1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu
Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi Yasasını destekliyor musunuz?
Referandumun sonucu bir bültende yer alırken, 1991
Yer Ukrayna
Tarih1 Aralık 1991
Sonuçlar
Oylar %
Evet 28,804,071 %&0000000000092258.64000092.258,64
Hayır 2,417,554 %&0000000000007743.3600007.743,36
Geçerli oylar 31,221 %&0000000000000000.1000000,10
Geçersiz ve boş oylar 0,67 %&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.0000000
Toplam oy 31,891,742 %100.00
Kayıtlı seçmen/katılım 37,885,555 %&0000000000000084.18000084,18
bölge bazında sonuçlar
  Evet —   Hayır

1991 Ukrayna bağımsızlık referandumu, 1 Aralık 1991'de Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi için bir düzenlendi.[1] 24 Ağustos 1991'de Ukrayna Yüksek Şurası bağımsızlık ilanını onayladı. Seçmenlerin yüde 92.3'ü bağımsızlık ilanını kabul etme yönünde oy kullandı. Referandumda seçmenlere, "Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi"ni destekliyor musunuz?[2] sorusu soruldu. Sorunun ilk bölümünde bildirinin metni vardı. Ayrıca, 24 Ağustos 1991'de Ukrayna Parlamentosu Bağımsızlık Yasası'nı onaylamak için bir referandum düzenlenilmişti.[3]

Ukraynalılar bağımsızlığa güçlü bir şekilde destek verdi. Kayıtlı seçmenlerin %84.18'i referanduma katıldı ve bunlardan %92.3'ü "Evet" oyu vermişti.[2]

Eş zamanlı olarak, cumhurbaşkanlığı seçimleri de gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanlığı seçiminin kampanya süreci boyunca altı aday da Ukrayna genelinde Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık ve referandumda "Evet" oyu lehine kampanya yaptı. Parlamento başkanı ve fiili devlet başkanı olan Leonid Kravçuk, seçim sonuçlarına göre Ukrayna'nın ilk Cumhurbaşkanı olarak seçildi.[4]

Ukrayna, 2 Aralık 1991'de dünya çapında bağımsız bir devlet olarak tanındı.[5][6][7] Ayrıca, Ukrayna, Rus SFSC Başkanı Boris Yeltsin tarafından tanındı.[8][9][10][11] Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, referandumdan hemen sonra Kravçuk'a gönderdiği tebrik telgrafında yakın Ukrayna'da "egemen devletler birliği oluşumunda işbirliği ve anlayış" umutlarını dile getirdi.[12]

Ukrayna, hem ekonomik hem de politik olarak Sovyetler Birliği'nin Rusya'dan sonra en güçlü ikinci cumhuriyetiydi. Referandum, Gorbaçov'un SSCB'yi bir arada tutma yönünde olan adımlarını bitirdi. Aralık 1991'de, RSFSR ve Kazak SSR dışında tüm eski Sovyet cumhuriyetleri Birlikten resmen ayrıldı. Seçilmesinden bir hafta sonra Kravçuk, Yeltsin ve Belarus lideri Stanislav Şuşkeviç ile bir araya gelerek Belavejça Anlaşmaları'nı imzaladı. Bu anlaşmalar, Sovyetler Birliği'nin hukuki olarak yok olduğunu ilan etti.[13] 26 Aralık'ta SSCB resmi olarak dağıldı.[14]

Seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Üzerinde Bağımsızlık Bildirgesi metninin yazılı olduğu referandumda kullanılan oy pusulası .

Ukrayna medyası kitlesel olarak bağımsızlık idealine yönelmişti.

Anketler, Eylül 1991'deki "Evet" kampanyasına %63 destek olduğunu gösterdi; bu oran Ekim 1991'in ilk haftasında %77'ye, Kasım 1991 ortasında ise %88'e yükseldi

Ukrayna'da yaşayan Rus kökenli insanların yaklaşık yüzde 55'i bağımsızlık yönünde oy kullandı.

Seçenek Oy sayısı %
Evet 28.804.071 92.26
Hayır 2.417.554 7.74
Toplam 31.221.625 100.00
Geçerli oylar 31.221.625 97.90
Geçersiz/boş oylar 670.117 2.10
Toplam oy sayısı 31.891.742 100.00
Kayıtlı seçmen/katılım 37.885.555 84.18
Kaynak: Nohlen & Stöver

Bölgeye göre seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağımsızlık Yasası, Ukrayna'nın 27 idari bölgesinin her birinde çoğunluğun desteğini aldı: 24 oblast, 1 özerk cumhuriyet ve 2 özel belediye.

Güney ve Doğu Ukrayna'da seçmen katılımı en düşüktü. Harkiv, Luhansk, Donetsk ve Odessa oblastları ile Kırım ve Sivastopol, "evet" oylarının en düşük yüzdeliklere sahip olduğu altı bölgelerdi; tüm bu bölgelerde kayıtlı seçmenlerin çoğunluğu (Kırım ve Sivastopol hariç) oylarını "evet" yönünde kullandı.[4]

Ukrayna Oblastı başına kullanılmayan oy sayısı dağılım haritası
İdari bölüm Bağımsızlık için yüzde oy
Kullanılan oyların sayısı Toplam seçmenlere oranı
Kırım ÖSSC 54.19 37
Çerkassi Oblastı 96.03 87
Çernihiv Oblastı 93.74 85
Çernivtsi Oblastı 92.78 81
Dnipropetrovsk Oblastı 90.36 74
Donetsk Oblastı 83.90 64
Ivano-Frankivsk Oblastı 98.42 94
Harkiv Oblastı 86.33 65
Herson Oblastı 90.13 75
Khmelnitskyi Oblastı 96.30 90
Kiev Oblastı 95.52 84
Kirovohrad Oblastı 93.88 83
Luhansk Oblastı 83.86 68
Lviv Oblastı 97.46 93
Mykolayiv Oblastı 89.45 75
Odesa Oblastı 85.38 64
Poltava Oblastı 94.93 87
Rivne Oblastı 95.96 89
Sumi Oblastı 92.61 82
Ternopil Oblastı 98.67 96
Vinnitsa Oblastı 95.43 87
Volyn Oblastı 96.32 90
Zakarpattia Oblastı 92.59 77
Zaporojye Oblastı 90.66 73
Jitomir Oblastı 95.06 86
Kiev Şehri 92.87 75
Sivastopol Şehri 57.07 36 [15]
Ulusal Toplam 90.32 76 [16]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Dieter Nohlen & Philip Stöver (2010) Elections in Europe: A data handbook, page 1976 9783832956097
  2. ^ a b Nohlen & Stöver, p1985
  3. ^ Historic vote for independence 23 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Weekly (1 September 1991)
  4. ^ a b Independence – over 90% vote yes in referendum; Kravchuk elected president of Ukraine 19 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Weekly (8 December 1991)
  5. ^ Ukraine and Russia: The Post-Soviet Transition by Roman Solchanyk, Rowman & Littlefield Publishers, 2000, 0742510182 (page 100)
  6. ^ Canadian Yearbook of International Law, Vol 30, 1992, University of British Columbia Press, 1993, 9780774804387 (page 371)
  7. ^ Russia, Ukraine, and the Breakup of the Soviet Union by Roman Szporluk, Hoover Institution Press, 2000, 0817995420 (page 355
  8. ^ Russia's Revolution from Above, 1985–2000: Reform, Transition, and Revolution in the Fall of the Soviet Communist Regime by Gordon M. Hahn, Transaction Publishers, 2001, 0765800497 (page 482)
  9. ^ A Guide to the United States' History of Recognition, Diplomatic, and Consular Relations, by Country, since 1776: Ukraine 4 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Office of the Historian
  10. ^ The Limited Partnership: Building a Russian-US Security Community by James E. Goodby and Benoit Morel, Oxford University Press, 1993, 0198291612 (page 48)
  11. ^ Ukrainian Independence, Worldwide News Ukraine
  12. ^ NEWSBRIEFS FROM UKRAINE 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Ukrainian Weekly (8 December 1991)
  13. ^ Historical Dictionary of the Russian Federation by Robert A. Saunders & Vlad Strukov, Scarecrow Press, 2010, 0810854759 (page 75)
  14. ^ Turning Points – Actual and Alternate Histories: The Reagan Era from the Iran Crisis to Kosovo by Rodney P. Carlisle and J. Geoffrey Golson, ABC-CLIO, 2007, 1851098852 (page 111)
  15. ^ Russians in the Former Soviet Republics 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Pål Kolstø, Indiana University Press, 1995, 978-0-253-32917-2 (page 191)
    Ukraine and Russia:Representations of the Past 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Serhii Plokhy, University of Toronto Press, 2008, 978-0-8020-9327-1 (page 184)
  16. ^ Post-Communist Ukraine 16 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Bohdan Harasymiw, Canadian Institute of Ukrainian Studies, 2002, 1895571448

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]