Demokrasi türleri

Demokrasi türleri; halkın doğrudan veya temsili olarak eşit şekilde katılımını sağlayan hükûmet biçimi ya da toplumsal yapılardır.

Doğrudan demokrasiler

Doğrudan demokrasi ya da saf demokrasi, halkın doğrudan yönetime katıldıkları demokrasi türüdür. Atina demokrasisi ya da klasik demokrasi, Yunan şehir devleti Atina'da antik dönemde ortaya çıkan doğrudan demokrasi şeklini ifade etmektedir. Halk demokrasisi, referandum gibi araçlarla halkın iradesinin yansımasına ve somutlaşmasına izin veren doğrudan demokrasi türüdür.

Endüstriyel demokrasi; çalışanların işyerinde kararlar alabildiği, sorumluluğun ve otoritenin paylaşıldığı demokrasi türüdür. (ayrıca bakınız: İşyeri demokrasisi).

Temsili demokrasiler

Temsili demokrasi, egemenlik hakkının halkın temsilcileri aracılığıyla kullanıldığı doğrudan olmayan demokrasidir.

Liberal demokrasi, hukuk devleti ilkesi ile bireylerin özgürlüklerinin ve varlıklarının korunduğu temsili demokrasi biçimidir. Düşük yoğunluklu demokrasi ise seçilen temsilcilerin gücünün çok az sınırlandırıldığı ya da hiç sınırlamanın bulunmadığı demokrasi türüdür.

Diğer temsili demokrasi türleri şunlardır:

• Temsilî demokrasi
• Baskın parti sistemi
• Parlamenter demokrasi
  • Westminster modeli
• Başkanlık demokrasisi
  • Jackson modeli demokrasi
• Sovyet demokrasisi ya da Konsey demokrasisi
• Totaliter demokrasi

Demarşi, vatandaşlar arasından devletin temsilcisi veya savunma, çevre gibi belirli konularda karar alan kişi olmak üzere rastgele kişilerin seçilmesidir.

Partisiz demokrasi, genel ve dönemsel seçimlerle ve gizli oyla herhangi bir politik parti adı geçmeksizin hükûmet veya kurum temsilcilerinin seçilmesidir.

Organik ya da otoriter demokrasi, hükümdarın kayda değer bir güce sahip olduğu ancak söz konusu gücü halkın yararına kullandığı demokrasi biçimidir. Bu terim ilk defa Bonapartizm destekleri tarafından kullanılmıştır.

İletişime göre demokrasiler

E-demokrasi, İnternet gibi elektronik haberleşme sistemleri ile demokratik süreci geliştiren demokrasi türüdür.

Yere göre demokrasiler

• Biyobölgesel demokrasi
• Hücre demokrasisi
• İşyeri demokrasisi

Özgürlük düzeyine göre demokrasiler

Liberal demokrasi, hukuk devleti ilkesi ile bireylerin özgürlüklerinin ve varlıklarının korunduğu temsili demokrasi biçimidir. Buna karşın savunmacı demokrasi, demokrasinin kurumlarını korumak amacıyla bazı hak ve özgürlüklerin kısıtlandığı demokrasi biçimidir.

Dini demokrasiler

Dini demokrasi, genellikle toplumun çoğunluğunun mensubu olduğu belirli bir dinin değerlerinin hukuk ve kurallar üzerinde etkili olmasıdır.

• Hıristiyan demokrasi
• İslami demokrasi
• Musevi ve Demokratik Devlet
• Teodemokrasi