Şırnak: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Şırnak güneydoğuda değil doğu anadolu dadır. Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Gerekçe: + yapıcı olmayan değişiklik + yorum içeren katkı |
||
33. satır: | 33. satır: | ||
| altbölüm_adı = {{bayraksimge|Türkiye}} [[Türkiye]] |
| altbölüm_adı = {{bayraksimge|Türkiye}} [[Türkiye]] |
||
| altbölüm_türü2 = [[Türkiye'nin coğrafi bölgeleri|Bölge]] |
| altbölüm_türü2 = [[Türkiye'nin coğrafi bölgeleri|Bölge]] |
||
| altbölüm_adı2 = [[ |
| altbölüm_adı2 = [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi]] |
||
| altbölüm_türü3 = [[Türkiye'deki iller|İl]] |
| altbölüm_türü3 = [[Türkiye'deki iller|İl]] |
||
| altbölüm_adı3 = [[Şırnak (il)|Şırnak]] |
| altbölüm_adı3 = [[Şırnak (il)|Şırnak]] |
||
137. satır: | 137. satır: | ||
| dipnotlar = |
| dipnotlar = |
||
}} |
}} |
||
'''Şırnak''', eski adıyla '''Nuh''', [[Güneydoğu |
'''Şırnak''', eski adıyla '''Nuh''', [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi]]'nde [[Şırnak (il)|Şırnak]] ilinin ve merkez ilçesinin yönetim merkezi olan şehirdir. |
||
Şırnak, tarihsel olarak çok eski bir geçmişe sahiptir. Şehrin geçmişi [[Katip Çelebi]]’nin 17. yüzyılda yazdığı '[[Seyahatnâme (anlam ayrımı)|Seyahatname]]' ve tarihi rivayetlere göre [[Nuh Tufanı]] öncesine dayanır. Bu rivayetlere göre [[Cizre]], tufandan sonra ikinci kez [[Nuh]] ve oğulları tarafından inşa edilirken Cizre’nin kızgın sıcağından korunmak için, Şırnak yazlık ve yaylak olarak inşa edilmiştir. |
Şırnak, tarihsel olarak çok eski bir geçmişe sahiptir. Şehrin geçmişi [[Katip Çelebi]]’nin 17. yüzyılda yazdığı '[[Seyahatnâme (anlam ayrımı)|Seyahatname]]' ve tarihi rivayetlere göre [[Nuh Tufanı]] öncesine dayanır. Bu rivayetlere göre [[Cizre]], tufandan sonra ikinci kez [[Nuh]] ve oğulları tarafından inşa edilirken Cizre’nin kızgın sıcağından korunmak için, Şırnak yazlık ve yaylak olarak inşa edilmiştir. |
||
147. satır: | 147. satır: | ||
=== 2015-16 çatışmaları === |
=== 2015-16 çatışmaları === |
||
{{Ana|2015-16 Şırnak çatışmaları}} |
{{Ana|2015-16 Şırnak çatışmaları}} |
||
İl merkezinde 2015 yılında [[2015-16 Şırnak çatışmaları|çatışmalar]] başlamıştır. Çatışmalarda birçok kişi yaralanmış ve yaşamını yitirmiştir. |
|||
2015 yılında il içerisinde ayaklanma başlatıp isyan etmek isteyen gruplara karşı kahraman TÜRK ordusu ve kahraman TÜRK polisi gerekli müdahaleyi derhal yapmış.Halkın yaşamını kısıtlayan ve yerel halka zor günler yaşatan gruplar gerekli müdahale ile etkisiz hale getirilmiş. Güvenlik güçleri operasyondan önce yerel halka zarar gelmemesi için günler öncesinden çağrı yapmış ve lojistik destek sağlayarak şehri yerel halktan arındırarak isyancılara müdahale etmiş , operasyon sırasında ve sonrasında herhangi bir sivil zarar görmemiştir. Operasyon sonrası tonlarca bomba ve silah güvenlik güçlerince etkisiz hale getirilmiştir. |
|||
== Coğrafya == |
== Coğrafya == |
Sayfanın 01.46, 18 Şubat 2017 tarihindeki hâli
Şırnak | |
---|---|
Takma ad: Şehr-i Nuh | |
Slogan: İnsanlığın Dünyaya Yayılan Merkezi | |
Türkiye'deki yeri ve merkezin konumu. | |
Ülke | Türkiye |
Bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
İl | Şırnak |
İdare | |
• Belediye başkanı | Turan Bedirhanoğlu (Kayyum) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1.717 km² |
Rakım | 1650 m |
Nüfus (2011)rapor.tuik.gov.tr | |
• Toplam | 290,307 |
Zaman dilimi | UTC+3 (yaz saati) (DAZD) |
Alan kodu | (+90) 486 |
Resmî site www.sirnak.gov.tr/ |
Şırnak, eski adıyla Nuh, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şırnak ilinin ve merkez ilçesinin yönetim merkezi olan şehirdir.
Şırnak, tarihsel olarak çok eski bir geçmişe sahiptir. Şehrin geçmişi Katip Çelebi’nin 17. yüzyılda yazdığı 'Seyahatname' ve tarihi rivayetlere göre Nuh Tufanı öncesine dayanır. Bu rivayetlere göre Cizre, tufandan sonra ikinci kez Nuh ve oğulları tarafından inşa edilirken Cizre’nin kızgın sıcağından korunmak için, Şırnak yazlık ve yaylak olarak inşa edilmiştir.
Şırnak, Nuh'un gemisi kalıntılarının olduğu öne sürülen Cudi Dağı’nın kuzeyinde 'Şehr-i Nuh' adıyla kurulmuş, önceleri "Şerneh", daha sonraki yıllarda ise "Kürdara Şırnak" adını almıştır. Şırnak, tarihte birçok önemli devletin başkentini kendi topraklarında barındırmıştır. Aynı zamanda Guti (Qurtie) imparatorluğunun başkenti olan "Bajarkard" Silopi ilçesi topraklarındadır. İl sınırları içinde bulunan Cudi dağının isminin Gutilerden geldiği düşünülmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Tarihçe
2015-16 çatışmaları
İl merkezinde 2015 yılında çatışmalar başlamıştır. Çatışmalarda birçok kişi yaralanmış ve yaşamını yitirmiştir.
Coğrafya
Şırnak ili 37°31 kuzey enlemleri ve 42°28 doğu boylamları arasında yer almaktadır. Yüzölçümü 7.172 km², ortalama 1.400 metre rakımı ile deniz seviyesinden oldukça yüksek olan Şırnak ili Güney Doğu Anadolu Bölgesi içinde kalır. Ayrıca şehirdeki bazı aileler Irak Zaho şehriyle akrabadır. Sindi aşiretine mensup bazı köyler vardır.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Şırnak ilçesi (Siirt) | |||
1927[1] | 10.566 | 2.962 | 7.604 |
1935[2] | 10.472 | 3.594 | 6.878 |
1940[3] | 14.860 | 5.033 | 9.827 |
1945[4] | 11.705 | 3.730 | 7.975 |
1950[5] | 11.629 | 3.204 | 8.425 |
1955[6] | 13.897 | 3.278 | 10.619 |
1960[7] | 17.380 | 4.058 | 13.322 |
1965[8] | 19.495 | 4.936 | 14.559 |
1970[9] | 25.107 | 7.025 | 18.082 |
1975[10] | 31.241 | 10.587 | 20.654 |
1980[11] | 34.677 | 10.997 | 23.680 |
1985[12] | 37.367 | 12.141 | 25.226 |
Şırnak merkez ilçesi | |||
1990[13] | 47.154 | 25.059 | 22.095 |
2000[14] | 69.853 | 52.743 | 17.110 |
2007[15] | 78.231 | 54.302 | 23.929 |
2008[16] | 82.863 | 59.435 | 23.428 |
2009[17] | 87.000 | 63.664 | 23.336 |
2010[18] | 77.865 | 54.263 | 23.602 |
2011[19] | 85.369 | 61.335 | 24.034 |
2012[20] | 87.719 | 63.298 | 24.421 |
2013[21] | 87.187 | 60.255 | 26.932 |
2014[22] | 91.573 | 63.047 | 28.526 |
2015[23] | 92.206 | 63.367 | 28.839 |
2016[23] | 82.468 | 54.032 | 28.436 |
2017[23] | 85.557 | 54.955 | 30.602 |
2018[23] | 93.431 | 62.761 | 30.670 |
2019[23] | 93.989 | 61.738 | 32.251 |
2020[23] | 96.285 | 64.185 | 32.100 |
2021[23] | 100.206 | 67.662 | 32.544 |
Ekonomi
Ekonomisi madencilik, tarım ve ticarete dayalıdır. Kırsal kesimde başlıca gelir kaynağı hayvancılıktır. Yaylacılık metoduyla çok sayıda küçükbaş hayvan beslenir. Tereyağı, peynir, yün, kıl ve tiftik başlıca hayvani ürünleridir.
Altyapı
Ulaşım
Mardin, Hakkâri ve Siirt'e karayolu ulaşımı vardır.İstanbul'dan Şırnak'a ortalama otobüsle seyahat süresi 24 saattir. Nusaybin'den başlayan tren yolu hattı da bulunur. Şırnak Şerafettin Elçi Havalimanı açılmıştır.
Kaynakça
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Şırnak". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Şırnak Merkez Nüfusu". nufusune.com.