Yılmaz Gruda
Yılmaz Gruda | |
---|---|
Doğum |
Ahmet Yılmaz Gruda 14 Temmuz 1930 İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Meslek | Oyuncu, şair, oyun yazarı, çevirmen, reklamcı |
Etkin yıllar | 1956-günümüz |
Evlilik |
Tolga Tiğin (e. 1957; b. 1963) Ayşen Gruda (e. 1965; b. 1976) Türkan Gruda (e. 1985; ö. 2014) |
Çocuk(lar) |
Elgin Gruda Elvan Gruda |
Yılmaz Gruda (d. 14 Temmuz 1930, İstanbul), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, çevirmen ve reklamcı.[1]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Ankara Ticaret Lisesindeki eğitim sürecini yarıda bırakarak devlet memuru olan Gruda'nın yazdığı şiirler, 1950'li yıllarda, çeşitli dergilerde yayımlanmaya başladı. 1956 yılında girdiği Cep Tiyatrosu'nda başlayan oyunculuk yaşamı, Ankara Devlet Tiyatrosu'na ait Küçük Tiyatro'da devam etti. Ankara Meydan Sahnesi ve Nisa Serezli topluluklarında da görev yaptı. Bir süre yeniden memurluk hayatına dönüp muhasebecilik yaptı. Muammer Karaca Tiyatrosu'nu yönetti. Oyuncu Tolga Tiğin[2] ve Ayşen Gruda'nın eski eşi olan sanatçı, aynı zamanda Attilâ İlhan ile beraber mavi hareketini yaratan şairlerdendir. Seyirlik tiyatro oyunları da yazıp çeviriler yapan Gruda'nın eserlerinde geleneksel Türk tiyatrosu ve Çehov etkisi açıkça görülür. Sanatçının yayımlanmış eserleri bulunmaktadır. Kamera önünde de yer alan Yılmaz Gruda, sinema ve dizi filmlerde rol almaktadır.
Yılmaz Gruda, 25 Ekim 2020'de Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu'nda, Anton Çehov'un Evliliğin Halleri'ni Çeviren/Derleyen/Yöneten ve oyuncusu olarak 90 yaşında sahnede yer almıştır.[3]
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Sadri Alışık Tiyatro Ödülleri, Onur Ödülü, 2018
- 2016: Altın Portakal Film Festivali – Yaşam Boyu Onur Ödülü
- Cumhuriyet Gazetesi, Yunus Nadi Ödülü, 2003, şiir dalında birincilik, Marathon "Bir Uzun Koşu"
- Behçet Aysan Şiir Ödülü, 1999, Çerçi Zeus
- Harput Kısa Film Festivali, Yaşam Boyu Onur Ödülü, 2021
Yazdığı Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Sımayıl ile Razıya (Taş Baskı) / Bir Sevda Romanı, Kırmızı Kedi Yayınevi, Roman, Ekim 2020
- Bir Devlet Memurunun Ölümü, Anton Çehov, Çeviren: Yılmaz Gruda, İnkılap Yayınevi, Roman, Ağustos 2018
- Gelir Ergeç / Karşı Roman, Berfin Yayınları, Roman, Şubat 2017
- Yeşilçam Cehennemi, Bilgi Yayınevi, Roman, Mayıs 2016
- Kendi ile Kendisi, Hayal Yayınları, Şiir, Mart 2013
- Sultan Abdülaziz Vak'ası, Bilgi Yayınevi, Roman, Kasım 2012
- Kavuklu Hamdi, Ortaoyunu, Mitos Boyut Yayınları, Piyes, Ocak 2011
- Köylü Devrimci Börklüce Mustafa, Berfin Yayınları, Efsane, Mart 2008
- Çağdaş Edep-Erkan Görgü Kitabı, Kaynak Yayınları, Deneme, Aralık 2007
- Bir Başka O - Oratoryo, Kaynak Yayınları, Şiir, Şubat 2007, ISBN 978-975-343-486-7
- Manzum Nasreddin Hoca Fıkraları, Kaynak Yayınları, Mizah-Fıkra, Haziran 2006, ISBN 978-975-343-457-7
- Marathon "Bir Uzun Koşu", Şiir, Bilgi Yayınevi, Haziran 2002, ISBN 978-975-494-994-0
- Çerçi Zeus - Bir Çağdaş Mitoloji Denemesi, Öteki Yayınevi, 1997, ISBN 975-8012-58400-1
- Çarmıhtaki Yeni Mehmet, Öteki Yayınevi, Şiir, 1997, ISBN 975-8012-56-8
- Camdaki Düşman, Öteki Yayınevi, Şiir, 1996
- Tek Perdelik Dokuz Oyun, Anton Çehov, Çeviren: Yılmaz Gruda, Bilgi Yayınevi, Piyes, 1994, ISBN 975-494-437-7
- Kül Altındaki Kor, Anton Çehov, Çeviren: Yılmaz Gruda, Kabalcı Yayınevi, Piyes, 1993
- Şu Bizim Tiyatromuz, Koza Yayınları, İnceleme, 1976
- Biraz Reklam Alır mısınız, Kelebek Yayınları, Kasım 1986
Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Evliliğin Halleri - Anton Çehov - 2020
- Onlar ki... Kuvayi Milliye Destanı - Nâzım Hikmet - 2019
- Gülmeye Geldik Dünyaya - Yılmaz Gruda - 2018
- Biz Bize Benzeriz - Yılmaz Gruda - 2018
- Frankenstein - Mary Shelley (Uyarlayan: Nick Dear) - 2015
- Gazebo - Alec Coppel - Haldun Dormen Tiyatrosu, Küçük Sahne - 1961
Oynayanlar: Ulvi Uraz, Ayfer Feray, Haldun Dormen, Altan Erbulak, Yılmaz Gruda, Metin Serezli, Turgut Boralı, İzzet Günay[4]
- İkinci Baskı - Refik Erduran - Küçük Sahne - 1961
- Kara Ağaçlar - Cheil - Küçük Sahne - 1957
- Bir Evlenme - Gogol - Cep Tiyatrosu - 1956
Filmografisi[5][6][değiştir | kaynağı değiştir]
- 1958: Daha Çekecek miyim
- 1958: Dokuz Dağın Efesi
- 1958: İstanbul Macerası
- 1959: Düşman Yolları Kesti
- 1959: Ölürüm de Ayrılamam
- 1960: Dolandırıcılar Şahı
- 1960: Gecelerin Ötesi
- 1960: Rüzgâr Zehra / Sünger Avcıları
- 1961: İstanbul'da Aşk Başkadır
- 1961: Kader Yolcusu
- 1961: Suçlu Aşıklar
- 1962: Bir Gecelik Gelin
- 1964: Affetmeyen Kadın
- 1964: Döner Ayna
- 1965: Cennet Fedaileri
- 1966: Ben Bir Kanun Kaçağıyım
- 1966: Kanun Benim
- 1966: Karakolda Ayna Var
- 1966: Yaşamak Haram Oldu
- 1967: Demir Yumruklu Üçler
- 1967: Kızıl Tehlike
- 1967: Yalan Bazen Tatlıdır
- 1970: Ağlayan Melek
- 1970: Bomba Ahmet
- 1970: Herkesin Sevgilisi
- 1970: İç Güveysi
- 1970: Ölünceye Kadar
- 1971: Ayıbettin Şemsettin
- 1971: Bir Kadın Kayboldu
- 1971: Sezercik Yavrum Benim
- 1972: Hazreti Yusuf
- 1972: Suya Düşen Hayal
- 1972: Tophaneli Murat[7]
- 1972: Zulüm
- 1973: Arap Abdo / İstanbul Kabadayıları
- 1973: Asiye Nasıl Kurtulur?[8]
- 1973: Bebek Yüzlü
- 1973: Bitirimler Sosyetede
- 1973: Gazi Kadın
- 1973: Gülerken Ağlayanlar
- 1973: Sevda Yolu
- 1973: Yeryüzünde Bir Melek
- 1973: Cano
- 1974: Fedai
- 1974: Kartal Yuvası
- 1975: Diyet
- 1975: Köçek
- 1975: Vur Tatlım
- 1976: Arabacının Aşkı
- 1976: Aşk Dediğin Laf Değildir
- 1976: Babanın Suçu
- 1976: Gel Barışalım
- 1976: Güngörmüşler
- 1976: Kana Kan
- 1976: Kuklalar
- 1976: Şoför
- 1976: Su Perisi Elması
- 1976: Tek Başına
- 1977: Meryem ve Oğulları
- 1990: Kuruntu Ailesi
- 1992: Yağmur Beklerken
- 1994: Aylaklar[9] - Altuğ Savaşal
- 1994: Bay Kamber
- 1996: Gözlerinde Son Gece
- 2004: Yabancı Damat
- 2007: Kavak Yelleri
- 2008: Şeytanın Pabucu
- 2009: Aile Saadeti
- 2009: Aşk Geliyorum Demez
- 2009: Bez Bebek
- 2010: Çakıl Taşları
- 2011: Aşk Tesadüfleri Sever
- 2011: Bitmeyen Şarkı
- 2011: Celal Tan ve Ailesinin Aşırı Acıklı Hikayesi
- 2012: Böyle Bitmesin
- 2012: İşler Güçler
- 2012: Suskunlar
- 2013: Aşk Ağlatır
- 2013: Fatih
- 2013: Galip Derviş
- 2013: Vicdan
- 2014: Gülcemal
- 2014: Kod Adı: K.O Z.
- 2014: Olur Olur! Bal Gibi Olur
- 2014: Sürgün İnek
- 2014: Ulan İstanbul
- 2015: Adana İşi
- 2015: Gönül İşleri
- 2015: Mutlu Ol Yeter
- 2016: Biz Bir Dolaşalım
- 2016: Roza of Smyrna / İsmail ve Roza
- 2017: Görevimiz Tatil
- 2017: Ver Kaç
- 2017: Yıldızlar Şahidim
- 2018: Ailecek Şaşkınız
- 2018: Batlır
- 2018: Göktaşı
- 2018: Şahsiyet
- 2018: Sorma Neden
- 2019: Bir Aile Hikayesi
- 2019: Hercai
- 2020: Babam Çok Değişti
- 2020: Menajerimi Ara
- 2021: Çukur
- 2022: Prens
- 2022: Rüzgargülü
- 2022: Yanlış Anlama 2
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Yılmaz Gruda". Facebook. Yılmaz Gruda.
- ^ "Sanatkar Bir Çift: Tolga Tiğin, Yılmaz Gruda" (PDF), 10. Sinema 60 dergisi. 1961. s. 29. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "Yılmaz Gruda". Facebook. Yılmaz Gruda. 26 Ekim 2020. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tiyatro Tenkitleri" (PDF), 14. Sinema 60 dergisi. 1961. s. 23. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "Yılmaz Gruda". TSA. 9 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yilmaz Gruda". imdb. 3 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Tophaneli Murat". Youtube. Fanatik. 24. dakika. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Asiye Nasıl Kurtulur". Youtube. Fanatik. 3:30. dakika. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Aylaklar". TSA. 30 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yılmaz Gruda 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., SinemaTürk
- Yılmaz Gruda 28 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tiyatrolar
- Yılmaz Gruda, ekşi sözlük
- Yılmaz Gruda 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Biyografi
- Yılmaz Gruda 10 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Biyografya
- Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü sahipleri
- 1930 doğumlular
- Türk erkek tiyatro oyuncuları
- Türk erkek sinema oyuncuları
- Türk erkek dizi oyuncuları
- Türk çevirmenler
- Yunus Nadi Ödülü sahipleri
- Yaşayan insanlar
- Behçet Aysan Şiir Ödülü sahipleri
- İstanbul doğumlu erkek oyuncular
- 20. yüzyıl Türk şairleri
- 21. yüzyıl Türk şairleri