Şırnak
| Şırnak | |
|---|---|
 | |
|
Takma ad: Şehr-i Nuh | |
|
Slogan: İnsanlığın Dünya'ya Yayılan Merkezi | |
 Türkiye'deki yeri ve merkezin konumu | |
| Ülke |
 Türkiye |
| Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İl | Şırnak |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Mehmet Yarka (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1,717 km² (662 mil²) |
| Rakım | 1.650 m (5.410 ft) |
| Nüfus (2011)rapor.tuik.gov.tr | |
| • Toplam | 290,307 |
| • Yoğunluk | 160/km² (430/mil²) |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAS) |
| Alan kodu | (+90) 486 |
|
Resmî site www.sirnak.gov.tr/ | |
Şırnak, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Şırnak ilinin ve merkez ilçesinin yönetim merkezi olan şehirdir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Şırnak, tarihsel olarak çok eski bir geçmişe sahiptir. Şehrin geçmişi Kâtip Çelebi’nin 17. yüzyılda yazdığı 'Seyahatnâme' ve tarihî rivayetlere göre Nuh Tufanı öncesine dayanır. Bu rivayetlere göre Cizre, tufandan sonra ikinci kez Nuh ve oğulları tarafından inşa edilirken Cizre’nin kızgın sıcağından korunmak için Şırnak, yazlık ve yaylak olarak inşa edilmiştir.
Şırnak, Nuh'un gemisi kalıntılarının olduğu öne sürülen Cûdi Dağı’nın kuzeyinde 'Şehr-i Nûh' adıyla kurulmuş, önceleri "Şerneh", daha sonraki yıllarda ise "Kürdara Şırnak" adını almıştır. Şırnak, tarihte birçok önemli devletin başkentini kendi topraklarında barındırmıştır. Aynı zamanda Guti (Qurtie) imparatorluğunun başkenti olan "Bajarkard", Silopi ilçesi topraklarındadır.[kaynak belirtilmeli] Eski adı Şehr-i Nuh'tur. Şehirdeki bazı aileler Irak Zaho şehriyle akrabadır. Sindi aşiretine mensup bazı köyler vardır.
2015-16 çatışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
İl merkezinde 2015 yılında çatışmalar başlamıştır. Çatışmalarda birçok kişi yaralanmış ve yaşamını yitirmiştir.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
İl batıda Mardin, kuzeyde Siirt, kuzeydoğuda Van ve Hakkari illeri, güneyde Irak ve Suriye Devletleriyle çevrilidir. Şırnak ilinin bir kısmı Güneydoğu Anadolu Bölgesi içinde kalır.
Yüz ölçümü 7.172 km2, ortalama 1.400 metre rakımı vardır
İl toprakları bitki örtüsü yönünden iklimin karasal olması doğal bitki örtüsü üzerinde etkili olmuştur. Mevsim içindeki yağışların az olması, doğal bitki örtüsünün bozkır olmasına neden olmuştur. Genelde step görünümündedir. Dağlık kesimlerde bozuk meşeliklere, yükseklerdeyse yer yer ardıçlara rastlanır.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| Şırnak ilçesi (Siirt) | |||
| 1965[1] | 19.495 | 4.936 | 14.559 |
| 1970[2] | 25.107 | 7.025 | 18.082 |
| 1975[3] | 31.241 | 10.587 | 20.654 |
| 1980[4] | 34.677 | 10.997 | 23.680 |
| 1985[5] | 37.367 | 12.141 | 25.226 |
| Şırnak merkez ilçesi | |||
| 1990[6] | 47.154 | 25.059 | 22.095 |
| 2000[7] | 69.853 | 52.743 | 17.110 |
| 2007[8] | 78.231 | 54.302 | 23.929 |
| 2008[9] | 82.863 | 59.435 | 23.428 |
| 2009[10] | 87.000 | 63.664 | 23.336 |
| 2010[11] | 77.865 | 54.263 | 23.602 |
| 2011[12] | 85.369 | 61.335 | 24.034 |
| 2014[13] | 91.573 | 63.047 | 28.526 |
| 2015[14] | 92.206 | 63.367 | 28.839 |
| 2016[15] | Veri yok | Veri yok | Veri yok |
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Ekonomisi madencilik, tarım ve ticarete dayalıdır. Kırsal kesimde başlıca gelir kaynağı hayvancılıktır. Yaylacılık ile çok sayıda küçükbaş hayvan beslenir. Tereyağı, peynir, yün, kıl ve tiftik başlıca hayvani ürünleridir.
Spor[değiştir | kaynağı değiştir]
Şırnakspor, Şırnak'ın futbol takımı olup, 1995 yılında kurulmuştur. Sarı-kırmızı renklere sahip olan kulüp, 7 sezon 3. Lig'de mücadele etmiştir. 2007-2008 sezonu sonuna kadar 3. Lig'de kalmıştır. 4 Mayıs 2008'de oynanan Nusaybin Demirspor-Şırnakspor maçında, tarafların müsabaka sonucu üzerinde anlaştıklarının tespit edilmesi üzerine 3. Lig 5. Grup'ta yer alan Şırnakspor'un, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından amatör lige düşürülmesine ve lige eksi 6 puanla başlamasına karar verildi. En son 2009-2010 sezonunda Şırnak Amatör Ligi'nde mücadele eden kulüp, 2010'dan beri Şırnak Amatör Ligi'ne katılmamaktadır.[kaynak belirtilmeli]
Altyapı[değiştir | kaynağı değiştir]
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Mardin, Hakkâri ve Siirt'e karayolu ulaşımı vardır. İstanbul'dan Şırnak'a ortalama otobüsle seyahat süresi 24 saattir. Nusaybin'den başlayan tren yolu hattı da bulunur. Şırnak Şerafettin Elçi Havalimanı açılmıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
