Metin Akpınar
Metin Akpınar | |
---|---|
Doğum | 2 Kasım 1942 İstanbul, Türkiye |
Meslek | Oyuncu |
Etkin yıllar | 1964-günümüz |
Evlilik | Göksel Özdoğdu (e. 1961; b. ?) |
Ödüller | Tüm Liste |
Metin Akpınar (2 Kasım 1942, İstanbul) Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusudur.
Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun kurucularındandır. “Zeki-Metin” ikilisi olarak oyuncu Zeki Alasya ile birlikte sahnelediği oyunlar ve çevirdiği toplumsal içerikli komedi filmleri ile tanınmıştır.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
1941 yılında İstanbul'da doğdu. Beş çocuklu ailesinin tek erkek çocuğu idi. Çocukluğu Aksaray'da geçti. 45. İlkokul (sonradan 1. İlkokul), Gedikpaşa Ortaokulu, Pertevniyal Lisesi’nde eğitim gördü. İki sene Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde Felsefe, iki sene İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu ancak ikisinden de mezun olmadı.
1957'de Yeşil Sahne'de amatör olarak, Ferdi Merter ve Erdinç Üstün'le birlikte tiyatro çalıştı, ancak oyun sahnelenmediği için sahneye çıkmadı. 1962-1965 arasında Millî Türk Talebe Birliği'nde tiyatro bölümü yöneticisi oldu, çeşitli oyunlarda oynadı.[1] Uzun yıllar sahne arkadaşı olacak Zeki Alasya ile orada tanıştı. 1961 yılında Göksel Özdoğdu ile evlendi.[2]
1964 yılında Ulvi Uraz tiyatrosunda "Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım" oyunu ile profesyonel olarak oyunculuğa başladı. 1966 yılında Gen-Ar Tiyatrosu'nda çalıştı. 1967 yılında Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yer aldı.[3] Devekuşu Kabare’nin ilk oyunu Vatan Kurtaran Şaban'daki Şaban rolü ile tanındı. 1978'de Ahmet Gülhan ve Haldun Taner'in ayrılmasından itibaren 1992 yılında kapanana kadar tiyatronun idari müdürlüğünü Metin Akpınar yaptı. 1980'lerde Devekuşu Kabare'de Zeki Alasya ile birlikte kendilerine özgü bir üslup geliştirdikleri, büyük salonlarda sahneledikleri oyunlar sahneledi.
Sinemaya, Ertem Eğilmez'in yönettiği Tatlı Dillim filmi ile başladı. Mirasyediler (1974) filminden itibaren Zeki-Metin ikilisi olarak Zeki Alasya ile birlikte oynadığı toplumsal içerikli komedi filmleri çevirdi. İkili, 1990'arın başında birlikte Zeki-Metince adlı dizide rol aldı. Akpınar, 1999 yılında Sinan Çetin'in yönettiği Propaganda filminde Rahim rolünü canlandırdı ve kariyerine tek başına devam etme kararını açıkladı.[4]
Sanatçılığının yanı sıra birçok ticari girişimi oldu. 1992'de KİPA marketler zincirinin, ardından İzmir Kent Hastanesi'nin kurucu ortakları arasında yer aldı ve yönetim kuruluna girdi.[5].[6][7] Kendisini bir sosyalist olarak niteleyen Akpınar, 1991’de ve 1995’te DSP'den milletvekili adayı olması için teklif aldı ancak kabul etmedi.[5][8]
2008 yılında İsmail Dümbüllü Ödülleri “Yaşam Boyu Onur Ödülü”ne, 2010 Altın Portakal Film Festivali “Yaşam Boyu Onur Ödülü”ne ve 2011 Uluslararası İstanbul Film Festivali “Onur Ödülü”ne layık görüldü. Haliç ve Okan üniversiteleri konservatuvarlarında "Tiyatroda Kabare Tarihi" dersleri verdi.
2020 yılında Metin Akpınar'ın hayatını konu alan "İyi ki Yapmışım" belgeseli 39. İstanbul Film Festivali'nin kapanışında gösterildi.[9][10]
2022 yılında, hayatını konu alan, özel albümünden fotoğrafları da içeren “Sahneye Adanmış Bir Ömür: Metin Akpınar” adlı bir kitap yayımlandı.[11]
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl | Ödül Töreni | Kategori | Sonuç |
---|---|---|---|
2008 | İsmail Dümbüllü Ödülleri | Yaşam Boyu Onur Ödülü | Kazandı[12] |
2010 | 47. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali | Onur Ödülü | Kazandı[13] |
2010 | Altın Portakal Film Festivali | Yaşam Boyu Onur Ödülü | Kazandı |
2011 | 30. Uluslararası İstanbul Film Festivali | Sinema Onur Ödülleri | Kazandı[14] |
Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım
- Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım
- Vatan Kurtaran Şaban
- Astronot Niyazi
- Ha Bu Diyar
- Haneler
- Keşanlı Ali Destanı
- Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım
- Aşk Olsun
- Deliler
- Geceler
- Yasaklar
- Beyoğlu Beyoğlu
- Reklamlar
- Dün Bugün
Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Filmler[değiştir | kaynağı değiştir]
Diziler[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl | Dizi | Rol |
---|---|---|
2016 | Aşk Laftan Anlamaz | Haşmet Dede |
2012 | Aşkın Halleri | Sabri |
2009-2011 | Papatyam | Kasap Necati |
2005 | Çat Kapı | Ev Sahibi Hüsnü |
2000 | Baykuşların Saltanatı | Ahmet |
1997-1998 | Yerim Seni | Şahin |
1993-1996 | Hastane | Hastabakıcı Hakkı Baharbahçe |
1992 | Biz Bize Benzeriz | Metin |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz - Metin Akpınar - Zeynep Miraç - Selçuk Metin". Youtube. KRT Kültür Radyo ve Televizyon. 24 Ağustos 2020. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Uzun Lafın Kısası". Kafa TV. s. Dk. 5:30.
- ^ TURGUD, Röportaj: Ebru Esen. "Devekuşu Kabare dönemi başlıyor". Hürriyet. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- ^ Derman, Melek (18 Nisan 1999). "OTUZ YILLIK ORTAKLIK SONA ERDİ". Milliyet. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ a b TOSUNER, Nurten ERK (15 Ekim 1997). "Nurten'in konukları". Hürriyet. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ "Sanatçı Metin Akpınar: KİPA'nın tamamının satışına karşıydım". Milliyet gazetesi. 11 Ocak 2004. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Metin Akpınar: 1985'ten beri borsa oynarım, artık usta olduk". T24. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ "Usta oyuncu Metin Akpınar: 'Ben sosyalistim, savaşın galibi olmaz'". semdinlihaber.gen.tr. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021.
- ^ "Metin Akpınar İyi ki Yapmışım belgeseli nasıl izlenecek?". Hürriyet. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- ^ "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz, Metin Akpınar, Zeynep Miraç, Selçuk Metin". KRT Kültür TV. 24 Ağustos 2020. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Metin Akpınar'ın hayatı kitap oldu: Sahneye Adanmış Bir Ömür - Diken". www.diken.com.tr. 28 Mayıs 2022. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022.
- ^ "3. İsmail Dümbüllü ödülleri sahiplerini buldu". CNN Türk. 27 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- ^ "Ünlü oyuncular Altın Portakal için ne dediler?". Milliyet. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- ^ "İstanbul Film Festivali'ni onurlandıracaklar". Cumhuriyet. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
![]() |
Vikisöz'de Metin Akpınar ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- Metin Akpınar, imdb
- Türk Sineması Araştırmaları sitesinde Metin Akpınar 7 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Metin Akpınar, SinemaTürk 13 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sanatça Konuşalım - Metin Akpınar
- Metin Akpınar, Sedef Kabaş ile Portreler, 26 Mayıs 1998 27 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü sahipleri
- Yaşayan insanlar
- 1941 doğumlular
- Fatih doğumlu oyuncular
- İstanbul doğumlu erkek oyuncular
- Türk erkek sinema oyuncuları
- Türk erkek tiyatro oyuncuları
- Türk erkek dizi oyuncuları
- Devlet Sanatçıları
- Pertevniyal Lisesinde öğrenim görenler
- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde öğrenim görenler
- Devekuşu Kabare
- Türk sosyalistler
- Atatürkçüler