Bagration, Rusya'nın en ünlü kahramanlarından biri olmaya devam eden başka bir Gürcüydü. Sovyetler Birliği'nin süper güce dönüşmesi, Rus milliyetçiliği ile karmaşık bir ilişkisi olan bir başka Ruslaştırılmış Gürcü Josef Stalin'in eseriydi.[41]
Dağıstan'ın bazı saygıdeğer şahsiyetleri, Avar kökenli olmasına rağmen Rusya'nın en saygın şairlerinden biri olan Rasul Hamzatov gibi Rus milliyetçileri tarafından uzun süredir saygı görüyor.[42] Habib Nurmagomedov'un popülariteye ve şöhrete yükselişi, Ruslar ve Dağıstanlılar arasında bölücü bir görüş kazandı.[43] Dağıstanlıların bir önceki Kafkas Savaşı sırasında Çeçenleri emre itaat etme ve takip etme konusunda yetersiz bulduğu ve 1999'da Çeçen yayılmacılığının Dağıstan'ı fethetme girişimine sahip olduğu İkinci Çeçen Savaşı sırasında, birçok Dağıstanlı Çeçenya'ya karşı Rusya'yı destekledi.[44]
Rusya'daki Almanlar uzun süredir Çarlık hükûmeti altında ayrıcalıklarla muamele görüyor ve birçok Alman, birçok Alman kökenli şahsiyetin de yer aldığı Romanov Hanedanı de dahil olmak üzere Rus siyasetine, eğitimine ve ekonomisine egemen oldu.[45][46][47] Pek çok Alman, Rus İç Savaşı'nda savaştı ve kendilerini Pyotr Vrangel gibi Rus milliyetçileri olarak görüyordu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nicholas V. Riasanovsky, Nicholas I and Official Nationality in Russia 1825 - 1855 (1969)
- ^ Russian Literary Culture in the Camera Age: The Word as Image. Routledge. 2004. s. 86.
- ^ [1] Edward C. Thaden. The Beginnings of Romantic Nationalism in Russia. American Slavic and East European Review, Vol. 13, No. 4 (Dec., 1954), pp. 500-521. Published by: The American Association for the Advancement of Slavic Studies
- ^ "O. I. Senkovskii and Romantic Empire" (PDF). 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ 2001: Perry Anderson, Professor of History and Sociology, UCLA; Editor, New Left Review: Internationalism: Metamorphoses of a Meaning. See also the interview with Anderson.
- ^ Timo Vihavainen: Nationalism and Internationalism. How did the Bolsheviks Cope with National Sentiments? in Chulos & Piirainen 2000.
- ^ Benedikt Sarnov, Our Soviet Newspeak: A Short Encyclopedia of Real Socialism., pages 446-447. Moscow: 2002, ISBN 5-85646-059-6 (Наш советский новояз. Маленькая энциклопедия реального социализма.)
- ^ "isbn:5457554619 - Google Search". books.google.com. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Quoted from book by Benedikt Sarnov,Our Soviet Newspeak: A Short Encyclopedia of Real Socialism., pages 446-447. Moscow: 2002, 5-85646-059-6 (Наш советский новояз. Маленькая энциклопедия реального социализма.)
- ^ Roberts, Geoffrey. Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953 18 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. New Haven, CT; London: Yale University Press, 2006 (hardcover, 0-300-11204-1), page 132
- ^ Cathrine Andreyev, Vlasov and the Russian Liberation Movement: Soviet reality and emigre theories. Cambridge University Press, 1987.
- ^ "Promoting Russia abroad: Russia's post-Cold war national identity and public diplomacy". 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Putin's Family Values". 12 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Leader of "Kremlin project" found guilty of ultranationalist BORN murders :: khpg.org". khpg.org. 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2015.
- ^ Berg-Nordlie, Mikkel and Aadne Aasland: Migration and National Identity in Russia 30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (NIBR International Blog 07.02.2011)
- ^ a b Berg-Nordlie, Mikkel; Aasland, Aadne & Olga Tkach: Compatriots or Competitors? A Glance at Rossiyskaya Gazeta's Immigration Debate 2004-2009, in Sociālo Zinātņu Vēstnesis 2/2010 (pp. 7-26) 22 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Влади Антоневич и его фильм "Кредит на убийство"". ИноСМИ. 19 Mayıs 2015. 19 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2015.
- ^ "Russia: Western Businesses and the Return of the Cold War Mentality". Stratfor. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2015.
- ^ Neil Melvin Russians Beyond Russia: The Politics of National Identity. London Royal Inst. of Internat. Affairs 1995
- ^ Putin's Wars: The Rise of Russia's New Imperialism. Rowman & Littlefield Publishers. 27 Şubat 2014. s. 296 pp. ISBN 978-1442231375.
- ^ Echols. "Fiery Russian Nationalist Politico Denies Ukraine History". POLYGRAPH.info (İngilizce). 11 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2018.
- ^ "Racists, Neo-Nazis, Far Right Flock to Russia for Joint Conference". BuzzFeed. 22 Mart 2015. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2015.
- ^ "Chronology of events - NUPI". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Racist Violence and Neo-Nazi Movements in Russia 9 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Robert Kusche, Dresden, August 2013
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ https://muse.jhu.edu/article/561883/summary [yalın URL]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Volga Tatars: Continuing Resilience in the Age of Uncertainty" (PDF). The Palgrave Handbook of Ethnicity. 2019. ss. 315-330. doi:10.1007/978-981-13-2898-5_148. ISBN 978-981-13-2897-8.
- ^ Yemelianova (1999). "Volga Tatars, Russians and the Russian State at the Turn of the Nineteenth Century: Relationships and Perceptions". The Slavonic and East European Review. 77 (3): 448-484. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ Hovannisian (1973). "Armenia and the Caucasus in the Genesis of the Soviet-Turkish Entente". International Journal of Middle East Studies. 4 (2): 129-147. doi:10.1017/S0020743800027409. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ Burnt by the Sun: The Koreans of the Russian Far East. 30 Haziran 2016. ISBN 978-0824856786.
- ^ Russell (2008). "Ramzan Kadyrov: The Indigenous Key to Success in Putin's Chechenization Strategy?". Nationalities Papers. 36 (4): 659-687. doi:10.1080/00905990802230605. 9 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Stalin and Russian Nationalism". Russian Nationalism Past and Present. 1998. ss. 77-106. doi:10.1007/978-1-349-26532-9_6. ISBN 978-1-349-26534-3.
- ^ The Faces of Contemporary Russian Nationalism. 14 Temmuz 2014. ISBN 9781400853861. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.