Metin Akpınar

Metin Akpınar
Metin Akpınar
Doğum	2 Kasım 1941 (81 yaşında); İstanbul, Türkiye
Milliyet	Türkiye
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1964-günümüz
Evlilik	Göksel Özdoğdu; (e. 1961; b. ?)
Ödüller	Tüm Liste

Metin Akpınar (d. 2 Kasım 1941, İstanbul) Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusudur.

Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun kurucularındandır. Zeki-Metin İkilisi olarak oyuncu Zeki Alasya ile birlikte sahnelediği oyunlar ve çevirdiği toplumsal içerikli komedi filmleri ile tanınmıştır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

1941 yılında İstanbul'da doğdu. Beş çocuklu ailesinin tek erkek çocuğu idi. Çocukluğu Aksaray'da geçti. 45. İlkokul (sonradan 1. İlkokul), Gedikpaşa Ortaokulu, Pertevniyal Lisesi’nde eğitim gördü. İki sene Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nde Felsefe, iki sene İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu ancak ikisinden de mezun olmadı.

1957'de Yeşil Sahne'de amatör olarak, Ferdi Merter ve Erdinç Üstün'le birlikte tiyatro çalıştı, ancak oyun sahnelenmediği için sahneye çıkmadı. 1962-1965 arasında Milli Türk Talebe Birliği'nde tiyatro bölümü yöneticisi oldu, çeşitli oyunlarda oynadı.^[1] Uzun yıllar sahne arkadaşı olacak Zeki Alasya ile orada tanıştı. 1961 yılında Göksel Özdoğdu ile evlendi.

1964 yılında Ulvi Uraz tiyatrosunda "Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım" oyunu ile profesyonel olarak oyunculuğa başladı. 1966 yılında Gen-Ar Tiyatrosu'nda çalıştı. 1967 yılında Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yer aldı.^[2] Devekuşu Kabare’nin ilk oyunu Vatan Kurtaran Şaban'daki Şaban rolü ile tanındı. 1978'de Ahmet Gülhan ve Haldun Taner'in ayrılmasından itibaren 1992 yılında kapanana kadar tiyatronun idari müdürlüğünü Metin Akpınar yaptı. 1980'lerde Devekuşu Kabare'de Zeki Alasya ile birlikte kendilerine özgü bir üslup geliştirdikleri, büyük salonlarda sahneledikleri oyunlar sahneledi.

Sinemaya, Ertem Eğilmez'in yönettiği Tatlı Dillim filmi ile başladı. Mirasyediler (1974) filminden itibaren Zeki- Metin ikilisi olarak Zeki Alasya ile birlikte oynadığı toplumsal içerikli komedi filmleri çevirdi. İkili, 1990'arın başında birlikte Zeki- Metince adlı dizide rol aldı. Akpınar, 1999 yılında Sinan Çetin'in yönettiği Propaganda filminde Rahim rolünü canlandırdı ve kariyerine tek başına devam etme kararını açıkladı.^[3]

Sanatçılığının yanı sıra birçok ticari girişimi oldu. 1992'de KİPA marketler zincirinin, ardından İzmir Kent Hastanesi'nin kurucu ortakları arasında yer aldı ve yönetim kuruluna girdi.^[4].^[5]^[6] Kendisini bir sosyalist olarak niteleyen Akpınar, 1991'de ve 1995'de DSP'den milletvekili adayı olması için teklif aldı ancak kabul etmedi.^[4]^[7]

2008 yılında İsmail Dümbüllü Ödülleri “Yaşam Boyu Onur Ödülü”'ne, 2010 Altın Portakal Film Festivali “Yaşam Boyu Onur Ödülü”'ne ve 2011 Uluslararası İstanbul Film Festivali “Onur Ödülü”ne layık görüldü. Haliç ve Okan üniversiteleri konservatuarlarında "Tiyatroda Kabare Tarihi" dersleri verdi.

2020 yılında Metin Akpınar'ın hayatını konu alan "İyi ki Yapmışım" belgeseli 39. İstanbul Film Festivali'nin kapanışında gösterildi.^[8]^[9]

2022 yılında, hayatını konu alan, özel albümünden fotoğrafları da içeren ‘Sahneye Adanmış Bir Ömür: Metin Akpınar’ kitap yayımlandı.^[10]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Ödül Töreni	Kategori	Sonuç
2008	İsmail Dümbüllü Ödülleri	Yaşam Boyu Onur Ödülü	Kazandı^[11]
2010	47. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali	Onur Ödülü	Kazandı^[12]
2010	Altın Portakal Film Festivali	Yaşam Boyu Onur Ödülü	Kazandı
2011	30. Uluslararası İstanbul Film Festivali	Sinema Onur Ödülleri	Kazandı^[13]

Oynadığı tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım
Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım
Vatan Kurtaran Şaban
Astronot Niyazi
Ha Bu Diyar
Haneler
Keşanlı Ali Destanı
Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım
Aşk Olsun
Deliler
Geceler
Yasaklar
Beyoğlu Beyoğlu
Reklamlar
Dün Bugün

Oynadığı filmler[değiştir | kaynağı değiştir]


Film	Yıl	Rol
Kafalar Karışık	2018	İsmet Dede
Eve Giden Yol 1914	2006	Reşat Ağa
Kısık Ateşte 15 Dakika	2006	Resul
Amerikalılar Karadeniz'de 2	2006	Muhtar Salih
Döngel Karhanesi	2005	Bertan
Eğreti Gelin	2004	Tavid
Rus Gelin	2002	Damat Adayı
Abuzer Kadayıf	2000	Abuzer Kadayıf/Ersin Balkan
Güle Güle	1999	Galip
Propaganda	1999	Rahim
Namus Düşmanı	1986	Ali
Patron Duymasın	1985	Erol
Yanlış Numara	1985	Erol
Davetsiz Misafir	1983	Rüstem/Halim
Dönme Dolap	1983	Metin
Baş Belası	1982	Metin
Şaka Yapma	1981	Metin
Vay Başımıza Gelenler	1979	Metin
Köşe Kapmaca	1979	Halis
Petrol Kralları	1978	Metin
Cafer'in Çilesi	1978	Refik
Sivri Akıllılar	1977	Metin
Aslan Bacanak	1977	Halim
Hasip ile Nasip	1976	Hasip
Her Gönülde Bir Aslan Yatar	1976	Danyal
Nereye Bakıyor Bu Adamlar	1976	Metin
Güler Misin Ağlar Mısın	1975	Metin
Nereden Çıktı Bu Velet	1975	Metin
Beş Milyoncuk Borç Verir Misin	1975	Metin
Hasret	1974
Mirasyediler	1974	Metin
Mavi Boncuk	1974	Süleyman
Köyden İndim Şehire	1974	Hayret
Salak Milyoner	1974	Hayret
Oh Olsun	1973	Doktor Metin
Canım Kardeşim	1973	Kancı Mehmet
Yalancı Yarim	1973	Mahmut
Tatlı Dillim	1972	Metin

Dizileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Dizi	Yıl	Rol
Aşk Laftan Anlamaz	2016	Haşmet Dede
Aşkın Halleri	2012	Sabri
Papatyam	2009-2011	Kasap Necati
Çat Kapı	2005	Ev Sahibi Hüsnü
Baykuşların Saltanatı	2000	Ahmet
Yerim Seni	1997-1998	Şahin
Hastane	1993-1996	Hastabakıcı Hakkı Baharbahçe
Biz Bize Benzeriz	1992	Metin

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Metin Akpınar, imdb
Türk Sineması Araştırmaları sitesinde Metin Akpınar 7 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Metin Akpınar, SinemaTürk 13 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Sanatça Konuşalım - Metin Akpınar
Metin Akpınar, Sedef Kabaş ile Portreler, 26 Mayıs 1998 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz - Metin Akpınar - Zeynep Miraç - Selçuk Metin". Youtube. KRT Kültür Radyo ve Televizyon. 24 Ağustos 2020. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ TURGUD, Röportaj: Ebru Esen. "Devekuşu Kabare dönemi başlıyor". www.hurriyet.com.tr. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
^ Derman, Melek (18 Nisan 1999). "OTUZ YILLIK ORTAKLIK SONA ERDİ". Milliyet. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
^ ^a ^b TOSUNER, Nurten ERK (15 Ekim 1997). "Nurten'in konukları". www.hurriyet.com.tr. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
^ "Sanatçı Metin Akpınar: KİPA'nın tamamının satışına karşıydım". Milliyet gazetesi. 11 Ocak 2004. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Metin Akpınar: 1985'ten beri borsa oynarım, artık usta olduk". T24. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
^ "Usta oyuncu Metin Akpınar: 'Ben sosyalistim, savaşın galibi olmaz'". semdinlihaber.gen.tr. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
^ "Metin Akpınar İyi ki Yapmışım belgeseli nasıl izlenecek?". www.hurriyet.com.tr. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
^ "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz, Metin Akpınar, Zeynep Miraç, Selçuk Metin". KRT Kültür TV. 24 Ağustos 2020. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Metin Akpınar'ın hayatı kitap oldu: Sahneye Adanmış Bir Ömür - Diken". www.diken.com.tr. 28 Mayıs 2022. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022.
^ "3. İsmail Dümbüllü ödülleri sahiplerini buldu". CNN Türk. 27 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
^ "Ünlü oyuncular Altın Portakal için ne dediler?". Milliyet. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
^ "İstanbul Film Festivali'ni onurlandıracaklar". www.cumhuriyet.com.tr. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.

[1] "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz - Metin Akpınar - Zeynep Miraç - Selçuk Metin". Youtube. KRT Kültür Radyo ve Televizyon. 24 Ağustos 2020. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[2] TURGUD, Röportaj: Ebru Esen. "Devekuşu Kabare dönemi başlıyor". www.hurriyet.com.tr. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.

[3] Derman, Melek (18 Nisan 1999). "OTUZ YILLIK ORTAKLIK SONA ERDİ". Milliyet. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.

[:0-4] TOSUNER, Nurten ERK (15 Ekim 1997). "Nurten'in konukları". www.hurriyet.com.tr. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.

[5] "Sanatçı Metin Akpınar: KİPA'nın tamamının satışına karşıydım". Milliyet gazetesi. 11 Ocak 2004. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[6] "Metin Akpınar: 1985'ten beri borsa oynarım, artık usta olduk". T24. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.

[7] "Usta oyuncu Metin Akpınar: 'Ben sosyalistim, savaşın galibi olmaz'". semdinlihaber.gen.tr. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.

[8] "Metin Akpınar İyi ki Yapmışım belgeseli nasıl izlenecek?". www.hurriyet.com.tr. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.

[9] "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz, Metin Akpınar, Zeynep Miraç, Selçuk Metin". KRT Kültür TV. 24 Ağustos 2020. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[10] "Metin Akpınar'ın hayatı kitap oldu: Sahneye Adanmış Bir Ömür - Diken". www.diken.com.tr. 28 Mayıs 2022. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022.

[11] "3. İsmail Dümbüllü ödülleri sahiplerini buldu". CNN Türk. 27 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.

[12] "Ünlü oyuncular Altın Portakal için ne dediler?". Milliyet. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.

[13] "İstanbul Film Festivali'ni onurlandıracaklar". www.cumhuriyet.com.tr. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

g t d T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı devlet sanatçıları
1970–1979	Adnan Saygun Necil Akses Ulvi Cemal Erkin Mithat Fenmen İlhan Usmanbaş Gülay Uğurata İdil Biret Suna Kan Ayla Erduran Ayşegül Sarıca Verda Erman (1971)
1980–1989	Nevit Kodallı Cemal Reşit Rey Hikmet Şimşek Gürer Aykal İsmail Aşan Tunç Ünver Cüneyt Gökçer Yıldız Kenter Meriç Sümen Suna Korad (1981) Nevzad Atlığ Ayhan Baran Vasfi Rıza Zobu Bedia Muvahhit Mükerrem Berk Gülsin Onay Ayten Gökçer (1987) Aydın Gün Leyla Gencer (1988)
1990-1999	Necdet Yaşar İsmail Baha Sürelsan Alâeddin Yavaşca Zeki Müren Teoman Önaldı Yesari Asım Arsoy Sâdi Yâver Ataman Nida Tüfekçi Mustafa Geceyatmaz Mustafa Turan Barış Manço Hüseyin Sermet Güher Pekinel Süher Pekinel Okan Demiriş Mete Uğur Macide Tanır Bozkurt Kuruç Osman F. Seden Türkan Şoray Hülya Koçyiğit Orhan Şaik Gökyay Tarık Buğra Attilâ İlhan Ali Avni Çelebi Sabri Berkel Turan Erol Devrim Erbil Hüseyin Anka Özkan Sadi Diren (1991) Müzeyyen Senar Mehveş Emeç Şefika Kutluer Tekin Akmansoy Muazzez Abacı Metin Akpınar İzzet Altınmeşe Selmi Andak Avni Anıl Nezihe Araz Muzaffer Arıkan Orhan Asena Semih Balcıoğlu Recep Bilginer Ali Can Koral Çalgan İnci Çayırlı Merih Çimenciler Ali Doğan Haldun Dormen Armağan Elçi Erol Erdinç Özdemir Erdoğan Musa Eroğlu Muazzez Ersoy Semiha Berksoy Zeki Alasya Mengü Ertel Orhan Gencebay Nurşen Girginkoç Rengim Gökmen Ruşen Güneş Fahrettin Güven Nedret Güvenç Fikret Hakan Selahattin İçli Selim İleri Çolpan İlhan Yekta Kara Cemil Karababa Müşfik Kenter Kayıhan Keskinok Levent Kırca Atilla Manizade Yusuf Nalkesen Tankut Öktem Gazanfer Özcan Ahmet Özhan Münir Özkul Sezen Cumhur Önal Kutlu Payaslı Ajda Pekkan Ali Poyrazoğlu Ozan Sağdıç Mustafa Sağyaşar Samime Sanay Emel Sayın Timur Selçuk Nedret Selçuker Nesrin Sipahi Ferit Sıdal Kâmil Sönmez Muammer Sun Gülriz Sururi Dinçer Sümer Şener Şen Ziya Taşkent Orhan Taylan Okay Temiz Zekai Tunca Neriman Altındağ Tüfekçi Dilek Türker Nejat Uygur Necdet Varol Gönül Yazar Jale Yılmabaşar Nilüfer Yumlu Metin Yurdanur Gülşen Tatu (1999)