Metin Akpınar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Metin Akpınar
Doğum2 Kasım 1942 (80 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MeslekOyuncu
Etkin yıllar1964-günümüz
EvlilikGöksel Özdoğdu
(e. 1961; b. ?)
ÖdüllerTüm Liste

Metin Akpınar (2 Kasım 1942, İstanbul) Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusudur.

Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun kurucularındandır. “Zeki-Metin” ikilisi olarak oyuncu Zeki Alasya ile birlikte sahnelediği oyunlar ve çevirdiği toplumsal içerikli komedi filmleri ile tanınmıştır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

1941 yılında İstanbul'da doğdu. Beş çocuklu ailesinin tek erkek çocuğu idi. Çocukluğu Aksaray'da geçti. 45. İlkokul (sonradan 1. İlkokul), Gedikpaşa Ortaokulu, Pertevniyal Lisesi’nde eğitim gördü. İki sene Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde Felsefe, iki sene İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu ancak ikisinden de mezun olmadı.

1957'de Yeşil Sahne'de amatör olarak, Ferdi Merter ve Erdinç Üstün'le birlikte tiyatro çalıştı, ancak oyun sahnelenmediği için sahneye çıkmadı. 1962-1965 arasında Millî Türk Talebe Birliği'nde tiyatro bölümü yöneticisi oldu, çeşitli oyunlarda oynadı.[1] Uzun yıllar sahne arkadaşı olacak Zeki Alasya ile orada tanıştı. 1961 yılında Göksel Özdoğdu ile evlendi.[2]

1964 yılında Ulvi Uraz tiyatrosunda "Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım" oyunu ile profesyonel olarak oyunculuğa başladı. 1966 yılında Gen-Ar Tiyatrosu'nda çalıştı. 1967 yılında Türkiye'nin ilk kabare tiyatrosu olan Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yer aldı.[3] Devekuşu Kabare’nin ilk oyunu Vatan Kurtaran Şaban'daki Şaban rolü ile tanındı. 1978'de Ahmet Gülhan ve Haldun Taner'in ayrılmasından itibaren 1992 yılında kapanana kadar tiyatronun idari müdürlüğünü Metin Akpınar yaptı. 1980'lerde Devekuşu Kabare'de Zeki Alasya ile birlikte kendilerine özgü bir üslup geliştirdikleri, büyük salonlarda sahneledikleri oyunlar sahneledi.

Sinemaya, Ertem Eğilmez'in yönettiği Tatlı Dillim filmi ile başladı. Mirasyediler (1974) filminden itibaren Zeki-Metin ikilisi olarak Zeki Alasya ile birlikte oynadığı toplumsal içerikli komedi filmleri çevirdi. İkili, 1990'arın başında birlikte Zeki-Metince adlı dizide rol aldı. Akpınar, 1999 yılında Sinan Çetin'in yönettiği Propaganda filminde Rahim rolünü canlandırdı ve kariyerine tek başına devam etme kararını açıkladı.[4]

Sanatçılığının yanı sıra birçok ticari girişimi oldu. 1992'de KİPA marketler zincirinin, ardından İzmir Kent Hastanesi'nin kurucu ortakları arasında yer aldı ve yönetim kuruluna girdi.[5].[6][7] Kendisini bir sosyalist olarak niteleyen Akpınar, 1991’de ve 1995’te DSP'den milletvekili adayı olması için teklif aldı ancak kabul etmedi.[5][8]

2008 yılında İsmail Dümbüllü Ödülleri “Yaşam Boyu Onur Ödülü”ne, 2010 Altın Portakal Film Festivali “Yaşam Boyu Onur Ödülü”ne ve 2011 Uluslararası İstanbul Film Festivali “Onur Ödülü”ne layık görüldü. Haliç ve Okan üniversiteleri konservatuvarlarında "Tiyatroda Kabare Tarihi" dersleri verdi.

2020 yılında Metin Akpınar'ın hayatını konu alan "İyi ki Yapmışım" belgeseli 39. İstanbul Film Festivali'nin kapanışında gösterildi.[9][10]

2022 yılında, hayatını konu alan, özel albümünden fotoğrafları da içeren “Sahneye Adanmış Bir Ömür: Metin Akpınar” adlı bir kitap yayımlandı.[11]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Ödül Töreni Kategori Sonuç
2008 İsmail Dümbüllü Ödülleri Yaşam Boyu Onur Ödülü Kazandı[12]
2010 47. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali Onur Ödülü Kazandı[13]
2010 Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü Kazandı
2011 30. Uluslararası İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülleri Kazandı[14]

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Film Rol
2018 Kafalar Karışık İsmet Dede
2006 Eve Giden Yol 1914 Reşat Ağa
2006 Kısık Ateşte 15 Dakika Resul
2006 Amerikalılar Karadeniz'de 2 Muhtar Salih
2005 Döngel Karhanesi Bertan
2004 Eğreti Gelin Tavid
2002 Rus Gelin Damat Adayı
2000 Abuzer Kadayıf Abuzer Kadayıf/Ersin Balkan
1999 Güle Güle Galip
1999 Propaganda Rahim
1986 Namus Düşmanı Ali
1985 Patron Duymasın Erol
1985 Yanlış Numara Erol
1983 Davetsiz Misafir Rüstem/Halim
1983 Dönme Dolap Metin
1982 Baş Belası Metin
1981 Şaka Yapma Metin
1979 Vay Başımıza Gelenler Metin
1979 Köşe Kapmaca Halis
1978 Petrol Kralları Metin
1978 Cafer'in Çilesi Refik
1977 Sivri Akıllılar Metin
1977 Aslan Bacanak Halim
1976 Hasip ile Nasip Abbas / Halis / Hasip
1976 Her Gönülde Bir Aslan Yatar Danyal
1976 Nereye Bakıyor Bu Adamlar Metin
1975 Güler Misin Ağlar Mısın Metin
1975 Nereden Çıktı Bu Velet Metin
1975 Beş Milyoncuk Borç Verir Misin Metin
1974 Hasret
1974 Mirasyediler Metin
1974 Mavi Boncuk Süleyman
1974 Köyden İndim Şehire Hayret
1974 Salak Milyoner Hayret
1973 Oh Olsun Doktor Metin
1973 Canım Kardeşim Kancı Mehmet
1973 Yalancı Yarim Mahmut
1972 Tatlı Dillim Metin

Diziler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Dizi Rol
2016 Aşk Laftan Anlamaz Haşmet Dede
2012 Aşkın Halleri Sabri
2009-2011 Papatyam Kasap Necati
2005 Çat Kapı Ev Sahibi Hüsnü
2000 Baykuşların Saltanatı Ahmet
1997-1998 Yerim Seni Şahin
1993-1996 Hastane Hastabakıcı Hakkı Baharbahçe
1992 Biz Bize Benzeriz Metin

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz - Metin Akpınar - Zeynep Miraç - Selçuk Metin". Youtube. KRT Kültür Radyo ve Televizyon. 24 Ağustos 2020. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Uzun Lafın Kısası". Kafa TV. s. Dk. 5:30. 
  3. ^ TURGUD, Röportaj: Ebru Esen. "Devekuşu Kabare dönemi başlıyor". Hürriyet. 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
  4. ^ Derman, Melek (18 Nisan 1999). "OTUZ YILLIK ORTAKLIK SONA ERDİ". Milliyet. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021. 
  5. ^ a b TOSUNER, Nurten ERK (15 Ekim 1997). "Nurten'in konukları". Hürriyet. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021. 
  6. ^ "Sanatçı Metin Akpınar: KİPA'nın tamamının satışına karşıydım". Milliyet gazetesi. 11 Ocak 2004. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Metin Akpınar: 1985'ten beri borsa oynarım, artık usta olduk". T24. 6 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021. 
  8. ^ "Usta oyuncu Metin Akpınar: 'Ben sosyalistim, savaşın galibi olmaz'". semdinlihaber.gen.tr. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2021. 
  9. ^ "Metin Akpınar İyi ki Yapmışım belgeseli nasıl izlenecek?". Hürriyet. 15 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
  10. ^ "Şehir Işıkları | Hilal Solmaz, Metin Akpınar, Zeynep Miraç, Selçuk Metin". KRT Kültür TV. 24 Ağustos 2020. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Metin Akpınar'ın hayatı kitap oldu: Sahneye Adanmış Bir Ömür - Diken". www.diken.com.tr. 28 Mayıs 2022. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2022. 
  12. ^ "3. İsmail Dümbüllü ödülleri sahiplerini buldu". CNN Türk. 27 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
  13. ^ "Ünlü oyuncular Altın Portakal için ne dediler?". Milliyet. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
  14. ^ "İstanbul Film Festivali'ni onurlandıracaklar". Cumhuriyet. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Metin_Akpınar&oldid=30304051" sayfasından alınmıştır