Malta Zirvesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Malta Zirvesi
Gorbaçov ve Bush, Sovyet yolcu gemisi Maksim Gorkiy'de yemek masasında, 1989
TürToplantı
Yer Malta
Yürürlük2–3 Aralık 1989
Özgün
imzacılar		Mikhail Gorbaçov
Amerika Birleşik DevletleriGeorge H. W. Bush
Taraflar Sovyetler Birliği
Amerika Birleşik Devletleri ABD


Malta Zirvesi, Berlin Duvarı'nın yıkılmasından sadece birkaç hafta sonra, 2-3 Aralık 1989'da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George HW Bush ile Sovyet Genel Sekreteri Mikhail Gorbaçov arasında yapılan bir toplantıydı. Bu, Aralık 1988'de New York'ta Ronald Reagan'ın da dahil olduğu bir toplantının ardından geldi. Zirve sırasında Bush ve Gorbaçov Soğuk Savaş'ın sona erdiğini ilan ettiler, ancak bunun gerçekten böyle olup olmadığı tartışma konusu. Dönemin haberlerinde, Britanya başbakanı Winston Churchill, Sovyet Genel Sekreteri Joseph Stalin ve ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt'in Avrupa için savaş sonrası bir plan üzerinde anlaşmaya vardığı Yalta Konferansı'ndan sonra Malta Zirvesi'nin II. Dünya Savaşı'ndan bu yana en önemli zirvelerden biri olduğu belirtiliyordu.

Brent Scowcroft ve ABD yönetiminin diğer üyeleri, başlangıçta önerilen Malta Zirvesi'nin erken olacağından ve yüksek beklentiler yaratacağından, ancak Sovyet gösterisi ile sonuçlanacağı konusunda endişeliydi. Ancak Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand, İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, diğer Avrupalı liderler ve Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'nin kilit üyeleri, Başkan Bush'un Başkan Gorbaçov ile görüşmesine razı oldu.[1]

Malta Zirvesi'nde herhangi bir anlaşma imzalanmadı. Temel amacı, iki süper güç olan ABD ve Sovyetler Birliği'ne, Doğu Bloku'nu kırk yıldır Batı Avrupa'dan ayıran Demir Perde'nin kaldırılmasıyla Avrupa'da meydana gelen hızlı değişimleri tartışma fırsatı sağlamaktı. Zirve bazı gözlemciler tarafından Soğuk Savaş'ın resmi sonu olarak görülüyor. En azından o döneme damgasını vuran gerilimlerin azalmasına işaret ediyordu ve Doğu-Batı ilişkilerinde büyük bir dönüm noktasının sinyalini veriyordu. Zirve sırasında Başkan Bush, Gorbaçov'un perestroyka girişimine ve Komünist bloktaki diğer reformlara desteğini ifade etti. Zirvede, ABD Başkanı George Bush, konferansın tüm katılımcılarına simgesel olarak Berlin Duvarı'nın bir parçasını hediye etti.

Ortak basın toplantısında konuşan Sovyet lideri Mihail Gorbaçov şunu belirtti:

“ Dünya bir çağdan çıkıp diğerine giriyor. Kalıcı, barışçıl bir döneme giden uzun bir yolun başlangıcındayız. Güç tehdidi, güvensizlik, psikolojik ve ideolojik mücadele artık geçmişte kalmalı.

ABD Başkanı'na, ABD'ye karşı asla sıcak bir savaş başlatmayacağıma dair güvence verdim.

„

Cevap olarak Başkan George H. W. Bush şunları söyledi:

“ Kalıcı bir barışı gerçekleştirebilir, Doğu-Batı ilişkisini kalıcı bir işbirliğine dönüştürebiliriz. Başkan Gorbaçov ve benim Malta'da başlattığımız gelecek budur. „

Diğer katılımcılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Malta Zirvesi'nde ayrıca şu isimler de hazır bulundu:

Sovyet heyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD heyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplantılar Akdeniz'de, Malta adası açıklarında gerçekleşti. Sovyet delegasyonu Slava füze kruvazörünü kullanırken [2][3][4] ABD delegasyonunun USS gemisinde uyku odaları vardı.[2][3][4] Gemiler Marsaxlokk kıyısı açıklarında demirlendi. Fırtınalı hava ve dalgalı deniz, bazı toplantıların iptal edilmesine veya yeniden planlanmasına neden oldu ve uluslararası medyada "Deniz Tutması Zirvesi" lakabını doğurdu. Toplantılar sonuçta Batı Alman tur şirketi Phoenix Reisen'e kiralanan ve Marsaxlokk limanına demirleyen Sovyet yolcu gemisi Maksim Gorkiy'de gerçekleşti.

Açık denizde bir zirve fikrinin, büyük ölçüde Başkan Bush'un, İkinci Dünya Savaşı Başkanı Franklin D. Roosevelt'in yabancı liderlerle donanma gemilerinde buluşma alışkanlığından duyduğu hayranlıktan ilham aldığı söyleniyor.[5][6] Toplantı yeri olarak Malta'nın seçimi, iki süper güç arasında zirve öncesi önemli pazarlıklara konu oldu. Condoleezza Rice'a göre:

“ ...bunu ayarlamak uzun zaman aldı, bir yer bulmak, törensel olmayacak bir yer, başka pek çok ikili görüşme yapmak zorunda kalmayacağınız bir yer. Ve neyse ki -ya da ne yazık ki- Aralık ayında gerçekten berbat bir yer olduğu ortaya çıkan Malta'yı seçtiler. Maltalılar harika olmasına rağmen hava gerçekten kötüydü.[1] „

2 Şubat 1945'te, Avrupa'daki Savaş sona ererken, Malta, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ile İngiltere Başbakanı Winston Churchill'in Joseph Stalin ile Yalta'daki görüşmeleri öncesinde yapılan aynı derecede önemli bir toplantı olan Malta Konferansı'nın mekanıydı. 1989 Malta Zirvesi, 1945 Yalta Konferansı'nda alınan birçok kararın tersine döndüğünün sinyalini verdi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "An Interview with Dr. Condoleezza Rice (17/12/97)"
  2. ^ a b Times, Maureen Dowd, Special To The New York (3 Aralık 1989). "THE MALTA SUMMIT: Reporter's Notebook; Superpowers Cooperating, But Not Seas". The New York Times. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017 – NYTimes.com vasıtasıyla. 
  3. ^ a b "The Malta Summit : Today's Schedule". 2 Aralık 1989. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017 – LA Times vasıtasıyla. 
  4. ^ a b "Ships Off Malta Site For Seaborne Summit". 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017. 
  5. ^ Michael R. Beschloss and Strobe Talbott, At the Highest Levels: The Inside Story of the End of the Cold War, Little Brown (London) 1993, pp. 128-9 and 160.
  6. ^ James Baker, The Politics of Diplomacy: Revolution, War and Peace, 1989-1992, Putnam (New York) 1995, p. 169.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Malta_Zirvesi&oldid=32538605" sayfasından alınmıştır