İçeriğe atla

Menahem Begin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Menachem Begin sayfasından yönlendirildi)
Menachem Begin
מְנַחֵם בֵּגִין
6. İsrail başbakanı
Görev süresi
21 Haziran 1977 - 10 Ekim 1983
Başkan Efraim Katzir
Yitzhak Navon
Haim Herzog
Yerine geldiği İzak Rabin
Yerine gelen İzak Şamir
Kişisel bilgiler
Doğum 16 Ağustos 1913(1913-08-16)
Brest, Rusya İmparatorluğu
Ölüm 9 Mart 1992 (78 yaşında)
Tel Aviv, İsrail
Dini Yahudilik
Ödülleri
Nobel Barış Ödülü (1978)
İmzası

Menahem Begin (İbraniceמְנַחֵם בֵּגִין‎, lit. "Menāḥem Begįn"; LehçeMieczysław Biegun, Menachem Begin; RusçaМенахем Вольфович Бегин, Menahem Volfoviç Begin; 16 Ağustos 1913 – 9 Mart 1992), Likud'un kurucusu ve İsrail'in altıncı başbakanlığını yapan, aynı zamanda Nobel Barış Ödülü alan İsrailli politikacı. İsrail Devleti'nin kurulmasından önce, Yahudi paramiliterin bulunduğu Haganah örgütüne bağlı revizyonist-siyonist militan grubu Irgun'nun liderliğini yaptı. Başbakanlığı öncesindeki sekiz seçimde de yenilgiye uğramasına rağmen 1977 seçimlerini kazanarak İşçi Partisinin 30 yıllık iktidarına da son vermiştir.

1948 yılında, günümüz Likud partisinin temelini oluşturan, sağ görüşlü Herut ("Özgürlük") partisini kurdu. 1949'daki ilk seçimlerde Herut 18 sandalye kazandı. 1948-1977 arasında, Begin başkanlığındaki Herut partisi, iktidardaki İşçi partisinin en büyük muhalifi oldu. 1983 Ağustos'unda politikadan çekildi ve başbakanlık ofisini, eski dostu İshak Şamir'e bıraktı. Bir suikast sonucu öldürülen Lübnan başbakanı Beşir Cemayel ile barış yapmayı umuyordu. Washington'a yaptığı resmi bir gezi sırasında eşi Aliza Begin'in ölümü de Begin'i hayli depresif yaptı.

1979 yılında, dışişleri bakanı Moşe Dayan ve savunma bakanı Ezer Weizman'ın yardımlarını da alarak, Mısır devlet başkanı Enver Sedat ile İsrail-Mısır Barış Antlaşmasını imzaladı. ABD başkanı Jimmy Carter'ın da desteği ile gerçekleşen bu antlaşmaya göre, İsrail Sina Yarımadasını tümüyle Mısır'a bırakıyordu. Öte yandan İsrail'in yasallığı da ilk defa bir Arap ülkesi tarafından tanınmış oluyordu.

Bu antlaşmaya olan katkılarının uluslararası arenada yarattığı pozitif etkinin sonucu olarak Begin ve Sedat, 1978'de Nobel Barış Ödülü'nü birlikte aldılar. Begin'in King David Oteli bombalı saldırısının emrini vermesi ve Deir Yasin Katliamı'nda yer almasına rağmen Nobel Barış Ödülü'nü alması, çeşitli tartışmaların konusu oldu.

1992'de öldü ve sade bir törenle, devlet erkânının gömüldüğü Hertzel Dağı yerine (vasiyeti gereğince) Zeytin Dağı'nda toprağa verildi.

Mısır başkanı Enver Sedat ve İsrail başbakanı Menahem Begin Washington'daki Kongre'de, Jimmy Carter Camp David Sözleşmesinin sonuçlarını açıklarken.
Önce gelen:
İzak Rabin
İsrail başbakanı
1977 - 1983
Sonra gelen:
İzak Şamir